Woensdag 24. 05. 2023 3
Regio
Schijnwerpers op belang
van ‘schooltuinieren’
In de Week van de Schooltuin, een
initiatief van de Alliantie Schooltuinen
en Jong Leren Eten, staan de
schijnwerpers op het belang van
‘schooltuinieren’.
‘In de schooltuin leren kinderen met
hun hoofd, hart en handen’, luidt het
motto. ‘Schooltuinieren is goed
voor de ontwikkeling van het kind,
het leren, het samenwerken en gezond
leren eten.’
De actieweek duurt nog tot vrijdag.
Scholen krijgen een lesbrief en kunnen
onder meer de film De Schooltuin
aanvragen.
1-4
JUNI
2023
Kom gezellig kijken
naar top paardensport
op onze nieuwe locatie!
2-3-4 JUNI
BETAALDE ENTREE
Wullem
Column
lottum/lomm
Met veerpont naar
festival Geulpop
WWW.JPMINTERNATIONAL.NL
EVENEMENTENLOCATIE KEIZERSBAAN 7A-1 IN KESSEL
REGIO
DOOR WIM MOORMAN
In een mierzoet liedje stak Gerard
Cox ooit de loftrompet over het
‘scherpe hoge zoemen van een
mug’ als aankondiging van de
zomer. Persoonlijk ben ik van
mening dat het zoemen van een
mug minstens zo focking irritant is
als het steken van een mug. Dit
jaar lijkt het zoemen van muggen
nóg alomtegenwoordiger dan
andere jaren. Zelfs de Schadijkse
Bossen worden erdoor geteisterd,
terwijl ik ervan overtuigd was dat
die bossen het exclusieve domein
van dazen zijn. Even verderop, op
de grens van de gemeenten Venray
en Horst aan de Maas, zijn de
muggen in natuurgebied De Paes
(in Venray Castenrayse Vennen
genoemd) van oudsher niet weg te
slaan. De Paes is een broekbos, een
permanent nat bos. Een idealere
biotoop voor muggen is nauwelijks
te vinden.
Ik mag het zoemen en steken van
muggen dan focking irritant
vinden, ik kan me er wel tegen
wapenen. Bijvoorbeeld door geen
mugrijke gebieden te bezoeken,
horren aan te brengen of ramen en
deuren gesloten te houden. Waar je
je moeilijker tegen kunt wapenen
is de stank van intensieve veeteelt-
en mestverwerkingsbedrijven.
Grenzend aan de Horster kant van
De Paes ligt Ashorst, een bedrijf
met duizenden fokvarkens en een
grote mestverwerkingsinstallatie.
Het verspreidt een geur die zich
het beste als ‘stank’ laat omschrijven.
De geuruitstoot overstijgt de
toegestane waarden sinds jaar en
dag ruimschoots. Buurtbewoners
lijden eronder, ook al sinds jaar en
dag. Zonder succes ageren ze
tegen Ashorst. Telkens belooft
Ashorst beterschap, verwijzend
naar ‘betere technieken’. Telkens
trappen gemeente en provincie
erin. Telkens blijkt Ashorst zijn
beloften vervolgens niet waar te
kunnen maken.
Vorige week was Ashorst weer
eens onderwerp van gesprek in de
Horster gemeenteraad. Het bedrijf
wil jaarlijks duizenden tonnen
mest extra aanvoeren. Provincie
en gemeente neigen ernaar
toestemming te verlenen. Ashorst
dient de stankoverlast dan wel
terug te dringen. De omwonenden
hebben dat al veel te vaak gehoord
om het te geloven. Ze zijn alle
mooie praatjes beu. Namens de
buurtbewoners constateerde
Peter Strijbos nog maar eens dat
‘de genomen beslissingen vaak in
het voordeel van Ashorst uitvallen
en ten koste van de omwonenden’.
Uit de daaropvolgende discussie
bleek dat het hoogst twijfelachtig
is of Ashorst eigenlijk wel op een
zogeheten ‘duurzame locatie’ is
gevestigd. Onbegrijpelijk dat die
vraag nog nooit is beantwoord.
Stank én een onbeantwoorde
basisvraag: vele malen focking
irritanter dan het scherpe hoge
zoemen van een mug.
Reageren?
redactievenray@delimburger.nl
Ashorst
grubbenvorst/venlo
Tweetalig verhalenboek
tegen ‘vernederlandsing’
Venloos is de voertaal in huize Tinneveld.
Dat veranderde niet toen
Louis met zijn vrouw in Grubbenvorst
ging wonen. „Thuis spreken
we Venloos. Ook onze dochters zijn
er groot mee geworden. Nederlands
leer je wel op straat, zeiden we altijd
tegen elkaar.” Met schrijven in het
dialect begon de geboren Venlonaar
pas na een poëzieworkshop die hij
als vrijwilliger van het hospice in
Venlo volgde. „Dat bleek me makkelijker
af te gaan dan in het Nederlands.
Bovendien voelde ik steeds
meer de drang om me sterk te maken
voor het behoud van onze Limburgse
taal.”
Glad ijs
Uit die behoefte is het boek Van drake
wies reuze en zoeë – Van draken tot
reuzen en zo ontstaan. Twintig korte
verhalen in het Venloos dialect met
de Nederlandse vertaling ernaast.
Tinneveld, auteursnaam Loot18,
beseft dat hij zich daarmee op glad
ijs begeeft. „Ik pretendeer niet dat
het allemaal correct Venloos is wat
ik schrijf. Ik gebruik de woorden die
ik ken, de rest zoek ik op in het Venloos
Woordenboek of dat van Veldeke.
Daar zit verschil tussen, zeker.
Welke schrijfwijze de juiste is, laat ik
graag in het midden.”
Wat hem vooral zorgen baart, is de
vernederlandsing van het dialect.
„Langzaam maar zeker worden
steeds meer Venlose woorden vervangen
door een Nederlands klinkende
dialectversie. Die is niet per
se fout, maar toch. Een bordje is
geen bördje maar een telderke. En
een vliegtuig geen vleegtuug maar
een vleegmesjien.”
Breed lezerspubliek
Ondanks de sprookjesachtige titel
is het geen kinderboek. „Het is voor
lezers van alle leeftijden, vanaf 10
jaar. Om een zo breed mogelijk publiek
te bereiken, heb ik bewust gekozen
voor een mix van fictie en
werkelijkheid. De thematiek is heel
divers. Friedje Driedel diedelaer,
smeerpoets in het Nederlands, gaat
over het onbekommerde leventje
van een kleuter. Lea en de Maaspiraten
over hoe je met een handicap
toch verder kunt. Inspiratie haal ik
uit het leven, de natuur, de actualiteit,
mijn hobby’s maar ook mijn onderwijsachtergrond.
Ik ben meer
dan veertig jaar leraar geweest.”
Educatief
Dat laatste verklaart waarschijnlijk
waarom elk verhaaltje wel een educatief
aspect heeft, iets om over na
te denken. „Je spijkert niet alleen je
dialectkennis bij, maar steekt er ook
wat van op. In Alie haet tandpien –
Alie heeft kiespijn valt te lezen dat
een krokodil wel 78 tanden heeft, die
ook nog eens tot tien keer wisselen.”
Het leerzame zit echter vooral in de
tweetaligheid. „Dat schijnt goed te
zijn voor de ontwikkeling van het
begrijpend lezen. Wat ik vooral belangrijk
vind, is dat we dialect blijven
spreken, lezen en schrijven. We
communiceren steeds meer via
WhatsApp en doen dat veelal in het
plat. Dat is goed, het houdt het dialect
levend. Of de schrijfwijze klopt,
is van minder belang.”
Twee Venlose familieleden, een
buutteredner en een neerlandicus,
redigeerden de teksten. „Door hun
correcties heb ik ervaren dat schrijven
een leerproces is. Een verhaal is
als een schilderij: het kan altijd beter,
maar eens moet het af zijn.”
Tinneveld is er nog lang niet klaar
mee. Hij is bezig met een dichtbundel
in het dialect, een waargebeurd
oorlogsmanuscript en een tweetalig
prentenboek.
Maar eerst verschijnt op 31 mei zijn verhalenbundel,
te bestellen via http://boekenbestellen.
nl/boek/vandrakewiesreuzeenzoee.
Om de tweetaligheid te stimuleren
maakte Grubbenvorstenaar Louis
Tinneveld een bundel vol verhalen
in het Venloos met de Nederlandse
versie ernaast. Hij maakt zich
zorgen om de ‘vernederlandsing’
van het dialect.
Door Marcel van Lier
Louis Tinneveld
schreef de verhalen
in het Venloos
én Nederlands.
Foto eigen foto
Geulpop in Lomm verkoopt dit jaar
speciale veertickets voor mensen
van de overkant van de Maas die het
festival willen bezoeken.
Met deze kaartjes krijgen festivalgangers
uit Horst aan de Maas toegang
tot het terrein en kunnen ze tevens
gebruikmaken van de veerpont
Lottum-Lomm.
De line-up van Geulpop is bekend.
Zaterdag 2 september zullen Stoere
Patsers, Still Blue, Menthol the
Band en Box of Kings optreden.
Kaarten zijn te koop via tickets.geulpop.nl.
Evertsoord
Uitbreiding Peelse Golf
van 18 naar 27 holes
De Peelse Golf in Evertsoord krijgt
er een ‘9 holes par 3 baan’ bij. Hiermee
wordt het totale aantal holes op
de golfbaan verhoogd van 18 naar 27.
De opening is op 3 juni.
De nieuwe baan biedt golfers van
alle niveaus de kans om hun spel te
verbeteren. De holes variëren in
lengte van 46 tot 114 meter. Ook staat
deze baan open voor beginnende
golfers om de sport onder de knie te
krijgen en voor mensen met een beperking.
De Nederlandse Golf Federatie
en Stichting revalidatie golf ondersteunt
en begeleidt daarin.
Kijk voor meer informatie over De Peelse
Golf en de uitbreiding van de baan op de
website www.depeelsegolf.nl.
Regio
Boek historie Heierhoeve
opnieuw naar de drukker
Het boek ‘Heierhoeve van vijftiende
eeuwse ontginningsenclave
naar eigen kerkgemeenschap’
wordt opnieuw uitgegeven.
Th. Van der Vijver van de Historische
kring Grubbenvorst-Lottum
schreef het boek in 1986. Geschetst
wordt de historie van buurtschap
Heierhoeve vanaf de vijftiende
eeuw tot 1986. Het boek was na de
uitgave meteen uitverkocht, maar
nog steeds is er veel belangstelling.
Bestellen: mail naar mevrouw Wil Seegers:
hayenwilseegers@hetnet.nl.
FFoottoo Buuuurrttvveerreenniiggiinngg
Heeiieerrhhooeevvee..