woensdag 01. 12. 2021 11
VAN NUL TOT NU
DOOR GERARD VAN DE GARDE, GEMEENTEARCHIEF ROERMOND
Sint-Nicolaas in Roermond
Het portaal van de Minderbroederskerk is van natuursteen afkomstig uit de oude SintNicolaaskapel.
FOTO WIM BONGAERTS
Wat maakt hem bijzonder?
„Sjakie is na zijn castratie van een
echte stoere, macho kater veranderd
in een gezellige, rustige kater.
Ondanks zijn stoere uitstraling,
houdt hij zich bij andere katers liever
op de achtergrond. Natuurlijk
blijft hij altijd wel een zelfstandige
buitenkat die zelf graag de regeltjes
bepaalt.”
Waar voelt hij zich het beste thuis?
„Hij is geen kater die hele dagen binnen
wil blijven. Hij is gewend om lekker
de vrijheid te hebben en zelf te
bepalen hoe en waar hij zijn dag
doorbrengt. Hij zal het fijn vinden
als hij het gevoel krijgt dat hij er echt
bij hoort, maar wel zichzelf mag
zijn. De aanwezigheid van een andere
poes zal geen probleem zijn, maar
bij andere katers kan hij niet goed
zichzelf zijn.”
Ook dit jaar is Sinterklaas weer vanuit
Spanje in Roermond aangekomen.
Dat is niet voor het eerst. Bijna
800 jaar geleden werd SintNicolaas
al vereerd in een kapel in Roermond.
En dat zegt iets over hoe de
Roermondenaren toen leefden.
Al in 1224 – Roermond bestond toen
nog maar net – hielden de Roermondenaren
SintNicolaas
in ere. In een
oorkonde uit dat jaar staat namelijk
dat de zusters van de Munsterabdij
niets te zeggen hadden over de SintNicolaaskapel.
Uit latere gegevens
weten we waar die kapel lag. Het
oude begijnhof, dat zich ter hoogte
van de Deemselstraat bevond, werd
in 1279 gesticht buiten de stadsmuur,
bij de SintNicolaaskapel.
De
enige kapel of kerk in de buurt van
de Deemselstraat is de huidige Minderbroederskerk.
En dat klopt,
want graaf Reinald van Gelre
schonk de SintNicolaaskapel
in
1308 aan een groep monniken van
de minderbroedersorde om daar
een klooster te stichten.
De Minderbroederskerk zoals wij
die kennen, is trouwens niet het gebouw
dat er in 1224 al stond. Toch is
er nog wel iets van de oude kapel
over. Het ingangsportaal van de huidige
kerk is opgetrokken uit grote
brokken natuursteen. Natuursteen
werd rond 1200 nog algemeen gebruikt
voor belangrijke gebouwen.
Minder belangrijke gebouwen werden
gemaakt van hout en leem (vakwerk).
Baksteen was nog onbekend.
De Romeinen wisten al hoe je bakstenen
maakt, maar die kennis was
verloren gegaan. Juist rond 1200
vonden monniken die techniek opnieuw
uit. De huidige Minderbroederskerk
werd gebouwd in de vijftiende
eeuw, voornamelijk in baksteen,
maar het portaal is van
natuursteen afkomstig uit de oude
SintNicolaaskapel.
De Roermondse
minderbroeders zegelden hun
brieven trouwens met een afbeelding
van SintNicolaas.
Schippers
De oudste kern van de stad is de
Markt en omgeving. Als de Nicolaaskapel
in 1224 al bestond, dan
DIER VAN DE WEEK
Ben je geïnteresseerd in dit dier? Neem dan vrijblijvend contact op met De Beestenboel
via tel. 0495563981,
email
asielweert@planet.nl of kijk op de Facebookpagina.
Dierenasiel De Beestenboel vangt
voor bijna heel MiddenLimburg
de
honden en katten op. Genoeg
aanbod dus voor Anne Vleeshouwers
om elke week voor één van
deze dieren extra aandacht te
vragen. Deze week is Sjakie aan de
beurt, een gecastreerde, zwarte
kater met witte aftekeningen van
ongeveer 7 jaar.
Wat weet je over Sjakie?
„Sjakie is als ongecastreerde kater
gevonden met flinke wonden in zijn
nek en op zijn hoofd. Waarschijnlijk
opgelopen tijdens gevechten met
zijn concurrenten. In het voorjaar,
als de poezen krols worden, hebben
de katers het soms zwaar als ze proberen
een dame te veroveren. Ondanks
zijn flinke formaat en stoere
uiterlijk was Sjakie kennelijk niet
opgewassen tegen zijn rivalen.”
Vanaf 1428 was er in de SintChristoffelkerk
een SintNicolaasaltaar,
dat door de schippers onderhouden
werd. Op dat altaar stond een
scheepje met een kruisbeeld. Het altaar
zelf bestaat niet meer, maar het
scheepje is nog steeds te zien, op het
OnzeLieveVrouwealtaar.
In het Oudstadsarchief
van Roermond
zijn allerlei documenten over
de SintNicolaasbroeders
en hun altaar
te vinden.
Herten
Herten had vroeger ook een SintNicolaaskapel,
of beter kapelletje.
Dat heeft alleen niets met schippers
te maken. Het was een aan SintNicolaas
gewijd wegkapelletje onder
een lindeboom op een kruispunt dat
de grens met Roermond vormde.
De oudste vermelding is van 1461. In
die tijd was de heilige Nicolaas niet
alleen meer de beschermheilige van
de schippers, maar ook van de gevangenen,
bankiers, graan
en wijnkooplieden,
apothekers, parfumeurs,
prostituees en van de kinderen.
strekte het jonge, nog kleine stadje
Roermond zich toen al uit van de
Markt tot aan de Bakkerstraat. Verder
weten we dat SintNicolaas
in
de hoge middeleeuwen vereerd
werd als schutspatroon van de
schippers – vandaar die stoomboot
waarmee Sinterklaas ieder jaar
over zee naar Nederland komt. Als
SintNicolaas
vóór 1250 ergens vereerd
werd, dan waren daar ook
schippers. Roermond was in 1224
dus geen agrarische nederzetting
meer, maar een plaats waar schippers
handelswaar vervoerden over
de Maas.
De Roermondse schippers hielden
SintNicolaas
lang in ere. Hun beroepsvereniging
stond bekend onder
verschillende namen, zoals het
schippersambacht, het huurvaardersambt,
de kogelbroeders, maar
ook: de SintNicolaasbroederschap.
De naam kogelbroeders
komt trouwens van een speciale
muts, de ‘kogel’, die nieuwe leden bij
hun inwijding opgezet kregen.
De schippers hadden hun verenigingslokaal
(de ‘gaffel’) in het pand
van restaurant Aruna, op de hoek
van de Kraanpoort en de SintNicolaasstraat.
Dat straatje is waarschijnlijk
genoemd naar de SintNicolaasbroeders,
de schippers dus.
Het scheepje van het SintNicolaasaltaar.
FOTO PETER WIJNANDS
REGIO
Kerstconcerten
gemengd koor Canto
Lirico geannuleerd
Gemengd koor Canto Lirico uit Heel
heeft vanwege de huidige coronamaatregelen
besloten om het kerstconcert
en de opluistering van de
hoogmis op tweede kerstdag te annuleren.
Ook worden de repetities
stopgezet tot januari. ‘Een beslissing
die met pijn in het hart genomen
is’, aldus het bestuur.
Een frisse start in september resulteerde
voor Canto Lirico in een uitvoering
tijdens een openlucht concert
op 18 september in Beegden.
Dit werd samen met mannenkoor
de Zank georganiseerd en het was
een mooi begin van het nieuwe seizoen.
„Het klonk als een klok, was
gezellig en er waren veel positieve
reacties vanuit het publiek.” Aansluitend
is het koor met veel enthousiasme
gestart met instuderen van
het kerstrepertoire, want er stonden
immers twee uitvoeringen op
het programma. „Helaas heeft het
niet te stoppen coronavirus wederom
roet in het eten gegooid. Het
blijkt in de praktijk nu niet mogelijk
om repetities en uitvoeringen zo te
organiseren dat de veiligheid gewaarborgd
kan worden. Voorlopig
wordt er van uitgegaan dat het koor
in januari weer kan beginnen te repeteren.
Tot die tijd wordt er thuis
geoefend en doorgezongen om toch
volgend jaar een mooi repertoire te
kunnen presenteren”, zo laat het bestuur
weten.
HEEL
BEESEL
Wie wint Petra Dassen
Waarderingsprijs 2021?
Inwoners van Beesel kunnen weer
een persoon nomineren die volgens
hen de Petra Dassen Waarderingprijs
verdient.
Ter gelegenheid van het afscheid
van Petra Dassen als burgemeester
van de gemeente Beesel op 24 mei
2019, heeft de Stichting Draaksteken
deze Petra Dassen Waarderingsprijs
in het leven geroepen. De
prijs wordt jaarlijks uitgereikt aan
een persoon, vereniging, bedrijf of
organisatie die een buitengewone
verdienste heeft geleverd ter bevordering
van de leefbaarheid en de
saamhorigheid in het kerkdorp
Beesel. De waarderingsprijs is in
2020 postuum toegekend aan Har
van Herten en door Petra Dassen en
Hans van Kruchten uitgereikt aan
zijn echtgenote Mia. In december
zal de waarderingsprijs voor de
tweede maal worden uitgereikt.
Info: www.draaksteken.nl.
MIDDENLIMBURG
Kerstbomenverkoop
Dierenambulance ML
Dierenambulance MiddenLimburg
houdt op zaterdag 11 en zondag 12
december een kerstbomenverkoop.
Op het terrein van de Dierenambulance
MiddenLimburg,
aan de
Graafschap Hornelaan in Weert,
worden tussen 11.00 en 16.00 uur
alle maten kerstbomen te koop aangeboden.
Zowel met als zonder
kluit. Ook is er een kerstmarkt met
verschillende kraampjes en wordt
er warme chocolademelk, erwtensoep
en wafels geserveerd.