Woensdag 28. 09. 2022 5
Grevenbicht
Eerbetoon aan
troubadour
Harry Bordon
Diverse muzikanten brengen op
zaterdag 1 oktober een eerbetoon
aan de Limburgse troubadour
Harry Bordon in Podiumkerkje
Grevenbicht.
Henk Hover, Harold K, Ivo Rosbeek,
Linda Zijlmans en Linda Koolen traden
in 2021 als troubadours op tijdens
het Internationaal Festival Vocallis.
Hun eerbetoon aan Harry
Bordon (1921-1980) oogstte veel
waardering. Nu wordt hier eenmalig
een vervolg aan gegeven. In het
programma staan geliefde liedjes
van Bordon centraal, samen met eigen
nummers die goed in het thema
passen. Uiteraard komen Wie sjoën
ós Limburg is (uitgebracht in 1954)
en ’t Kapelke voorbij. Henk Hover
vertelt tussen de liedjes door over
Harry’s leven, dat vooral heeft bestaan
uit vallen en opstaan.
Voor wie het niet (meer) weet: Harry
Bordon vormde samen met Jo
Erens, Frits Rademacher en Sjef
Diederen de Grote Vier. Limburgse
zangers die met hun gitaar door het
leven gingen als troubadour. Hij was
naast zanger ook cabaretier.
Aanvang 19.30 uur, het kerkje is geopend
vanaf 19.00 uur. De entree bedraagt 15 euro.
Reserveren kan via info@podiumkerkje.nl.
Echt / Susteren
Jos Wackers nieuwe
voorzitter Veldeke Kring
Leden van Veldeke Kring Echt hebben
Jos Wackers gekozen als hun
nieuwe voorzitter. Daarmee heeft
de kring na bijna een jaar, waarin vicevoorzitter
Piet Aben heeft waargenomen,
weer een voorzitter. Wackers
woont in Susteren en is de eerste
voorzitter uit die kern. Met deze
voorzitter gaat VKE binnenkort het
46ste verenigingsjaar in. Oud-voorzitter
Ton van Wegberg – nu erevoorzitter
– blijft lid van het bestuur.
De andere bestuursleden houden
hun taken: Magna Bedaf als secretaris
en Theo Bougie als penningmeester.
Er is nu nog één vacature
in het bestuur.
REGIO
Struinheukske
Westelijke Mijnstreek
‘Wat een ramp’ belicht
tegenslagen en veerkracht
De tentoonstelling ‘Wat een Ramp’
bij De Domijnen belicht grote en
kleinere catastrofes in het verre,
maar ook het recentere verleden.
Rampen zijn er in soorten en
maten.
Door Geertjan Claessens
Edelhert, de koning van het woud
Om de week tekent columnist en
natuurliefhebber Piet Schuttelaar
uit Stein een verhaal op vanuit zijn
natuurhuisje. Deze week vertelt hij
over het edelhert.
„Elk najaar (eind september) ga ik
naar het Weerterbos om edelherten
te spotten. Mannetjes worden tot
255 kilogram zwaar, vrouwtjes tot
150 kilogram. Het gewei wordt ieder
voorjaar afgeworpen en is in de zomer,
vóór de bronsttijd, weer volgroeid
en hard. De eerste geweiontwikkeling
van een hertenbokje
noemt men de rozenstokken. Dat is
de basis waarop het gewei gevormd
zal worden.
Een gesplitste gewei-top heet een
gaffel. Een ‘10-ender’ of een ‘6-ender’
is een gewei met zoveel vertakkingen.
Het aantal enden aan een
gewei zegt niets over de leeftijd. Het
eerste gewei dat door een hert, de
jaarling, wordt opgezet bestaat
meestal uit twee rechte stangen
zonder vertakkingen. In dat geval
noemt men hem een ‘spitser’. Tussen
hun 8ste en 12de levensjaar hebben
ze het grootste gewei.
Het hert heeft een geurklier bij het
enkelgewricht. Hiermee wordt
geur aan het struikgewas afgeven.
De stuitklier geeft tijdens de bronst
een reukspoor af aan de lucht. Om
de geur op te snuiven heft het mannelijk
hert de kop op en maakt rare
bewegingen met de lippen (‘flemen’).
De bronsttijd valt van de
tweede helft van september tot half
oktober. De mannetjes proberen
dan harems te vormen. Dit doen ze
door luid te burlen (een soort loeien)
en hun krachten te meten met rivalen.
Rivalen lopen dan langzaam
naast elkaar. Vaak zal er één weglopen,
maar als ze even sterk zijn, kan
een gevecht losbarsten. De winnaar,
ook wel ‘plaatshert’ genoemd, dekt
de hindes.
Hij blijft daarvoor enige tijd bij de
groep, de ‘leidhinde’ blijft de groep
echter leiden. Eind mei-juni, na een
draagtijd van acht en een halve
maand, wordt meestal slechts één
kalf geboren.
regio
Onderzoek
naar gevolgen
corona bij 18+
De GGD’s in Zuid- en Noord-Limburg
gaan de gevolgen van de
coronaperiode op gezondheid,
leefstijl en welzijn onder 18-plussers
onderzoeken.
Een burlend edelhert in het Weerterbos. Foto Piet Schuttelaar
Door Piet Schuttelaar
TIP ONS
Beste lezer, voor deze VIA
zijn we op zoek naar lokaal
(verenigings)nieuws, tips en
informatie. U kunt ons uw
tekst met foto’s mailen:
zuid@delimburger.nl
(t.a.v. VIA, vermeld dit duidelijk).
Stuur uw materiaal op tijd in;
bij tijdsgebonden activiteiten
liefst 2 weken vooraf.
We zien uw kopij met
belangstelling tegemoet.
Dank!
Redactie
De Limburger
torici in Sittard-Geleen, Stein en
Echt. Daarnaast is er het persoonlijke
verhaal van een inwoner van
wie de moeder zelfmoord pleegde.
En van medewerkers van Zuyderland
over hoe ze de coronagolf beleefden.
De overige tien verhalen
komen voort uit de (soms recente)
geschiedenis.
De grootste ramp is het bombardement
op Geleen. Bijna exact tachtig
jaar geleden (5 oktober 1942) lieten
de geallieerden per abuis duizenden
bommen op de stad vallen, terwijl
ze Aken wilden aanvallen. Er
vielen 84 doden en 22 zwaargewonden,
terwijl ruim drieduizend mensen
dakloos werden.
Maar wie weet hoeveel slachtoffers
er te betreuren zijn door corona?
De expositie belicht de angst en onzekerheid
onder personeel en patiënten,
van wie er op het dieptepunt
meer dan tweehonderd in het ziekenhuis
lagen. Maar ook oplossingen
voor het isolement, zoals de
babbelroet waardoor patiënten toch
contact konden hebben met hun
naasten.
De expositie wil niet alleen de verschrikkingen
van rampen belichten,
maar ook de veerkracht waardoor
mensen elkaar erdoorheen
helpen en er samen de schouders
onder zetten. De opzet in samenwerking
met amateurhistorici en
inwoners is een voorbeeld van de
manier waarop de nog kersverse
conservator Rannilt Pol het publiek
bij het Erfgoedcentrum wil
betrekken.
„Het was spannend om bij de verenigingen
langs te gaan. Maar ik
kreeg overweldigend veel positieve
reacties. Dat geeft vertrouwen
voor de toekomst.”
‘Wat een Ramp’ is van 1 tot en met 31 oktober
gratis te zien in het Erfgoedcentrum aan de
Kapittelstraat in Sittard. De expositie is onderdeel
van de Maand van de Geschiedenis.
In dat kader is op 4 oktober de Maaltijd van
de Geschiedenis, en op 20 oktober een lezing
over de DSM-ramp van 1975.
Wat is een ramp? Niet alleen het
vergissingsbombardement in Geleen
in 1942, maar ook de coronapandemie
of de zelfmoord van een
familielid zijn grote of juist heel
persoonlijke catastrofes. Of wat te
denken van de stadsbrand in Sittard
van 1677, de afbraak van het
stadhuis aan de Sittardse Markt,
de overstromingen van de Maas en
de vervolging van de ‘Heks van
Limbricht’? Deze gevallen van tegenslag
komen voorbij in de expositie
Wat een Ramp in het Erfgoedcentrum
van De Domijnen in Sittard.
De verhalen achter de verschillende
rampen zijn veelal afkomstig
van organisaties van amateurhis-
Het grootschalig onderzoek vindt
plaats in samenwerking met het
RIVM, het CBS en de andere GGD’s.
Met de onderzoeksresultaten bepalen
gemeenten, GGD’s en andere
overheidsinstanties het gezondheidsbeleid
voor de komende jaren.
Ongeveer 65.000 willekeurig gekozen
mensen in Limburg worden benaderd
om mee te doen aan een vragenlijstonderzoek.
Zij ontvangen
vanaf 23 september een uitnodiging
om deel te nemen.
In het onderzoek worden vragen gesteld
over gezondheid, welzijn, leefstijl,
participatie en de impact van
corona. „Voor een goed en betrouwbaar
beeld is het belangrijk dat zo
veel mogelijk mensen meedoen met
het onderzoek”, zo laat een woordvoerder
van de GGD weten. Normaal
gesproken voert de GGD de
Gezondheidsmonitor één keer in de
vier jaar uit. In deze extra meting
wil de GGD de gevolgen van de coronaperiode
in kaart brengen. Het onderzoek
loopt tot begin december.
De zwaarste ramp die Geleen ooit trof,
het bombardement in 1942. Foto
Heemkundevereniging Geleen/De Domijnen