Woensdag 08. 02. 2023 3
Mijnstreek
Column
Heerlen
Expositie ‘Underdog?’
te zien in Schunck
Parkstad
‘Holocaust blijft een
ernstige waarschuwing’
MARKT 104 I BEEK I 046 437 12 98
sale finale
halve
prijs
op alle schoenen
op de rekken
Raymond Clement
Ik ben weer eens te laat. Een
weekend achter het raam gezeten.
Preventief de tellijst meermaals
geprint. Meerdere potloodjes op
het scherpst geslepen en in
rangorde in de aanslag gelegd.
Zwarte koffie en een schoon raam.
Ik zou vogels gaan tellen. Als er
iets te uit te vogelen is, ben ik er
bij. De nationale vogeltelling is een
serieuze zaak, dus ik moest op
mijn tellen passen. Had de regelgeving
in vogelvlucht bekeken om te
voorkomen dat mijn formulier
afgekeurd zou worden en ik voor
komende edities vogelvrij verklaard
zou worden.
Fluitend en goedgemutst begon ik
aan mijn telling. Ik had de bovenkant
van de tuinschutting ingesmeerd
met Bisonkit zodat de
gearriveerde vogeltjes stil zouden
blijven zitten bij het tellen. Na een
half uur begon het gekwetter van
die negen inmiddels gelande
koolmezen irritant te worden. Als
klimaatactivisten vastgeplakt op
mijn schutting. Eigenlijk de
schutting van de buren, dus dat
maakte het voor mij gemakkelijker
de schutting na wat precisiezaagwerk
te verplaatsen naar elders.
Ik had mijn rug nog niet gekeerd of
een tweetal mussen liepen over de
tuintafel. Daar horen ze natuurlijk
ook. Moesten dat er geen drie zijn?
Er zat toch een musj, musj, musj op
d’r dusj? Ik kreeg niet lang gelegenheid
erover na te denken omdat ik
een grote rode vlek in de linker
bovenhoek van het raam ontdekte.
Blijkbaar een roodborstje dat iets
te hard tegen het raam getikt had.
Ik twijfelde of ik het nu moest
noteren als één of géén roodborstje.
De tien zat in de klok en koffie
maakte plaats voor een glaasje
bier. Na het derde pilsje begon ik
toch wat vreemde vogels te zien.
Ieder vogeltje zingt natuurlijk als
het gebekt is, maar ik telde
inmiddels met dubbele tong.
Direct ook gestopt met het bier en
vond nog een mooie fles Bordeaux.
Ik zag een rare vogel lopen en
realiseerde me pas na een halfuur
dat ik uit het verkeerde raam zat te
kijken. De rode wijn paste uiteindelijk
prima bij de sfeer. De
eksters, gaaien en heggenmussen
die onder het inmiddels neergelaten
net geraakt waren, werden wat
rustiger.
Fles leeg. Ik dacht nog, hier is me
iemand onder de duiven aan het
schieten. Bij de vijfde gin tonic
meende ik Pino van Sesamstraat
op een tak te zien zitten. Ik vond
op het vogeltelformulier nergens
een plekje om blauwe vogel in te
vullen.
Toen ik wakker werd op een
verfrommeld formulier bleek de
vogeltelling twee weken geleden te
zijn afgerond en waren alle vogels
inmiddels gevlogen.
REAGEREN?
redactieparkstad@delimburger.nl
Vogels
REGIO
In november 2022 begon een nieuwe
editie van ‘Curator voor een
keer’, waarbij Schunck dit keer de
samenwerking opzocht met Pand*.
Zeven leden van de presentatie-instelling
gingen aan de slag met de
Schunck-collectie. Het resultaat is
hun eigen tentoonstelling, die tot en
met 19 maart gratis is te zien in het
Glaspaleis.
Pand* is een non-profit organisatie
die evenementen organiseert, zoals
tentoonstellingen, lezingen, debatten,
voordrachten en podiumavonden.
Heerlen
Tieëkezinge na twee
jaar weer in café Pelt
Het gebruikelijke tieëkezinge in
café Pelt krijgt na twee coronajaren
op zaterdag 11 februari eindelijk
weer groen licht.
Thema van het meezingfeestje, dat
onder de bezielende leiding staat
van de Zjwoele Patere is Ouw Vrung.
Op het (meezing)programma staan
liedjes van onder meer de Klumpkes
Blumkes, Nico Ploum, Carboon
en natuurlijk Wiel Knipa. De mannen
van Peul Jan zingen voor, maar
krijgen wel hulp van Paul & Leo,
Joost Meijs en Frits Pelt. De aanvang
is om 21.00 uur.
Op 18 en 19 maart maakt Van Rens in
samenwerking met historisch reisgenootschap
Cliotravel een tweedaagse
rondreis langs de voormalige
nazikampen in Nederland. Twee jaar
geleden wist hij samen met zijn
vrouw Annelies een witte vlek in de
geschiedschrijving in te kleuren met
het boek Tussenstation Cosel over de
Joodse dwangarbeiderskampen in
Silezië.
De jonge Herman, opgegroeid in
Horst, kiest na het gymnasium voor
de studie geneeskunde en vestigt
zich als huisarts in Beek. Als hij in de
jaren tachtig in een boek leest dat er
zigeuners zijn gedeporteerd vanaf
een plek die amper driehonderd meter
van zijn huis vandaan ligt, is hij geschokt
dat dit feit amper bekend is in
zijn woonplaats. Vanaf dat moment
laat de Holocaust hem niet meer los.
Op 58-jarige leeftijd stopt hij zelfs
met de huisartspraktijk om aan de
Universiteit van Amsterdam geschiedenis
te studeren.
Inmiddels geldt hij als een autoriteit
op het gebied van de Joden- en Sintivervolging
in Limburg. Hij schreef
daarover het standaardwerk Vervolgd
in Limburg. Moeiteloos schudt
hij data en cijfers over de Limburgse
Jodenmoord uit zijn mouw. „Wist je
dat de Joden in 1940 nog geen 0,2 procent
van de Limburgse bevolking uitmaakten?”
Volgens hem hebben de
Joden in Limburg het er relatief beter
vanaf gebracht dan elders in Nederland.
„Ongeveer de helft overleefde
de oorlog, tegenover landelijk
slechts een kwart.” Hij noemt daarvoor
een belangrijke reden. „In Limburg
ontvingen de meeste Joden een
oproep om zich binnen een bepaalde
tijd zich te melden, terwijl er in de
Randstad veel werden opgepakt en
direct afgevoerd. De Limburgse Joden
kregen als het ware bedenktijd
om wel of niet onder te duiken.” Limburg
was voor de rest van Nederland
ook een geliefde schuilprovincie. „De
Duitse bezetter verklaarde Limburg
in april 1943 weliswaar ‘Judenrein’,
maar noem het gerust de ironie van
de geschiedenis dat Limburg door de
vele onderduikers bij de bevrijding
meer Joden telde dan bij de Duitse inval
in 1940”, beweert Van Rens.
Twee gebieden springen in het oog
bij de opvang van Joden: de Oostelijke
Mijnstreek en in het noorden de
kleine boerendorpen tussen Peel en
Maas. „Wat opvalt is dat ze in het zuiden
vooral onderdak vonden bij gereformeerden
terwijl de helpers in
Noord-Limburg overwegend katholiek
waren. De overeenkomst is echter
dat de sleutelfiguren binnen hun
gemeenschap over voldoende moreel
leiderschap beschikten en daardoor
anderen wisten te stimuleren
tot hulp”, verklaart Van Rens.
Kan een genocide in West-Europa
weer gebeuren? Volgens Herman
van Rens is dat niet uit te sluiten. „Als
we voor onze huidige problemen zondebokken
gaan aanwijzen dan is er
niet veel meer nodig voor een herhaling.
Wat dat betreft blijft de Holocaust
een ernstige waarschuwing.”
Meer info over de kampenexcursie op
www.cliotravel.nl.
Vrijdag 27 januari was de Internationale
Herdenkingsdag voor de
Holocaust. Op deze datum werd in
1945 het vernietigingskamp
Auschwitz door het Sovjetleger
bevrijd. In Limburg blijft de
76-jarige Herman van Rens uit
Beek de Jodenvervolging onvermoeibaar
onder de publieke
aandacht brengen.
Door Leon Moonen
Herman van Rens.
Archieffoto Ermindo Armino