BOEKEN
TEKST PETER EBERSON BEELD JOHANNES TIMMERMANS
“Echte leiders zijn positivisten
en ook realisten tegelijk”
Voilà
45
De Kleine Prins vertelt het verhaal
van een gestrande vliegenier in
de Sahara die een kleine, buitenaardse
prins tegenkomt. Schrijver
Antoine de Saint-Exupéry openbaart
in het
boek zijn visie op de eigenaardigheden van
volwassen mensen in het algemeen. Het
kind in de mens wakker roepen, is zijn beeld
van een volwassene die zich verder ontwikkelt.
Dan gaat het over persoonlijke groei
en ontwikkeling en dus ook over persoonlijk
leiderschap in ontwikkeling.
Leiderschap is een competentie en impliceert
ook goed om te kunnen gaan met
paradoxen. Leiders (mensen die leiding
nemen) moeten als het ware beschikken
over competenties die onderling soms
conflicterend
zijn.
Steerneman beschrijft in zijn boek hoe moderne
leiders goed om moeten kunnen gaan
met paradoxen. Steerneman: “We balanceren
continu tussen tegengestelde waarden:
vernieuwing en traditie, eigen verantwoordelijkheid
en solidariteit, patronen
vasthouden
en loslaten. Je kunt de problemen van
vandaag in organisaties niet oplossen als je
ze blijft zien als enkelvoudige en eenduidige
of-of-keuzes. Oog en oor hebben voor zowel
het organisatiebelang, het teambelang als
voor het individuele belang. Het inzien van
paradoxale situaties vraagt van leiders
om verbanden te (leren) leggen tussen
ogenschijnlijk tegengestelde krachten en
perspectieven. Bij het verbinden van de
verschillen
ontstaat een creatieve spanning,
waardoor de creativiteit en effectiviteit van
medewerkers en teams kan worden verhoogd,
omdat ze meervoudig
leren kijken”,
aldus de auteur.
Pim Steerneman: “Bij Sevagram vinden wij
bijvoorbeeld ‘warme zakelijkheid’ belangrijk
als organisatiewaarde. Het gaat daarbij
niet over óf warm óf zakelijk, maar juist
om de verbinding tussen beide. Warme
zakelijkheid
houdt in dat we tegelijkertijd
streven naar output en naar waardevol
werk. De samenhang tussen warm en
zakelijk
is er doordat er een verband is
tussen een financieel gezonde organisatie,
vitaliteit van medewerkers en kwaliteit
van zorg. Die verbinding doet recht aan de
schijnbaar tegengestelde begrippen. Het
betekent én sturen op resultaat én ruimte
geven om resultaat te bereiken”.
Binnen Sevagram is ‘samen’ het sleutelwoord.
Steerneman: “Er is een groot
gevoel van saamhorigheid. Dat hebben
we goed gemerkt in deze coronacrisis.
Ondanks krapte in de personeelsbezetting
stonden
medewerkers – van alle disciplines
voor elkaar
klaar om te helpen daar
waar het nodig
was. Samen sterk voor één
gezamenlijk
doel.”
In het boek over leiderschap erkent de
bestuursvoorzitter
dat het aanvaarden
van paradoxen ook accepteren is dat sommige
dingen niet oplosbaar zijn en dat er
voor allerlei zaken niet één juiste aanpak is.
“Echte leiders zijn positivisten en realisten
tegelijk. Leiderschap vraagt karakter en leiderschapsontwikkeling
– inclusief adequaat
leren omgaan met paradoxen - en impliceert
dan ook een doorlopende persoonlijke
ontwikkeling.”
Steerneman vervolgt: “Een tipje van de sluier
van wat we dan in dat kader van de ‘Kleine
Prins’ zouden kunnen leren: wees niet een
geograaf maar een reiziger: je kan de wereld
pas begrijpen als je zelf relevante ervaringen
opdoet. Zoek de creativiteit
én verstandigheid
die je had als kind regelmatig op en in
die context betekent persoonlijk leiderschap
dan ook leiding geven aan jezelf.”
Pim Steerneman in boek over leiderschap:
Pim Steerneman is bestuursvoorzitter bij zorgorganisatie Sevagram. Hij schreef het boek ‘Leiderschap
in ontwikkeling’ en beschrijft daarin wat wij kunnen leren van ‘De Kleine Prins’.
“Warme zakelijkheid
houdt in dat we tegelijkertijd
streven naar output én
naar waardevol werk”
Het boek Leiderschap in Ontwikkeling is
tot stand gekomen in samenwerking met
Sevagram Verwenzorg. Het is te koop en
de opbrengst gaat naar de verwenzorg.
Kijk op: www.sevagramverwenzorg.nl