woensdag 13. 10. 2021 REGIO 11
HELDEN
Fossielen maken
met schrijfster
Linda Dielemans
Archeoloog en schrijfster Linda
Dielemans neemt kinderen zaterdag
mee op een prehistorische ontdekkingsreis
door museum Peel en
Maas in Helden.
Ze geeft onder meer twee workshops
fossielen maken van klei. De
creaties worden gebakken in de
oven van het museum en mogen
mee naar huis worden genomen.
Dielemans schreef enkele boeken
met avontuurlijke verhalen die zich
afspelen in de steentijd en bronstijd.
Deelname is gratis, opgave is mogelijk via
d.tillemans@debibliotheekmaasenpeel.nl
of 0634457956.
verhoging van de bestaande toren
en het aanbrengen op de hoeken van
de bovenste verdieping van karakteristieke
hoektorentjes. De galerij
tussen die torentjes was toegankelijk.
De oplevering volgens contract
was 1 november 1879. Een fraaie gotische
ingangspartij aan de voet van
de toren, zoals ze nog bestaan in tal
van kathedralen in bijvoorbeeld
Frankrijk en Engeland, was de
kroon op het werk.
Maar dan: 4 en 5 november 1944.
Geallieerde bombardementen in
een poging de Maasbruggen te vernielen,
zodat de Duitsers geen materieel
en troepen meer naar de westkant
van de Maas konden brengen,
pakten catastrofaal uit voor Venlo.
Het bombardement van 4 november
veroorzaakte een grote brand,
die ook de kerk en de toren trof. De
toren raakte zwaar beschadigd en
het restant stortte in oktober 1945
in. Op 23 oktober 1953 hees deken
Strijkers hoogstpersoonlijk de vlag
in top van de nieuwe, huidige toren
naar een ontwerp van architect ir.
Jules Kayser.
Vier stadstorens op één plek
door Margaretha van Oostenrijk in
1511 (waarbij een zekere Truuj Bolwater
zich onderscheidde) werd de
toren door kanonvuur beschadigd
en aardschokken in 1532 sloegen de
noordwestelijke pijler stuk. Ruim
twee eeuwen kwijnde de bouwvallige
toren verder weg. Toen de sloop
in 1774 volgde maakte kapiteiningenieur
Koch een rapport op, waarin
hij als hoogte van de toren aangaf
190 Rijnlandse voet, ongeveer zestig
meter, exclusief het wachthuisje.
Onduidelijkheid troef.
Verhoging
Goed, de stadstoren werd gesloopt,
zodat het kleine torentje van ruim
22,5 meter weer in beeld kwam en er
dus weer geen goed zicht was op de
omgeving: de bantuin, Craneveld,
Hogeschoor en op de hoger gelegen
gronden aan de oostkant van de
stad. Te gevaarlijk, oordeelde Den
Haag en verordonneerde een verhoging
van de kleine Martinustoren
tot zo’n kleine vijftig meter. Dat karwei
was in 1776 geklaard. Ruim een
eeuw later werd de fameuze Roermondse
architect Pierre Cuypers
benaderd om de leiding van een algehele
restauratie van de kerk op
zich te nemen. Tevens kreeg Cuypers
opdracht een nieuwe toren te
ontwerpen. Het resultaat was een
VAN NUL TOT NU
DOOR ALBERT LAMBERTS
‘1480 Is den Eersten steen aenden
hooghe Thooren geleght door den
hoge Grave Weerdenburgh.’ Een uit
het Latijn vertaald citaat (bewaard
in het Algemeen Archief Averbode)
handelend over de eerstesteenlegging
van de stadstoren pal voor de
kerk van Sint Martinus in Venlo,
aanvankelijk een Romaanse
zaalkerk met een bescheiden
torentje op de noordwesthoek van
het bouwwerk.
Over het bouwjaar van de Venlose
stadstoren lopen de meningen uiteen.
Sinds 1343 was Venlo begiftigd
met stadsrechten. Dat bood natuurlijk
geweldige voordelen zoals stapelrecht
en markten. Anderzijds
moest de stad worden beschermd
tegen begerige en vijandige ondernemingen.
Ter verdediging werd er
onder andere een muur rond de
stad opgetrokken. Nadeel was echter,
dat vanuit de relatief laag in
haar omgeving gelegen stad het
zicht op die omgeving alleszins beperkt
was. Vijandelijke troepen
konden zogezegd vrij ongezien de
stad naderen. De magistratuur besloot
tot het bouwen van een wachttoren,
pal voor de sinds 1430 in gebruik
zijnde nieuwe, gotische SintMartinuskerk,
waarvoor de kleine
toren – bronnen spreken van plusminus
22,5 meter – stond.
De meeste archieven en auteurs
houden 1480 als bouwjaar van de
stadstoren aan. Maar dan is een notitie
in de stadsrekeningen van
1428(!) weer verwarring stichtend:
25,5 roeden op de toren zijn gedekt.
Niet alleen de vermelding van het
jaar 1428 schept onduidelijkheid,
ook het aantal van 25,5 roeden (roede
is een oude lengtemaat, in dit geval
waarschijnlijk de Rijnlandse
roede, ruim 3,5 meter), dus een
hoogte van ruim 96 meter, geeft
nogal wat vraagtekens. Geschiedschrijver
Keuller vermeldt als hoogte
van de stadstoren ruim 95 meter.
Latere auteurs betwijfelen deze
hoogte. Hoe het ook zij, de toren was
enorm, rustte op vier pijlers, waartussen
de straat liep. Een lang leven
was deze toren, waar bovenop een
huisje voor de stadswachter stond,
niet beschoren. Bij de belegering
Maquette van Venlo met linksboven de enorme stadstoren. Foto uit het boek ‘Venlo binnen en buiten zijn
muren’, een uitgave van het Dagblad voor NoordLimburg
uit 1984. Beneden: op 23 oktober 1953 hees
deken M. Strijkers de vlag in top van de nieuwe toren. FOTO'S COLLECTIE ALBERT LAMBERTS
STEYL
Nina Lynn & Band bij De
Speelplaats in museum
De Nederlandse singersongwriter
Nina Lynn speelt donderdag 21 oktober
bij Cultuurpodium De Speelplaats
in het Limburgs Schutterijmuseum
Nina Lynn maakt Americanapop
en laat zich daarbij inspireren door
Emmylou Harris, Taylor Swift, Norah
Jones en Eva Cassidy. De pas 22jarige
zangeres trad op in het voorprogramma
Molly Tuttle Band en Hugh Moffatt.
Begin dit jaar verscheen haar eerste
album, getiteld Hummingbird.
De entree kost 14 euro. Reserveren via
f.schatorje@hetnet.nl.
VENLO
Leon Verdonschot en
Arno Adams bij Bel-Arte
Journalist, schrijver, filmmaker en
columnist Leon Verdonschot treedt
zondag op bij cultuurpodium BelArte
in grandcafé Maagdenberg.
Muziek is er van de Belfeldse zanger
Arno Adams, begeleid door gitarist
Ton Clout. Verdonschot schrijft onder
meer voor De Limburger en
Nieuwe Revu en maakt programma’s
voor de VPRO. Als regisseur
debuteerde hij in 2013 met een documentaire
De Heideroosjes.
Het begint om 15.00 uur, de entree kost 7,50
euro. Reserveren via www.belarte.
nl.
VENLO
in Steyl.
van Tim Grimm, de
over de Horster punkband
Gedichtenwandeling
door het Jaomerdal
Natuur en poëzie vragen woensdag
20 oktober aandacht tijdens een
wandeling over de gedichtenroute
in het Venlose Jaomerdal.
De wandeling wordt door de werkgroep
Gedichten in het Groen en
stichting Het Limburgs Landschap
georganiseerd. Een natuurgids vertelt
onderweg over de cultureelhistorische
achtergrond van het gebied
en de vegetatie. Herman Verweij
draagt gedichten voor.
De wandeling begint om 13.30 uur bij Hotel
de Bovenste Molen. Deelname is gratis. Aanmelden
via 0773510900
of per email:
info@toeristeninformatievenlo.nl.
Speciale Kook van eige
Deig voor Coen Janssen
Voor Coen Janssen was het de derde
overwinning op Kook van Eige
Deig, de liedjesavond die zijn vader
Arno vele jaren mee organiseerde.
Als dank voor zijn vele verdiensten
voor De Kook en de Baarlose liedjescultuur
werd na het overlijden van
de oudwethouder
in 2017 de wisseltrofee
naar hem vernoemd.
Coen Janssen, die ook nog een minuut
gratis winkelen won met de
tombola, is de eerste finalist van het
P&M Liedjesfestival, dat op 8 januari
plaatsvindt in Beringe.
Als tweede eindigde het duo Manon
& Bart voor de Muge Herders. De
publieksprijs ging naar Net Naet
alias het prinselijk Kooktrio van
2016 met Zonger os.
BAARLO
Voor winnaar Coen Janssen werd
de liedjesavond van carnavalsvereniging
De Kook uit Baarlo er een
om nooit meer te vergeten.
De Baarlose zanger won op Kook
van Eige Deig niet alleen de eerste
prijs met Vastelaovesvrinde, maar
ontving tevens de naar zijn overleden
vader Arno Janssen genoemde
wisseltrofee. Die bovendien ook nog
eens door zijn eigen moeder werd
uitgereikt. „Dat was voor mam en
mij een heel speciaal moment.” Het
winnende liedje is geschreven door
Hannelore en Laurence Winter, die
zaterdag ook succesvol waren op de
liedjesavond van Jocus in Venlo. De
muziek is van Henk Sneijers.
Coen JJanssssen onttvviing de
naarr zziijjn vvaderr vverrnoemde
wiissssellttrroffee uiitt
handen vvan zziijjn moederr..
FFOTTO DEE KOOK