woensdag 18. 05. 2022 15
VAN NUL TOT NU
DOOR GERARD VAN DE GARDE, GEMEENTEARCHIEF ROERMOND
Hans en Christoffel van Ruremund waren
geruchtmakende boekdrukkers in Antwerpen
Antwerpen was in de 16de eeuw een
wereldstad waar veel niet mocht,
maar bijna alles kon. De boekdrukkers
De protestantse theoloog William
Tyndale (ca. 14941536)
vertaalde
de Bijbel in het Engels. FOTO GAR
„Zijn grootte heeft hij van de mastiff,
zonder de zware bouw die je bij
dit ras ziet. Hij is zacht van karakter
en vindt het heerlijk om met andere
honden, waarmee het klikt, te spelen
en rond te rennen. Ondanks dat
je met zijn uitstraling anders zou
verwachten is hij niet zo stoer en
moet hij in nieuwe situaties eerst
even wennen.”
Waar zal Aiko het beste op zijn plaats
zijn?
„Door zijn vriendelijke karakter zou
hij een prima gezinshond kunnen
zijn en een maatje voor een eventueel
al aanwezige andere hond. Voor
mensen die met respect met hem
omgaan is hij een hele trouwe metgezel
die graag mee gaat op lange
wandelingen. Eenmaal op zijn gemak,
kan hij zeker ook een prima
waker zijn.”
DIER VAN DE WEEK
Ben je geïnteresseerd in dit dier? Neem dan vrijblijvend contact op met De Beestenboel
via tel. 0495563981,
email
asielweert@planet.nl of kijk op de Facebookpagina.
Dierenasiel De Beestenboel vangt
voor bijna heel Midden Limburg de
honden en katten op. Genoeg
aanbod dus voor Anne Vleeshouwers
om elke week voor één van
deze dieren extra aandacht te
vragen. Deze week is de 4jarige
reu Aiko aan de beurt, een kruising
tussen een mastiff en een herder.
Hoe komt Aiko in het asiel terecht?
„Soms wordt er heel enthousiast
aan een pup begonnen, zonder te
weten dat de leefomstandigheden
er na een paar jaar heel anders uit
gaan zien. Als daar dan geen hond
meer bij past, moet er gezocht worden
naar een nieuw thuis. Omdat dit
voor Aiko niet tijdig lukte, is ervoor
gekozen om vanuit een voor hem
rustige omgeving verder te zoeken.”
Wat weet je over hem?
Antwerpen ook door Christoffel
werd gebruikt. De broers moeten,
vóór ze in 1522 en 1524 in Antwerpen
hun drukkerijen openden, ergens het
vak geleerd hebben. Roermond en
Eindhoven hadden in die tijd nog
geen drukkerijen. Deventer wel en
komt dus in aanmerking als mogelijke
leerschool. Maar zekerheid over
de herkomst en opleiding van Hans
en Christoffel van Ruremund hebben
we niet.
Meer geschiedenis van Roermond op
www.archiefroermond.nl/nl/verhalen.
Kwamen Hans en Christoffel uit
Roermond? Met de voornaam Christoffel
zou je dat wel denken. Toch is
dat waarschijnlijk niet zo. Christoffel
noemde zich ook wel Christophorus
Endoviensis, Christoffel van Eindhoven.
In die stad was hij in 1506 getrouwd.
Misschien kwamen de
broers uit een Eindhovense familie
met Roermondse roots. En er leidt
ook een spoortje naar Deventer. De
belangrijkste drukker in die stad, Richard
Pafraet, had een familie Van
Romunde als buren. Pafraet drukte
in een speciaal lettertype, dat later in
Christoffel en Hans van Ruremund
smokkelden hun Bijbels naar
Engeland en eindigden daar in de gevangenis.
Michael Pye schrijft erover
in zijn nieuwe bestseller ‘Antwerpen,
de gloriejaren’.
In 1525 drukte van Hans van Ruremund een Nederlandstalige Bijbel voor
uitgever Peter Kaetz. FOTO GAR
Antwerpen groeide tijdens die ‘gloriejaren’
van 40.000 naar 100.000 inwoners.
Daar waren veel Duitsers,
Italianen, Engelsen en Portugezen bij.
De kosmopolitische haven
en handelsstad
werd een productiecentrum
van luxegoederen zoals schilderijen,
prenten, sieraden, muziekinstrumenten
en wandtapijten. En boeken!
Bijbelvertalingen
In de 16de eeuw stond Europa op zijn
kop door de reformatie. Protestantse
stromingen scheidden zich af van de
katholieke kerk. De meningsverschillen
liepen hoog op
en liepen uit op
bloedige oorlogen.
Protestantse
geleerden vonden
dat iedereen de
Bijbel moest kunnen
lezen in zijn
eigen taal – niet in
het Latijn van de
priesters – en
brachten nieuwe
Bijbelvertalingen
uit. De Katholieke
Kerk had bezwaren.
Niet alleen
omdat zelf lezende,
kritische gelovigen
het gezag
van de kerk bedreigden,
maar
ook om inhoudelijke
redenen. In
de Latijnse Bijbel stond bijvoorbeeld
‘doe penitentie’; de protestanten (die
de biecht en de vergeving van zonden
niet erkenden) maakten daarvan:
‘heb berouw’. Een ‘priester van de
kerk’ werd bij de protestanten een
‘(gekozen) ouderling van de gemeente’.
Zo waren er meer voorbeelden.
Bijbelvertalingen in de volkstalen
waren niet neutraal en werden verboden.
Gods smokkelaars
Eén verhaal in het boek van Michael
Pye heeft als titel Gods smokkelaars.
De hoofdpersoon is William Tyndale,
die de Bijbel in het Engels vertaalde.
Bijrollen zijn er voor twee broers, de
Antwerpse boekdrukkers Hans en
Christoffel van Ruremund.
In 1525 drukte Hans van Ruremund
een complete Bijbel in het Nederlands.
Dat leverde hem zijn eerste
veroordeling op: hij moest op bedevaart.
Zijn broer Christoffel was een
vernieuwer op het gebied van tweekleurendruk
en bladmuziek, die zich
bovendien specialiseerde in boeken
voor de Engelse markt. In 1526 drukte
hij Tyndales vertaling van het tweede
deel van de Bijbel, het Nieuwe Testament.
Een deel van de oplage smokkelde
hij persoonlijk naar Engeland,
waar hij in de gevangenis belandde.
De rest van de
oplage werd in
Antwerpen verbrand.
Maar de
broers gaven niet
op. Hans was inmiddels
terug
van zijn bedevaart,
drukte een
nieuwe oplage en
voer met 500
exemplaren naar
Engeland. Ook
hij werd gevangengezet.
Niet
voor lang, want
daarna herhaalde
zich het hele
verhaal nog een
keer en in 1530
drukte Hans
zelfs een vierde
oplage. Nadat
Christoffel in 1531 in Engeland overleden
was, zette zijn weduwe Lyne het
bedrijf voort. In 1534 en 1535 rolden
herziene edities van Tyndales Nieuwe
Testament bij haar van de pers.
Ook Lyne was trouwens een innovatief
ondernemer, want ze gaf vanaf
1542 de eerste Nederlandstalige
krant uit, de Tijdinghen.
REGIO
MELICK
Revolve speelt ‘Ubuntu’s
Droom’ in Aad Raodhoes
Muziekgroep Revolve speelt op zaterdag
21 mei de voorstelling ‘Ubuntu’s
Droom’ in ’t Aad Raodhoes in
Melick.
Ubuntu’s Droom is een voorstelling
met tien instrumenten gespeeld
door vier muzikanten. Het resultaat
is een kleurrijk spectrum aan taal,
klank, filosofie, wetenschap en gevoel;
een kijk
en luisterervaring voor
de ziel, uitgevoerd in de vorm van een
liveluisterboek.
Revolve bestaat uit
Abel Rodríguez García , Luca Warmer,
Petra Wolters en Roelof Meijer.
De voorstelling in ’t Aad Raodhoes aan de
Dorpsstraat 43 in Melick begint om 20.00
uur. De entree bedraagt 15 euro. Kaarten reserveren
via tickets@concordiamelick.nl of
tel. 0654261748.
VLODROP
Sociaal Team Roerdalen
houdt kinderochtend
Het Sociaal Team Roerdalen houdt
op woensdag 25 mei een kinderochtend
voor kinderen van nul tot vier
jaar oud.
Samen spelen, lezen en plezier maken.
Genieten van een prentenboek
en andere ouders en kinderen ontmoeten.
Dat kan op woensdag 25
mei van 9.00 tot 11.00 uur bij De
Blokhut, Koebroekweg 3 in Vlodrop.
Deelname is gratis.
Aanmelden via sociaalteam@roerdalen.nl.
Meer informatie via tel. 06–89970354.
MAASGOUW
Opbrengst Goede Doelen
Week ruim 10.000 euro
Onlangs werd in de kernen Heel,
Panheel, Pol en Osen de Goede Doelen
Week gehouden. De collecte
heeft in totaal 10.330,13 euro opgebracht.
Het totaalbedrag wordt als volgt
verdeeld over de tien deelnemende
fondsen: Longfonds (908,24 euro),
Alzheimer Nederland (1175,68
euro), Nederlandse Brandwondenstichting
(734,44 euro), Nierstichting
(928,02 euro), Hersenstichting
(1073,45 euro), Maag Lever Darm
Stichting (1014,10 euro), KWF Kankerbestrijding
(1598,43 euro), Het
Gehandicapte Kind (789,48 euro),
Hartstichting (1169,55 euro), Reuma
Nederland (938,76 euro).
In 2023 wordt er opnieuw een Goede
Doelen Week gehouden, in de
tweede week van april, laat de organiserende
werkgroep weten.
LINNE
Concert met drietal
muziekgezelschappen
Koninklijke Harmonie Lentekrans
uit Linne houdt op zaterdag 21 mei
een concert voor inwoners van Linne
en muziekvrienden uit de omgeving.
Er treden die avond drie gerenommeerde
muziekgezelschappen
uit deze regio op. Naast harmonie
Lentekrans zijn dat Brass Band Merum
uit Herten en Westharmonie
uit Duitsland. De optredens vinden
plaats vanaf 19.00 uur in de Harmoniezaal
aan de Grotestraat 9 in Linne.
De toegang is gratis.
/verhalen
link
link