> delimburger.nl
ADVERTENTIE
Opgroeien in Limburg 7
‘Seksuele voorlichting zonder ooievaar’
“Mamma, waar komen baby’s vandaan?” Ja, wat nu? Kom je weer
met het verhaal over de ooievaar? Als het aan seksuologe Marieke
Dewitte van Universiteit Maastricht ligt, laten we de ooievaar
voortaan op zijn nest en vertellen we kinderen de waarheid. Ongeacht
hoe jong ze zijn.
Tekst: Judith Houben
Beeld: Moniek Wegdam
Met seksuele voorlichting kun
je niet vroeg genoeg beginnen,
vindt seksuologe Marieke Dewitte
van Universiteit Maastricht. “Ja,
zelfs als kinderen drie of vier zijn.
Natuurlijk wel in begrijpelijke taal.
Maar begin niet over de ooievaar,
maak van seks geen taboe.
Anders kunnen je kinderen daar
later last van krijgen omdat ze
niet geleerd hebben over seks te
praten. Al pratend, bescherm je
ze juist omdat je woorden aanreikt
waardoor ze hun grenzen
kunnen aangeven.”
Dewitte vindt dat seksuele
ontwikkeling en voorlichting net
zo bij de opvoeding horen als
motorische ontwikkeling en
verkeersvoorlichting. Daarom is
ze bezorgd over de lockdowns:
“De adolescentie is een cruciale
fase. Tussen 14 en 18 jaar ga je
seksueel exploreren. Eerst kussen,
dan strelen boven de kleren,
onder de kleren enzovoort.
Door corona is er eigenlijk twee
jaar van deze ontwikkeling overgeslagen.
De vraag is nu: gaan
jongeren elkaar straks veel te
snel ontdekken om de schade in
te halen? Of is de ontwikkeling
juist vertraagd?”
Wie denkt dat een beetje
afremming geen kwaad kan
voor de losbandige jeugd van
tegenwoordig, heeft het mis. De
eerste seksuele handelingen
vinden gemiddeld plaats rond
16,4 jaar. Net als bij vroegere
generaties.
Preutsheid is van alle tijden,
zegt Dewitte. “Toch wordt er
meer over seks gepraat. Maar
we moeten het niet te veel over
overschrijdend gedrag hebben.
Niet alleen angst aanpraten. Het
is wel belangrijk te wijzen op
mogelijke risico’s van pikante
foto’s online versturen, maar
bereid jongeren ook voor op plezier.
Wimpel kinderen met vragen
niet af. Leer hen dat seks geen
taboe is en dat ze er met jou altijd
over kunnen praten. Dat moet
een gewoonte worden. Wacht
dus niet tot ze twaalf zijn en laat
het ook niet aan de biologie -
leraar in de brugklas over. Ouders
zouden school en internet
voor moeten zijn. Dat jongeren
ook op internet kijken, is niet te
voorkomen. Maar ouders kunnen
die internetbeelden nuanceren.”
Dewitte vindt dat seksuele
opvoeding nog te veel vanuit
een heteroseksuele en mannelijke
visie plaatsvindt. “Het gaat
vooral over de gevolgen van
penis-in-vagina contact, condooms
en zwangerschap. Zo zeg
je impliciet dat seks vooral gaat
om penetratie. Andere vormen
van seksualiteit en intimiteit
komen nauwelijks aan bod. Het
gaat meer over voortplanting dan
plezier.” Daarbij ontbreekt het
volgens Dewitte aan aandacht
voor transgenders en homoseksualiteit.
Hierdoor zoeken
deze jongeren hun informatie
bijvoorbeeld op internet. “Tussen
de goede sites staat ook veel
onzin en jongeren kunnen dat
onderscheid niet altijd maken.
Daarnaast leren meisjes dat ze
altijd ‘nee’ moeten zeggen omdat
jongens testosteronbommen zijn.
Het lijkt de taak van de meisjes
om de grenzen te bewaken die
jongens overschrijden. Zo leer
je als meisje geen ‘ja’ zeggen en
jongens leren niet hoe belangrijk
wederzijdse instemming is. Nee
is nee.”
Geen seksuele opvoeding kan
dus ertoe leiden dat jongeren
over hun eigen grenzen gaan.
Of het zorgt voor spanningen
in hun toekomstige relaties.
Dewitte: “Praten helpt. Geef
positieve boodschappen en
gebruik de juiste woorden.
‘Schaamlippen’ en ‘schaamstreek’
moeten we bijvoorbeeld
uit onze woordenschat weren.
Het is geen streek om je over
te schamen.” Ouders die toch
schaamte voelen, adviseert ze te
zoeken naar dagelijkse aanleidingen.
Praat er bijvoorbeeld over
na een tv-reclame over tampons.
Lees voor meer informatie de boeken ‘Ik & seks’ (Belle Barbé)
en het ‘Lijfboek voor powergirls’ (Sandrijn van der Doef en
Ellen Laan) of kijk op ggd.nl en allesoverseks.be.
‘Over seks praten, beschermt kinderen
tegen ongewenst gedrag’
‘Gevolgen van corona op de seksuele
ontwikkeling zijn nog onzeker’
Marieke Dewitte