Woensdag 06. 07. 2022 REGIO 11
Teuten, onze eerste
middenstanders
„Drie maal daags een blokje om is
niet voldoende voor haar. Ze wordt
dan erg luidruchtig en blaft dan veel
en zal je in de nacht of vroege ochtend
wekken om aan het werk te
gaan met haar. Noa is niet gewend
aan kleine kinderen, daarom plaatsen
we haar daar niet bij. Noa’s gedrag
op eigen terrein met andere
honden is wisselend. Ze kan enkele
uurtjes alleen blijven, maar is liever
samen.”
Wat voor baas zoeken jullie?
„We zoeken voor Noa liefhebbers
van het ras die beseffen wat een
energieke cockerspaniël als zij nodig
heeft.”
Gaat jouw hart sneller kloppen van dit dier?
Neem dan contact op met Dierenopvang Op
de Smakterheide, tel. 0478-639062 of via
info@smakterheide.nl.
Dier van de week
Elke week stelt Juanita Janssen
van Dierenopvang Op de Smakterheide
een dier voor dat op zoek is
naar een nieuw thuis. Deze week is
dat Noa. Zij is een schimmelkleurig,
gesteriliseerd, Engels cockerspaniëlteefje
van net 1 jaar oud.
Wat is haar leukste kenmerk?
„Noa is een ontzettend vrolijke en
energieke jonge hond. Ze zit vol levenslust
en is een vrije hond in de
omgang.”
Wat is haar favoriete bezigheid?
„Ze is graag bij haar baasje en is een
ondernemend type. Ze werkt heel
graag met haar baas, heeft veel
energie en moet die ook kwijt kunnen.
Noa is gewend aan katten en
heeft hier geen problemen mee.”
Heeft zij minpuntjes?
vormden ze een nieuwe stand, de
middenstand, tussen de mensen die
traditioneel van aanzien waren en
de overige mensen, zoals de arbeiders
en de boeren.
In Limburg hebben zich meerdere
Teutenfamilies gevestigd. De grootste
concentraties waren echter te
vinden in Hamont (B), Bergeyk, Budel
en Luyksgestel, waar ze gildes
vormden. In Nederlands-Limburg
waren ze vooral te vinden in de
plaatsen waar grote jaar- en
maandmarkten werden gehouden,
zoals Venray, Weert en Venlo.
Waarom de naam Teut synoniem is
voor dronkaard? Ze zouden, omdat
ze vooral in de winter reisden, vaak
veel jenever hebben gedronken, om
warm te blijven.
zigeuners, hadden het vanwege hun
afkomst, cultuur of religie heel wat
moeilijker.
Margarine
Ook veel haarteuten bleven in onze
streken hangen en vestigden zich in
de steden, waar ze pruikenmakers
en kappers werden. Omdat ze handig
waren, gingen ze de producten
die ze verkochten ook zelf produceren,
en breidden ze hun handel uit
met van alles, zoals margarine, een
negentiende-eeuwse uitvinding. De
teutenfamilie Jurgens uit Nieuwenhagen
werd de grondlegger van de
boter- en margarinefabriek Van den
Bergh en Jurgens, het huidige Unilever.
Door het drijven van handel
kwamen de Teuten tot welstand en
van nul tot nu
Door ton van reen
We danken het woord teut aan de
Teuten. Dat waren tot aan het begin
van de vorige eeuw rondtrekkende
handelaren, marskramers en kremers,
vooral afkomstig uit Duitsland.
Ze zouden zijn genoemd naar
het Teutoburgerwoud. Mogelijk zijn
ze genoemd naar de tüten die ze bij
zich hadden, in het Limburgs is een
tuut of täöt een tas, dus naar de tassen
met spullen die ze bij zich hadden.
Boven de rivieren werden ze
Tödden genoemd.
Een geheel andere verklaring zou
het begrip tuata zijn. In de oude
volksverhalen waren de Tuata een
ondergronds levend volkje van kleine
mensen, dat hier oorspronkelijk
leefde, voor de komst van de Kelten,
maar verdrongen werd door onder
meer de Germanen en later de Hunnen.
Zoals in Afrika waar kleine volkeren
zoals Pygmeeën, San en Tellem
verdrongen werden en zich alleen
maar konden handhaven in het
oerwoud. In Ierland bestaat nog altijd
het geloof in de Tuata, de Danan,
en mogen bepaalde gebieden niet
betreden worden om hen rust te geven.
Van de Teuten werd wel gezegd
dat ze contacten onderhielden met
de Tuata, die hier ook wel kubla walda,
kaboten en kabouters werden genoemd,
en bij hen de nacht door
brachten.
Handelaren
Een belangrijke groep waren de koperteuten.
Ze handelden in ketels,
potten en pannen en leverden gereedschappen
aan smeden en boeren.
Veel koperteuten kwamen uit
Hessen, en werden daarom ook wel
de Hessen genoemd. Omdat ze altijd
zwaar beladen waren, namen ze
altijd de kortste weg en trokken
vaak dwars door akkers en velden.
Een andere belangrijke groep waren
de lappenteuten, die textiel verkochten,
vooral linnen, maar ook als
kant-en-klaar beddengoed, en alles
voor in de linnenkast.
Deze Teuten verkregen veel aanzien,
doordat de vrouwen erg gesteld
waren op hun producten. Door
hun succes vestigden ze zich bij ons,
ook in Limburg. Uit hun midden zijn
bekende families van textielhandelaren
voortgekomen, zoals de familie
van Clemens en August Brenninkmeijer,
de stichters van C&A,
Lampe, Peek en Cloppenburg, Voss
en Vroom en Dreesmann. En Sinkel,
van het nu nog bekende versje: bij de
winkel van Sinkel is alles te koop. In de
achttiende eeuw kwamen hier ook
de haarteuten. Ze kochten het lange
haar van boerinnen en verkochten
dat aan pruikenmakers. Vooral het
haar van meiden met rood haar was
gewild, omdat het duur kon worden
verkocht in Engeland, waar de rechters
en de aanzienlijken het liefst
pruiken van rood en blond haar
droegen. Meiden met zwart haar
hadden pech. Zwart werd gezien als
de kleur van de Heidens, ook wel
Egyptenaren en later zigeuners genoemd.
De Teuten werden makkelijk opgenomen
in de bevolking, omdat ze op
ons leken en gewoonlijk ook katholiek
waren. Veel trouwden er hier en
namen voor het gemak de familienaam
aan van hun vrouw. Andere
reizende handelaren, zoals joden en
Mogelijk bent u wel eens teut
geweest, na een bezoek aan de
kermis of een zomerfeest. Teut
staat voor aangeschoten of
dronken.
Boven en beneden: Teuten kwamen met hun handel aan de deur.
Foto's archief ton van reen
‘Het hangt er ook van
af hoe je je zelf opstelt’
» Vervolg van de voorpagina.
Toch voelt geen van beiden zich nu
meer bekeken. Sjoerd: „Bij de club
weten we als trainers en leiders wat
we aan elkaar hebben en wat er
wordt verwacht. Er is ook een goede
vertrouwensband met de ouders.
Al heb ik wel het idee dat ze de boel
toch wat meer nauwlettend in de gaten
houden.”
Gedragen kinderen zich (ook) anders?
Mike: „Dat hangt toch nog altijd
voor een groot deel af van de
normen en waarden die ze van thuis
mee krijgen. Maar ook hoe je jezelf
opstelt als trainer. Ben duidelijk en
begripvol, straal plezier en zelfvertrouwen
uit en waak voor een drammerige
aanpak.”
De theatervoorstelling in De Baersdonck is
bedoeld voor jeugdtrainers en ouders uit
Horst aan de Maas. Aanmelden kan via
www.datschietlekkeropzo.nl.
belfeld
Urbanusparochie
viert 450-jarig bestaan
De Sint Urbanusparochie in Belfeld
viert haar 450-jarig bestaan en
trapt het feestjaar af met een fietstocht
op 10 juli.
In april 2021 was het 450 jaar geleden
dat de kapel aan de Maas werd
verheven tot parochiekerk. Vanwege
corona werd het feest uitgesteld.
Zondag start om 9.30 uur vanuit ‘t
Pronk-eppelke een processie die onder
begeleiding van Harmonie
Kunst na Arbeid en Broederschap
St. Urbanus naar de St. Urbanuskerk
trekt. Daar begint om 10.30 uur
een jubileumviering. ’s Middags is er
een fietstocht met opdrachten die
met behulp van QR-codes worden
uitgevoerd. Starten kan tussen
13.00 en 14.00 uur vanaf het plein
voor de kerk. Eindpunt is speeltuin ’t
Superweike.
Deelname kost 5 euro. Kinderen tot en met
12 jaar fietsen gratis mee.
blerick
Openluchtconcert
Blerickse Herten voor
vluchtelingen Oekraïne
Drumfanfare Blerickse Herten geeft
vrijdag een openluchtconcert voor
de Oekraïense vluchtelingen die in
de gemeente Venlo worden opgevangen.
Het concert getiteld Hert veur Oekraïne
vindt plaats op het Antoniusplein
en is bedoeld om de vluchtelingen
het gevoel te geven dat ze welkom
zijn in Venlo.
Om 19.00 uur start het programma
met een optreden van de slagwerkgroep
van de Blerickse Herten.
Dancestudio Dorris en Sidera Theaterproducties
vermaken het publiek
met dans en musicalliedjes.
Tevens zal Drumfanfare Blerickse
Herten enkele muziekwerken ten
gehore brengen. De toegang is gratis.
Daags erna vindt op dezelfde plek
de Hertelikke aovend van de Blerickse
Herten plaats. Het dinerconcert
is reeds uitverkocht, maar is ook
staand vanuit de Paerdskoel of ’t
Raodhoes te volgen. Na afloop
speelt de coverband Dubbel Fout.