GEZONDHEID
TEKST MUMC/GEZOND IDEE BEELD GETTY IMAGES
Slaap lekker
Slapen is essentieel voor een gezonde geest en een gezond lichaam. Toch lukt het vaak niet om voldoende nachtrust
Voilà
53
te krijgen. Waarom slaap zo belangrijk is en tips voor een gezonde nachtrust.
Ons lichaam heeft slaap hard
nodig, net als eten, drinken
en zuurstof. Als je slaapt
kom je tot rust en kom je bij
van je dagelijkse bezigheden. De spieren ontspannen,
de ademhaling gaat trager en ook je
hersenen, die overdag op volle toeren draaien,
doen het even rustig aan. Alle organen
herstellen zich en krijgen nieuwe energie.
Slapen is dus essentieel voor een gezonde
geest en een gezond lichaam. Een goede en
regelmatige nachtrust kan zelfs jaren aan je
leven toe kan voegen.
Onze slaap is te verdelen in vier fasen.
Deze vormen met elkaar een slaapcyclus en
die cyclus herhaalt zich tijdens het slapen
telkens
weer. Bij elkaar duurt zo’n cyclus
ruim negentig
minuten.
Fase 1: het in slaap vallen.
Fase 2: de lichte slaap. Je hartslag en
lichaamstemperatuur
dalen, je hersens
nemen
de ruststand in en ingewikkelde
motorische dingen die we die dag hebben
geleerd, worden vastgelegd.
Fase 3: de ‘tragegolfslaap’ of ‘slow wave
sleep’. We zijn nu echt diep in slaap en ons
stresshormoon cortisol zakt steeds verder en
kan ons niet meer schaden, terwijl ons groeihormoon
net de hoogste waardes van de dag
bereikt. Overbodige informatie wordt uit ons
systeem gegooid en belangrijke informatie gearchiveerd.
In deze fase bereikt onze slaap
zijn diepste punt: alle systemen zijn in ruste.
Fase 4: de REM-slaap. Tijdens de
REM
slaap (REM staat voor Rapid Eye
Movement)
begint er van alles te werken.
De hersenen worden weer actiever, ons hart
gaat sneller kloppen, onze bloeddruk stijgt
en onze spieren verslappen helemaal. Behalve
de spieren voor de ademhaling en die van
de ogen, deze bewegen heen en weer: dit is
de fase waarin we actief dromen. Er wordt
wel gezegd dat de REM-slaap of droomslaap
ons het beste helpt om creatieve oplossingen
te verzinnen. Ook speelt de REM-slaap
een grote rol bij de opslag en verwerking
van belangrijke
informatie die wij overdag
hebben
opgenomen.
Hierna keren we (vaak na een kleine
wekreactie)
weer terug naar de lichte slaap
en herhalen we de hele cyclus meermaals
totdat we wakker worden.
5 TIPS VOOR EEN BETERE NACHTRUST
• Tip 1. Slaap niet meer dan nodig is:
te lang slapen leidt tot slecht slapen.
• Tip 2. Ga naar bed zonder honger,
maar niet met een veel te volle maag.
• Tip 3. Drink niet teveel voor het slapen,
dan moet je eruit om te plassen.
• Tip 4. Geen opwekkende stoffen voor
het slapen. Dus geen koffie, thee, cola en
sigaretten.
Met alcohol slaap je misschien
lekker in, maar in de tweede helft van de
nacht krijg je juist slaapstoornissen;
• Tip 5. Mijd tot ongeveer één uur voor
het slapen gaan alle apparaten met een
scherm, waaronder mobiel, laptop en tv. Op
die manier help je je biologische klok om je
melatonine-levels op de juiste momenten op
peil te houden. Zo kun je het risico op een
verstoord slaappatroon aanzienlijk verkleinen.