woensdag 09. 06. 2021 11
De galg van Wijlre kostte niemand het leven
De heemkundevereniging van
Wijlre is op zoek gegaan naar de
plek waar ooit de galg van het dorp
stond. En heeft die ook gevonden.
Een steen met een informatiebordje
markeert die plek nu.
kend is daar nooit iemand opgehangen.
De heemkundevereniging heeft op
die plek nu een dikke steen met een
informatiebordje geplaatst. Het is
de bedoeling dat later dit jaar ook
dergelijke markeringen worden
aangebracht in Partij en Eys, waar
eveneens galgen stonden. „Dan heb
je een mooie wandelroute”, zegt
Hupperichs. „En kun je achteraf in
het dorp je galgenmaal nuttigen.”
het woord Justice gaven zij exact
aan waar galgen stonden. Bij aen ’t
Gericht ontbreekt dat teken.
Iets ten noorden van Ingber
op de
Villaretkaart Imber genoemd
is
door de landmeters wel een minigalgje
getekend, langs de weg naar
Scheulder. Het moet de executieplaats
van Gulpen zijn geweest. Op
18 december 1776 werden daar drie
vermeende Bokkenrijders opgehangen:
Joannes Aldenhoff, Nicolaas
De la Haije en Ambrosius
Vreuls.
Op de Villaretkaart, die eeuwenlang
in een archiefkast in Parijs lag,
is ook duidelijk te zien waar de galg
van Wijlre stond: op een heuvel
langs het Gerendal, op de grens van
Wijlre en Strucht. Op zich ook een
logische plek, constateert Hupperichs:
„Vanuit de verre omtrek kon
je de contouren van die galg al zien.”
Het goede nieuws: voor zover beVAN
NUL TOT NU
DOOR RENÉ WILLEMS
REGIO
In de onrustige tijd van de legendarische
Bokkenrijders stonden overal
in ZuidLimburg
galgen. Diefstal
en beroving werden zwaar bestraft,
en dat moest iedereen zien:
het levenloze lichaam van zo’n opgehangen
boef moest zo afschrikwekkend
zijn dat anderen er wel
voor waakten om zich te misdragen.
Ook Wijlre had in de achttiende
eeuw zijn eigen galg. Jarenlang
werd aangenomen dat die op een
heuvel in de buurt van Beertsenhoven
stond, een plek die van oudsher
bekendstond als aen ’t Gericht.
Maar dat blijkt een misverstand te
zijn, heeft Leon Hupperichs van
kasteel Cartils ontdekt: daar stond
destijds geen galg.
Hupperichs, sinds kort voorzitter
van de heemkundevereniging in
Wijlre, heeft er een oude Franse
landkaart op nageslagen. In opdracht
van het Franse hof brachten
de ingenieurs van geograaf Jean
Villaret het gebied tussen Gent,
Doornik, Luik en Maastricht in
kaart. Met een vast symbooltje en
EIJSDEN
Zomer Challenge
als impuls voor
de tennissport
Tennisvereniging Eijsden hoopt
met de Zomer Challenge mensen
aan het tennissen te krijgen.
Deze is bedoeld om mensen vrijblijvend
en op een laagdrempelige manier
kennis te laten maken met de
sport. De kosten bedragen 50 euro,
voor die prijs kan tot 1 oktober onbeperkt
worden getennist. Verder
mag worden deelgenomen aan een
clinic onder leiding van een trainer.
Aanmelden kan door een mailtje te sturen
naar 2010.tveijsden@gmail.com.
BUNDE
Ut Zaelke is weer
begonnen met
inloopmiddagen
VALKENBURG
Wandeling door
Romeins verleden
Museum Valkenburg houdt vrijdag
18 juni, tijdens de Nationale Archeologiedagen,
een wandeling in het kader
van het Romeins verleden van
de regio. Tijdens de tocht, in de richting
van Meerssen en Maastricht,
kunnen deelnemers meer te weten
komen over de Via Belgica en het
Romeins villalandschap. De wandeling
wordt begeleid door een gids.
Vanaf het eindpunt Meerssen dient
men voor de terugtocht zelf vervoer
te regelen. Terug wandelen is ook
een optie. De route is bewegwijzerd.
De start is om 11.00 uur onderaan de Emmaberg
in Valkenburg. Kijk voor meer informatie
op www.museumvalkenburg.nl.
Wie maakt de mooiste
ode aan het landschap?
ten. Daarnaast worden de mooiste
werken tentoongesteld of opgevoerd
in Kasteeltuinen Arcen.
De gebieden die de stichting beheert,
blijken een dankbare inspiratiebron.
Kunstuitingen, zoals muziek,
poëzie, haakwerk en beeldhouwkunst
zijn ook welkom.
De inzendtermijn sluit op 1 juli.
Deelnemers kunnen bijdragen sturen naar
ode@limburgslandschap.
nl. Met vermelding
van het soort kunstwerk, materialen, en
het natuurterrein of monument.
LIMBURG
de wedstrijd ‘Ode aan het
Landschap’ waarmee Het Limburgs
Landschap zijn 90jarig
bestaan viert, kunnen kunstenaars
tot 1 juli een bijdrage insturen.
De jubilerende stichting heeft al
vele foto’s, schilderijen, gedichten
en andere kunstuitingen ontvangen.
Deelnemers maken kans op
een verblijf in één van de vakantieaccommodaties
van Het Limburgs
Landschap, exclusieve excursies en
workshops, boeken en entreekaarVoor
Dierenbeschermingscentrum
Limburg zitten tientallen honden,
katten, konijnen en vogels die
dolgraag een nieuw baasje willen.
Elke week zet Saskia Thijssen een
dier in het zonnetje. Deze week is
dat haantje Pardoes.
GULPENWITTEM
Deel bommenwerper gevonden
Heemkundevereniging Mechelen
heeft een onderdeel van de op 13
februari 1943 in het Schweibergerbos
omdat hun jaar militaire ‘service’
erop zat.
Het onderdeel werd gevonden
door Joep Braken tijdens een wanHet
gaat om het front van het controlepaneel
van een Handley Page
Halifax. Dit viermotorige toestel
werd in de Tweede Wereldoorlog
door de Britse Royal Air Force
(RAF) ingezet bij zijn bombardementen
op Duitse stellingen.
Het neergestorte vliegtuig behoorde
toe aan het 154ste squadron. De
bemanning zou de volgende dag eigenlijk
terug huiswaarts keren,
deling door het Schweibergerbos.
„Het controlepaneel lag ongeveer
een honderdtal meters van het monument
in het bos verwijderd”, aldus
een woordvoerder van Heemkunde
Mechelen.
„Joep wilde eerst zijn vondst bij het
monument leggen, maar bedacht
zich en ging zelf op onderzoek uit.
Hij kwam erachter dat het onderdeel
de deksel van een bommencontrolepaneel
van een bommenwerper
was.”
In verband met de historische
waarde van de vondst besloot de
vinder het aan de heemkundevereniging
te schenken.
neergestorte Britse bommenwerper
in handen gekregen.
Ut Zaelke van Bunde is sinds maandag
7 juni weer open.
Vaste gasten kunnen elkaar voor
het eerst sinds lange tijd weer ontmoeten
en samen een kop koffie of
thee drinken. Er wordt gestart met
een gewone inloop op maandag
en
donderdagmiddag.
Bezoekers zijn vanaf 14.00 uur welkom. Het
adres is Monseigneur Theunissenplantsoen
20 in Bunde.
Executies
waren tot aan
de komst van
de Fransen
aan de orde
van de dag.
FOTO LEON
HUPPERICHS
gelijken met een bolletje wol op
pootjes. Ze hebben enorm veel veren,
ook op hun poten. Hierdoor beschadigen
ze de tuin een stuk minder
tijdens het scharrelen. Door
hun bevederde poten is het aan te
raden dat ze beschut kunnen zitten
in geval van extreem slecht weer.”
Hoe is het karakter van Pardoes?
Hij weet heel goed hoe een haan zich
hoort te gedragen. Hij kraait regelmatig
en bekijkt ons met argusogen.
We weten zeker dat hij zijn toekomstige
kippenvriendinnen goed zal
verzorgen en zal beschermen. We
verwachten niet dat Pardoes ooit
een heel tam en aanhankelijk haantje
zal worden richting mensen.”
Gaat jouw hart sneller kloppen van dit dier?
Neem contact op met emailadres
limburg@dierenbescherming.nl
DIER VAN DE WEEK
Wie is Pardoes?
„Pardoes is een jong cochin haantje
dat zomaar bij iemand in de tuin
werd gevonden. Reden voor de dierenambulance
om hem op te halen
en naar het dierenbeschermingscentrum
te brengen. Zijn baas is
hem niet komen ophalen en daarom
hopen wij een goed thuis met een
aantal leuke kippenvriendinnen
voor Pardoes te vinden.”
Wat is kenmerkend voor een cochin
haan?
„Een cochin kipje is het best te verIn
FOTO HEEMKUNDE MECHELEN