woensdag 09. 03. 2022 9
Begin van onderwijs in gemeente Gulpen
Bij Rijckheyt in Heerlen ligt veel
van de geschiedenis van Gulpen
opgeslagen. In een van de stukken
is de geschiedenis van het onderwijs
reglement vastgesteld. Dan zitten er
op de school 19 jongens en 14 meisjes.
Het schoolgeld is 58 centimen en nog
53 centimen voor hen die Frans Ieren.
Bij de opstand van de Belgen in 1830
beschouwde dit gebied zich namelijk
tot 1839 als Belgisch. Onderwijzer
Claessen, die per 1 april 1834 weggaat,
heeft dan een vergoeding van 253
francs en 96 centimen.
Tot zover een klein gedeelte uit de archiefstukken
van Rijckheyt in Heerlen betreffende het
onderwijs in de gemeente Gulpen.
ook nog leerden schrijven bedroeg
dit 12 cent per maand. Schoolmeester
Dael kon van die opbrengst alleen
blijkbaar niet leven, want ‘hij wandelt
ook nog met brood, dat hij in Aubel
kocht en alhier verkocht’. Dat de huisvesting
van de leerlingen toch wel een
hinderpaal was, is te begrijpen. In
1818 wordt er dan ook in de gemeenteraadsvergadering
over gesproken
om een huis aan te kopen dat geschikt
is voor schoollokaal en tegelijkertijd
als woning voor de schoolmeester.
Ook toen maalden de ambtelijke molens
blijkbaar langzaam, want eerst
in 1823 besluit de raad tot aankoop
van het huis Dreesen voor 4016,25
gulden om het te laten dienen als
schoollokaal, onderwijzerswoning,
marechausseekazerne en als raadhuis.
In 1831 stelt de Raad een reglement
vast voor de school waaraan de
schoolmeester Claessen zich niet wil
onderwerpen. In 1834 wordt hij dan
ook ontslagen en wordt Antoine Joseph
Beckers uit Eijsden benoemd,
die op 12 april 1799 te Vaals is geboren.
Ook wordt in 1834 een nieuw schoolVAN
NUL TOT NU
DOOR JO SOMERS
HEEMKUNDEVERENIGING GALOPIA
REGIO
in de gemeente in de periode
18151965
te lezen.
De archiefstukken zijn door de toenmalige
secretaris van de gemeente
Gulpen dhr. J. J. Heerenveld gebundeld.
Deze tekst is daarvan een uittreksel.
De verzameling eindigde in
1965. In dat jaar waren in Gulpen (inclusief
Reijmerstok): 1 kleuterschool,
3 lagere scholen, 1 bloschool,
1 uloschool,
1 landbouwschool en een landbouwhuishoudschool.
De verzameling begint in 1815. In dat
jaar, nadat Napoleon is verslagen, is
door schoolopziener Vossen te Gulpen
als schoolmeester aangesteld
Cliverius Dael, 32 jaar oud, geboren te
Aubel, gehuwd, 2 kinderen. Hij had
geen schoolgebouw ter beschikking
en gaf de lessen in zijn eigen huis. Op
dat moment waren er in Gulpen 121
jongens en 149 meisjes, waarvan er in
de zomer 15 tot 20 en in de winter 50
naar school gingen. Zij kregen het
hele jaar door onderwijs, gedurende
4 uur per dag, in lezen en in schrijven.
De onderwijzer had geen vast salaris,
maar alleen het door de leerlingen betaalde
schoolgeld. Dit schoolgeld bedroeg
voor hen die alleen leerden lezen
10 cent per maand. Voor hen die
In Dierenbeschermingscentrum
Limburg zitten tientallen honden,
katten, konijnen en vogels die
dolgraag een nieuw baasje willen.
Elke week zet Saskia Thijssen er
één in het zonnetje en deze week is
dat poesje Lola die het wachten op
een nieuwe baas moe is.
Opbrengst film naar
vluchtelingen uit Oekraïne
lijken. Regisseur Sergei Loznitsa
geeft een ‘praktische handleiding’
voor overleven in zo’n hel. Die hel
heeft een naam: het OostOekraïense
Donbass, waar criminele bendes,
het lokale leger en Russische troepen
elkaar bevechten op straat.
Ruslanddeskundige Peter van Nunen
vertelt over de geschiedenis
van Donbass, dat al decennia verdeeld
is. Hij koppelt de film aan de
huidige situatie in Oekraïne.
Meer informatie: www.lumiere.nl.
MAASTRICHT
Lumière Cinema vertoont zaterdag
12 maart de film ‘Donbass’. De
opbrengst gaat naar Giro 999 van
stichting Vluchteling, voor vluchtelingen
uit Oekraïne.
Voorafgaand aan de film wordt er
gesproken met lokaal Ruslanddeskundige
Peter van Nunen.
De film benadert de realiteit van
vandaag. Wanneer oorlog vrede
wordt genoemd, propaganda tot
waarheid wordt gebombardeerd,
dan begint het leven op de dood te
Klleutterrkllass.. FFOTTO ARRCHIIEEFF HEEEEMKUNDEEVVEERREENIIGIING GALLOPPIIA
MAASTRICHT
Bibliotheken helpen
bij invullen
belastingaangifte
Centre Céramique en Bibliotheek
Malpertuis helpen bij belastingaangifte.
Men kan op 15 maart en 5 en 19
april terecht bij Centre Céramique
of op 16 maart, en 6 en 20 april in Bibliotheek
Servicepunt Malpertuis.
First Fiscale Rechtshulp houdt gratis
belastingspreekuur voor digitale
aangifte inkomstenbelasting voor
2021 of eerdere jaren. De hulp is gratis
voor gezinsinkomen lager dan
40.765 euro, zonder onderneming.
Benodigde papieren meebrengen.
Aanmelden is verplicht: klantenservice@
maastricht.nl of 0433505600.
MARGRATEN
Fotogroep Dracula
exposeert weer
na twee jaar stilte
Fotogroep Dracula houdt vrijdag
18, zaterdag 19 en zondag 20 maart
na twee jaar weer een expositie, in
gemeenschapshuis Oos Heim.
Fotogroep Dracula is voortgekomen
uit Fotoclub Dracula. De fotoclub
is sinds 1978 onderafdeling van
stichting Jongeren Sociëteit Dracula.
Nadat in 2018 een einde kwam
aan de samenwerking werd de fotoclub
een zelfstandige vereniging:
Fotogroep Dracula. De fotogroep
heeft haar naam dus te danken aan
de sociëteit.
MAASTRICHT
Lezing over 350 jaar
oude stadstekeningen
Aan de hand van twee tekenaars die
tussen 1669 en 1672 toonden hoe
Maastricht en omgeving er 350 jaar
geleden uitzagen, geeft Peter
Scheele maandag 21 maart een lezing:
‘Maastricht als muze.’
Scheele woont sinds 1961 in Maastricht
en heeft boeken, foto’s en tekeningen
met Maastricht als onderwerp
gemaakt. Hij bespreekt de
eeuwenoude tekeningen op verschillen
en overeenkomsten met nu.
‘Maastricht is een muze, ze motiveert
iedere keer weer om nog een
tipje van haar sluiers op te lichten.’
De lezing vindt plaats in Stayokay aan de
Maasboulevard en duurt van 20.00 tot
22.00 uur. De toegang is gratis.
Stadspark en Lanakerveld
op tv in serie over historie
van levensbelang voor de inwoners.
Vanaf het Lanakerveld vertelt
Schuurmans over hoe Willem van
Oranje op die plek de IJzeren Hertog
Alva had kunnen verslaan. Bij
het Lanakerveld steekt Willem geheel
onverwachts de Maas over met
meer troepen dan Alva. Als hij toen
meteen de aanval had ingezet, had
hij de oorlog met tachtig jaar kunnen
bekorten. Maar Willem durfde
niet aan te vallen.
De uitzending op NPO1 start rond
20.35 uur.
MAASTRICHT
In aflevering zes van de tiendelige
NPO televisieserie ‘Het verhaal van
Nederland’ doet acteur en verteller
Daan Schuurmans woensdag 9
maart het stadspark en het
Lanakerveld in Maastricht aan.
Veel stadsparken in Nederland ontstonden
door het afbreken van de
muren rond de stad. Dat geldt niet
voor Maastricht, waar een groot
deel van de muren nog overeind
staat. In de 16de eeuw waren die muren/
stadswallen in tijden van oorlog
BORGHAREN
Veldles schooljeugd bij
Grensmaas kan weer
Basisscholen kunnen zich weer
aanmelden voor veldlessen op de
oevers van de Grensmaas.
De lessen vinden plaats langs de
Maasoever in Borgharen, Meers en
Elba in Grevenbicht. Op verzoek is
de schooljeugd op elke locatie van
het project Grensmaas welkom.
Door corona konden in 2021 slechts
acht groepen van basisscholen in
ZuidLimburg
worden bijgepraat
over waterveiligheid, grindwinning
en natuurontwikkeling van het project
Grensmaas, door natuurorganisatie
Ark en het CNME in Maastricht.
Normaal nemen zo’n 800 tot
1000 kinderen per jaar deel aan de
veldlessen.
is ze het vertrouwen in mensen
kwijtgeraakt. Voor vreemden is ze
bang en verstopt ze zich. Hierdoor
lopen veel mensen haar voorbij en
dat is jammer want Lola is een onwijs
leuke kat als je haar de tijd geeft
aan je te wennen. Mensen die ze kent
worden met luid gemiauw begroet
en mogen haar aaien.”
Zijn er aandachtspunten voor haar
toekomstige baas?
„Voor Lola is een huis met tuin een
must. Daarnaast is het belangrijk
dat haar toekomstige baas niet direct
verwacht dat zij zich als een
knuffelige schootkat gaat gedragen.
Ze heeft tijd nodig om aan een baas,
een nieuw thuis en een nieuwe omgeving
te wennen. Omdat ze schrikt
van onverwachte geluiden en gebeurtenissen
plaatsen we haar niet
in een gezin met jonge kinderen.”
DIER VAN DE WEEK
Waarom zit Lola in het asiel?
„Lola werd met haar drie kittens
zwervend op straat gevonden. Geen
goede en veilige plek voor een jong
poezengezin. We boden hen een fijn
plekje om samen te verblijven en
Lola’s kittens hebben allemaal een
thuis gevonden. Lola wacht al vanaf
november op een baas.”
Waarom heeft ze nog geen baas
gevonden?
„We vermoeden dat Lola langere tijd
op straat heeft gezworven. Hierdoor
Gaat jouw hart sneller kloppen van dit dier? Neem contact op met
Dierenbeschermingcentrum Limburg via limburg@dierenbescherming.nl