woensdag 28. 04. 2021 REGIO 11
HORST AAN DE MAAS
Steuncampagne
voor verenigingen
Met de campagne ‘Ik steun’ wil
Sport aan de Maas de verenigingen
in de gemeente Horst aan de Maas
een hart onder de riem steken.
De campagne is een idee van verenigingsondersteuners
Joey Rutten en
Manon van Veghel. Zij willen inwoners
laten zien hoe waardevol verenigingen
zijn voor de maatschappij
en hoe belangrijk het is om ze te
blijven steunen in deze moeilijke tijden.
In de afgelopen weken is aan leden,
sponsoren en vrijwilligers gevraagd
een video in te spreken met
een oproep om hun club te steunen.
Een compilatie van de filmpjes
wordt donderdag 29 april via de social
media gepresenteerd. De campagne
wordt ondersteund door de
gemeente.
Geen gescharrel voor het huwelijk
pastorie. De pastoor praatte dan
niet met beiden samen, maar met
ieder afzonderlijk. Hij controleerde
tijdens zo’n gesprek hoe het gesteld
was met de kennis van de catechismus.
Liet die in zijn ogen te wensen
over, dan gaf hij oefenstof mee naar
huis om het geheugen op te frissen
en later nog eens terug te komen.
Praten over de seksuele kant van
het huwelijk probeerde meneer
pastoor zoveel mogelijk te vermijden.
Dat gebeurde hooguit in wat algemene
bewoordingen.
Rond 1900 was het bij de wat meer
welgestelde boeren gebruikelijk dat
de aanstaande bruid zelf garen spon
van het op de eigen boerderij verbouwde
vlas. Van het garen maakte
de wever in Horst een linnen doek,
waarvan het meisje het bruidshemd
voor zichzelf en haar bruidegom
en de beddenlakens voor het
bruidsbed maakte. Ook maakte ze
het mutsje dat bij het bruidshemd
hoorde. Deze kleding voor de
bruidsnacht diende later ook als
doodskleed. De beddenlakens werden
zowel in het kraambed als in het
sterfbed gebruikt. Na het trouwen
borduurde de bruid dikwijls in
kruissteek met rood garen de
trouwdatum op de hemden.
de jacht los, niet alleen voor jongens
en meisjes die verkering hadden,
maar ook voor degenen die er naar
op zoek waren. Ook Eerste Kerstdag,
Paasdag en Pinksterdag was
samenzijn uit den boze. En slapen
onder één dak al helemaal, tot zelfs
de nacht voor het huwelijk. Gebeurde
dat toch, dan was dat een schande
voor de ouders en voor de baas en
bazin bij wie het meisje in dienst
was.
Toch kwam zo’n stiekem rendezvous
maar al te vaak voor, bijvoorbeeld
als de ouders niet thuis waren.
Het meisje hing dan een doek uit het
raam van haar slaapkamer of ze
stak een bezem naar buiten als signaal
dat de kust veilig was. Zoiets
werd streng afgekeurd, maar het
gebeurde wel.
De voorbereiding op het huwelijk
was zeer minimaal, op seksueel gebied
zelfs ronduit bedroevend. Een
tijdje vóór de trouwdag werd het
aanstaande paar ontboden op de
VAN NUL TOT NU
DOOR JAN STRIJBOS
Voor jongens en meisjes viel het
vroeger niet mee om elkaar te
ontmoeten. Indachtig de uitdrukking
‘Ein paerd en ’n vrow zuukte
doeën beej huus’ zochten ze het
doorgaans niet ver van huis. Ook
omdat hun ouders er dan beter
zicht op hadden. ‘Wiedáf is ’t goed
liege’ heette het.
Had een jongen een meisje zwanger
gemaakt en wilde hij niet met haar
trouwen, dan werd die ‘plicht’ dikwijls
afgekocht. Dat gebeurde bijvoorbeeld
wanneer het om een
dienstmeisje ging. Dat was beneden
zijn stand; ze werd dan voor duizend
gulden afgekocht. Liet een oudere
man een jong meisje zwanger
zitten, dan werd d’n ezel ángedreve
en ketelmeziek gemákt! Ofwel: er
volgde een volkstribunaal. Jongeren
verzamelden zich en trokken al
slaande met ketels en deksels naar
het huis van de man. Voorop liep een
jongeman die voortdurend met een
zweep klapte. Onder oorverdovend
kabaal werd het huis van de man beklad
met verf en vuil en een ezel op
de muur getekend met een mengsel
van teer, roet en karsmeer dat diep
in de stenen drong en bijna niet te
verwijderen was.
Als een verkering door de wederzijdse
ouders werd goedgekeurd,
volgde een huwelijksaanzoek. Dat
ging meestal zonder poespas.
Gedurende de eerste tijd van de vaste
verkering mocht het meisje niet
naar het huis van de jongen gaan.
Hooguit onder begeleiding van een
zus. De verkering werd ook zoveel
mogelijk geheim gehouden en het
voornemen om te trouwen zo laat
mogelijk bekendgemaakt. Vroeg òp
straot, laat ien de kaerk, luidde het
gezegde. Een al te vroege aankondiging
vergrootte de kans op moeilijkheden
die de huwelijkssluiting konden
vertragen.
Rond 1900 mochten jongens en
meisjes elkaar alleen op zondag
zien. Doordeweeks was dat taboe.
Later werd het ook geoorloofd op
zaterdagavond en woensdag. Tijdens
de Advent, de vier weken voor
Kerstmis, en in de Vastentijd, de
veertig dagen voor Pasen, mochten
de tortelduifjes elkaar ook niet ontmoeten.
Alleen op Halfvasten was
Vier verloofde paartjes in 1941. V.l.n.r.: Dien Dinghs met Willems (in de oorlog geëxecuteerd), Truuj Dinghs
met Ser Vullings, Truus Vullings met Herman Dinghs en Marie Dinghs met Baer Gooren.
FOTO ARCHIEF JAN STRIJBOS
Vrijers aan huis bij Kuuëb Wismans in Klein Oirlo, rond 1960.
FOTO ARCHIEF JAN STRIJBOS
HORST
Synthese verhuist deze
week naar ’t Gasthoês
REGIO
Vrijwilligers bedanken
met een filmpje
VAN NUL TOT NU
Herhaalde oproep
aan historische
verenigingen
Wekelijks verschijnt in deze weekkrant
de historische rubriek Van
Nul tot Nu, waarin we de lezer meenemen
naar het verleden van stad,
dorp en streek. Om het aanbod van
onderwerpen te verbreden en nog
meer te spreiden over de hele regio,
roepen we heemkundeverenigingen
en amateurhistorici uit de gemeenten
Bergen, Venray en Horst
aan de Maas op een bijdrage te leveren
in de vorm van een artikel over
tradities, oude gebruiken, markante
dorpsfiguren of bijzondere gebeurtenissen
uit vroeger tijden.
Aanmeldingen en vragen voor nadere
informatie zien we graag tegemoet
via email:
noordmidden@
delimburger.nl
„Als je het niet zou weten, dan zou je
hem zeker niet zo oud schatten als
dat hij werkelijk is. Hij heeft nog een
goede conditie waardoor hij nog
heel actief kan zijn. Hij vindt het
heerlijk om te wandelen, waarbij hij
niet overal los kan, omdat zijn gehoor
wat begint na te laten. Hij is
overdag veel alleen geweest, maar
laat toch wel merken dat hij aandacht
van een baas op prijs stelt.”
Waar zou hij het beste op zijn plaats
zijn?
„Het zou fijn zijn als Buster weer
een kans krijgt om zich ergens thuis
te gaan voelen, door hem de tijd te
geven om rustig te wennen aan zijn
nieuwe omgeving. Hij zou een prima
maatje zijn voor iemand die op
zoek is naar een stukje extra gezelligheid.
De aanwezigheid van een
andere hond is geen probleem.”
DIER VAN DE WEEK
Ben je geïnteresseerd in dit dier? Neem dan vrijblijvend contact op met De Beestenboel
via tel. 0495563981,
email
asielweert@planet.nl of kijk op de Facebookpagina.
Dierenasiel De Beestenboel vangt
voor bijna heel MiddenLimburg
de
honden en katten op. Genoeg
aanbod dus voor Anne Vleeshouwers
om elke week voor één van
deze dieren extra aandacht te
vragen. Deze week is dat voor
Buster, een gecastreerde boerenfoxreu
van 11 jaar oud.
Waarom is Buster in het asiel
terechtgekomen?
„We maken vaak mee dat dieren
niet overal welkom zijn als mensen
verhuizen. Iets wat natuurlijk heel
pijnlijk is als je daardoor afscheid
moet nemen van je trouwe huisdier.
Dit is ook Buster en zijn baas overkomen,
waardoor er na 11 jaar afscheid
van elkaar genomen moest
worden.”
Wat kun je over hem vertellen?
Het team van Synthese in Horst is
per 1 mei gevestigd in ’t Gasthoês.
Het voormalige ziekenhuis is verbouwd
tot een multifunctioneel sociaalcultureel
centrum voor het
dorp. Synthese, momenteel gehuisvest
aan de Bemmelstraat, is één
van de nieuwe gebruikers. In verband
met de verhuizing zal de welzijnsorganisatie
in de eerste week
van mei mogelijk minder goed bereikbaar
zijn.
Meer informatie op www.synthese.nl
Organisaties en verenigingen die
vrijwilligers willen bedanken voor
hun inzet, kunnen nog tot 1 mei een
minivlog
online zetten. Hij of zij
maakt tevens kans op 250 euro.
De organisatie van de Nationale
Vrijwilligersprijzen heeft voor deze
actie de website www.bedankjevrijwilliger.
nl gelanceerd.
Op 10 juni worden de Nationale Vrijwilligersprijzen
uitgereikt, waaronder
ook de passieprijs voor individuele
vrijwilligers.