woensdag 10. 11. 2021 REGIO 11
VENRAY
Tentoonstelling
over bewegen en
stilstaan in Odapark
Vier kunstenaars nemen deel aan de
nieuwe expositie ‘Between a rock
and a hard place’ in het Venrayse
Odapark.
De exposanten zijn Charlotte Koenen,
Nobuo Shimose, Mariko Kuwahara
en Thomas Hütten. Het thema
van de tentoonstelling, die van 20
november tot 20 februari duurt, is
beweging en stilstand. De kunstenaars
willen met hun werk laten zien
dat de natuur om ons heen middels
een voortdurend proces van vergankelijkheid
en groei de suggestie van
constante verandering wekt, maar
dat er feitelijk nauwelijks iets gebeurt.
De expositie wordt op 19 november
geopend met een lezing van
Ignace Schops. Deze Belgische directeur
van nationaal park De Hoge
Kempen geldt als een van de meest
gezaghebbende natuurbeschermers
van Europa en won de Goldman
Prize, de groene Nobelprijs.
BERGEN
Wandelen door de
duinen van de Maas
HORST
Workshop kinderen en
emoties in bibliotheek
VENRAY
Fenna (5) wint prijs met
kleurplaat Halloween
De 5jarige
Fenna Hendriks heeft de
halloweenkleurwedstrijd van ondernemersvereniging
Venray Centraal
gewonnen.
Haar kleurplaat werd gekozen uit
225 inzendingen. Vanwege het grote
aanbod en de hoge kwaliteit besloot
de jury twee extra prijzen uit te reiken.
De overige vier winnaars zijn
Luna Flos (6 jaar), Fay Heldens (8),
June Basten (3) en Robin Buiks (4).
De griezelavond waarmee de halloweenkoopzondag
zou worden afgesloten,
viel door een fikse regenbui
in het water. De scare actors, dansers
en kinderen moesten al na 20 minuten
een veilig heenkomen zoeken.
van piepers, erpel en petatte
len in de meeste Europese landen
verbouwd.
Een grote vijand van de aardappelplant
is de coloradokever. Als die
zijn gang mag gaan, vreet hij de
plant helemaal kaal. Op 4 februari
1938 hield de Vereniging Jonge Boeren
St. Brigida Castenray een feestavond
die werd aangeboden door de
Plantenziektekundige Dienst Wageningen.
Dit omdat de boeren de
eerste coloradokever in Nederland
hadden ontdekt in een aardappelveld
in Castenray, dit meteen hadden
gemeld en de zeer schadelijke
kever effectief hadden bestreden.
Tot slot nog een paar gezegden
waarin de aardappel een prominente
rol heeft. Wanneer iemand zonder
erg steeds over dezelfde zaken
praatte, zei men: Dén prót ovver
blaow zök en blaow erpel. Van iemand
die stond te urineren, zei
men: Dén is de erpel án ‘t áfschudde.
Als iemand duidelijk niet meer lang
te leven had, heette het: Dén zal de
neej erpel nie mér hale. En om aan te
geven dat men bij een klein kind niet
te veeleisend moest zijn, zei men: Ge
mòt enne klaenen erpel nie te dik schelle.
Bij mensen die heel arm waren,
wón de erpel al uut de pan, alvurres
d’n daamp án de zaolder kwaam.
uit ZuidAmerika
naar Europa gebracht.
De Inca’s verbouwden de
plant toen al honderden jaren. Monniken
namen de aardappel vanuit
Spanje mee naar andere Europese
landen. Zij pootten de plant in hun
kloostertuinen en ook in botanische
tuinen vond de aardappelplant haar
weg.
De aardappel behoort tot de nachtschadefamilie,
net als de tomaat, paprika
en tabak. De groene delen zijn
giftig. Aardappelplanten kunnen
naast knollen ook bessen vormen,
die in tegenstelling tot die van de tomaat
zeer giftig zijn. Boeren hadden
aanvankelijk weinig op met een
plant waarvan de stengels en bessen
giftig zijn en dachten dat de
knollen dan ook wel ongezond zouden
zijn. Daarom werd de aardappel
voornamelijk beschouwd als
varkensvoer of voedsel voor de allerarmsten.
Pas rond 1725 werd de
aardappel als voedsel erkend en in
de achttiende eeuw werden de knolVAN
NUL TOT NU
DOOR JAN STRIJBOS
Hebt u ze gisteren ook gegeten? En
eergisteren? En de dag daarvoor?
Van aardappelen mogen we gerust
stellen dat het volksvoedsel
nummer één is in Nederland. In
veel huishoudens is warme kost
zonder piepers nog altijd ondenkbaar.
Aardappelen zijn hier wat rijst in
veel Aziatische landen is: de basis
van de warme maaltijd. We eten ze
gekookt, gebakken, als puree of uit
de friture. Het is gemakkelijk voedsel,
niet duur en past vrijwel overal
bij. Aardappelen zijn ook gezond, er
zit veel vitamine C in. Daarom namen
zeelieden ze graag mee op lange
tochten. Ze waren lang houdbaar
en hielpen om scheurbuik te voorkomen.
Vroeger waren we echt een aardappelvolkje.
Zestig jaar geleden aten
Nederlanders 130 kilo aardappels
per persoon per jaar. Nu is dat nog
maar 80 kilo. Rijst, pasta en pizza en
kwamen ervoor in de plaats.
Vroeger haalden boeren de aardappelknollen
nog met een aardappelriek
uit de grond. Dat was een riek
met gebogen tanden en een bolletje
aan het eind, zodat de knollen niet
geprikt werden. In het najaar zag je
hele horden kinderen en volwassenen
geknield op het veld aardappelen
rapen. Ze werden verzameld in
veelal zelf gevlochten manden en
opgeslagen in schuren. Elk gezin
had een wintervoorraad, die meestal
in de kelder bewaard werd. Soms
bleven de aardappelen tijdelijk –
met juten zakken afgedekt – op het
veld liggen, maar vóór de vorstperiode
moesten ze binnen zijn. Of ze
werden tijdens de winter in een met
riet of stro en aarde afgedekte bult
(kuil) opgeslagen op het land.
Het moest in elk geval donker zijn,
omdat de knollen anders groen werden.
Wel kunnen de aardappelen
dan gaan kiemen. Het uitlopen was
tegen te gaan door de scheuten regelmatig
te verwijderen; scheutremmers
kende men nog niet.
Aardappelen dienden ook als varkensvoer.
Ze werden daartoe gekookt
in de sopketel, die meestal in
het bakhuis stond.
De aardappel is rond 1530 door
Spaanse ontdekkingsreizigers vanVolk
Aardappeloogst in 1947 en (beneden) 1955. FOTO'S STICHTING HEEMKUNDIG GENOOTSCHAP CASTENRAY
„Siep ligt heel erg graag in het zonnetje
te genieten van de frisse buitenlucht
en houdt van lekker eten.”
Heeft hij minpuntjes?
„We denken dat Siep een lange tijd
heeft rondgezworven. Hij heeft duidelijk
langere tijd nodig om te wennen
aan nieuwe situaties. Dit maakt
hem zeker niet minder de moeite
waard.”
Wat voor baas zoeken jullie?
„We zoeken het liefste een plek waar
hij lekker wordt verwend, of waar
een hele rustige oudere zachtaardige
poes aanwezig is. Siep is nogal onder
de indruk van andere katers.”
Gaat jouw hart sneller kloppen van dit dier?
Neem dan contact op met Dierenopvang Op
de Smakterheide, tel. 0478639062
of via
info@smakterheide.nl.
DIER VAN DE WEEK
Regelmatig stelt Juanita Janssen
van Dierenopvang Op de Smakterheide
een dier voor dat op zoek is
naar een nieuw thuis. Siep is een
cypers met witte gecastreerde
kater van ongeveer 2,5 jaar oud.
Wat kun je over Siep vertellen?
„Hij kwam begin april binnen in de
opvang en zat helemaal onder de
vlooien en teken. Hij had weinig vertrouwen
in ons. Met veel rust en tijd
is dit probleem inmiddels behandeld
en opgelost en kunnen we zeggen
dat het goed met hem gaat.”
Wat is zijn leukste kenmerk?
„Siep is een ontzettende verlegen,
maar lieve goedzak. We begrijpen
niet dat er nog niemand voor hem is
gevallen.”
Wat is zijn favoriete bezigheid?
Wandelaars kunnen zondag 14 november
ervaren waarom natuurgebied
de Eckeltse Bergen zo heet.
De route van de tocht die om 10.00
uur start vanaf de parkeerplaats
aan de Ceresweg in Bergen, voert
hen over de duinen van de Maas
waarnaar het nationaal park is genoemd
en kent pittige hoogteverschillen.
Het vertrekpunt ligt 500
meter ten noorden van de speeltuin.
Deelname is gratis. Aanmelden via de website
van het Limburgs Landschap.
Leren omgaan met emoties van kinderen
is op 16 november het thema
van een workshop in de bibliotheek
van Horst. Susan van Asten, ontwikkelaar
van de methodiek SOS
kinderen en emoties, geeft samen
met Joyce Verhaegh van praktijk
Krachtigeik
tips aan ouders die
eenvoudig thuis toe te passen zijn.
De workshop is van 19.30 tot 21.00 uur, opgave
via www.biblionu.nl.