woensdag 22. 12. 2021 REGIO 13
Kerstmis anno 1950: pure nostalgie
toegezien dat de boom geen vlam
vatte.
Als kinderen genoten we van de
kleine, eenvoudige dingen. Van de
gipsen beeldjes, dikwijls gelijmd en
hier en daar met wat lakschade. Van
de brandende kaarsjes in de boom,
de warmte van de met hout of turf
gestookte snorrende kachel en van
de echte kerstsfeer in huis.
Vredige avond
Op kerstavond liepen we om half
twaalf met het hele gezin warm gekleed
naar de kerk voor de nachtmis.
Daarna werd er gezamenlijk
gegeten en brandden de kaarsjes in
de boom en bij het stalletje. Onze ouders
dachten niet aan een wereld
van bonussen en geld, prestatiedruk,
productie en wegwerpmateriaal.
Een wereld vol hebzucht waar
slechts de opbrengst telt, met dikwijls
veel kabaal om niets. Ze zongen
samen met ons De herdertjes lagen
bij nachte en Nu zijt wellekome en
konden zich geen mooiere en vredigere
avond voorstellen.
ezel, een stuk of zes wollige, witte
schaapjes, vergezeld van een handvol
gedroogde resten mos van een
jaar eerder en nog enkele herders
met zelfs een herdersjongen en een
hond.
Koning(in)
Voor de drie koningen en de kameel
met zijn begeleider was slechts een
bescheiden rol weggelegd. Zij werden
wel even verlost van hun papieren
omhulsel, maar gingen daarna
terug in de doos. Ze moesten wachten
tot 6 januari, Driekoningen, een
vrije feestdag met dubbele kinderpret.
Moeder had dan een boon verstopt
in het gebak en wie deze aantrof,
was de koning of koningin. Hij
of zij kreeg een juten mantel om,
mocht kiezen wat er gegeten werd,
kreeg die dag de volle aandacht en
voelde zich voor één dag letterlijk de
koning te rijk.
Dan kwam uit de doos een engel met
gespreide vleugels en boven zich
een lint met Gloria in Excelsis Deo.
Met een koperdraadje werd hij boven
het stalletje gehangen. Blijkbaar
heel bewust had vader de
spanning opgevoerd en de kinderharten
sneller doen kloppen, want
als laatste kwam het mooiste sieraad
en meest vertederende beeldje
uit het krantenpapier. Een lief klein
goddelijk kindje met goudblonde
krullen werd met kribje en al tussen
Jozef en Maria geplaatst. Maria
keek vol liefde op het kindje neer, Jozef
pinkte een traan weg uit zijn ooghoek
en een paar herders zaten diep
ontroerd geknield voor het stalletje.
Een tafereel dat op ons, kinderen,
diepe indruk maakte en tot in lengte
van jaren telkens met Kerstmis
weer heel gedetailleerd voor de
geest kwam.
De kerstboom was al eerder opgetuigd,
wat sober in vergelijking met
tegenwoordig en zonder elektrische
verlichting. In de boom werden
knijpers met kaarsjes geplaatst.
Deze werden op bepaalde momenten
tijdens de kerstdagen en op zondag
aangestoken en er werd goed op
VAN NUL TOT NU
DOOR JAN STRIJBOS
Wat was het vroeger spannend als
het kerstkribje gezet werd. Denk je
daaraan terug, dan ruik je bijna de
geur van de boom en de muffe
dozen met kerstspullen. Waar
steeds meer mensen tegenwoordig
zelfs al vóór Sinterklaas bezig zijn
met het huis versieren, gebeurde
dat vroeger pas een paar dagen
voor 25 december. Een indrukwekkend
ritueel voor de toen meestal
rijke kinderschaar.
Vader ging dan de trap op naar de
zolder, waarbij elke stap vol verwachting
gevolgd werd door de kinderen.
Met gespitste oren luisterden
ze naar het gestommel op de
zolder, tot hij weer naar beneden
kwam met een stapel stoffige dozen.
Een wat muffe geur verspreidde
zich in de kamer, waar de dozen
langs een vaas met plastic rozen
werden gezet. In de hoek stond een
tafeltje, waarop het stalletje met de
kerstgroep moest komen staan.
Moeder, die ondertussen een mandje
petatte schilde, liet vader rustig
zijn gang gaan. De kerstboom had
hij al eerder achter het tafeltje gezet
en nu werden voor de boom met
knisperend rotspapier wat heuvels
nagebouwd. In de gaten van het papier
werden sparrentakjes gestopt
om een bos na te bootsen. Een spiegeltje
wekte de suggestie van een
waterpartij en met zand en mos
werden paden en weiden aangelegd.
Vervolgens werd het stalletje
op de tafel gezet met wat stro voor
de os en hooi voor de ezel. Tussen
het hout van het stalletje kwamen
wat hulsttakjes met rode bessen.
Voorzichtig opende vader de eerste
doos. Het rook naar oude kranten.
Elk beeldje was zorgvuldig in papier
gedraaid. Als eerste kwam Maria
tevoorschijn uit het opengerolde
papier. Daarna volgde Sint Jozef,
van wie de neus ook het jaar daarvoor
al enigszins beschadigd was.
Wij kinderen maalden er niet om en
keken ongeduldig naar het volgende
beeldje. Het was een herder met een
lange witte baard, gekleed in een
lange mantel, een stok in de hand en
een lammetje dat zich om zijn nek
gekruld had. Eén voor één werden
de overige beeldjes uit het vergeelde
krantenpapier gehaald. De os en de
Kinderen van Sjaak en Truus PhilipsenVullings
uit Castenray zingen in 1958 kerstliederen.
FOTO HEEMKUNDE CASTENRAY
WELL
Archeologen gaan op
onderzoek in Maaspark
Onderzoek moet uitwijzen of zich in
Maaspark Well archeologische resten
bevinden.
Het gaat om het gebied waar de vergrote
voorhaven is gepland. RAAP,
adviesbureau voor archeologie en
cultuurhistorie, voert dit onderzoek
uit in opdracht van de Provincie
Limburg en de Rijksdienst voor
het Cultureel Erfgoed. De eerste resultaten
laten een divers landschap
zien, met ruggen, vlaktes en geulen.
Bijzonder is de aanwezigheid van
veen in een voormalige geul die min
of meer parallel aan de weg ‘t Leuken
loopt. Onderzoek kan aan het
licht brengen welke planten hier in
de (pre)historie voorkwamen en
hoe het landschap er uit zag. Op basis
van proefsleuven is de verwachting
dat in de hogere delen sporen
van (pre)historische bewoning worden
aangetroffen. Daarnaast zijn
aan de hand van karrensporen oude
wegtrajecten ontdekt. Het onderzoek
zal nog enkele weken duren.
HORST
Gratis nestkasten voor
vleermuizen en vogels
HORST
Dakplatanen terug van
weggeweest in centrum
GEIJSTEREN
Voor het eerst in 50 jaar
geen kerstwandeling
Corona onderbreekt een meer dan
vijftig jaar oude kersttraditie in
Geijsteren. De jaarlijkse wandeling
van het Sint Willibrordusgilde op
Tweede Kerstdag is als gevolg van
de nieuwe strenge lockdown afgelast.
Het organiserende gilde betreurt
dat de kerstwandeling voor
het eerst sinds ruim een halve eeuw
niet door kan gaan. Jaarlijks volgden
meer dan vijfhonderd wandelaars
de uitgestippelde route.
voer te krijgen. Ze hebben wel even
de tijd nodig om het ijs te breken.
Finn iets langer dan Floki, maar als
ze eenmaal gewend zijn, is het een
ontzettend aanhankelijk duo. Ze
zijn gewend op een appartement te
leven maar willen toch graag meer
van de wereld zien.”
Hebben zij minpuntjes?
„Iedereen heeft wel iets, zo ook
Finn. Hij heeft een schoonheidsfoutje,
namelijk een overbeet waarvoor
al ruimte is gemaakt in zijn
bekje. Hij heeft hier dus helemaal
geen hinder van, het ziet er alleen
bijzonder uit.”
Wat voor baas zoeken jullie?
„We zoeken een plek waar dit duo
samen mag blijven. Liefst in een rustige
omgeving, zodat ze zich kunnen
ontplooien tot ware huistijgers.”
DIER VAN DE WEEK
week stelt Juanita Janssen
van Dierenopvang Op de Smakterheide
een dier voor dat op zoek is
naar een nieuw thuis. Deze week
zijn dat Finn en Floki, twee zwarte,
gecastreerde katers van 1,5 jaar
oud. Zij zijn met veel pijn in het
hart vanwege privéomstandigheden
naar de opvang gebracht.
Wat zijn hun leukste kenmerken?
„Finn en Floki zijn altijd samen geweest
en enorm aan elkaar gehecht.
Ze zijn als kitten opgegroeid in een
gastgezin waar ze met de hand zijn
grootgebracht. Ze hebben hier de
juiste socialisatie met andere katten
en kleine hondjes gehad.”
Wat is hun favoriete bezigheid?
„Finn en Floki houden van aandacht
en van lekker eten! Ze zijn gewend
om goede kwaliteitsbrokken en natElke
Gaat jouw hart sneller kloppen van dit dier? Neem dan contact op met
Dierenopvang Op de Smakterheide, tel. 0478639062
of via info@smakterheide.nl.
Inwoners van de wijk De Risselt in
Horst krijgen gratis nestkastjes om
vogels en vleermuizen een nieuw
dak boven het hoofd te geven. Uit
onderzoek is gebleken dat in en
rond de gebouwen die gesloopt zijn
om plaats te maken voor nieuwbouw
van de locatie Mikado van
zorginstelling Dichterbij, verschillende
vleermuizen en vogels leefden.
Zij moeten nu op zoek naar een
ander onderkomen. Voor wijkbewoners
die in de nabijheid van de slooplocatie
wonen en de dieren willen
helpen, stelt Dichterbij nestkastjes
beschikbaar. Ze zijn per mail aan te
vragen via horst@dichterbij.nl.
De acht dakplatanen die afgelopen
jaar werden weggehaald uit het centrum
van Horst, zijn weer terug.
De gemeente Horst aan de Maas
verwijderde de bomen in verband
met een reconstructie bij het Kloosterhof.
Ze werden tijdelijk in depot
gezet en hebben een nieuwe plek gekregen.
De platanen vormen straks,
wanneer ze weer vol in het blad zitten,
een groene entree van het centrum
en zorgen tevens voor verkoeling
tijdens warme zomerdagen.