Woensdag 26. 07. 2023 REGIO 13
literaire hoek Bericht voor Jan Hanlo
zen van Wilmy Peters en Hans Conen,
die daar tussen 1967 en 1974 regelmatig
schrijvers naartoe haalden.
Ter voorbereiding schreef Walter
de Bruijn een mooi stuk over Jan
Hanlo in het Dagblad voor Noord-
Limburg. Jan kwam helemaal vanuit
Valkenburg op zijn motor. De avond
werd een absolute flop. Ondanks
alle promotie in de krant en bij de
Noord-Limburgse bibliotheken en
boekhandels kwam er helemaal niemand.
Jan was woedend. Wij, de organisatoren
en ik, die het gesprek met hem
zou leiden, begrepen er ook helemaal
niets van. Misschien kwam het
doordat Jan ook een bekende homo
was, dat lag in de jaren zestig in
Noord-Limburg nogal gevoelig. Tegen
negen uur moesten we de avond
afblazen. Jan kon blijven slapen, hij
kreeg zijn beloofde honorarium.
Dat had hij dringend nodig, zijn boeken
verkochten ondanks alle ophef
totaal niet. Tegen tien uur reed hij in
het donker nog terug naar Valkenburg.
Enkele jaren later reed hij zich te
pletter op een tractor die rechts
aangaf maar links afsloeg. De Limburgse
schrijvers en dichters waren
allemaal bij zijn begrafenis. Later
heb ik hem nog wel eens op het kerkhof
bezocht. Daar schreef ik voor
hem het bijgaande gedicht.
De waarde van literaire roem
In de Literaire Hoek besteden
verschillende Limburgse auteurs,
verenigd in de Werkgroep Limburgse
Schrijvers, wekelijks aandacht
aan lezen en literatuur in Limburg.
Vandaag: Ton van Reen over Jan
Hanlo.
Jan Hanlo was een bekend dichter.
Maar hij haalde de nationale pers
vooral door zijn gedicht Oote Oote
Boe, toen de VVD’er Wendelaar zich
in 1952 in de Eerste Kamer uitliet
over dit gedicht en het een onaanvaardbare
uiting van kunst noemde.
Jan was op slag beroemd. Volgens
Jan was het een klankdicht.
Dat was voor de meeste mensen
nieuw. In dezelfde vroege jaren vijftig
vormde zich een groep jonge
dichters die zich de vijftigers noemde,
met onder meer Kouwenaar, Lucebert
en Vinkenoog, die nieuwe
vormen gebruikten, zonder ritme of
rijm. De oudere critici, onder wie
Bertus Aafjes, vroegen zich af of dit
wel poëzie was.
Jan Hanlo werd door zijn gedicht
Oote heel bekend. Toen ik in Heerlen
woonde raakte ik bevriend met
Hanlo. Vaak kwam hij vanuit zijn
woonplaats Valkenburg op zijn motor
naar me toe, die stalde hij achter
de flat en dan fietsten we naar boekhandel
Winants en de bieb en gingen
later door naar cultureel café
Bijsmans en restaurant de Morenhoek,
waar hij min of meer bevriend
was met een kelner. Na mijn verhuizingen
schreven we brieven.
Ik nodigde hem een keer uit naar
theater Mikro Skoop in Broekhui-
Jan Hanlo.
Archieffoto ANP
DOOR TON VAN REEN
eenzaam sta ik aan jouw graf
de zon gaat als een beest tekeer
en keer op keer laat een spin
zich aan een zijden draad neer op jouw zerk
weeft een web dwars over het perk van jouw hof
zodat je onder een zilveren sluier verscholen ligt
begraven onder het stof van jouw laatst gedicht
net voordat jij je de dood inreed
schreef jij dat je me bezocht
daarom had ik honing voor je gekocht
vier potten van het soort
dat je met kilo’s eten kon
raatzuivere honing uit de Peel
die honing laat ik achter op jouw graf
wellicht komen er bijen op af
dat doet jou zeker goed
jij hield zo van het dol getik
van bijen tegen het glas van jouw huis
op zoek naar honing op de vensterbank
uit dank kreeg jij de ene na de andere prik
jij juichte blij, dacht dat je na elke beet
weer een jaar meer te leven had
terwijl je mij vlak daarvoor nog had geschreven
dat je er de brui aan gaf, je zag van alle rotzooi af
maar de starre eenheid van een bijenvolk
maakte jou weer vrij, gaf jou een nieuwe kick
terwijl jij zelf de grootste eenling was
er groeit vochtig steenkruid langs jouw graf
hondsdraf, viool en paardenbloem
dit kruid bereidt veel zuurstof, dat komt
jou goed van pas
vaker had je ademnood, gebrek aan licht
en lucht
soms was je al een beetje dood
ter hoogte van je rechterbeen vreet een
zonnedauw
het laatst segment van een libelle
aan die plant ben jij verwant
hij staat passend op jouw graf
als zonnedauw vrat jij elk woord kaal
jij verkleinde alles tot de kleinste schaal
zodat jij nu jezelf pas bent
AUTO
capaciteit van 12,44 kWh, waarmee je
dik zestig kilometer volledig elektrisch
kunt rijden. De instapper die
41.490 euro moet kosten, heeft een
130 pk sterke 1.2 driecilinder turbomotor
die op de liters let. Een volledig
elektrische versie zal zijn opwachting
volgend jaar al maken.
Eindoordeel
De 408 is een auto voor trendsetters
die een SUV inmiddels suf vinden en
wat anders willen. Daar moeten ze
dan wel de knip voor trekken, want
goedkoop is de 408 niet: de hybrides
beginnen bij dik 46 mille.
SPECIFICATIES
Peugeot 408 Hybrid 225 GT
First Edition
Prijs: € 51.260,--
Topsnelheid: 233 km/h
Acceleratie 0-100 km/h: 7,8 s
Gem. WLTP-verbruik: 1 op 83,3
Accutype: lithium-Ion
Accucapaciteit bruto/netto:
12,44 kWh/n.b.
WLTP-actieradius: 62 km
AC/DC-laden: 7,4 kW
Laadtijd 0-100 procent: 2,5 uur
Motor: 1598 cm 4 cilinder met
elektromotor
Max. systeemvermogen: 225 pk
(165 kW)
Max. koppel: 360 Nm
Autotest
Peugeot 408: rara, wat zie ik?
werp: de 408 straalt niet alleen survivalkwaliteiten
uit, maar ook snelheid
en luxe.
Of hij zijn uitstraling ook waarmaakt,
konden we testen op de Spaanse
bergwegen, in de stadse smalle
straatjes en op de snelweg. Hij doet
niets bijzonder goed, maar hij kan eigenlijk
alles wel. In bochten weet hij
lang het tempo van een lagere hatchback
vast te houden, maar uiteindelijk
blijkt hij een iets minder hoge
snelheid aan te kunnen, omdat zijn
zwaartepunt hoger ligt. Aan zijn besturing
en onderstel ligt dat niet,
want die zijn strak en bijna sportief te
noemen. Aangenaam is ook dat je
door een verbeterde menustructuur
met een druk op een fysieke knop in
een menuutje komt waarmee je de rijassistenten
kunt uitschakelen en je
voorkeuren kunt vastleggen. Er zijn
rijstanden in te stellen, maar de verschillen
zijn niet groot. Goed nieuws
is wel dat motor en achttraps automaat
soepel samenwerken. Iets meer
comfort qua onderstelafstemming
zou dit type auto wel passen. In de
stad profiteer je van zijn iets hogere
bodemspeling.
Het is ook echt een reisauto door zijn
goed zittende stoelen en iets hogere
zitpositie, maar hij heeft niet de superieure
zitpositie van een SUV. Het
dashboard komt 1 op 1 uit de 308 en is
strak, digitaal en gemaakt van mooie
materialen. Het infotainment is geoptimaliseerd
en heeft een betere menustructuur
en een duidelijk hogere
reactiesnelheid. Met de werkplek
voorin is niets mis, mits je kunt leven
met het kleine afgeplatte stuur dat
onderdeel uitmaakt van de i-cockpit
waarbij je over het stuur naar de meters
moet kijken. Achterin zitten ook
langere mensen vorstelijk met veel
been- en hoofdruimte. Daar hoort een
royale bagageruimte bij: er kan minimaal
536 liter mee.
Ook in de grote milieurace kan hij de
competitie aan, want hij is hier leverbaar
met de 180 en 225 pk plug-inhybride
aandrijflijnen. Die hebben een
lithium-ion batterijpakket met een
Peugeot 408.
Foto Tibo
Aan dat spelletje ontkom je niet als
je de Peugeot 408 voor het eerst
ontmoet. Is hij van alles wat of net
van alles niets?
Door Jaco Bijlsma
Designers worden geacht ver vooruit
te kijken. De ontwikkelingstijd van
een nieuwe auto wordt weliswaar
steeds korter, maar ze moeten nog
steeds de toekomstige trends voorspellen
en die vormgeven in hun modellen.
Zo ook bij Peugeot, het merk
dat net als de meeste van hun concurrenten
succesvol is met SUV’s. Ze
zijn al járen niet aan te slepen. Toch
zal ooit de vraag naar SUV’s wel wat
afnemen, denken ze bij Peugeot, en
zullen we wat anders willen. Daarom
hebben ze de 408 gemaakt.
Bij Peugeot gebruiken ze dezelfde basis
onder meer voor de 308, een gewone
hatchback en stationcar. Behalve
het gedeelde platform gebruikt de
408 dezelfde motoren en versnellingsbakken
als zijn kleinere broertje.
Over maten gesproken: de 408 is zo’n
30 centimeter langer dan 308, 4 centimeter
breder én hoger. Om de 408
ook meer inhoud te geven kreeg hij
een 11 centimeter langere wielbasis.
Met een totale lengte van 4,69 meter
staat er een uit de kluiten gewassen
auto. Toch is het geen lompe verschijning
geworden, er zit vaart in het ont-
Kijk voor meer autonieuws ook op
» delimburger.nl/economie/auto