Woensdag 05. 10. 2022 REGIO 7
Gebruiken door het jaar heen (2)
Heeft hij minpuntjes?
„Ollie is gefokt uit op jacht getrainde
ouders. Dit is niet perse een minpunt,
maar hij zal hij op de juiste manier
getraind moeten worden. Wanneer
dit advies niet ten harte wordt
genomen, kan hij zich ontwikkelen
tot een hond met gedragsproblemen.”
Wat voor baas zoeken jullie?
„We zoeken voor Ollie een baas die
ervaring heeft met dit type hond en
beseft wat hij nodig heeft. Bijvoorbeeld
jacht-training of speuren zou
geweldig voor hem zijn.”
Gaat jouw hart sneller kloppen van dit dier?
Neem dan contact op met Dierenopvang Op
de Smakterheide, tel. 0478-639062 of via
info@smakterheide.nl.
Vroeger waren de meeste mensen
op het platteland erg bijgelovig en
hielden ze er allerlei rituelen en
gebruiken op na. Sommige zijn nog
steeds hier en daar in zwang, maar
de meeste zijn door de moderne
tijd verdwenen. In de komende
weken beschrijven we een aantal
van deze gebruiken door het jaar
heen.
Dier van de week
Elke week stelt Juanita Janssen
van Dierenopvang Op de Smakterheide
een dier voor dat op zoek is
naar een nieuw thuis. Deze week is
dat de zes maanden oude reu Ollie.
Hij is een kruising Engelse springer
x springer spaniël / heidewachtel
en is door ziekte van zijn baas in de
opvang terechtgekomen.
Wat is zijn leukste kenmerk?
„Het is een actieve, fanatieke en gedreven
hond in de omgang. Een leergierige,
vrije spring-in-'t-veld, die
graag wil werken voor zijn baas.”
Wat is zijn favoriete bezigheid?
„Ollie is een hond die aan het werk
gehouden moet worden. Driemaal
daags een rondje rondom huis is
voor hem niet genoeg. Hij is een sociale
hond in de omgang naar soortgenoten
en gaat er graag mee op uit.”
Melderslo
Cursus bier brouwen
voor beginners
Gilde Dionysos verzorgt vanaf
woensdag 2 november weer een cursus
bier brouwen voor beginners in
de brouwerij van Streekmuseum De
Locht in Melderslo.
De cursus wordt gegeven aan een
groep van acht tot tien personen en
bestaat uit één avond theorie
(woensdag 2 november) en één
praktijkdag (zaterdag 12 of 19 november).
De cursisten ontvangen
een cursusboek en een pakket ingrediënten
voor het brouwen van
circa twintig liter eigen bier. Enkele
maanden later is er een terugkomdag
waarop het eerste zelf gebrouwen
bier wordt gekeurd en gezamenlijk
geproefd.
Kijk voor meer informatie op de website
www.gildedionysos.nl/bier/cursus.
Wellerlooi
Excursie ‘Geschiedenis
in het groen’ op
Landgoed de Hamert
De excursie Geschiedenis in het
groen vindt op zaterdag 8 oktober
om 11.00 uur plaats in Wellerlooi op
Landgoed de Hamert, onderdeel
van Nationaal Park De Maasduinen.
De excursie start vanaf Jachthut Op
den Hamer aan Twistedenerweg 2
in Wellerlooi. De circa twee uur durende
excursie is gratis. De organisatie
adviseert stevig schoeisel te
dragen.
Nationaal Park De Maasduinen is
een samenwerkingsverband van
streekbewoners, IVN Limburg, de
gemeentes Bergen en Gennep,
Staatsbosbeheer en Stichting het
Limburgs Landschap. Om publiek
van de natuur te laten genieten, zijn
er wandelroutes en worden er publieksactiviteiten
gehouden.
Aanmelden verplicht via de website
www.limburgs-landschap.nl/kalender.
Foto Harry Bussink
Bergen
Praatgroep ‘Omgaan
met verlies’ voor
nabestaanden
Mensen uit de gemeente Bergen die
een dierbare hebben verloren kunnen
hier met elkaar over praten binnen
de gespreksgroep ‘Omgaan met
verlies’.
De mensen van deze praatgroep komen
iedere eerste donderdag van
de maand van 10.30 tot 12.00 uur bij
elkaar. De volgende sessie is donderdag
6 oktober in de Lieke Martenszaal
van Den Asseldonk in
Nieuw Bergen. Aan de orde komen
onder meer reacties op rouw, omgaan
met familie en vrienden, omgaan
met eenzaamheid en hoe verder
te leven zonder dierbare(n).
Meer info via mantelzorgondersteuning@bergen.
nl / 06-52669359 of m.raijmakers@synthese.
nl / 06-47812060.
’s morgens om 6.00 uur en de biduren
werden voor Oirlo en Castenray
als volgt door de pastoor in de
kerk afgelezen: Om 06.00 uur wordt
het Allerheiligste uitgesteld. Van
06.00 uur tot 07.00 uur biduur voor de
Gunhoek. Om 07.00 uur is de vroegmis.
Van 08.00 uur tot 09.00 uur biduur
voor het Boddenbroek. Van 09.00
uur tot 10.00 uur biduur voor Castenray.
Om 10.00 uur is de Hoogmis. Van
11.00 uur tot 12.00 uur biduur voor de
Molenhoek. Van 12.00 uur tot 13.00
uur voor de Kerkhoek. Van 13.00 uur
tot 14.00 uur biduur voor de Zandhoek.
Van 14.00 uur tot 15.00 uur biduur
voor Klein Oirlo. Van 15.00 uur tot
16.00 uur biduur vanaf Camps tot bij
Dinghs en om de kapel van Castenray.
Van 16.00 uur tot 17.00 uur biduur
voor Schoor en Hoogriebroek.
Om half zes waren de completen
(avondgebed) en het Te Deum en
vond de afsluiting van de gebedsdag
plaats.
Het mag duidelijk zijn dat de meeste
gebruiken hun grondslag vonden in
het katholieke geloof, want dat
stond vroeger in vrijwel elk gezin in
onze regio centraal.
sprokkel is eigenlijk een afgevallen
takje. De Romeinen bestempelden
het Germaanse vrouwen- en
vruchtbaarheidsfeest als spurcus,
wat smerig betekent. Daar zou
‘sprokkel’ van afgeleid zijn.
Op 2 februari is het Maria Lichtmis,
de herdenking van de Opdracht van
de Heer in de Tempel en het zuiveringsoffer
van Maria. Volgens de Joodse
wet moest een vrouw die een kindje
gekregen had, veertig dagen na de
bevalling een reinigingsoffer in de
tempel brengen. Meestal offerde
men een lam of twee jonge duiven.
Maria Lichtmis werd vroeger gevierd
als een zondag met de gebruikelijke
drie kerkdiensten. Op deze
dag werden de kaarsen gewijd. Wie
graag een waskaars wilde hebben,
kon deze voor 40 cent bestellen. In
de kerk werden de kaarsen gewijd,
die thuis werden opgestoken tegen
onweer, bij een bevalling, bij de toediening
van het H. Oliesel en tijdens
de kerstnacht. Na de wijding volgde
in de kerk de kaarsenprocessie, de
lichtprocessie. ’s Middags na het Lof
werd de Blasiuszegen gegeven om
de gelovigen te behoeden tegen
keelziekten. De priester gaf de zegen
door de gekruiste kaarsen tegen
de hals van de gelovigen te houden
en sprak een gebed uit. Het feest
van de H. Blasius was eigenlijk op 3
februari.
Een uitdrukking die herinnert aan
Maria Lichtmis luidt: Mit òs Lieve
Vrow Lichmis göt de lewwerik òp de
ploegstárt zitte. De ploegstárt is het
achtereinde van de ploeg, waarmee
vroeger gestuurd werd.
Na Maria Lichtmis komt langzaam
maar zeker het voorjaar. Het was
voor de boeren een symbolische dag
om na de winter weer aan het werk
te gaan. Ook was het een van de dagen
dat knechten en dienstmeiden
van werk of boerderij wisselden.
Dat werd gevierd met pannenkoeken
eten en vandaar de spreuk Òp
Lichtmis is d’r gén vrowke zó aerm, of
zeej mákt eur penneke waerm.
Op 4 februari en begin oktober was
het de dag van Altijddurende Aanbidding.
Deze gebedsdagen waren
overdag voor de parochies en ’s
nachts voor de kloosters. Het begon
van nul tot nu
Door jan strijbos
Op 17 januari was het feest van de H.
Antonius Abt. Antonius werd rond
het jaar 250 in Midden-Egypte geboren
en leefde na de dood van zijn
ouders als kluizenaar. Hij had in de
kerk in het evangelie gehoord: ‘Verkoop
alles wat je bezit en geef het
aan de armen’. Dat deed hij, met uitzondering
van een gedeelte voor
zijn zus. Hij wordt in het westen gewoonlijk
voorgesteld als een oude
monnik met baard, gekleed in een
grove pij. In zijn rechterhand heeft
hij een staf en in zijn linkerhand
draagt hij soms een boek of een belletje.
Ter onderscheiding van Antonius
van Padua wordt hij ‘Antonius
met het varken’ genoemd. Het varken
staat dan ook altijd bij hem afgebeeld.
De kloosterorde van de Antonieten
hield zich bezig met het fokken
en mesten van varkens voor de
armen. Zo is Antonius aan zijn varken
gekomen. Hij werd vooral aangeroepen
als patroon tegen de pest
bij mensen, varkens en vee.
St. Antonius Abt is een vriesheilige,
omdat half januari een van de koudste
perioden van de winter is.
Een weerspreuk over hem luidt:
Sint Teunis met zijn vérken maakt het
koud en kil in kerken; hij is er een die
vaak verkiest, dat het op zijn feestdag
pittig vriest.
De derde maandag van januari was
het in Venray allemansmernt. Iedereen
ging erheen. Dienstmeiden en
knechten kregen vrijaf. Vroeger alleen
de voormiddag, later de hele
dag en konden ze gaan dansen in
zaal Wilhelmina in Venray en bij
Jantje Toekook.
Februari komt van het Latijnse
Februarius,
wat betekent maand
van het reinigingsfeest.
Voor ons is februari de sprokkelmaand.
Vroeger sprokkelde men
hout, om het vuur te stoken. Een
De pastoor had vroeger een belangrijke positie binnen de katholieke geloofsgemeenschap.
Op deze foto uit 1933 wordt Richard Verheggen in Castenray geïnstalleerd. Foto archief heemkunde castenray
/cursus
/kalender
link