Woensdag 14. 12. 2022 REGIO 15
horst
Jongerenkoor van toen
geeft kerstconcert
Het reünieconcert van het Jongerenkoor
van Horst krijgt na vier jaar
een vervolg. Vrijdag 23 december
komen vijftig oud-leden bijeen voor
een kerstconcert.
Eind 2019 trad het ‘oude jongerenkoor’,
dat stamt uit de jaren 70 en 80
van de vorige eeuw, op tijdens een
jongerendienst in een volle Lambertuskerk.
Het kerstconcert vindt
plaats in dezelfde kerk, maar er is
geen mis. De koorleden van toen, nu
vijftigers en zestigers, hebben onder
leiding van José Bruggers vanaf
begin oktober wekelijks gerepeteerd
in de kapel van museum De
Locht. Het concert duurt van 20.00
tot 21.30 uur. De kerk is verwarmd.
Tijdens het concert wordt een vrijwillige
bijdrage in de stookkosten
gevraagd aan het publiek.
melderslo
Adventswandeling van
museum naar kapel
Het museum is start- en eindpunt.
Foto de locht
merselo/venray
Fanfare St. Oda met
eindejaarsconcert naar
Grote Kerk Venray
Fanfare St. Oda uit Merselo komt na
drie jaar weer met een ‘Eindejaarsconcert’.
Als locatie is deze keer de
Grote Kerk in Venray gekozen.
Het Eindejaarconcert, dit jaar op 18
december, kwam een paar jaar geleden
in de plaats van het traditionele
kerstconcert, omdat deze benaming
de lading niet meer dekte. Naast een
greep uit het kerstrepertoire speelt
de fanfare ook onder meer hits van
Coldplay en muziek uit de eerste
Harry Potter-film.
Omdat de kerk in Merselo, ondanks
de recente opknapbeurt, volgens de
fanfare onvoldoende plek biedt, is ervoor
gekozen om de uitvoering te laten
plaatsvinden in de Sint Petrus
Banden kerk in Venray. Aanvang is
om 14.00 uur, de toegang is gratis.
Van baorssoeker en kiendje kieke
der een warmtelamp en kan hier prima
een tijdje onder liggen snoozen.
Hij vindt aaien en kriebelen heerlijk,
mits je hem op de juiste manier benadert
en op de juiste plekjes.”
Heeft hij minpuntjes?
„Reus is momenteel nog niet helemaal
zindelijk op de bak, maar dit
gaat steeds beter. Ook heeft hij soms
wat last van territoriale agressie,
waarschijnlijk aangeleerd.”
Wat voor baas zoeken jullie?
„We zoeken voor hem een plek waar
hij een maatje zal krijgen. Hij zal
voorlopig binnen moeten worden
gehuisvest, omdat hij gezien de
warmtelamp momenteel niet meer
naar buiten kan. Dit geeft hem tevens
de tijd om verder te herstellen.
Zijn baasje kan hem dan laten castreren
en uiteindelijk een vriendinnetje
voor hem zoeken.”
Bij de geboorte van een kind werd
vroeger de vroedvrouw of dokter
ingeschakeld en kwam er een
kraamhulp in huis. Die zorgde de
eerste negen dagen voor het hele
gezin, maar in het bijzonder
moeder en kind.
Dier van de week
Elke week stelt Juanita Janssen
van Dierenopvang Op de Smakterheide
een dier voor dat op zoek is
naar een nieuw thuis. Deze week is
dat Reus, een albino Vlaamse reus.
Hij kwam op straat terecht en is
daar aangevallen door een ander
dier.
Wat is zijn leukste kenmerk?
„Reus is een attent en opgewekt konijn.
Hij laat zijn verwondingen en
ogen goed schoonmaken en zalven.
Hij laat zich, kortdurend, gemoedelijk
hanteren maar konijnen zijn
geen dieren om al knuffelend mee
rond te lopen.”
Wat is zijn favoriete bezigheid?
„Hij speelt graag met zijn rammelbal.
Hij gooit en slingert hem het hele
hok door. Hij geniet van verse groente
en fruit. Hij ligt hier in een grote
hondenmand met op dekentje on-
stond eveneens bloot aan allerlei
kwalen, die vaak werden toegeschreven
aan heksen. Groot was de
angst voor stuipen en spruw, mondontsteking
bij zuigelingen. Ter preventie
en genezing werden allerlei
religieuze middelen ingezet.
Maandenlang hing de wasdraad vol
met luiers. Die werden in de sopketel
met de witte was gekookt, vervolgens
uitgewrongen en op de bleek te
bleken gelegd. Als de hennen er dan
op gelopen en gescheten hadden,
kon moeders weer opnieuw beginnen.
De was werd in een wasteil in
water gesopt en na het uitwringen
aan de lijn gehangen. Een heel karwei,
er was immers meer te wassen
dan alleen babyluiers. Daarnaast
was er de dagelijkse kookpot en
moesten huisvrouwen ook nog bijspringen
op het land en in de stal.
Vrouwen waren niettemin trots als
ze op maandagmorgen als eerste in
de buurt de was aan de lijn hadden
hangen. Ze had dan stiekem op zondag,
een rustdag, de was gekookt.
Gaat jouw hart sneller kloppen van dit dier? Neem dan contact op met
Dierenopvang Op de Smakterheide, tel. 0478-639062 of via info@smakterheide.nl.
Na de doop werd in een café bij de
kerk een borrel gedronken. In elk
dorp lagen vlak bij de kerk meerdere
cafés. Wor ’n kaerk kumt, zet d’n
dúvel zien kepél nér, was een bekend
gezegde. De vader moest trakteren
en peter en meter gaven eveneens
rondjes. Ook de koster werd op een
borrel getrakteerd. Het kindje lag
intussen op een tafel of een bank.
Een fopspeen met suiker hield het
zoet en als dat niet voldoende was,
werd ook wel eens in jenever gedrenkte
suiker gebruikt. Het gebeurde
dikwijls dat het gezelschap
waggelend huiswaarts keerde,
waar de koffie klaar stond.
‘Vaerkes kiéke’
Na de koffietafel werd een bordje
met suikerklontjes en rozijnen gepresenteerd,
te vergelijken met de
beschuit met muisjes van nu. Iedereen
nam iets van het bordje en vervolgens
werd bessenjenever geschonken.
Later schonk men ook
wel brandewijn met baorssoeker
(borstsuiker), bruine kandijsuiker,
die goed was tegen verkoudheid.
Tijdens de borrel ging het kindje
van hand tot hand. Dit heette kiendje
kieke, een uitdrukking die later ook
werd gebruikt als je in een café zonder
vergunning voor het schenken
van sterke drank, naar het achterhuis
ging om daar clandestien een
borrel te drinken. Men zei dan ook
wel: Ik gój de vaerkes kieke.
Ziektes
Het zout dat naar het dopen meegenomen
was, werd mee teruggenomen
en negen dagen lang gebruikt
voor de maaltijden van de kraamvrouw.
Zij kon allerlei ziektes oplopen.
Zeer beducht was men vooral
voor baarmoederbloeding en
kraamvrouwenkoorts. Daar stierven
verschillende vrouwen aan.
Zwerende tepels probeerden ze te
voorkomen door deze in te smeren
met kippenvet. Ook ontstekingen
en kloven werden daarmee voorkomen
of genezen. Ook werd gebruikgemaakt
van doeken die in kamillethee
gedrenkt waren. Het kindje
van nul tot nu
Door jan strijbos
Als het een gezond kind was, werd
het in de parochiekerk gedoopt. De
vrouwen van de doonste naobere, de
meest dichtbij wonende buren,
droegen de boreling. Zij waren in gezelschap
van de peetoom en de peettante.
Met zijn allen ging het dan te
voet naar de kerk, waar het kind aan
de pastoor ten doop werd aangeboden.
Wanneer het erg ver lopen was,
reisde het gezelschap vaak met
paard-en-wagen, een kar of koets.
Hár Cremers vertelde: „Toen mijn
jongste broer Toon gedoopt werd,
moesten we nog naar de kerk in Oirlo.
Omdat de afstand te groot was
om een kind te dragen, werd bij
Driekske Strijbos een koets geleend.
Ons vader reed met het rijtuig,
waarin Toon op de schoot van
de buurvrouw lag, naar de kerk. Hij
bond het paard aan de lektrische
paal vast en hing hem de kopzák om.
Toen hij na het doopsel weer buiten
kwam, bleek het paard weg te zijn.
Het beest was geschrokken van een
opwaaiend stuk papier, had zich losgerukt
en was op hol geslagen. In
volle vaart galoppeerde het huiswaarts.
Toen het daar tot stilstand
was gekomen, bleek van het hele rijtuig
geen spaan meer over. De weg
van Oirlo naar ons huis lag bezaaid
met brokstukken. Zelfs de wielen
waren eronderuit gerukt. Ten einde
raad zijn ze te voet naar huis gelopen.
Vader zal het wel met Tummans
Driekske gemákt hebben.”
In het doopkleed werd het kindje op
een kussen op de arm van een van de
buurvrouwen gelegd. Trots liepen
ze vervolgens met de baby over de
weg naar de kerk. Tijdens de doop
kreeg het kindje onder het prevelen
van de doopgebeden een flinke
scheut vrij koud water over het
hoofdje gegoten, waardoor het
soms begon te huilen. De peetoom
en peettante moesten de doopdoek
vasthouden. Het was een grote eer
om peter of meter te zijn.
Het doopsel van Mark
Donders uit Castenray op
4 maart 1968. Foto archief
heemkunde castenray
Openluchtmuseum de Locht is zondag
vertrek- en eindpunt van een adventswandeling
door Melderslo.
De route is anderhalve kilometer
lang en brengt de wandelaar naar
enkele bezienswaardigheden in het
dorp. In de kerk van de H. Oda is een
kerstgroep te bewonderen en in het
Vlasven vertelt iemand van Stichting
Geschiedenis Melderslo over
de historie van dit gebied.
In het museum klinkt kerstmuziek,
zijn demonstraties van oude ambachten.
In de kapel zingt a-capellakoor
Chill uit Venray en er worden
verhalen verteld. Kinderen kunnen
adventslichtjes maken.
Starten kan tussen 11.00 en 13.30 uur. Het
museum is open tot 17.00 uur.