Woensdag 12. 10. 2022 13
REGIO
Literaire Hoek
Door Ton van Reen
Streekromans: vaak meer dan alleen sfeer
In de Literaire Hoek besteden
verschillende Limburgse auteurs,
verenigd in de Werkgroep Limburgse
Schrijvers, wekelijks aandacht
aan lezen en literatuur in Limburg.
Vandaag Ton van Reen over
streekromans.
Volgens Van Dale speelt een streekroman
zich af in een landstreek en
probeert daarvan de sfeer weer te
geven. Zo beschouwd werden er in
Limburg altijd al veel streekromans
geschreven. Tussen de overvloed
aan schrijvers in de afgelopen anderhalve
eeuw bevinden zich enkele
grootheden van de streekroman,
hoewel ze vooral vergeten zijn.
Marie Koenen was de koningin van
de Limburgse streekroman. Haar
boeken, zoals Een korrel in de voor en
De Moeder werden ook buiten Limburg
massaal gelezen.
Idyllisch Limburg
Een veel gelezen schrijver was Gabriël
Gorris, pseudoniem van Frans
Linnartz. Zijn boeken die op het
platteland van Limburg van voor de
oorlog spelen, werden veel gelezen.
Een ware bestseller was Kroniek
van den Pappelhof, die in de Roerstreek
speelt. Een ware boerenroman,
zoals die veel werden geschreven
over het idyllische Limburg van
vóór de opkomst van de mijnen.
Herman Maas, schrijver van Het
goud van de Peel was vooral een sociaal
schrijver, net als Antoon Coolen,
die prachtige boeken over het leven
in de Peel schreef, zoals Peelwerkers.
Toon Kortooms was ook een Peelschrijver,
maar zijn lichtvoetige romans,
zoals Mijn kinderen eten turf
en Beekman en Beekman gingen geheel
voorbij aan de ellende van de
mensen in de Peel.
Kroniek
Jacques Schreurs schreef de driedelige
serie Kroniek ener parochie,
boeken die nu weer massaal beleefd
worden als Dagboek van een herdershond,
hoewel de kroniek zelf niet
meer gelezen wordt. Schreurs, zelf
priester, was voor zijn tijd zeer kritisch
over de katholieke Kerk.
Maar klopt de indeling literaire roman
en streekroman wel? Antoon
Coolen, die vaak dialect in zijn werk
gebruikte, ergerde zich rot als weer
een Hollandse recensent zijn sociale
romans als streekromans bestempelde.
Antoon Coolen was een schrijver
met hart voor de mensen, vooral
aan de onderkant van de samenleving.
En feitelijk was Marie Koenen
dat ook. Haar roman De Moeder is
veel meer een sociale roman dan
een streekroman. Als een van de
eersten belicht zij het zware be-
Het graf van Marie Koenen op de begraafplaats aan de Tongerseweg
in Maastricht. Archieffoto Renske Dekkers
De nieuwe Kia Niro familie.
Nu in de showroom.
staan van de vrouwen aan het begin
van de twintigste eeuw. Het boek is
nog altijd het lezen waard.
Een meer eigentijdse visie over
streekromans is dat romans die
zich in steden afspelen net zo goed
streekromans kunnen zijn. Een grote
stad bestaat uit een aantal wijken
en buurtschappen. De vele romans,
vooral van allochtone schrijvers, die
in de Bijlmer spelen zijn ook hedendaagse
streekromans. En de romans
die spelen in de grachtengordel
van Amsterdam, een beperkt
deel van de stad, waar men zich
mengt met een beperkt aantal mensen,
net zoals dat in een groot dorp
gebeurt, zijn net zo goed streekromans.
Literaire werken
Volgens de definitie van Van Dale
zijn de boeken over de mijnwerkers
van jongere schrijvers, zoals Zwarte
Droom van Ivo Senden en Mijn Verdriet
van Peter Lenssen, die de sfeer
van de mijnstreek weergeven, ook
streekromans. Maar dat klopt niet.
Het zijn hoogstaande literaire werken.
Net als de boeken Peelwerkers
van Antoon Coolen, Het goud van de
Peel van Herman Maas en De Moeder
van Marie Koenen dat ook zijn.
Van mij mag u ze ook volksromans
noemen, want ze zijn bedoeld voor
alle lezers.
줺3311..999955 Vanaf:
Ontdek de Kia Niro, de innovatieve, gewaagde en vooruitstrevende
crossover vol duurzame materialen en geavanceerde technologie.
En dankzij de nieuwste aandrij쟣 ijnen een 쟣 inke stap voorwaarts in
duurzame autotechnologie. Kies tussen de Niro Hybrid, de Niro Plug-in
Hybrid of de 100% elektrische Niro EV. Kom langs in de showroom
en ontdek de Kia Niro die bij jou past.
VDNS Hansen
Keizersveld 2, Venray,
Tel: 0478 - 514 315 | kia-vdns.nl
VDNS Venlo
De Sondert 12, Venlo,
Tel: 077 - 333 30 77 | kia-vdns.nl
Gem. brandstofverbruik:
Niro HEV/PHEV gecombineerd: 0,8 – 4,7 l/100km, 125,0 – 21,3 km/l. CO2-uitstoot: 18 – 106 g/km.
Kia Niro EV met 64.8 kWh batterij heeft een actieradius tot 460 km.
De vermelde waarden voor het brandstofverbruik, de CO2-uitstoot en het rijbereik zijn gemeten volgens WLTP. Genoemde consumentenprijs is een vanaf prijs en is geldig bij aankoop van een
nieuwe Kia Niro Hybrid. Kia voertuigen worden tijdelijk aangeboden tegen niet-vaste prijzen. Bekijk de volledige voorwaarden op kia.com of vraag ernaar bij jouw Kia-dealer. Getoond model kan
afwijken van de beschreven uitvoering. Wijzigingen en drukfouten voorbehouden.