REGIO
woensdag 23. 06. 2021 11
Een potje met vet is spelen met vuur
sen bij elkaar gekomen voor een
heksensabbat. Daar werd gedanst
en alle heksen hadden weer seks
met de duivel. Als hoogtepunt zorgden
ze voor een groot onweer waardoor
de kerktoren van Nederweert
in vuur en vlam werd gezet. Bij een
huiszoeking werd de toverpot met
grauwwit vet teruggevonden. Dat
potje met vet was letterlijk en figuurlijk
spelen met vuur. Op 5 juli
1595 werden de drie gevangengenomen.
Zij kregen geestelijke bijstand
van een pater minderbroeder van
de Biest in Weert. De laatste uren
waren heel bijzonder. Heijlken trok
haar rok omhoog tot boven haar
middel (‘voor en achter’, zo schrijft
de minutieuze notulist, ‘en zij liet alles
zien wat God haar gegeven had.
Het was van zulk een schunnigheid
dat het schande was’). Op 6 juli werd
het doodvonnis uitgesproken. Nog
diezelfde dag werden Jenneken,
Margriet en Heijlken op de brandstapel
geëxecuteerd en werden hun
lichamen verteerd door vuur en
vlam.
In Nederweert begon men zich op te
maken voor de herbouw van de verwoeste
kerk. Door de heersende
oorlogstoestand duurde het tot
1607 voordat met de wederopbouw
begonnen kon worden. Het duurde
nog eens vijftien jaar voordat de restauratie
voltooid zou worden.
boven op haar knieën en dijen. Zij
schreeuwde het uit van de pijn en
zwoer dat ze de waarheid zou spreken.
Heijlken bekende samen met
haar moeder en Jenneken inde Camer
deel te hebben genomen aan
heksensabbats in Budel, Hamont en
Leende. Ze had daar op verschillende
locaties seks gehad met de duivel
en werd daarna steeds vliegend
door de lucht naar huis gebracht.
Moeder had haar dochter gebedjes
geleerd om beesten te doen sterven
en gewassen te bederven. Zij had
die op haar beurt weer geleerd van
Jenneken. Tijdens een dans had ze
geleerd hoe zij onweer kon opwekken.
Dat kunstje bestond eruit dat
zij een kuiltje groef, daarin een soort
zalf deed en vervolgens zand uit het
kuiltje in de lucht wierp.
Galgenmaal
Gewapend met die opgedane kennis
waren de verdachte vrouwen volgens
hun ‘bekentenis’ te paard naar
Nederweert gereden. Ze zaten achterop
bij de duivel, die getooid was
met een hoed met zwarte veer. Op
een veld was een groot aantal hekVAN
NUL TOT NU
DOOR ALFONS BRUEKERS, STICHTING GESCHIEDSCHRIJVING NEDERWEERT
De Lambertustoren van Nederweert
werd in zijn bestaan driemaal
getroffen door de bliksem. Dat gebeurde
in 1592, 1659 en 1831. Als
hoogste punt in de verre omgeving
zal de torenspits een aantrekkelijk
mikpunt voor de weergoden zijn geweest.
De brand in de torenspits in
1831 liep letterlijk en figuurlijk met
een sisser af; de branden van 1592
en 1659 waren echter catastrofaal.
Het parochieregister van Nederweert
vermeldt in het handschrift
van pastoor Andreas Driessen: „In
het jaar 1592 de elfde februari tussen
vier en vijf uur in de namiddag is
de kerk van Nederweert door de
bliksem getroffen.” Het lijkt vreemd
dat er hartje winter een felle onweersbui
was. Toch wordt dit bevestigd
door andere bronnen. Zo
schrijven de inwoners van Nederweert
nog datzelfde jaar in een petitie
dat hun kerktoren ‘in Februario
Anno 1592 bij tempeest van blixem geheelick
afgebrant (is)’. Ook elders
wordt melding gemaakt van hevige
onweersbuien en schade in diezelfde
week, zoals in Maastricht en Tienen
(B). De kerk van Nederweert
brandde tot de grond toe af. Wat
overbleef, viel ten prooi aan dieven
en de elementen. De nog overeind
staande muren en pilaren moesten
vanwege hun bouwvalligheid gesloopt
worden.
Sabbats
Het rampzalige onweer op een winterse
dag leidde tot het vermoeden
dat er buitenaardse krachten in het
spel waren geweest. Het geloof in
hekserij was in die jaren diepgeworteld.
Nog in diezelfde maand kwam
het tot de arrestatie van de van hekserij
verdachte Jenneken inde Camer
uit Soerendonk. Zij werd in verband
gebracht met de kerkbrand en
moest zich verantwoorden voor
haar toverkunsten. Het kwam niet
tot een vervolging. Maar in 1595
werd zij opnieuw aangehouden, nu
samen met Margriet Brijcken en
haar dochter Heijlken. De drie dames
werden gevangengezet en verhoord
in kasteel Cranendonck te
Maarheeze. De twaalfjarige Heijlken
werd uitgekleed tot op haar
hemd en kreeg slagen van de roede
De aanstichters
van het
Nederweerter
onweer
eindigden op
de brandstapel.
FOTO
DEPOSITPHOTOS
De oudste afbeelding van Nederweert met een schetsmatige
weergave van de kerk van Nederweert, circa 1600. FOTO SGN
„Omdat ze altijd binnen heeft geleefd,
en daardoor weinig van de wereld
heeft gezien, moet ze erg wennen
aan alles wat nieuw en vreemd
is. Als je haar rustig de tijd geeft, dat
ontplooit ze zich tot een lieve aanhankelijke
WEERT/MONTFORT
Paardensportbond
houdt brainstormsessies
Op initiatief van de paardensportbond
KNHS Regio Limburg worden
er enkele brainstormsessies gehouden
over het provinciaal bereik van
mensen uit de paardensportwereld
via social media.
Tijdens deze bijeenkomsten wordt
leden gevraagd om mee te denken
over een compleet nieuwe en uitdagende
communicatiestrategie voor
de Limburgse paardensport. Het
betreft een interactieve avond met
een workshop waarin de thema’s
marketing, communicatie en het organiseren
van evenementen aan
bod komen.
De eerste brainstormsessies heeft
reeds plaatsgevonden in Helden. De
resterende sessies worden gehouden
in Weert (Stal Ehrens, woensdag
30 juni) en Montfort (Hippisch
Centrum Montfort, maandag 12
juli).
Voor meer informatie en aanmeldingen kan
er een email
worden gestuurd naar:
secretariaat@knhsregiolimburg.nl.
WEERT/HEYTHUYSEN
BabyBieb in bibliotheken
Weert en Heythuysen
De bibliotheken in Weert en Heythuysen,
onderdeel van Bibliocenter,
introduceren de zogeheten BabyBieb.
Tijdens de BabyBieb kunnen
(groot)ouders of andere verzorgers
met hun baby’s vanaf vier maanden
tot ongeveer achttien maanden oud
kennismaken met boekjes en voorlezen.
De BabyBieb vindt maandelijks
plaats. Op maandag in Weert
en op donderdag in Heythuysen van
10.00 uur tot 11.00 uur.
De actuele data en het aanmeldformulier
zijn te vinden op www.bibliocenter.nl.
ALTWEERTERHEIDE
Kermis Alweerterheide
in juli gaat niet door
De kermis in Altweerterheide gaat
vanwege de coronamaatregelen
niet door. De kermis zou plaatsvinden
in het weekend van 3 juli. Voor
de andere kermissen in de gemeente
Weert is het nog vroeg om te zeggen
of en in welke vorm ze op een
veilige manier door kunnen gaan.
De gemeente hoopt dat er later dit
jaar meer mogelijk is en doet er alles
aan om iets te organiseren. Er
wordt bekeken of de normale kermis
door kan gaan en er worden verschillende
aanpassingen en alternatieven
onderzocht.
deze dieren extra aandacht te
vragen. Deze week: Jazz, een grijs
kat die graag aangehaald
LIMERICK
getijgerde poes van 3 jaar. wil worden. Bij mensen die ze niet
regelmatig ziet is ze daarom in eerste
instantie ook wat terughoudend.”
Waar zou Jazz zich het beste thuis
voelen?
„Ondanks dat ze nieuwsgierig is
naar wat er buiten is, vindt ze het
ook heel spannend omdat alles daar
nieuw voor haar is. Ze heeft dus behoefte
aan een beschermde omgeving,
zodat ze rustig de buitenwereld
kan verkennen. Hierbij vindt ze
het prettig om in en om het huis haar
eigen tempo te kunnen bepalen.”
DIER VAN DE WEEK
Ben je geïnteresseerd in dit dier? Neem dan vrijblijvend contact op met De Beestenboel
via tel. 0495563981,
email
asielweert@planet.nl of kijk op de Facebookpagina.
Dierenasiel De Beestenboel vangt
voor bijna heel MiddenLimburg
de
honden en katten op. Genoeg
aanbod dus voor Anne Vleeshouwers
om elke week voor één van
Hoe is Jazz in het asiel terechtgekomen?
„Haar eerste levensjaren heeft Jazz
doorgebracht met een andere kat
op een appartement. Hier kon ze
niet naar buiten en dat was geen
probleem voor haar. Tot ze een keer
ontsnapt is en heeft kunnen ervaren
hoe het is om buiten te zijn. Vanaf
toen werd ze onrustig binnen en
klikte het ook niet goed meer met de
andere kat.”
Wat is bekend over haar?
In Limburg hebben we al jaren met
een virus te maken
Met plaatselijk zelfs flinke uitbraken
Het gaat gepaard met lol en plezier
En ook met een stevige pot bier
Om er vervolgens na drie dolle
dagen weer van af te geraken
René Maes, Stramproy