woensdag 10. 02. 2021 9
VAN NUL TOT NU
DOOR ALFONS BRUEKERS, STICHTING GESCHIEDSCHRIJVING NEDERWEERT
omgekeerde wereld van de vastelaovundj
Bewoners van de Schansstraat tijdens de bevrijdingsoptocht.
‘Wir haben nog zwei Tanks’. FOTO ARCHIEF SGN
Wat weten jullie over Viktor?
„Viktor is een grote, rustige kat die
het liefst zelf zijn eigen tempo bepaalt.
Als hij de kans krijgt om zelf
zijn gang te gaan, is hij het beste op
zijn gemak. Daarbij vindt hij het
best fijn om even naar buiten te
gaan, maar dat hoeft voor hem niet
al te lang. Hij is ook gewend om zijn
thuis te delen met een andere kat.”
Waar zou Viktor het beste op zijn
plaats zijn?
„Omdat hij van zijn rust houdt, zal
hij het niet zo fijn vinden in een te
druk huishouden. Dit zou stress bij
hem kunnen veroorzaken waardoor
hij zich meer terugtrekt. Als
er een andere kat aanwezig is, is dat
geen probleem. Ook de aanwezigheid
van een hond hoeft geen probleem
te zijn, mits de hond katten
gewend is.”
Carnaval wordt ook wel het feest
van de omgekeerde wereld genoemd.
De boer wordt prins, de
burgemeester treedt af en wordt
burger. Bijna elke Limburgse
gemeenschap draagt tijdens de
vastelaovundj ook een schertsnaam.
Iedereen kent de voorbeelden
zelf. De Weertenaren heten van
oudsher de Rogstaekers, een
verwijzing naar hun vroegere
stadsgenoten die een van een
viskar gevallen rog aanzagen voor
de duivel en in paniek met rieken
begonnen te prikken in de morsdode
vis.
DIER VAN DE WEEK
Prins Richard Peters en gemalin Lucie Breukers op het bordes van
het gemeentehuis in 1952. FOTO JEF KIRKELS
Programma van de optocht van 1930.
FOTO COLLECTIE SGN
Ben je geïnteresseerd in dit dier? Neem dan vrijblijvend contact op met De Beestenboel
via tel. 0495563981,
email
asielweert@planet.nl of kijk op de Facebookpagina.
Dierenasiel De Beestenboel vangt
voor bijna heel MiddenLimburg
de
honden en katten op. Genoeg
aanbod dus voor Anne Vleeshouwers
om elke week voor één van
deze dieren extra aandacht te
vragen. Deze week is Viktor, een
gecastreerde kater van 8 jaar, aan
de beurt.
Hoe is Viktor in het asiel terechtgekomen?
„Doordat zijn baasje naar de andere
kant van de wereld ging emigreren,
is besloten dat het beter was
als voor Viktor een nieuw thuis gezocht
zou worden.
De lange reis, de quarantaine en
ook het totaal andere klimaat zouden
te stressvol voor hem zijn en
dat wilde zijn baasje hem besparen.”
tenties, aankondigingen over de optocht,
proclamaties van prinsen,
vorsten, hofhouding, second ladies
en wat dies meer zij. Prins Richard
(Peters) werd zo in 1952 op het bordes
van het gemeentehuis geïnaugureerd
tot Groeetoffeseer
inne orde
vanne Pieelpoeëst enne Bolen Törref
mette zeven pin.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog
Waar de benaming Rogstaekers ooit
bedoeld was om de veronderstelde
domheid van de Weertenaren aan
de kaak te stellen, ging het in de
buurgemeente Nederweert precies
omgekeerd. Daar noemen ze zich al
van oudsher Pinmaekers. Dat is een
verwijzing naar de vroegere turfstekers,
die als zij een weekje naar de
Peel trokken om in het veen te werken,
houten pinnen in een turfblok
staken. Elke dag één, en als er dan
zeven pinnen in de turf zaten was
het zondag en tijd om naar de kerk te
gaan. Aldus gaan de Nederweertenaren
door als de zelfverklaarde uitvinders
van de kalender. Net als de
Maya’s en de Chinezen trouwens, al
hebben die beter papieren, maar dat
terzijde. Pinmaekers is dus een geuzennaam
om het vernuft van de Nederweertenaren
te eren, en ook een
beetje een dikke neus naar de Weerter
buren. Een omkering binnen de
omgekeerde wereld als het ware.
Fraaie catalogus
Hoewel er aanwijzingen zijn dat er
in de zestiende eeuw al carnaval
werd gevierd in Nederweert, is er
pas sinds het einde van de negentiende
eeuw sprake van georganiseerde
activiteiten. Naar het schijnt
was er al in 1895 in Ospel een carnavalsoptocht.
In 1930 verscheen in
Nederweert de eerste carnavalskrant,
wat het begin was van een
jaarlijkse traditie. Al meer dan negentig
jaren is die uitgave in de goede
handen van Drukkerij van Deursen
in Nederweert. Die carnavalskranten
vormen een fraaie
catalogus van humor, nepadverDe
Een oude Amerikaanse legertruck trekt een caranavalswagen
tijdens de optocht van 1951. FOTO JEF KIRKELS
waren carnavalsactiviteiten jarenlang
niet toegestaan door de Duitse
bezetter. Dat werd ruimschoots ingehaald
bij de bevrijding van Nederland
in 1945, toen bij de verklede bevrijdingsoptocht
alle registers werden
opengetrokken. Begrijpelijkerwijze
stond toen alles in het teken
van oorlog en bezetting. Hoewel het
thema eigenlijk ‘vrede en vrijheid’
WEERT
Vastelaovendj in
de woonkamer
met Rog Tillevies
Nu de vastelaovendj niet op straat en
in de cafés gevierd kan worden,
brengen de Rogstaekers het volksfeest
thuis in de woonkamer. Nog tot
en met dinsdag 16 februari is Rog
Tillevies iedere avond vanaf 19.00
uur te zien op Weert FM. Kijkers
kunnen zich onderdompelen in de
vastelaovendjsfeer en genieten van
liedjes, optochten, sketches, interviews
en meer. Rog Tillevies is te zien
op Ziggo kanaal 36/40, KPN kanaal
1417 en bij de overige aanbieders op
kanaal 2064. De uitzendingen kunnen
ook worden bekeken via de Mediaplayer
van Weert FM op
www.vvderogstaekers.nl. De afleveringen
die al zijn uitgezonden kunnen
worden bekeken op YouTube.
REGIO
was, werd ook hier weer juist de omgekeerde
wereld gepresenteerd.
Groepen in Duitse en geallieerde
uniformen, behangen met wapentuig,
tanks van golfplaten en achtergebleven
uitrustingsstukken, bommen
en granaten en vooral veel Hitlerpersonificaties
met bijpassende
nepsnorretjes domineerden de optocht.
Nog tot ver in de jaren vijftig
klonk de oorlog door in de vastelaovundj,
al was het alleen maar vanwege
de achtergebleven Amerikaanse
en Britse trucks die gebruikt werden
als trekker voor de carnavalswagens.
Oorlogstaferelen om juist
vrede te benadrukken.
De neiging naar omkering zit diepgeworteld
in de ziel van de Limburgse
vastelaovundj.