Limburg In Memoriam 3
Herfstwandeling
Lekker, die regen. Ik wandel op een herfstdag
door het bos. De bladeren knisperen onder mijn
schoenzolen. De geur van vochtige aarde vergroot
mijn gevoel van innerlijke ruimte. Ik raap een
beukennootje op, peuter de schil los en proef de
amandelachtige smaak. Wonderlijk dat uit zo’n
klein zaadje zo’n grote, eeuwenoude boom kan
groeien. De herfstwandeling maakt mij weer even
bewust van mijn eigen vergankelijkheid.
Wat wil ik achterlaten als ik er niet meer ben? Kan
ik op microschaal iets bijdragen aan een mooiere
wereld? Het artikel over duurzaamheid in deze
uitvaartspecial haakt daar op in.
Voor mijn ogen dwarrelt een blad naar beneden.
Losgelaten. Ook als mens krijgen we daar mee te
maken, als een dierbare persoon sterft. Rouw kan
heftig zijn, je omverblazen als een herfststorm. In
deze maakbare wereld, die zich richt op alles wat
leuk moet zijn, gaan we pijn het liefst uit de weg.
We vergeten soms dat rouw niet alleen negatieve
kanten heeft (verdoving, verdriet, angst, boosheid)
maar ook positieve kanten kent (helen, grenzen
stellen, getroost worden, verbinding ervaren). Ben
ik bereid om die gehele cyclus van het leven te
accepteren? Ook de gure regen van de herfst, de
donkere dagen van de winter? Als ik dat omarm,
dan leef ik mijn leven nog vollediger. De dood hoort
erbij. Het artikel over Palliatieve zorg in Limburg laat
zien hoe we beter samen leven met de dood.
Rouw is niet mooi. Maar afscheidsrituelen
kunnen dat wel zijn. De juiste woorden,
beelden, muziek en sfeer dragen bij aan
een gevoel van troost. Schoonheid heeft
een helende kracht. Denk niet alleen aan
de uitvaart, maar ook aan kleinere momen ten
rondom de dood. Zoals de Bedside Singers,
zij zingen voor mensen in hun laatste levensfase.
In gedachten verzonken loop ik verder. Pas vlak
voordat we elkaar kruisen, zie ik de tegemoetkomende
wandelaar. Nog net op tijd voor een
vriendelijke groet met lach. Hoe vaak zijn we niet
geneigd om zonder aandacht elkaar voorbij te
lopen? Kleine dingen maken een groot verschil.
Een onbekende groeten is je even verbinden met
de wereld om je heen. Je weer even mens voelen.
Iedere voorbijganger draagt zijn eigen verhaal
mee, eigen ervaringen en levenslessen. Als ritueelbegeleider
probeer ik daar een goed beeld van
te schetsen in de afscheidsdienst. Juist in kleine
details schuilt een wereld van betekenis. Door iets
kleins uit te vergroten in een verhaal, komen de
herinneringen tot leven.
Wat ik mij na deze herfstwandeling des te meer
besef, is hoe waardevol die kleine dingen zijn.
Ik wens u een mooie herfst en veel leesplezier in
deze bijlage.
Iris van Noorden
Noorderzon ritueelbegeleiding
www.noorderzon-ritueelbegeleiding.nl
Iris van Noorden
Beeld: Getty Images
Beeld: Lieke Vroomen
Inhoud
5
8-9
Bas Notermans van uitvaartcentrum
Aerdehof uit Venlo
over duurzaamheid in de
uitvaartbranche.
Een selectie van de inzendingen
op de vraag aan onze
lezers: Wat had u nog graag
willen zeggen?
7
11
Laat je hart spreken
tegen nabestaanden
Verlies- en rouwdeskundige
Ellen van Uden van
Het Rouwkompas uit Stein
geeft antwoord op de vraag:
Wat zeg je tegen
nabestaanden? En wat niet?
Muziek is een
krachtige
kunstvorm bij rouw
Anna-Eva Prick, lector kennisontwikkeling
vaktherapie
verbonden aan Zuyd Hogeschool
en universitair docent
klinische psychologie aan de
Open Universiteit: “Muziek
kan heel erg helpen bij het
reguleren van emoties.”
Nabestaanden
willen vooral mooi
afscheid
Inzendingen
lezersoproep
15 Beter samen-leven met de dood
Tijdens de maand van de Palliatieve Zorg vragen de netwerken Palliatieve Zorg
in Limburg aandacht voor een goede voorbereiding op de dood.
COLOFON
Limburg In Memoriam
verschijnt jaarlijks als
commerciële bijlage bij De
Limburger in heel Limburg.
EINDREDACTIE:
Peter Eberson.
REDACTIE: Marianne Eussen,
Judith Houben, John Huijs,
Netwerken Palliatieve Zorg
Limburg, Iris van Noorden.
BEELD: Wendy Boon, Jolanda
Joosten, Petra Lenssen, Lieke
Vroomen, Getty Images.
VORMGEVING: Bee in Media.
COÖRDINATIE: Els Spronk.
Limburg In Memoriam:
Wim Duisenbergplantsoen 1,
6221 SE Maastricht
Tel. 046 – 411 71 40
E-mail: advertentie.centraal@
mediahuislimburg.nl
AUTEURSRECHT: Op de
inhoud van deze bijlage rust
auteursrecht. Niets uit deze
uitgave mag worden overgenomen
zonder toestemming
van de uitgever. Limburg
In Memoriam is een commerciële
uitgave van Mediahuis
Limburg.