Woensdag 26 september 2018 29
Limburgse geschiedenis met zwart randje
LIMBURG • Hij was pas een jaar
of acht toen zijn interesse in de
Tweede Wereldoorlog werd gewekt.
Mede door een buurtgenoot
die de oorlog meemaakte
als soldaat aan het Oostfront,
sloeg die interesse al snel om
in een ware passie. Voor zijn inmiddels
derde boek is Wilbert
Manders uit Peel en Maas sinds
2014 druk bezig met een groots
onderzoek naar Limburgers die
voor de Duitsers streden.
Door Vera Feltges
“Ik wil vooral geen beerput opentrekken
of mensen in een kwaad
daglicht stellen,” opent hij stellig
het gesprek. “Het gaat mij om een
objectief en nauwkeurig onderzoek
waarbij ik me baseer op feiten. Het is
niet het meest populaire onderwerp,
maar wel een deel van onze geschiedenis.
Hetzij met een zwart randje.
De verhalen over het verzet zijn
uitgebreid gedocumenteerd, maar
dit onderwerp is totaal onderbelicht
gebleven. Ik ben inmiddels ruim vier
jaar bezig en heb een groot netwerk
opgebouwd, met onder meer hulp
van meerdere Limburgse gemeenten
die mijn initiatief steunen, andere
oorlogsonderzoekers en nabestaanden.
Daarnaast bezoek ik regelmatig
het Nationaal Archief in Den Haag,
alsook andere archieven. Inmiddels
heb ik uitgebreide informatie van
ruim 1500 Limburgse wapendragers,
maar daar stopt het zeker nog niet.
Per gemeente maak ik van iedere
wapendrager een persoonlijk dossier
met alle mogelijke informatie. Ik
verwacht nog een paar jaar nodig te
hebben, om de afzonderlijke dossiers
zo compleet mogelijk te maken.”
Wilbert Manders: “Het is vanuit onze hedendaagse positie makkelijk terugkijken en oordelen over keuzes die
mensen toen maakten”.
Het speuren naar deze informatie is
waar monnikenwerk en vergt naast
zijn drukke baan en gezin veel tijd.
“Het is een heel gepuzzel en vergt
vooral een lange adem. Het betreft
dan ook een complex onderwerp.
Noord- en Midden-Limburg heb ik al
voor een groot gedeelte in kaart qua
persoonsdossiers, nu het zuiden nog.
Ik beperk me tijdens het onderzoek
tot de Limburgse wapendragers van
Nederlandse nationaliteit. Dat houdt
in mensen die dus fysiek een wapen
droegen, van chauffeurs tot frontsoldaten
en (kamp)bewakers,” laat hij
weten. Deze mannen dienden onder
andere bij het NSKK, Waffen-SS,
Kriegsmarine, Wach- und Schutzdienst
of de Luftwaffe.
Dankzij een artikel in De Limburger
twee jaar geleden, meldden zich vele
nabestaanden en familieleden van
voormalige wapendragers. “Dat verraste
me wel,” gaat hij verder. “De
meeste mensen lopen niet graag te
koop met het feit dat ze een link hebben
met een oom, broer of familielid
die voor de Duitse bezetter streed. Ik
heb die mensen tijdens gesprekken
ervan verzekerd dat het me er niet
om gaat of iemand ‘goed of fout’
was. Ik oordeel niet, maar wil vooral
een objectief beeld schetsen en het
heersende beeld nuanceren. Het is
immers nooit zwart of wit, daar zit
zo veel meer tussen. Het boek wordt
geen sensatieverhaal, maar een zo
nauwkeurig mogelijk verslag gebaseerd
op feiten. Het is vanuit onze
hedendaagse positie makkelijk terugkijken
en oordelen over de keuzes
die de mensen toen maakten.
Probeer het eens te zien door de bril
van toen. In Nederland was het in
de jaren dertig crisis, terwijl bij onze
oosterburen de economie floreerde.
Dat daar een onheilspellende reden
achter zat, dat wist toen amper nog
iemand. Tel daar de zeer beperkte en
zorgvuldig gecensureerde informatievoorziening
en propaganda bij op
en dan besef je dat een ‘juiste’ keuze
maken een stuk moeilijker wordt.
Het waren dus echt niet allemaal idealisten
en fanatieke nationalisten die
bij de Duitsers tekenden. De echte
‘zwarte’ groep beslaat vermoedelijk
slechts zo’n 30%, afgaande op de vele
honderden politiedossiers en proces
verbalen die ik tot op heden heb gelezen.
Het overgrote deel hoopte op
een beter leven voor hun gezin en
waren veelal opportunisten. En tijdens
de oorlogsjaren bleek angst en
druk voor en door de bezetter ook
een drijfveer. Mensen hadden hele
diverse redenen om aansluiting te
zoeken. En als je eenmaal getekend
had, kon je er niet meer onderuit.”
In Limburg is nog nooit op deze
schaal onderzoek gedaan naar dit
onderwerp. Je kunt dus spreken van
een uniek boekwerk in wording.
Wilbert: “Inmiddels heb ik ruim 30
families bezocht. Voor de meesten is
het een grote stap om te praten over
hun ‘zwarte’ familie. Daar ben ik me
heel erg van bewust. Waar verzetsleden
zijn verworden tot helden, zijn
NSB-ers en wapendragers tijdens en
na de oorlog verguisd. Het interesseert
me dan ook wat de mensen
die voor de bezetter kozen, hierdoor
hebben meegemaakt: hoe hun dag
bijvoorbeeld aan het front uitzag,
de ervaringen in gevangenschap, de
angst om de eigen familie, gezinnen
die totaal werden ontwricht, hoe ze
weer aansluiting vonden in de maatschappij
na vrijlating. Door brieven
aan familie en getuigenverslagen (uit
onder andere de politiedossiers, red.)
krijg je hier een redelijk beeld van.
Maar vooral ook door verhalen van
nabestaanden. Ik hoop dan ook dat
er nog families zijn die hun geschiedenis
met mij willen delen. Want
ook de ‘andere kant’ heeft een verhaal
te vertellen!”
Meer informatie of contact met Wilbert
is mogelijk via: onderzoeklimburg@
gmail.com
Prikkelbaremaag of darmen?
Geneesmiddel Iberogast helpt!
Soms is het zo’n dag. Maagpijn. Onrustige
of verkrampte darmen. Last
van je maag. Vaak een vol of opgeblazen
gevoel. Natuurlijk: maag- en
darmklachten hebben we allemaal
weleens, zeker als onze maagdarmpassage
van voedsel verstoord
is. Maar hoor jij tot de ongeveer
3,5 miljoen Nederlanders
voor wie het vaker een probleem
is? Dat kan je dag goed verstoren.
Zeker als de oorzaak van
je klachten onbekend is. Komt
het je bekend voor? Houdt het
je meer bezig dan je prettig vindt?
Gelukkig is verlichting van je maagklachten
en darmklachten mogelijk.
Of je nu last hebt van één of meerdere
klachten tegelijk.
Geneesmiddel normaliseert
de maag- darmpassage
Maagklachten en darmklachten kunnen
impact hebben op je dagelijkse leven.
Wanneer je maag en darmen van slag
zijn, denk dan aan Iberogast. Iberogast
is natuurlijk. Een geneesmiddel met 9
geneeskrachtige kruiden, die samen de
maag-darmpassage normaliseren. Iberogast
verlicht niet alleen effectief maagklachten,
maar ook darmklachten. En dat
is prettig als je last hebt van meerdere
klachten, zoals maag- en darmkrampen,
maagpijn, misselijkheid, vol gevoel en
maagzuur.
Bewezen effectieve verlichting
Iberogast is geregistreerd als geneesmiddel.
Aan deze registratie ligt wetenschappelijk
bewijs ten grondslag. Ook prettig
om te weten is dat Iberogast, bij gebruik
volgens de bijsluiter, zeer zelden bijwerkingen
kent. Niet voor niets is Iberogast al
meer dan 55 jaar op de markt en in Duitsland
één van de meest verkochte producten
voor maag- en darmklachten*.
Ervaar de werking
Het gebruik is simpel. Twintig druppels
oplossen in water of vruchtensap en
driemaal daags innemen. De werkingssnelheid
verschilt van persoon tot persoon.
Het kan zijn dat je snel van je
klachten af bent. Als je klachten toch aanhouden,
kun je Iberogast met een gerust
gevoel een langere periodegebruiken om
je maag en darmen tot rust te brengen.
Het is aan te raden om Iberogast 2 weken
te gebruiken om te zien of het ook voor
jou werkt. **
Iberogast is geschikt voor volwassenen
en kinderen vanaf 12 jaar en is verkrijgbaar
v.a. € 8,90 (consumentenadviesprijs).
Iberogast is zonder recept verkrijgbaar bij
drogisterij en apotheek.
Iberogast feiten:
1. Geregistreerd geneesmiddel met
bewezen effectievewerking
2. Natuurlijk; bevat 9 geneeskrachtige
kruiden
3. Verlicht meerderemaag- én
darmklachten (tegelijk)
4. Nr. 1 inDuitsland: meest
verkochte product bij maag- en
darmklachten*
5. Verkrijgbaar vanaf €8,90***
bij drogisterij of apotheek
Ervaar in2weken of het
ook voor jou werkt!
* IMS Scanning data OTC
IMS Scanning data OTC
market Germany 2016
market Germany Raadpleeg een arts als de
symptomen na 2 weken
nog niet geheel zijn
verdwenen of ** Raadpleeg een arts als de
symptomen na 2 weken
nog niet geheel zijn
verdwenen of verergeren.
*** Consumentenadviesprijs
Lees Lees voor voor gebruik gebruik de de bijsluiter
Koag-nr. 80-0518-0631