Woensdag 21. 09. 2022 REGIO 11
van nul tot nu
Door kelly krijntjes, gemeentearchief weert
21 Juni 1944: Het verraad van Saint Louis (2)
weert
Omleidingsroutes in
binnenstad vanwege
Weerter kermis
Van vrijdag 23 tot en met woensdag
28 september is er kermis in de binnenstad
van Weert. Tijdens de op- en
afbouwwerkzaamheden en tijdens
de kermisdagen zijn er voor het verkeer
omleidingsroutes ingesteld, die
zorgen voor bereikbaarheid van de
binnenstad. Deze worden aangegeven
op gele borden. De omleidingen
gelden tot en met donderdag 29 september
18.00 uur. Het Bassin is deze
periode grotendeels afgesloten. Gemotoriseerd
verkeer kan alleen gebruikmaken
van de verbinding tussen
de Stadsbrug en Kasteelsingel.
Daarnaast zijn de Dries, het Stationsplein
en Langpoort (ter hoogte
van de Wilhelminasingel) afgesloten
voor het verkeer.
Info: www.kermisweert.nl.
kruising Fanny voortkomt, maar ze
heeft veel weg van een Beagle. Niet
alleen wat haar uiterlijk betreft,
maar ook qua karakter. Fanny is een
hele sociale hond die zich prettig
voelt in het gezelschap van mensen.
Ze is bijzonder energiek en vindt het
dus heerlijk om flinke wandelingen
te maken. Als het klikt, dan vindt ze
het ook fijn om met andere honden
te ravotten.”
Waar zal Fanny het beste op haar
plaats zijn?
„Door haar vriendelijke karakter
zou ze een prima gezinshond kunnen
zijn en een maatje voor een
eventueel aanwezige andere hond.
Omdat ze voor een middelgrote
hond wel een stevige robuuste bouw
heeft, is ze best wel sterk. Hierdoor
kan ze voor kleine kinderen wel wat
te enthousiast en te lomp zijn.”
Vorige week heeft u kunnen lezen
hoe de Weertenaar gebukt ging onder
de verordeningen van de Duitse
bezetter gedurende de Tweede Wereldoorlog.
De houding van de bezetter
verhardt en het dagelijks leven
wordt steeds grimmiger. Met de
invoering van de ‘Arbeitseinsatz’
duiken vele jonge mannen onder.
Met de invoering van de Tweede Distributiestamkaart
gaat het verzet in
Weert op zoek naar een manier om
deze te omzeilen. Ze hopen dat de
Amsterdamse verzetsman Bob Jesse,
die specialistische kennis heeft
over het saboteren van de Tweede
Distributiestamkaart, uitkomst kan
bieden.
Dier van de week
Ben je geïnteresseerd in dit dier? Neem dan vrijblijvend contact op met De Beestenboel
via tel. 0495-563981, e-mail asielweert@planet.nl of kijk op de Facebookpagina.
Dierenasiel De Beestenboel vangt
voor bijna heel Midden-Limburg de
honden en katten op. Genoeg
aanbod dus voor Anne Vleeshouwers
om elke week voor één van
deze dieren extra aandacht te
vragen. Deze week is teefje Fanny
aan de beurt, een middelgrote
kruising van net 3 jaar oud.
Hoe komt Fanny in het asiel terecht?
„Haar eerste jaren was ze maatje
van een alleenstaande heer waar ze
het prima naar haar zin had. Helaas
is hier door gezondheidsredenen
een einde aangekomen, omdat het
lichamelijk te zwaar werd om voor
haar te zorgen. In afwachting van
een nieuwe match verblijft ze nu tijdelijk
in het asiel.”
Wat weet je over haar?
„Het is niet duidelijk uit wat voor
In februari 1946, na de Bevrijding,
moet Jesse verschijnen voor de Bijzondere
Rechtbank van Roermond.
Bij gebrek aan getuigen en vanwege
zijn eerdere verdiensten voor het
gen erin om een veilig heenkomen te
vinden. De andere zeven moeten
zich tegen een muur op de binnenplaats
van het klooster opstellen.
Dat geldt ook voor broeder-overste
Antoon Merkx die overigens nergens
van wist. Alle arrestanten worden
overgebracht naar kamp Vught
waar Nitsch zich te buiten gaat aan
de meest weerzinwekkende wreedheden
om meer aan de weet te komen.
Op basis van de zo verkregen
informatie volgen nieuwe arrestaties.
Op één na komen alle opgepakte
verzetsmensen in Duitse gevangenschap
om het leven.
Op zoek naar de dader
Vanzelfsprekend heerst na de dramatische
gebeurtenis consternatie
in Limburgse verzetskringen. Wie
heeft het verraad op z’n geweten? Allerlei
namen zingen aanvankelijk
rond, maar toen in de loop van juli
blijkt dat Jesse vrij rondloopt, is de
conclusie snel getrokken. Pogingen
om hem te liquideren mislukken
jammerlijk en leiden slechts tot blijvende
invaliditeit van zijn echtgenote.
Tegelijkertijd wordt geprobeerd
om de gevangenen vrij te kopen wat
in eerdere gevallen wel eens is gelukt.
Het blijft bij pogingen.
Jesse reist op 21 juni 1944 af naar
Weert voor een ontmoeting met
Theo van Helvoort uit Roermond en
de leiding van de Limburgse organisatie
voor onderduikers. Wat deze
organisatie niet weet, is dat Jesse
een paar dagen eerder, op 16 juni
1944, is opgepakt en verhoord door
de Amsterdamse Sicherheitspolizei
(SiPo). Onder druk van dreigementen
breekt Jesse waardoor hun een
dreiging te wachten staat.
Fatale bijeenkomst
Terwijl Jesse met vijf bewakers naar
Weert reist, begeeft de Maastrichtse
SiPo-agent Richard Nitsch zich met
tien handlangers op weg naar Weert.
Nadat Theo van Helvoort Jesse afhaalt
van het station, lopen de twee
al keuvelend in de richting van de
vergaderplaats, het klooster-pensionaat
St.-Louis. Op zo’n honderd meter
achter hen volgen de SiPo-leden.
Jesse gedraagt zich volkomen normaal
en Van Helvoort heeft niets in
de gaten. Na een kwartier bereiken
de twee het klooster en begeven ze
zich naar de eerste verdieping waar
Jesse aan zijn verhaal begint. Buiten
wordt intussen koortsachtig overlegd.
Op het moment dat Nitsch
hoort dat een groep soldaten naar
een filmvoorstelling aan de overkant
van de straat in het Scala theater zit
te kijken, trommelt hij ze op om te assisteren.
Meteen daarna dringen ze
het klooster binnen. De verrassing is
compleet. Terwijl iemand nog roept
‘papieren vernietigen’, stuiven de elf
aanwezigen uiteen. Vier van hen sla-
Diverse ruimten in pensionaat Saint Louis na in inval 21 juni 1944.
Foto GAW Beelddocumenten G6827
verzet en het feit dat hij onder extreem
zware druk heeft gehandeld,
ontslaat de rechtbank hem van
rechtsvervolging. En hoewel meteen
beroep tegen het vonnis wordt aangetekend,
neemt de Bijzondere Raad
van Cassatie het vonnis en de argumenten
van de Roermondse rechtbank
over.
Verzetsmonument Weert
Ter ere van bovengenoemde namen
en anderen die een actieve rol hebben
gespeeld in het verzet in de gemeente
Weert wordt op donderdag
22 september door het Comité Herdenking
en Bevrijding Weert het
verzetsmonument op de hoek Wilhelminasingel/
Molenpoort in Weert
onthuld. Geen toevallig gekozen datum,
want op 22 september 1944
wordt Weert door het Britse Suffolk
Regiment bevrijd. Ieder jaar organiseert
het comité op deze datum de
herdenking van de bevrijding met
dit jaar dus een bijzondere viering.
Het fysiek monument geeft een tastbare
herinnering aan de namen en
verhalen van mensen die tijdens de
Tweede Wereldoorlog een rol hebben
gespeeld in de gemeente Weert
als het gaat om verzet tegen de bezetter.
Het verbeeldt tevens het morele
kompas van de Tweede Wereldoorlog
en het gevecht voor vrijheid.
Bron: Archieven Gemeentearchief Weert
C.3.2 (N.G.A.) ‘Oorlogsbronnen’; Nationaal
Archief Den Haag: Centraal Archief Bijzondere
Rechtspleging (CABR): dossier Daniel Cornelis
Jesse, Openbaarheid beperkt tot 1 januari
2025; Gemeentearchief Roermond 2008
Politieke Opsporingsdienst inv.nr. 174
Literatuur; Pierre Linssen, ‘Kroniek van de
Tweede Wereldoorlog’; A. Cammaert, Het
verborgen Front (2 delen), deel 1; A. van
Aernsbergen, Onze gevallenen: Herinneringen
aan het verzet in Limburg in de Tweede
Wereldoorlog; R. van de Schie, ‘Toen het donker
was’.
Bovenstaande archiefstukken en/of boeken
zijn op aanvraag in te zien in de studiezaal.
Interesse? Stuur dan een mail naar gemeentearchief@
weert.nl. Houdt u er rekening mee
dat diverse archiefstukken niet openbaar zijn.
Heeft u vraag of opmerking neem dan op via
gemeentearchief@weert.nl.
D.C. Jesse, bekend onder zijn pseudoniem Peter Vos of Bob, na de bevrijding naar Weert gehaald. Foto GAW
Beelddocument 7135
/www.kermisweert.nl
/weert.nl
link
link