woensdag 14. 07. 2021 REGIO 11
Beekse pruimtabak van ‘De Morgen’
Vanaf rond 1850 tot aan de Tweede
Wereldoorlog was voornamelijk de
sigaar, en in mindere mate pruimtabak,
dat in de mijngangen een rookverbod
was. Ook werd verteld dat het pruimen
goed was tegen stoflongen, omdat
het kolenstof werd opgenomen in
de tabak en speeksel. De mijnwerkers
gebruikten geen kwispedoor
(spuwpot), want in de mijngangen
was plek genoeg om de pruim uit te
spugen.
PUTH
11-jarige Oryana Kouja
uit Puth krijgt rol in
korte film ‘Einzaam’
De 11jarige
Oryana Kouja gaat de
rol van Amal spelen in de film Einzaam.
Ze werd verkozen boven vijf
andere meiden die waren gecast
voor de rol Limburgse film.
De sinds vier jaar in Puth woonachtige
en in Turkije geboren Oryana
maakt indruk. „Eigenlijk waren alle
meisjes wel geschikt, maar Oryana
heeft een natuurlijke rustgevendheid
over zich en dat past goed bij
haar rol”, vertelt hoofdrolspeler Jeu
Stevens. De korte film Einzaam zal
vanaf 21 augustus opgenomen worden
in Puth onder leiding van regisseur
Paul Haans en producer Sascha
Wensveen. In de week van de
Eenzaamheid (1 tot en met 8 oktober)
zal de film getoond in diverse
scholen en (openbare) gelegenheden
in Beekdaelen.
Oryana Kouja en Jeu Stevens
FOTO FRANÇOISE PETERSEN
SITTARDGELEEN
Brandweerkazernes
zoeken vrijwilligers
Tiener krijgt 500.000ste
vaccinatie GGD Zuid-Limburg
seerd op via de (sociale) media om
digitaal een afspraak in te plannen
voordat zij een uitnodiging hebben
ontvangen. Jongeren met achterliggende
gezondheidsproblemen waren
al eerder aan de beurt.
Jongeren vanaf 16 jaar beslissen
zelfstandig of ze een coronavaccinatie
willen. Jongeren tussen de 12 en
15 jaar beslissen in principe samen
met hun ouder(s).
Jongeren die vragen hebben over hun coronavaccinatie
kunnen deze stellen via de chat
voor jongeren tot 23 jaar van www.jouwggd.nl.
REGIO
GGD ZuidLimburg
heeft
afgelopen week de 500.000ste
coronaprik gezet en de eerste
gezonde tieners gevaccineerd.
In de afgelopen zes weken zette de
GGD maar liefst 250.000 coronavaccinaties
in de regio ZuidLimburg.
De komende vier weken staan
ruim 100.000 vaccinaties gepland.
Alle 12
tot en met 17jarigen
hebben
inmiddels een uitnodiging voor vaccinatie
ontvangen. Naast deze uitnodiging
roept de Rijksoverheid de
jongeren per geboortejaar gefaDe
van ongeveer één centimeter lengte.
Deze propjes kauwde je.
De natte pruimrollentabak was de
zwaarste vorm. Deze moest zo vochtig
mogelijk aan de klant geleverd
worden. De tabak van pruimrollen
werd ook in een saus gedompeld.
Deze bestond uit allerlei zoetmakende
stoffen en smaakversterkende
aroma’s. De natte pruimrollen werden
na de fabricage, in de saus, in
stopflessen of blikken verpakt. Deze
emballage was niet gemakkelijk,
daarom werd later de pruim in geparaffineerd
papier verpakt, die de uitdroging
moest voorkomen.
In onze regio gebruikten vooral mijnwerkers
pruimtabak en rollen,
omVAN
NUL TOT NU
DOOR PAUL MENNENS
HEEMKUNDEVERENIGING BEEK
het genotsmiddel bij uitstek
om van tabak te genieten. Ook in
Beek. De sigaret brak pas na de
Tweede Wereldoorlog door.
Eind 19de en begin 20ste eeuw stond
Beek bekend als centrum van de sigarenindustrie
in ZuidLimburg.
In
Beek maakte men naast sigaren ook
snuif
en pruimtabak. In 1910 opende
Jos. Garé, zoon van sigarenfabrikant
Alphons Garé, in het hoekpand Burg.
Janssenstraat en Achter de Kerk een
fabriekje, dat zich specialiseerde in
het maken van pruimtabak en
pruimrollen. In 1928 verhuisde het
bedrijf naar de Prins Mauritslaan en
kreeg de fabriek de naam ‘De Morgen’.
In de nieuwe fabriek werden
jaarlijks tienduizenden pruimrollen
gemaakt. In 1964 sloot de ‘De Morgen’
haar poorten, omdat steeds minder
‘gepruimd’ werd.
Voor pruimtabak gebruikte men bij
voorkeur sappige, vettige en zoete tabaksoorten.
De tabak werd gesneden.
Hierna volgde het sausen, dit gaf
zijn specifieke smaak. De tabak werd
vermengd met smaakmakers zoals
drop, honing, laurier, muskaat, venkel,
kaneel, jeneverbessen en krenten.
De tabak werd in tabaksbladeren
gesponnen en verdeeld in stukjes
In ‘De Morgen’ werden jaarlijks tienduizenden
pruimrollen gemaakt.
FOTO ARCHIEF HEEMKUNDEVERENIGING BEEK
Je kunt hen ook in een grote volière
houden. Sierduifjes als Coco en Marie
zijn niet bang voor mensen en
goed tam te maken. Ze eten speciaal
sierduivenvoer en door hen dit uit
de hand te laten eten, maak je ze redelijk
eenvoudig tam.”
Vangen jullie vaak duiven?
„Duiven zijn de dieren waarover
onze dierenambulance de meeste
meldingen krijgt. Er zijn veel duiven
in Nederland waardoor de kans ook
het grootst is dat ze, op welke manier
dan ook, in de problemen komen.
Tref je een duif in de knel aan?
Probeer dan te voorkomen dat de
duif wegvliegt en zichzelf verder in
de problemen brengt. Dat kan door
bijvoorbeeld een mand, krat of doos
over de vogel te plaatsen. Neem
daarna contact op met dierenambulance
voor overleg en advies.”
DIER VAN DE WEEK
In Dierenbeschermingscentrum
Limburg zitten tientallen honden,
katten, konijnen en vogels die
dolgraag een nieuw baasje willen.
Elke week zet Saskia Thijssen een
dier in het zonnetje. Deze week zijn
dat duifjes Marie en Coco.
Wie zijn Marie en Coco en waarom
zitten ze in het asiel?
„Marie en Coco zijn twee sierduiven
die allebei op straat zijn gevonden.
Er is geen eigenaar hen komen halen
en daarom willen ze graag samen
verhuizen naar een nieuwe
baas. Het gezelschap van meerdere
soortgenootjes weten ze ongetwijfeld
te waarderen.”
Wat heb je nodig om sierduiven te
houden?
„Als je een sierduif los wil laten vliegen,
is een duiventil in de tuin nodig.
Gaat jouw hart sneller kloppen van dit dier? Neem contact op met
Dierenbeschermingcentrum Limburg via limburg@dierenbescherming.nl
De brandweerkazernes van Born,
Geleen en SittardOost
zijn op zoek
naar vrijwillige brandweerlieden.
Gegadigden moeten in de directe
omgeving (op maximaal vier minuten
afstand) van één van deze kazernes
wonen of werken. Verder gelden
er natuurlijk bepaalde eisen. Zo
moet men ten minste achttien jaar
oud zijn, een goede fysieke conditie
hebben en bereid zijn een 2,5jarige
opleiding te volgen. Brandweer
ZuidLimburg
telt ongeveer 800
medewerkers, waarvan zo’n 550
vrijwilligers. „Wij zoeken professionals
die betrokken zijn. Collega’s die
flexibel zijn, zoals dat past bij een organisatie
die volop in ontwikkeling
is”, aldus een woordvoerder.
Meer informatie:
www.brandweer.nl/zuidlimburg.
WESTELIJKE MIJNSTREEK
Leesprogramma’s voor kinderen
er doorlopend een speurtocht. Wekelijks
verschijnen er nieuwe werkbladen
en door deze ingevuld in te
leveren, ontvangen de kinderen
stickers voor hun Schatkaart.
Als de Schatkaart vol is, kunnen ze
vanaf 30 augustus een verrassing
ophalen in de betreffende vestiging.
Deelname is gratis en aanmelden is
gewenst. Dat kan bij de servicebalie
van de deelnemende vestigingen Bibliotheek
Ligne en Amstenrade en
Leeswinkel Beek, Born, Geleen,
Stein of Echt.
Op diverse data wordt er voorgelezen
uit de boeken waar ook de werkbladen
betrekking op hebben. Kinderen
kunnen als ze willen verkleed
naar de voorleesmomenten komen
als bijvoorbeeld piraat of heks. Het
eerste boek waaruit wordt voorgelezen
is Hennie de Heks en de piraten.
Dat gebeurt in Leeswinkel Beek op
dinsdag 27 juli om 10.30 uur, in bibliotheek
Amstenrade op dinsdag 27
juli om 19.00 uur, bij de leeswinkels
in Geleen en Stein op woensdag 28
juli om 10.30 uur, bibliotheek Ligne
en leeswinkel Echt op vrijdag 30 juli
om 10.30 uur en bij de leeswinkel
Born op zaterdag 31 juli om 10.30
uur.
Info: www.dedomijnen.nl/bibliotheek.
Bibliotheek De Domijnen gaat
tijdens de zomervakantie kinderen
aansporen om te lezen met het
programma Zomerlezen Junior. Zo
kunnen ze op een aansprekende
manier hun leesniveau onderhouden
of verbeteren tijdens de
zomervakantie.
Zomerlezen Junior is er voor kinderen
van groep 1 tot en met 6 van de
basisscholen. Er wordt op verschillende
momenten voorgelezen uit
aansprekende boeken en de kinderen
ontvangen werkbladen om
thuis in te vullen. Vanaf 24 juli kan de
Schatkaart afgehaald worden en is