Woensdag 18. 01. 2023 REGIO 11
Van Kloosterrade tot Oranje Nassau mijnen
In de rubriek Van Nul tot Nu gaat
Martin van der Weerden in op de
veelzijdige historie van deze regio.
Ditmaal over de ontwikkeling van
de steenkolenmijnbouw.
Regio
Informatiemiddag
Stomavereniging Zuid
De regio Zuid van de Stomavereniging
houdt donderdag 9 februari
een bijeenkomst voor stoma
dragers, hun partners en andere belangstellenden.
Tijdens deze bijeenkomst kunnen
de aanwezigen met elkaar informatie
en ervaringen uitwisselen over
(problemen met) stoma’s, stomamaterialen
mogelijk is er ook een stomaverpleegkundige
De middag vindt van 13.30 tot 15.30 uur
plaats in het Toon Hermans Huis, Paardestraat
31, 6131 HB Sittard. Vooraf aanmelden
bij Henny Bastiaansen, h.bastiaansen@stomavereniging.
Heerlen
en hulpmiddelen. Indien
aanwezig.
nl.
Tentoonstelling Theo
Lenartz in galerie
Van Dam uitgesteld
Lezing over supernova’s
in Sterrenwacht
sterrenkundige wereld voor het
eerst verrast door een heldere supernova
in de Grote Magelhaense
Wolk. De explosie werd gevolgd
door het wegslingeren van materiaal
met een snelheid van 10.000 kilometer
per seconde. De helderheid
nam snel toe tot 260 miljoen keer die
van de zon, maar bereikte pas in juni
1987 z’n maximum.
Aanvang is om 14.00 uur, entree 4 euro. Leden
van de KNVWS Galileo afdeling Zuid-Limburg
en donateurs kunnen gratis naar binnen.
Heerlen
In de Sterrenwacht aan de
Schaapskooiweg vindt op zaterdag
21 januari een lezing plaats waarin
supernova’s centraal staan.
Een supernova is het verschijnsel
waarbij een ster op spectaculaire
wijze explodeert. De uitbarsting is
herkenbaar aan de enorme hoeveelheid
licht die hierbij wordt uitgestraald.
De ster vlamt op met de
lichtkracht van honderden miljoenen
tot meer dan een miljard zonnen.
Op 24 februari 1987 werd de
Hammijn in het Anstelerbeekdal.
Foto archief Martin van der Weerden
In Dierenbeschermingscentrum
Limburg zitten tientallen honden,
katten, konijnen en vogels die
dolgraag een nieuw baasje willen.
Elke week zet Saskia Thijssen er
één in het zonnetje. Deze week is
dat Willem, een voormalige
zwerfkater.
Limburg
IVN en Humankind lanceren
campagne ‘Hartje Winter’
gramma. „Buiten spelen in het
groen is leerzaam, goed voor de motoriek,
gezondheid en concentratie.
Desondanks is buiten spelen sterk
op zijn retour”, zo stelt de organisatie.
Eén op de zes
Eén op de zes kinderen speelt überhaupt
nooit buiten en in de koude
wintermaanden is het mediagedrag,
zoals de toenemende schermtijd,
een reden om niet naar buiten
te gaan. „Veel kinderen zouden
meer buiten spelen als zij daar
vriendjes treffen, maar zeker ook
als er activiteiten georganiseerd
worden die passen bij hun leeftijd.”
De campagne Hartje Winter vond
vorig jaar voor het eerst plaats en
resulteerde in tal van buitenactiviteiten
binnen kinderdagverblijven
en bso’s. Dat is nu opnieuw het doel.
Kijk voor meer info www.ivn.nl.
IVN Natuureducatie en Humankind
kinderopvang zijn de initiatiefnemers
van de tweede editie van de
campagne Hartje Winter. Met de
actie willen beide organisaties het
buiten spelen tijdens de wintermaanden
te stimuleren.
Om de actie kracht bij te zetten,
staan tot en met vrijdag 27 januari
binnen ruim tweehonderd Limburgse
kinderopvanglocaties allerlei
winterse activiteiten op het pro-
het Limburgs Geschied- en Oudheidkundig
Genootschap (LGOG)
om 19.30 uur in het Nederlands
Mijnmuseum in Heerlen een lezing
van Roland Bisscheroux over de
eerste mijnbouw in Kerkrade en
Heerlen aan de hand van kaarten en
beelden. Niet-leden betalen 5 euro.
Aanmelden kan via een e-mail naar
mwvdweerden@ziggo.nl.
het dalniveau werden galerijen gedreven,
die gestut moesten worden.
Vanuit die galerijen werd de steenkool
weggegraven. Om de atmosfeer
leefbaar te houden, maakte
men luchtgaten naar de oppervlakte.
De gewonnen steenkool werd op
kruiwagens naar de ingang van de
galerij gebracht en daar opgeslagen.
De afnemers kwamen daar de
steenkool ophalen. Deze zogenaamde
landafzet was nog tot ver in de
19e eeuw in gebruik.
De belangen werden steeds grootschaliger,
zeker als de Oranje Nassau
Mijnen en de Staatsmijnen tot
stand komen, die de regio onherkenbaar
zullen veranderen.
Op vrijdag 27 januari presenteert
Van nul tot nu
Door Martin van der Weerden
Al in de Romeinse tijd werd er
steenkool gevonden in het Wormdal.
In de 19de eeuw ontwikkelde
zich vanuit Kerkrade de grootschalige
steenkolenmijnbouw. Dat er
steenkool in de grond zit rond het
Wormdal was al lang bekend. Op bescheiden
schaal werden steenkoolresten
gevonden bij de Romeinse
villa Vlengendaal in Bocholtz.
Op een aantal plaatsen in de dalwanden
traden steenkoollagen aan
de dag. Dit bood de mogelijkheid van
primitieve steenkoolwinning, die
zich beperkte tot dat deel van de
laag, dat men van de dalwand af bereiken
kon. De steenkool werd uit de
zichtbare lagen weggegraven,
waarbij men slechts de beschikking
had over hakken, schoppen en kruiwagens.
Pas in de 14de eeuw is er
sprake van een productie die het eigen
gebruik te boven gaat. De vraag
en daarmee de prijs stijgt. De regio
Luik gaat daarin voorop. Vooral de
zich daar snel ontwikkelende metaalnijverheid
heeft behoefte aan
steenkool.
Men gaat dan over tot primitieve
ondergrondse ontginning. Vanuit
Wat is kattenaids?
„Kattenaids is een virus dat de afweercellen
van het lichaam aantast.
Hierdoor wordt de weerstand verminderd.
Katten kunnen hier echter
gewoon lang en gelukkig mee leven.
Maar ze zijn zij meer vatbaar voor
kwaaltjes en is het belangrijk dat de
eigenaar de conditie en gezondheid
van Willem goed in de gaten houdt.
Het enige wat hij echt niet meer
mag, is naar buiten gaan. De kans
dat hij andere katten besmet is te
groot. Ook kan hij niet bij een andere
kat geplaatst worden. Kattenaids is
niet overdraagbaar op mensen.”
Wat voor baas zoeken jullie?
„We zoeken voor Willem een rustig
thuis, zonder andere katten. Teveel
drukte en gedoe lijkt hij niet te waarderen
maar van een fijne knuffel
wordt hij hartstikke blij!”
Dier van de week
Wie is Willem en waarom zit hij in het
asiel?
„Hij heeft vermoedelijk lange tijd
rondgezworven en voor zichzelf
moeten zorgen. Toen hij bij ons binnenkwam
was zijn gebit slecht en
zat hij vol wondjes van vechtpartijen
met andere katten. Inmiddels is zijn
gebit onder handen genomen en zijn
de wonden geheeld. De wondjes
zorgden voor alertheid bij de dierenarts,
dit zou een teken van kattenaids
kunnen zijn. Willem blijkt dit
ook te hebben.”
Gaat jouw hart sneller kloppen van dit dier? Neem contact op met
Dierenbeschermingscentrum Limburg via limburg@dierenbescherming.nl
De overzichtstentoonstelling van
het werk van de Heerlense kunstenaar
Theo Lenartz (Heerlen 1937) in
galerie Van Dam in Heerlen, wordt
tot een nader te bepalen datum uitgesteld.
De kunstenaar was de laatste weken
te ziek om zijn tentoonstelling vorm
te geven en in te richten. Oorspronkelijk
zou de opening op zondag 15
januari hebben plaatsgevonden.
Lenartz is onder meer de man achter
de fraaie maar ook omstreden
waterpartij aan de Promenade II,
tegenover de huidige boekhandel
Van der Velden van Dam.
„In 2024 volgt sowieso een herkansing
of wellicht eerder, mocht een
van de geplande exposities dit jaar
komen te vervallen”, zo laat de galeriehouder
weten.
Theo Lenartz. Foto Luc Lodder