woensdag 02. 03. 2022 REGIO 11
Vastelaovend en het veertigurengebed
een volle aflaat verdienen en daarmee
als je doodging en in het vagevuur
terechtkwam, wat tijd afkopen
om af te koelen. Je hoefde dan niet zo
lang je gat te branden. Ge kunt d’r
wér ‘n tiedje tege, was dan de geijkte
uitdrukking.
De in Castenray geboren Lien TruyenKuijpers
vertelde over het veertigurengebed
het volgende: „Voor
jonge opgroeiende meisjes was er
tijdens de vastenavondsdagen behalve
thuisblijven niets te doen. De
jongens daarentegen mochten van
hun ouders, de pastoor en het
schoolhoofd bijna alles. Ja, de meisjes
mochten naar de kerk voor het
veertigurengebed, dat moest zelfs.
Wij deden dat in die tijd graag, want
dan zag je de jongens tenminste
even. In de kerk werd door een van
de meisjes, die links in de kerkbanken
zaten, gehoest en gewacht, totdat
een van de jongens die rechts
van het middenpad zaten, terug
hoestte. Was dat het geval, dan had
je al bijna een vrijer. Na de dienst
werd er nog stiekem wat met elkaar
gepraat, want niemand mocht weten
dat je een oogje op iemand had.
Het was ook de tijd dat alleen ongetrouwde
vrouwen de kerk mochten
poetsen. Deze jonge vrouwen droegen
verplicht lange zwarte kousen
tot boven de knieën. Mochten ze
met vastenavond een paar uurtjes
gaan dansen, dan trokken ze onderweg
de zwarte kousen uit en kwamen
er vleeskleurige tevoorschijn.
Op weg naar huis gingen de zwarte
kousen weer aan, want als een van
de ouders de euvele daad ontdekten,
was je wel erg ver gezonken.”
Iemand anders vertelde: „Ook de
volwassen mannen uit de parochie
VAN NUL TOT NU
DOOR JAN STRIJBOS
Aswoensdag markeert van oudsher
het begin van de veertigdaagse
vastentijd. De dag ervoor was
feitelijk de vastenavond. De laatste
dag waarop de katholieke gelovigen
zich nog eenmaal mochten
uitleven. Een dag vol uitbundigheid,
gekheid, drank en schranspartijen,
maar ook een dag waarop
onder de bescherming en onschendbaarheid
van de ‘mòmbakkes’
en de narrenkap de spot
gedreven mocht worden met
hooggeplaatste personen.
Zo werd de vastenavond dus bovenal
een volksfeest en dat is het nu nog
steeds. Het feest werd zelfs uitgebreid
met de zondag en maandag
ervoor. Dat vond de kerk toch wel
wat gortig en de geestelijkheid legde
de nadruk op het veertigurengebed.
Dat was een openbare, veertig
uren lange aanbidding van het tijdens
de vastenavondsdagen tentoongestelde
Allerheiligste in de
vorm van een grote geconsacreerde
hostie in een monstrans. Deze monstrans
was een vergulde, rijk versierde
houder voor het Allerheiligste.
Het gebed duurde veertig uur
omdat dit exact de tijd was die Jezus
Christus doorbracht in het graf
vóór zijn wonderbaarlijke verrijzenis.
De uitstalling van het Allerheiligste
begon op de zondagmorgen om zes
uur, ruim voordat het licht werd, en
duurde de hele dag door. Al die uren
moest er iemand in de kerk zijn. Om
dat te garanderen werden de uren
onder de buurten verdeeld. Maar
ook op maandag en dinsdag, de echte
vastenavond, moest er gebeden
worden. Daarvoor werden kerkelijke
verenigingen als de Derde Orde
ingezet. Ook werden jeugdverenigingen
als de Jonge Boeren of de Katholieke
Jonge Meisjes (KJM) opgeroepen
hun plicht te vervullen. Tijdens
het veertigurengebed ging je
de kerk binnen en bad je enkele
Onze Vaders en Weesgegroetjes.
Vervolgens ging je naar buiten, terug
naar binnen om te bidden en
weer naar buiten. Dat ritueel herhaalde
zich tot wel tien keer achter
elkaar. Naargelang het aantal keren
dat je de kerk in en uit ging, kon je
Vassttellaovvend 11983 iin
Cassttenrray.. Beneden::
uiittbundiigheiid anno
11954.. FFOTTO''SS ARRCHIIEEFF
HEEEEMKUNDEE CASSTTEENRRAYY
werden ingeroosterd en moesten allemaal
enkele uren bidden in de
kerk. Toen ik twaalf jaar was, mocht
ik mee met mijn vader. Samen liepen
we langs cafés waar carnavalsmuziek
te horen was. We mochten
er niet blijven staan, want ginds
wachtte de kerk…”
Zo was deze driedaagse bidmanifestatie
met vastenavond voor de
kerk een goed middel om te voorkomen
dat er te lang gefeest, gegeten
en vooral gedronken werd.
WELL
Herdenkingsmis voor
oorlogsslachtoffers
De vijftien inwoners van Well die in
de Tweede Wereldoorlog om het leven
kwamen, worden zondag 6
maart herdacht in de Sint Vituskerk.
De mis ter nagedachtenis aan de
Wellse oorlogsslachtoffers werd in
2020 in het leven geroepen. In dat
jaar werd in het kader van 75 jaar bevrijding
op initiatief van Archief
Well een oorlogsmonument geplaatst
bij de Sint Vituskapel nabij
het Historisch Kerkhof aan de Maas.
Well werd op 3 maart 1945 als een
van de laatste Limburgse dorpen bevrijd.
De mis begint om 10.00 uur.
REGIO
Askruisje halen na
vastelaovend mag weer
Wie dat wil kan na vastelaovend
weer een askruisje gaan halen in de
katholieke kerk.
Vorig jaar was het uitdelen van
askruisjes verboden vanwege de
coronacrisis, maar door de versoepelingen
mogen priesters de kruisjes
vandaag weer op het voorhoofd
van de gelovigen tekenen. De
RoomsKatholieke
Kerk in Nederland
raadt priesters wel aan om
daarbij een mondkapje te dragen.
Nu de coronaregels zijn versoepeld
mogen priesters ook weer de communie
(een hostie) op de tong van
kerkgangers leggen. Ook gebruik
van wijwater is weer toegestaan
VENRAY
Marita Verstegen leest
voor uit kinderboek
GRUBBENVORST
Reünie roemruchte
schaakclub Witte Dame
Er komt dit jaar een reünie van
schaakclub De Witte Dame uit
Grubbenvorst, die vijftig jaar geleden
werd opgericht.
In de jaren 70 zette Grubbenvorst
zichzelf als schaakdorp op de kaart.
De Witte Dame was een van de
grootste en actiefste clubs van Limburg.
De St. Janschool en de Reuveltschool
werden zelfs kampioen
van Nederland bij de lagere scholen.
Er komt een reünie met onder meer
een schaaksimultaan, een jubileumboek
en een lezing over de grote
match van 1972 tussen Fischer en
Spassky die de schaaksport wereldwijd
een ‘boost’ gaf.
De organisatie heeft al veel oudleden
getraceerd.
Aanmelden kan bij Frank Clevers:
frank.clevers@hotmail.com.
hebben we het vermoeden dat ze
voor zichzelf op zal komen, gezien
het feit dat ze zeker een aantal keren
gebeten is of gevochten heeft.”
Heeft zij minpuntjes?
„Echte minpunten hebben we nog
niet ontdekt. Haar wonden zijn behandeld,
maar haar littekens en ligplekken
zullen zichtbaar blijven.
Zazu is een lompe, zware hond die
zich helemaal aan het spel overgeeft.
Het is dan belangrijk de grenzen
te bewaken!”
Wat voor baas zoeken jullie?
„We zoeken voor Zazu echte liefhebbers
van het ras. Ook omdat we haar
geschiedenis niet kennen en uitgaan
van aannames op basis van hoe ze
binnen is gekomen. Ze wordt uit
voorzorg niet bij kleine kinderen of
in een woonwijk geplaatst.”
DIER VAN DE WEEK
Elke week stelt Juanita Janssen
van Dierenopvang Op de Smakterheide
een dier voor dat op zoek is
naar een nieuw thuis. Deze week is
dat Zazu, een boerboel teef van
circa 2 jaar oud die met wonden in
het asiel terechtkwam.
Wat is haar leukste kenmerk?
„Zazu is een liefdevolle, zachtaardige
hond in de omgang. Als je een liefhebber
van dit ras bent, zal je hart
zeker smelten. Ze is zindelijk in de
kennel en heeft naar alle waarschijnlijkheid
altijd buiten of op een
harde ondergrond gelegen.”
Wat is haar favoriete bezigheid?
„Zij is geen druktemaker, ze houdt
van aandacht. Ze geniet van zachte
ligplekken en kan hier uren vertoeven.
Ze is lief naar soortgenoten en
gedraagt zich hierbij onderdanig. Al
Gaat jouw hart sneller kloppen van dit dier? Neem dan contact op met
Dierenopvang Op de Smakterheide, tel. 0478639062
of via info@smakterheide.nl.
Marita Verstegen uit Oostrum
heeft haar eerste kinderboek geschreven,
getiteld Muisje Mila. Op
vrijdag 4 maart leest ze het verhaal
voor in de Venrayse bibliotheek.
De schrijfster is leerkracht op basisschool
De Meulebeek in Oostrum.
Het boek is bedoeld voor kinderen
die iets willen overwinnen. Muisje
Mila gaat over doorzetten, vertrouwen
hebben in jezelf en de ander.
Het voorleesuurtje is voor kinderen van 4 tot
8 jaar en duurt van 15.00 tot 16.00 uur.