woensdag 05. 01. 2022 REGIO 11
VAN NUL TOT NU
DOOR TON VAN REEN
Hekserij (2): kijk nooit in een spiegel!
mensen in ’t Rooth, van wie niemand
kon lezen of schrijven, valt te
betwijfelen, want zelf geloofde hij
ook in de duivel en was altijd druk
met het bestrijden van Satan. Zoals
bij de kerkgang van een vrouw die
een kind had gekregen. Omdat seks
een groot kwaad zou zijn, bestreed
hij de duivel die zich schuilhield in
de vrouw met door de kerk voorgeschreven
gebeden. Maar na korte
tijd liet hij de vrouw weten dat er
toch weer een kind moest komen, zo
In een jaar dat de oogst tegenviel en
er geen graan verloren mocht gaan,
kwam het vaak voor dat de mensen
vliegdromen kregen. Als ze er met
anderen over praatten, beschuldigden
ze zichzelf van hekserij. Dat viel
altijd heel slecht, vooral als de zolders
leeg raakten door misoogsten
en er in de winter hongersnood uitbrak.
Dat moest dan de schuld zijn
van de duivel en zijn trawanten, en
dat waren de heksen. Mannen werden
minder vaak beschuldigd van
samenwerking met de duivel, want
al in het aards paradijs zou Eva de
man hebben verleid tot het kwaad
door samen te werken met de duivel
in de gedaante van een slang.
Bang
Voor nieuwigheden waren de mensen
bang. Tot ver in de negentiende
eeuw durfden de mensen geen spiegel
in huis te hebben, bang als ze waren
voor de duivel die in de spiegel
zijn ware gezicht zou laten zien. Op
een dag had een heks uit ’t Rooth,
een gehucht nabij Maasbree dat berucht
was vanwege hekserij, een
spiegel gekregen van een heer die in
het zwart was gekleed. Ze had nog
nooit een spiegel gezien en wist niet
hoe het ding werkte. Toen de vreemde
heer vertrokken was, keek ze in
de spiegel en zag een vrouw die ze
niet kende. ‘Wat een lelijk wijf is dat,’
zei ze tegen haar man. ‘Dat moet wel
de vrouw van de duivel zijn.’ Zij had
er geen benul van dat zij het zelf was,
ze had zichzelf nooit eerder gezien.
Haar man, die dacht dat hij volgens
haar opmerking de duivel was, ging
biechten bij de pastoor en vertelde
alles over zijn vrouw. De pastoor
raadde hem aan zijn vrouw te verjagen
omdat ze immers zelf had erkend
dat ze de vrouw van de duivel,
dus een heks was.
Een andere heks uit ’t Rooth liep
vaak, vooral tegen etenstijd, ongevraagd
bij de mensen naar binnen.
Niemand durfde haar dan aan tafel
te weigeren. Als ze weer vertrokken
was, stond alles op z’n kop in de keukenkast.
Van haar werd ook verteld
dat ze van klei levende muizen kon
maken, maar die waren nooit helemaal
af, want ze hadden geen
staartje. Als de mensen een muis
zonder staartje in huis aantroffen
wisten ze dat die door een heks was
gemaakt, met hulp van de duivel.
Dan kwam de pastoor om met wijwater
de kwade geesten uit het huis
te verdrijven. Het is wel raar dat de
pastoor nooit het huis van een heks
zegende, om haar te bevrijden van
de duivel. Hij was haar eerder dankbaar,
want ze hield de angst voor de
duivel en zijn trawanten levend, zodat
de mensen braaf bleven en naar
hem luisterden. De kerk had de duivel
nodig.
Of de pastoor veel wijzer was dan de
Vaak vertelden vrouwen die van hekserij
waren beschuldigd dat ze hadden
gevlogen, vooral ’s nacht. Ze geloofden
het zelf. Ze hadden niet gevlogen,
ze waren gaan hallucineren
na het consumeren van het moederkoren,
claviceps purpurea, een giftige
schimmel in de korenaar, in de
vorm van kleine korrels, die ongemerkt
in brood of in pap terecht was
gekomen.
nodigde hij zelf de duivel opnieuw
uit bij de vrouw. Nog tot op de dag
van vandaag heeft elk bisdom een
exorcist in dienst. Meestal is dat een
trappist. Tot een jaar of tien geleden
was dat een monnik van de abdij van
Ulingsheide in Tegelen.
Zwarte kat
Over vrouwen die van hekserij werden
beschuldigd, gingen de meest
krankzinnige verhalen rond. Kreeg
je van zo’n vrouw een appel of peer,
dan moest je die doorsnijden, zaten
er geen pitjes in, dan ging je eraan
dood. Niet alle heksen zouden op
bezemstelen door de lucht vliegen.
Er waren ook heksen die nachtelijke
ritjes op een paard maakten. Dat
haalden ze uit de stal en brachten
het later thuis, met gevlochten manen
en staarten.
In Kessel was een bakker die ’s ochtends
in alle vroegte bezoek kreeg
van een zwarte kat. Hij was dat bezoek
moe, en verjoeg haar. Toen hij
nog even naar bed ging, bleek dat hij
zijn vrouw had verjaagd.
Heksenverhalen
In Sevenum vond een boerenknecht
rond middernacht een
zwarte kat in de paardenstal, ze zat
op de haverkist. Hij dacht dat het
een heks was, gooide een riek naar
haar en verwondde haar een beetje.
Opeens zat er een knappe jonge
vrouw op de kist. ‘Breng mij vlug
naar huis, in Boxmeer’, riep ze. ‘Ik
moet voor één uur thuis zijn.’ ‘Waarom
zo vlug?’ vroeg de knecht. ‘Om
één uur staat mijn man altijd op om
te pissen. Als hij mij dan niet aantreft
in bed zwaait er wat voor mij.’
De knecht wist dat hij dat met paard
en kar niet kon halen. Maar de
vrouw dwong hem. Toen ze op weg
gingen vloog plots de kar met paard
en al de lucht in en binnen een paar
minuten waren ze bij haar thuis. De
knecht deed er twee dagen over om
weer thuis te komen. In elke dorp of
gehucht werden varianten van heksenverhalen
verteld. Heksen hebben
nooit bestaan. Toch zijn er tegenwoordig
vrouwen die over zichzelf
rondbazuinen dat ze heksen
zijn. Waarschijnlijk hallucineren ze
niet door het moederkoren maar
door het gebruik van drugs.
Heksen vereren de duivel tijdens de Walpurgisnacht op de Blocksberg. ILLUSTRATIE ARCHIEF TON VAN REEN
LIMERICK
FOTO ING IMAGE
Waat zal 2022 os bringe
Zulle we het virus oeteindelik
bedwingen
Minse, maaktj uch neet te drök
Mer plök ut gelök
En det zitj meistal inne kleine
dinge
Hans Verlaek, Leveroy
maar wel wat eigenzinnige vriendin
voor een baas die haar liefdevol, eerlijk
en consequent begeleidt. Ze is
afwachtend naar vreemden en begroet
hen met geblaf, wat haar een
prima bewaker maakt. Als ze ziet
dat het oké is, begroet ze iedereen
vriendelijk en enthousiast. Door
haar kracht en onverschrokken karakter
moeten risicosituaties worden
vermeden en kan ze niet onbegeleid
het terrein verlaten.”
Wat zou voor Mollie een geschikt
thuis zijn?
„Omdat ze het heerlijk vindt om lekker
buiten te bewegen, zou het fijn
zijn als ze hier de mogelijkheid toe
zou krijgen. Niet alleen de ruimte
om het huis, maar ook flinke wandelingen
zijn belangrijk. Voor haar is
het ook heel belangrijk om een fijn
en duidelijk contact met haar huisgenoten
op te bouwen.”
DIER VAN DE WEEK
Ben je geïnteresseerd in dit dier? Neem dan vrijblijvend contact op met De Beestenboel
via tel. 0495563981,
email
asielweert@planet.nl of kijk op de Facebookpagina.
Dierenasiel De Beestenboel vangt
voor bijna heel MiddenLimburg
de
honden en katten op. Genoeg
aanbod dus voor Anne Vleeshouwers
om elke week voor één van
deze dieren extra aandacht te
vragen. Deze week is Mollie aan de
beurt, een Moskovitische waakhond
teef van ongeveer 2,5 jaar.
Hoe is ze in het asiel terechtgekomen?
„Helaas weten we niet veel van haar
afkomst omdat Mollie zonder baasje
is aangetroffen. Omdat zich nog
steeds niemand gemeld heeft voor
deze toch wel speciale hond, kun je
je alleen maar afvragen wat de reden
hiervan kan zijn. Misschien dat
haar flinke formaat en haar sterke
karakter hierbij een rol spelen.”
Kun je haar omschrijven?
„Mollie is een vriendelijke, trouwe