woensdag 17. 02. 2021 REGIO 9
REGIO
Contactloos
betalen met pasje
op veerponten
HOLTHEES/SMAKT
Jeugdprinsenpaar
regeerde Keaverrijk
De Keavers uit Holthees en Smakt
hadden met carnaval ‘gewoon’ een
prinsenpaar. Stan Zegers werd uitgeroepen
tot jeugdprins van de carnavalsvereniging.
Renske Peeters
stond als prinses aan zijn zijde. Beiden
wonen in Holthees. Tijdens hun
regeerperiode werd het duo bijgestaan
door de narren Fiene Siebers
en Koos Bussink.
Hett jjeugdkwarrttett vvan De
Keavverrss.. FFOTTO SSUZZANNEE JJAKOBSS
een uitstervend beroep
rectoraat tot parochie was verheven.
Aan pastoor Richard Verheggen
de taak om in samenspraak met
het kerkbestuur voor opvolging te
zorgen. De keus viel op de 21jarige
Tinus Kuijpers, die zijn vader
mocht opvolgen. Hij nam ook het
kostershuis met café en het glastuindersbedrijf
over. Zijn broer
Handrie werd verantwoordelijk
voor de kerkmuziek en dirigeerde
het kerkkoor. Koster Tinus werd
voorzanger en leidde tot ver na de
Tweede Wereldoorlog de volkszang.
In april 1942 trouwde de koster/caféhouder
met Dora van de Pasch uit
Merselo. Tinus kocht van zijn moeder
Truuj de inventaris van het café,
de spullen van D’n Doel en onderdelen
van het bedrijf.
Op 17 december 1981 kwam koster
Tinus Kuijpers door een noodlottig
ongeval om het leven. Hij viel van de
trap toen hij de kerstversieringen in
de kelder wilde gaan halen en overleed
in het ziekenhuis in Nijmegen
aan zijn verwondingen. Na hem is er
in Castenray geen betaalde koster
meer aangesteld. Het werk wordt
sindsdien gedaan door de leden van
het kerkbestuur.
onderwijs. ‘s Zomers was het
schooltje dicht, omdat alle kinderen
dan meehielpen bij de oogst.
Vanaf eind achttiende en de gehele
negentiende eeuw waren enkele generaties
De Ponti koster in Castenray.
Na het overlijden van Gerardus
de Ponti in 1905 was er weer een
nieuwe koster nodig. Diverse gegadigden
uit Oirlo dienden zich aan
voor de in die tijd zeer interessante
functie. De keuze van het kerkbestuur
– met een beslissende stem
van pastoor Reijnen – viel na lang
beraad op Baer Kuijpers, boomkweker
van beroep en wonend in Oirlo.
Baer was al geruime tijd lid van het
kerkkoor en had enige kennis van
kerkmuziek. Ook had hij op ander
gebied zijn kwaliteiten getoond en –
niet onbelangrijk – hij was een
kneedbaar persoon voor de pastoor,
zodat die ook via de koster zijn invloed
zou kunnen uitoefenen op de
Castenrayse gemeenschap. De uitdrukking
Käöster en pestoeër mòtte
mekaar verdrage as spek en koeël ging
dikwijls niet op, want de verstandhouding
was niet altijd optimaal.
De koster genoot aanzien in het
dorp en moest derhalve van onbesproken
gedrag zijn. Hij kon zich in
het maatschappelijke leven, evenals
zijn gezinsleden, geen misstap veroorloven.
Daar werd in die tijd vooral
door de geestelijkheid goed op
toegezien.
Op 15 januari 1935 overleed koster
Baer Kuijpers. Castenray had inmiddels
een eigen pastoor gekregen,
nadat het twee jaar eerder van
VAN NUL TOT NU
DOOR JAN STRIJBOS
Het ambt van koster dreigt
langzaam maar zeker uit te
sterven, nu veel kerken aan de
eredienst worden onttrokken en
het door de ontkerkelijking voor
kerkbesturen steeds moeilijker
wordt het hoofd financieel boven
water te houden. En dat terwijl
deze traditie teruggaat tot de
eerste eeuwen van het christendom,
toen de koster al portier en
bewaker van het kerkgebouw en de
inventaris was.
In vroegere tijden behoorden kosters
tot de geestelijke stand en ontvingen
zij een zogeheten lagere wijding.
Later mochten ook leken deze
functie vervullen. Een koster bezat
vroeger veel bevoegdheden en was
als een soort conciërge belast met
de zorg voor veel zaken in en rond de
kerk. Het was van oudsher meestal
wel betaald werk, maar in de kleine
dorpen kon je er niet van leven. Dus
had de koster een of meer bijbaantjes.
Zoals schoolmeester, organist,
begrafenisondernemer, grafdelver,
tuinder, barbier of caféhouder. Een
voordeel was dat hij in de meeste
plaatsen goedkoop woonde in een
huis dat eigendom was van de kerk.
Tot zijn taken behoorden onder
meer het luiden van de klokken bij
overlijden of voor de eredienst, openen
en sluiten van de kerk, stoken
van de kachel met kolen of briketten,
ontsteken van olielampen en
kaarsen; zorgen voor de juiste liturgische
gewaden en priesterkleding
en voor water en wijn tijdens de
kerkdienst en het klaarzetten van
de ciborie met hosties in het tabernakel.
Daarnaast was hij klusjesman.
In een visitatieverslag staat het volgende
te lezen: Visitatie van de kapel
van Castenray, ook bijkerk van de parochiekerk
van Venray, 1666 op 27 september.
De koster wordt aangesteld
door de buurtbewoners, hij heet Antonius
Nelis; hij heeft een eigen huis met
een grote tuin. Hij is ook tegelijk
schoolmeester.
Dat laatste was vroeger heel gebruikelijk.
Kinderen hoefden voor het
ingaan van de Leerplichtwet in 1901
weliswaar niet naar school, maar in
de dorpen volgden de meesten tijdens
de wintermaanden privéKoster,
Op 14 april 1974 was Tinus Kuijpers veertig jaar koster in Castenray en
ontving hij de pauselijke onderscheiding Pro Ecclesia et Pontifice.
FOTO'S ARCHIEF JAN STRIJBOS
HORST
Mind Mystery op
twee na leukste
uitje van Limburg
Kasteeltuinen Arcen is net als vorig
jaar gekozen tot ‘Leukste uitje van
Limburg’. Mind Mystery in Horst eindigde
als derde in de ANWBverkiezing.
In het provinciale klassement was
de tweede plaats weer voor Kasteelpark
Born. Nieuw in de topdrie
is
Mind Mystery in Horst. De winnaars
werden gekozen door de
ANWBleden,
die zowel landelijk als
regionaal massaal deelnamen aan
de verkiezing en ruim 80.000 stemmen
uitbrachten. Kasteeltuinen Arcen
haalde in Limburg niet alleen de
meeste stemmen binnen, maar
scoort op bijna alle onderdelen de
hoogste waarderingscijfers.
Wat weten jullie over Leny?
„Leny is een hele zelfstandige kat die
een tijdje buiten heeft weten te overleven,
samen met haar huisgenootje.
Toch vindt ze het fijn om een thuis
te hebben met een warm plekje voor
zichzelf . Ze houdt er niet van als je je
teveel met haar bemoeit. Ze bepaalt
liever zelf wanneer ze aandacht wil.”
Waar zou Leny zich het beste op haar
plaats voelen?
„Ondanks dat ze altijd met een andere
kat samen geleefd heeft, kan ze
behoorlijk overheersend zijn. Eenmaal
gewend, zal ze het zeker fijn
vinden om regelmatig naar buiten te
gaan. Als haar zelfstandigheid
wordt gerespecteerd, zal ze zich
ontwikkelen als een huisgenoot die
de huiselijkheid waardeert en deze
voor haar rust en genegenheid opzoekt.”
DIER VAN DE WEEK
Ben je geïnteresseerd in dit dier? Neem dan vrijblijvend contact op met De Beestenboel
via tel. 0495563981,
email
asielweert@planet.nl of kijk op de Facebookpagina.
Dierenasiel De Beestenboel vangt
voor bijna heel MiddenLimburg
de
honden en katten op. Genoeg
aanbod dus voor Anne Vleeshouwers
om elke week voor één van
deze dieren extra aandacht te
vragen. Deze week is Leny aan de
beurt, een gesteriliseerde dame
van 12 jaar.
Hoe is Leny in het asiel terechtgekomen?
„Soms veranderen levensomstandigheden
zodanig dat niet alleen de
mensen in een nieuwe situatie terechtkomen,
maar ook het leven
van de huisdieren op z’n kop komt te
staan. Dieren kunnen dan tussen
wal en schip raken waardoor ze hun
vertrouwde huis kwijt verliezen.
Gelukkig zijn er dan vaak mensen
die zich hierover ontfermen en ze
van de straat af halen.”
Op de veerponten in NoordLimburg
is het sinds kort ook mogelijk om
contactloos te betalen.
Deze maand is op de veerdiensten
KesselBeesel,
BaarloSteyl,
VeldenGrubbenvorst,
LottumLomm
en ArcenBroekhuizen
een nieuw
betaalsysteem geïntroduceerd,
waarbij gebruik wordt gemaakt van
tegoedkaarten. Het gaat om pasjes
waarop houders na betaling van 25
euro een tegoed van 27,50 euro ontvangen.
De kaart kan middels een
QRcode
via iDeal worden opgewaardeerd
met bedragen van 25 tot
300 euro. Gebruikers kunnen het
pasje ook registreren met hun
smartphone. De tegoedkaart vervangt
het maandabonnement. Contant
betalen voor een overtocht
blijft daarnaast ook mogelijk.