woensdag 27. 01. 2021 REGIO 5
hebben van een seizoenkaart, zie
je ook dat een kleine minderheid
met geweld haar zin doordrukt,
maar dat heet tirannie, oftewel
dictatuur. Hier levert het alleen
begrip, nee zelfs goedkeuring op
bij FvDgouwleider
Baudet.
Hoe begon die avondklok? Gerieflijk
en gemoedelijk. Totdat we
Nieuwsuur inschakelden. Zaterdagavond
dachten we nog: Urk? Ja
natuurlijk; daar hebben ze elke
zondag Bijbels huisarrest. Zondag
dachten we: Eindhoven? Ja
natuurlijk, PSV… Maar toen:
Stein? Of all places? Daar heeft
sinds Macintosh vertrok nooit
meer iets bewogen, buiten de
triatlon. En daarna: Roermond?
Wat fietsen op een hoop gooien en
die vervolgens zelf weer opruimen?
Een uit de hand gelopen
Tupperwareparty. Intussen bleef
het in Weert, het groene hart
tussen Eindhoven en Roermond,
stil als op een autoloze zondag in
november 1973. Dat voelde goed,
maar ook griezelig. Thuis keken
wij elkaar aan, geschrokken van
hoeveel goedwillendheid in het
publieke domein letterlijk wordt
kapotgemaakt door een meute
dolgetwitterd crapuul. In harmonie
zeiden wij tegen elkaar: ‘As ’t
d’r eine van mich woor, dan schoordje
ich ’m!’ Dus: vertoont een van uw
huisgenoten neigingen in de
richting van een der genoemde
synoniemen, verhef uw stem dan
eens vóór de klok negen heit.
WAAT E WAER
FRITS NIES
COLUMN
Avondklok
Addergebroed, crapuul, canaille,
falderappes, gajes, geboefte,
gespuis, geteisem, grauw, hooligans,
janhagel, klootjesvolk, plebs,
rapaille, satansgebroed, schorem,
schorriemorrie, schuim, tuig (van
de richel), uitschot, uitvaagsel.
Allemaal synoniemen die in
alfabetische volgorde binnenkwamen
bij het zien van wat er nu al in
het korte bestek van de avondklok
aan domestic terrorism is overgewaaid
vanuit voormalig Trumpland.
De cheeseburger heeft er
destijds langer over gedaan. De
realiteit eerst niet onder ogen
willen zien, vervolgens verdraaien
en daarna alles ontkennen. Dan de
boel traineren, intimideren en
vervolgens alles (laten) slopen als
je je zin niet krijgt. Dit is een vorm
van McDonaldisering waar geen
fatsoenskruid meer tegen gewassen
is.
Het falderappes schreeuwt ‘recht
op vrijheid!’ zonder te weten waar
dat recht vandaan komt of waartoe
het moet leiden. Als een recht
meer dan twee lettergrepen telt,
weten ze vaak niet eens hoe je het
moet schrijven, laat staan of er een
synoniem voor bestaat. Normaal
reikt de zin van hun bestaan niet
veel hoger dan de stand van hun
thuisclub in de voetbalcompetitie.
Zolang dat in het ‘linker rijtje’ is,
blijft de omgeving vaker gespaard.
In landen waar ‘recht op vrijheid’
iets anders inhoudt dan het
REAGEREN?
f.nies@me.com
Nationale tuinvogeltelling
kunnen we vogels beter helpen en
beschermen”, is te lezen op de site
www.vogelbescherming.nl, waar
alle praktische informatie alsmede
de spelregels over de telling te vinden
is. De Nationale Tuinvogeltelling
wordt sinds 2001 georganiseerd.
Vorig jaar deden ruim 90.000
personen in Nederland mee aan de
telling.
MIDDENLIMBURG
Vogelbescherming Nederland en
Sovon Vogelonderzoek Nederland
verzorgen ook dit jaar de Nationale
Tuinvogeltelling. De activiteit vindt
plaats op zaterdag 30 en zondag
31 januari.
„Dankzij de Tuinvogeltelling weten
we hoe vogels in de winter onze tuinen
gebruiken. Met die informatie
Tegelse limonade ofwel De Sjnelle
Sjprung van de jonkvrouw
den had met de beruchte Duitse SS.”
De fabriek had veel klandizie in de
directe omgeving, maar leverde ook
in Maastricht (waardoor ENCI),
Roosendaal en Zeist. Het assortiment
omvatte naast mineraalwater
uit de eigen bron ‘De Sjnelle
Sjprunk’ ook limonade, gemberbier
en champagnelimonade. „Het natuurzuivere
water werd voor alle
smaken gebruikt en werd zelfs een
medicinale werking toegedicht. Het
zou onder andere goed zijn geweest
voor de spijsvertering.
Bas is zelf meer een bierliefhebber.
Het verzamelen begon met een oud
houten kratje waar een van zijn zusjes
haar elpees in opborg. „Veel later
kwam ik per toeval bij een Belgische
drankenhandel, waar buiten oude
kratjes stonden te verpieteren. Ik
mocht ze gratis meenemen. Ieder
dorp had vroeger wel een of meer
brouwerijtjes en frisdrankfabriekjes.
Ik heb nog verschillende oude
brouwers of nazaten geïnterviewd.
De geluidstapes heb ik bewaard.”
Met name speciaalbieren kunnen
Bas bekoren. Ooit heeft hij zelf niet
onverdienstelijk een witbiertje gebrouwen.
Daar is het door ruimtegebrek
thuis bij gebleven. Dit geldt
overigens ook voor zijn verzameling,
die in een aparte kamer is ondergebracht.
„Ik wacht op het moment
dat mijn kinderen op kamers
gaan wonen.”
De collectie bestaat uit glazen, viltjes,
etiketten en 500(!) vooroorlogse
beugelflessen. Pronkstukken, zoals
de bierglazen met emaillen opdruk
en glazen reclamehangers, zijn uitgestald
in een vitrine.
Bas is nog op zoek naar de bruine
knikkerfles, de roze spuitwaterfles
en het affiche uit de jaren dertig van
De Snelle Sprong. Van de Venlose
brouwerij Wolters (La Belle Alliance)
zou hij graag nog een oud bierglas
en de ovale glazen reclameplaat
aan zijn arsenaal willen toevoegen,
net als het allereerste bierglas van
de Arcense Vriendenkring. Wie Bas
hier aan kan helpen, kan mailen
naar billet@ziggo.nl
een halve eeuw werd in een
bijgebouw van kasteel Holtmühle
in Tegelen frisdrank geproduceerd.
De fabriek sloot in 1973, de naam
‘SS’ leeft voort in de verzameling
van Venlonaar Bas Billet.
LEUDAL
Gratis online cursus biodiversiteit in de tuin
„Iedereen kan met soms kleine ingrepen
in zijn eigen tuin een waar
verschil maken voor de biodiversiteit”,
aldus initiatiefnemers Larsse
Claessens van IKL en Betty Salden
van Groen Hart Leudal.
Een grotere biodiversiteit zorgt
voor de komst van veel meer leven
in de tuin. Die wordt dan weer interessant
voor bijvoorbeeld allerlei
soorten vogels, bijen en hommels.
„Heb je bijvoorbeeld last van slakken?
Veel rupsen op de boerenkool
en bladluizen in die mooie rozen?
Met het juiste beheer van de tuin
vergroot je de biodiversiteit en heb
je aanzienlijk minder last van al
deze ergernissen”, aldus Larsse
Claessens.
Instapcursus
„We bieden deze basiscursus gratis
aan alle inwoners van Leudal aan,
die iets willen leren over biodiversiteit
in hun eigen tuin of in hun
buurt”, vervolgt Betty Salden. „Het
is een instapcursus waarvoor geen
uitgebreide voorkennis nodig is.”
Deelnemers worden meegenomen
naar een andere manier van tuinieren.
„Ze nemen kennis van de voordelen
van biodiversiteit in de tuin,
of die nu groot of klein is. Een groene
tuin houdt bijvoorbeeld véél
meer water vast dan een versteende
tuin, waardoor er minder gesproeid
hoeft te worden. Goed voor
het milieu en kostenbesparend.
Daarnaast zorgt al dat groen ervoor
dat tijdens warme dagen de
temperatuur in de tuin met een
aantal simpele tips tot wel 3 graden
kan dalen”, besluit Larsse Claessen.
Vanwege corona is de cursus op 8 februari
vanaf 19.30 tot 21.00 uur online te volgen
via Microsoft Teams. Inwoners van Leudal
die willen deelnemen moeten zich voor 7 februari
aanmelden via het formulier op de
website www. groenhartleudal.nl
Het gaat wereldwijd slecht met de
biodiversiteit, dus ook in Limburg.
In de gratis online cursus ‘Biodiversiteit
in de achtertuin’ op 8
februari nemen Groen Hart Leudal
en IKL belangstellende inwoners
van Leudal onder het motto
‘verandering begint bij jezelf’ mee
naar hun eigen tuin.
DOOR PIETER KNIPPENBERG
Betty Salden van Groen Hart Leudal. FOTO GROEN HART LEUDAL
MIJN HOBBY
DOOR PIETER DUIJF
Kasteelheer Johan van Basten Batenburg
startte het bedrijf aan het
eind van de 19de eeuw als De Nederlandsche
Bron De Snelle Sprong. In
haar glorietijd kende de fabriek een
jaarproductie van maar liefst 5 miljoen
flessen.
De limonadefabriek annex bottelarij
dankt haar naam aan het bronwater
dat in Tegelen uit de grond
kwam. Een andere lezing stamt uit
de Middeleeuwen toen het kasteel
bestormd werd. „Op het moment
dat soldaten de poort hadden open
gebeukt, sprong de jonkvrouw uit
het torenraam.” aldus Bas Billet
(52). „Ook gaat er een verhaal dat na
de oorlog een Tegelenaar in een Amsterdams
café een fles SS water bestelde.
De ober reageerde verontwaardigd,
hij dacht dat de klant banRuim
Bas Billet koestert zijn Tegelse
SScollectie.
FOTO'S LÉ GIESEN