woensdag 23. 02. 2022 REGIO 5
ROOSTEREN
Jeugdprins Dio gaat vol
voor zijn derde carnaval
Voor het derde jaar op rij is de
13jarige
Dio Wijers jeugdprins van
carnavalsvereniging De Borchgrave
uit Roosteren. Geen enkele
carnaval was ‘normaal’, ook
komende editie niet. Maar Dio
maakt het niet uit.
DOOR PAUL DOLHAIN
In de 19de eeuw was het namelijk gebruikelijk
om rond carnaval ‘volksvermakelijkheden’
te organiseren.
Ook ringsteken hoorde daarbij, al
werd dat ook wel eens apart georganiseerd.
In Heel werd dat nog gecombineerd
met de drakenlegende,
zodat dit ‘prehistorisch monster’
met vastenavond of kermis vaak uit
zijn schuilplaats kwam gekropen.
Ook nu nog is de draak onlosmakelijk
met Heel verbonden. Hij heeft
een plekje op de prinsenwagen en
schutterij Sint Sebastianus verzorgt
ieder jaar in september het
Alleskunner Dio kan ook als
presentator van het kienen
goed uit de voeten.
FOTO FRANÇOISE PETERSEN
paarden, maar de steker zit in een
kleine koets, in het Limburgs ein
sjieëske. Die koets wordt getrokken
door twee personen, een team bestaat
dus uit drie deelnemers. De
‘steker’ moet proberen om de lange
stok door het oog van de ring te krijgen.
De Heelder draak ligt vlak boven
de ring op de loer. Gaat de stok
ernaast? Dan zal de wraak van de
draak verschrikkelijk zijn. De afvalrace
levert uiteindelijk een drakekäöningin,
drakenkäöning én drakeprinske
op.
Het ‘Drakesjieëze’ wordt gehouden op carnavalszondag
27 februari vanaf 14.11 uur op
De Linj, rondom het Gangmaekersbeeld.
Een team opgeven kan ter plaatse.
HEEL
VV De Gangmaekers blaast met het
‘Drakesjieëze’ een oude traditie
nieuw leven in op carnavalszondag.
Dat Dio nog geen enkele ‘normale’
carnaval heeft mogen meemaken
als prins deert hem niet. „Ik geniet
van alles wat op me afkomt.” Zo
krijgt de optocht in 2020 te maken
met een zware storm. „Op het laatste
moment werd besloten om de
prinsen toch door het dorp te laten
rijden op de jeugdprinsenwagen,
waardoor ik samen met het prinsenpaar
Bram en Ank op de wagen
stond. Het was veel te krap, maar we
hebben zoveel lol gehad.”
Ook vorig jaar wordt besloten een
alternatieve tocht door Roosteren
te houden, maar die gaat bijna aan
zijn neus voorbij. „Ik was ziek, maar
ben toch gegaan. Ditmaal stond ik
met Bram en Ank op de grote prinsenwagen.
De frisse lucht heeft me
toen goed gedaan en het was echt
fantastisch. Ik ben daarna wel meteen
op de bank in slaap gevallen.”
Hoe de tocht er dit jaar uitziet is nog
onzeker, maar dat hij weer op een
andere wagen zal staan is wel bekend.
„Zijn prinsenwagen is in revisie”,
vult moeder Mechtilde aan.
De Heelder draak.
FOTO VV DE GANGMAEKERS
draaksteken. VV de Gangmaekers
heeft een aantal van deze traditionele
elementen gemengd en er een
eigentijdse draai aan gegeven. Het
ringsteken is bijvoorbeeld zonder
Naast jeugdprins is Dio ook carnavalsartiest.
Hij debuteert in 2020
met het liedje ADioS
dat over zijn
wens om prins te worden gaat en vorig
jaar volgde het toepasselijke
Weer doon ‘t nog unne kieër. Ook dit
jaar heeft hij een nieuw nummer,
Vastelaovesbieës. Een ding hebben
de nummers gemeen: in de teksten
en clips komen zijn helden Spik en
Span voorbij. „Ik ben een groot fan
van ze en was ook aanwezig bij het
LVK in 2020 waar ze wonnen, ik
mocht zelfs even backstage”, vertelt
hij trots. Het levert hem zelfs een
plek op de kaft van het LVKboek
’t
Volk Beslis op. „Als ik geen prins
meer ben ga ik zeker door met zingen.”
Dat dit jaar weer ‘gewoon’ carnaval
gevierd kan worden, beschouwt Dio
als een waar cadeautje en hij heeft
voor alle carnavalisten nog een wijze
raad: „Hoe zwaar de tijden soms
ook zijn, carnaval brengt ons samen
en daarom is het fijn dat het weer
kan.”
Een droom komt uit als hij in december
2019 wordt gevraagd om jeugdprins
te worden. „De vereniging
stond aan de deur en ik moest aan
tafel gaan zitten van ze. Eerst dacht
ik dat ik iets gedaan had, maar toen
ze me vertelden dat ik jeugdprins
werd, was ik super blij”, vertelt de
enthousiaste Dio aan dezelfde tafel
in OudRoosteren.
Als je het gehucht binnenrijdt staat
hij groot op een poster en ook zijn
prinselijke residentie is niet te missen.
Het jonge vastelaovesbieës komt
uit een echt carnavalsgezin, want
broer Keno en ouders Mechtilde en
Jos zijn ook verknocht aan vastelaovend.
WAAT E WAER
FRITS NIES
Luyendijk (man, wit, hetero,
gymnasium, universiteit, Nederlandse
ouder(s), hoogopgeleide/
welgestelde ouder(s)), ik moet toch
op het risico van sociale (media)
kwetsbaarheid af bekennen dat ik
in nieuwe woordenboeken altijd
eerst voor de schuttingtaal ga.
Uiteraard puur om redenen van
semantiek. Zo ging ik ooit voor het
eerst met rooie koontjes in een
Verklarend Woordenboek der
Nederlandse Taal van Koenen/Endepols
op zoek naar het drieletterwoord
dat nu bijna iedereen
(m/v/x) vóór in de mond heeft
liggen. Nu dus ook in dit digitale
dialectwoordenboek. Na de
aanmoediging van ‘Kees ’n dialek’
volgde de eerste en grootste
tegenvaller: kut bleek alleen op te
zoeken in de dialecten van Maastricht,
Roermond, Sittard, Valkenburg
en Venlo. Inderdaad, kut.
Dan maar op zoek naar die Bonte
Storm, te beginnen bij storm: niks
bonts te vinden langs de Maas, de
Geul en de Geleenbeek. Wel dee
störm in e glaas water, maar niet de
Boonte Störm waar ze in de Maastrichtse
straten zoe groet op gaon.
Daarop ging ik naar de voorkeursinstelling
‘Gief veurrang aon
zeuksuggesties veur dialekte ’t
kortste bij dien locatie’ (aw kut, wat
voor taal is dit dan?) en kwam zo
uit in ‘Remunj (19.9 km)’. Nog 20 km
te gaan voor cultuurgedeputeerde
Gabriëls uit Weert om de taal aane
knaal te laten toevoegen.
COLUMN
Aw kut
Drie keer storm in één weekend
Dudley, Eunice, Franklin ,
toe
maar. En toen moest de Bonte
Storm nog komen. Deze laatste
heeft geen Engelse naam, we
schrijven ’m in dialect. Hoe? Dat
kunnen we nu opzoeken dankzij
D’n Dictionair van de Limbörgse
Academie. Ja, echt waar, het
bestaat. En ook nog digitaal, met
gratis app voor op je mobiel. Dus ik
meteen downloaden en uitproberen,
want ja, weet je, taal is zo mijn
dingetje, zeg maar. Bovendien, ik
moet nog een maand wachten op
de nieuwe Dikke Van Dale, de
zestiende in 150 jaar, met daarin
alle ‘beschaafd’ Nederlandse
woorden. Ook spannend, want met
ruim tienduizend nieuwe uitdrukkingen,
spreekwoorden en woordcombinaties,
plus moderne
infograhics, tijdlijnen, illustraties,
kaarten en lijstjes. En, niet te
vergeten, bij alle woorden die naar
personen verwijzen, staat nu naast
de m en de v ook de genderneutrale
x, zodat je weet wanneer je niet
naar hem of haar, maar naar hen
moet verwijzen; zodat je niet als
kip zonder kop overkomt. Nou,
daar zijn we dus in één storm nog
niet mee klaar, ook al maaktie
het
nog zo bont.
Bij het openen van D’n Dictionair
gaf ik meteen toe aan een oude
afwijking. Ja, ook al mag ik zeven
vinkjes noteren volgens de nu al
heerlijk omstreden leer van Joris
REAGEREN?
f.nies@me.com
’t Bartje postuum uitgereikt
aan Beeselnaar Frank Knols
werd uit de kast gehaald om er een
groot feest van te maken, waarbij iedereen
welkom was.” Niet alleen op
organisatorisch gebied was Frank
Knols actief. Hij was een trouw deelnemer
aan de jaarlijkse optocht, telkens
met een origineel idee. „Frank
was een super verenigingsmens,
maar bovenal een echt familiemens.
Daarom heeft het bestuur van CV
De Drake ’t Bartje, vernoemd naar
Bart Evers, die als lid van de jeugdraad
in 2006 is overleden, de onderscheiding
uitgereikt aan de familie
Knols, voor alle verdiensten voor de
Beeselse vastelaovend.”
BEESEL
Het bestuur van carnavalsvereniging
de Drake uit Beesel heeft
afgelopen zondag ’t Bartje postuum
uitgereikt aan Frank Knols.
„Frank Knols overleed afgelopen
jaar onverwacht. Hij was enorm betrokken
bij de Beeselse vastelaovend
en het jeugdcarnaval in het
bijzonder”, zo is te lezen op de Facebooksite
van de Drake. „Frank was
de grote animator achter het Drakesjpektakel,
dat hij jarenlang organiseerde.
En wat was hij trots op zijn
zoon, toen die in 2015 werd uitgeroepen
tot jeugdprins Budi I. Alles
De familie Knols kreeg ’t Bartje afgelopen zondag uitgereikt.
FOTO PATRICK ASPERS
Gangmaekers blazen met ‘Drakesjieëze’
oude carnavalstraditie nieuw leven in