Herman Vermeulen is snel hersteld van dikkedarmkanker,
met dank aan het trainingsprogramma Prevalidatie
Ruud Franssen is fysiotherapeut/bewegingswetenschapper
bij VieCuri.
Het Prevalidatieproject startte in februari
2022 bij patiënten met dikkedarmkanker.
Gemiddeld zijn patiënten 68 jaar als ze bij
VieCuri komen met deze aandoening. Onder
hen is een behoorlijke groep kwetsbare
patiënten, met een slechte tot matige conditie.
Ruud Franssen: ‘Bij hen is de kans op
complicaties na een ingreep heel hoog weten
we uit onderzoek. Een normaal verblijf
van drie tot vijf dagen na een ingreep kan
dan uitmonden in drie tot vier weken, soms
overlijden mensen ook.
Tegen patiënten die een zware ingreep krijgen
wordt nogal eens gezegd: rust vooral goed uit.
Maar het tegendeel is waar: werk hard en zorg
dat je conditie goed is als het zover is. De laatste
paar dagen mag je dan best rust nemen,
maar in de weken daarvoor moet je echt aan
de bak: met je conditie, met je voeding en ook
hoe je er mentaal tegenaan kijkt. Hier hebben
wij dus een heel goed trainingsprogramma
voor. We gaan dit nog verder verbeteren,
onder andere door de fysiotherapie die nu nog
in het ziekenhuis wordt aangeboden, meer bij
de patiënten thuis te laten plaatsvinden. Op
afstand monitoren wij dat dan, dat kan prima.
En zo zijn er meer punten waarin we het trainingsprogramma
dichterbij de patiënt kunnen
brengen en zo de succeskans vergroten.
Prevalidatie kent alleen maar winnaars: de
patiënt die er letterlijk eerder beter van wordt,
het ziekenhuis omdat de wachtlijsten afnemen
en dure plekken sneller vrijkomen. En de zorgverzekeraars
hebben minder kosten.’
Bij Herman Vermeulen (65) uit Oostrum werd in maart dikkedarmkanker geconstateerd.
Voorafgaand aan zijn operatie in april volgde Herman het trainingsprogramma Prevalidatie.
Je probeert hierbij je conditie in de weken voorafgaand aan een ingreep te optimaliseren,
om zo beter en sneller te herstellen. Herman: ‘De vergelijking door de specialist met het
trainen voor een wedstrijd begreep ik als voormalig langeafstandswandelaar meteen. Je
moet zoiets opbouwen, wil je het succesvol afronden. En dat is goed gelukt.’
Herman werkte tot drie jaar geleden als
psychiatrisch verpleegkundige bij het Van Gogh
Instituut in Venray. Hij was nooit ziek, maar
vlak voor hij stopte met werken kreeg hij een
longontsteking en verleden jaar kwam daar
Covid bij. Van de langeafstandswandelaar die
hij vroeger was, was niet veel meer over. Bij
de tweejaarlijkse standaardcontrole van de
ontlasting begin dit jaar, ging het mis. Herman:
‘Een paar dagen later werd ik gebeld, dat
het er niet goed uitzag. Je zit daarna vrijwel
meteen in het ziekenhuis, waar het ene onderzoek
volgt op het andere. De conclusie luidde
dikkedarmkanker met een tumor die er snel uit
moest.
Dokter Konsten, mijn behandelend chirurg,
heeft toen voorgesteld het trainingsprogramma
Prevalidatie te gaan volgen. Ik heb me daar
meteen voor aangemeld. Drie keer per week
kom je dan bij VieCuri één uur bij elkaar met
een groepje lotgenoten. Ieder doet er zijn
eigen oefeningen op de hometrainer en aan de
krachttoestellen. Elke week wordt de
voortgang gemeten, na afloop evalueer je.
Ik ben er écht sterker door geworden, in cijfers
uitgedrukt: ik kwam er als een zesje binnen,
maar ging er als een acht weg! Het consult
bij de diëtist die mij aanraadde meer eiwitrijk
voedsel te gaan eten, heeft hier zeker ook aan
bijgedragen.
Herstel ging heel snel
En vergeet het mentale aspect niet. Aanvankelijk
ben je lamgeslagen als je de diagnose
dikkedarmkanker krijgt. Je denkt dat het einde
snel nabij is. Maar daarna ga je relativeren. Je
leest en praat erover en ontdekt dat er heel
veel kan tegenwoordig. Ik wil hier nadrukkelijk
ook even de verpleegkundigen noemen die
je vanuit VieCuri monitoren. Ik had zelfs een
persoonlijk begeleider.
Het herstel na de ingreep, ging bij mij heel
vlot. Per dagdeel voel je je beter. Bewegen
wordt erg gestimuleerd, lopen, fietsen noem
maar op. Al snel kon ik weer gewoon eten.
Naar de wc gaan is spannend, maar ook dat
ging uiteindelijk goed. Na drie dagen mocht ik
naar huis, en dat komt volgens mij echt door
die training. Ik sta nog onder controle, maar
ben helemaal schoon. Dat is geweldig.
Ik fiets nu elke dag zo’n anderhalf uur, heerlijk.
Daarnaast werk ik sinds kort twee dagen in de
week. Ook heb ik de trompet weer in handen
en durf voluit te blazen als lid van bigband
Flavour. Het leven mag geleefd worden.’
Bij prevalidatie wint iedereen: de patiënt,
het ziekenhuis én de zorgverzekeraar
Trainen voor een operatie helpt
Joop Konsten werkt ruim twintig jaar als maagdarmchirurg bij VieCuri:
‘Darmkankeroperaties gaan gepaard met veel complicaties; tot wel 60% van
de patiënten krijgt hiermee te maken. Dit leidt tot langere opnames en deels
onnodige overlijdens. We kunnen dat voorkomen door patiënten van tevoren een
trainingsprogramma te laten volgen. Vergelijk het met het rennen van de Venloop.
Die is 21 kilometer, je hebt een goede training en conditie nodig om deze te kunnen
uitlopen. Bij een operatie voor darmkanker is dit precies hetzelfde: door het volgen
van onze training treden er 50% minder complicaties op. Patiënten verblijven twee
dagen korter in het ziekenhuis en herstellen sneller, zeker als er ook een chemokuur
wordt gevolgd. Allemaal voordelen.
De training duurt vier weken en bestaat uit
vijf onderdelen:
• We bieden drie keer per week fysiotherapie
aan in groepsverband. Elke patiënt
volgt daarbij zijn eigen trainingsschema,
afgestemd op wat hij/zij aankan. Het
zijn trouwens vooral de patiënten die
van tevoren aangeven hier té moe voor
te zijn, die er baat bij hebben.
• Begeleiding/consult door een diëtiste
om veel eiwitrijke voeding te nuttigen.
• Coaching vóór en ná de ingreep, vooral
ook mentaal, door gespecialiseerde
verpleegkundigen.
• Hulp bij het stoppen met roken. Van alle
Nederlanders rookt nu zo’n 20%, onder
kankerpatiënten ligt dat percentage
beduidend hoger.
• Veel darmkankerpatiënten hebben een
ijzertekort, met een infuus vullen we dat
aan.
Wat als mensen deze training niet willen?
Joop Konsten: ‘Dat kan, maar ik geef duidelijk
aan dat dit het proces bemoeilijkt én dat
de kans op het plaatsen van een stoma er
bijvoorbeeld door toeneemt.’
www.viecuri.nl
Tekst: Frank Heijster I Foto’s: PCL photography
“Daarnaast werk ik sinds
kort twee dagen in de
week. Ook heb ik de
trompet weer in handen en
durf voluit te blazen.”