Woensdag 04. 01. 2023 11
van nul tot nu
Door gerard van de garde, gemeentearchief roermond
Putten, pompen, poelen, waterleiding
stoere verschijning, wat ook helemaal
bij het karakter van een jack
russel past. Omdat ze altijd maar
één baasje heeft gehad, vindt ze het
moeilijk om andere mensen in haar
wereldje toe te laten. Toch is ze voor
degene die ze haar vertrouwen
schenkt een hele lieve en gezellige
hond die het, passend bij haar leeftijd,
heerlijk vindt om gezellig te relaxen,
maar ook nog graag een wandeling
maakt.”
Waar zal Sasja het beste op haar
plaats zijn?
„Omdat ze geen allemansvriendje
is, zal ze zich het snelste op haar gemak
voelen als ze weer in een rustig
huishouden terechtkomt. Het liefste
weer met maar één baasje, die de
moeite neemt om haar voor zich te
winnen en maatjes met haar te worden.”
Dier van de week
Ben je geïnteresseerd in dit dier? Neem dan vrijblijvend contact op met De Beestenboel
via tel. 0495-563981, e-mail asielweert@planet.nl of kijk op de Facebookpagina.
Dierenasiel De Beestenboel vangt
voor bijna heel Midden-Limburg de
honden en katten op. Genoeg
aanbod dus voor Anne Vleeshouwers
om elke week voor één van
deze dieren extra aandacht te
vragen. Deze week is teefje Sasja,
een ruwharige jack russel van bijna
10 jaar aan de beurt.
Hoe komt het dat ze in het asiel zit?
„Zij heeft haar hele leventje doorgebracht
als maatje van een oudere
dame, waar ze het prima naar haar
zin had. Helaas is hier door het wegvallen
van haar baasje een einde aan
gekomen, en lukt het de familie niet
om voor haar te zorgen. In afwachting
van een nieuwe match verblijft
Sasja nu tijdelijk in het asiel.”
Wat weet je over haar?
„Met haar ruwe beharing is ze een
De originele beelden zijn beschikbaar
voor tentoonstellingen. In de
stad zijn replica’s opgesteld.
Poelen
Behalve de meer dan dertig waterputten
waren er vroeger ook minstens
tien waterpoelen. Die dienden
niet voor drinkwater, maar voor bluswater.
In de tijd dat er nog geen
brandspuiten bestonden, was het belangrijk
dat er altijd ergens in de
buurt bluswater te vinden was. Als er
brand uitbrak, vormden de mensen
ketens tussen de brandhaard en de
dichtstbijzijnde poel. In leren brandemmers
gaven ze het water aan elkaar
door. Brandemmers waren er
genoeg, want elke ambachtsman
moest bij de toelating tot zijn beroepsvereniging
één of twee emmers
aanschaffen. En het lidmaatschap
van een beroepsvereniging was verplicht.
Ook van die brandemmers
zijn exemplaren in het Historiehuis
te zien.
Meer geschiedenis van Roermond op
www.archiefroermond.nl/nl/roermonds-verleden/
verhalen.
De stad was vroeger verdeeld in
buurten rond waterputten. De
buurtbewoners haalden daar hun
drinkwater, wisselden er nieuws uit
en moesten de put samen onderhouden.
Zo vormden ze een putgemeenschap.
In later tijd werden de putten
vervangen door pompen, en nog later
door de waterleiding. Maar de
putgemeenschappen bleven nog
lang bestaan als buurtvereniging. Ze
vonden nieuwe taken. Sommige leefden
voort als winkeliersvereniging,
andere werden gezelligheidsverenigingen
die gezamenlijke uitstapjes
organiseerden. Ook zorgden de putten
ervoor dat er in hun buurtjes erebogen
werden opgericht als Roermond
koninklijk bezoek kreeg.
Buurtverenigingen in wijken buiten
de binnenstad, die pas opgericht zijn
in de tijd van de waterleiding, worden
in Roermond nog steeds ‘de put’ genoemd.
De Roermondse putten zijn uniek in
Nederland, maar niet uniek in de regio.
Aan de Duitse kant van de grens
komt min of meer hetzelfde verschijnsel
voor in onder meer Waldniel,
Xanten, Sevelen (Issum), Geldern
en andere plaatsen in het voormalige
Overkwartier van het
hertogdom Gelre (het gebied waarvan
Roermond vroeger de hoofdstad
was).
Putbeelden
Bijna elke put had een beschermheilige,
van wie een beeld bij de put was
neergezet. Veel putten werden ook
naar hun heilige genoemd: de Sint-
Jansput (in en rond de Sint-Jansstraat),
Sint-Jacobsput (in de Voorstad
Sint-Jacob), Sint-Annaput, enzovoorts.
Het oudste bewaarde
putbeeld is een Madonna met kind
(grote foto). Het is maar liefst 600
jaar oud. Vroeger was dit het beeld
van de Onze-Lieve-Vrouwe-oordput.
Het woord oord betekent oorspronkelijk
hoek. Het beeld stond namelijk
op de kruising van de Christoffelstraat
/ Schuitenberg / Bakkerstraat
/ Kloosterwandstraat. Het beeld is
van steen, alleen het hoofdje van het
kind is van hout. Dat zal door een ongelukje
gekomen zijn. Heiligen hebben
het eeuwige leven, hun beelden
niet altijd.
Een ander opmerkelijk putbeeld is
het beeld van de Sint-Antoniusput,
een aandoenlijke, primitieve uitbeelding
van de populaire heilige Antonius
Abt. De heilige wordt in de volksmond
‘Antonius met het varken’ genoemd,
maar het Roermondse
beeldje is varkenloos. En het mist inmiddels
ook een hand.
Beide putbeelden zijn tentoongesteld
in het Historiehuis. Acht andere
originele putbeelden worden bewaard
in het gemeentelijk museumdepot.
Al sinds de oprichting van het
Gemeentelijk Museum in 1932 waren
er voor en na putbeelden naar het
museum overgebracht. In de afgelopen
decennia werden dat er steeds
meer: de beelden van de Onze-Lieve-
Vrouw-Rozenkransput (Hamstraat,
1976), de Sint-Annaput (middendeel
Neerstraat, 1981), de Sint-Michielsput
(begin Neerstraat, 1983), de
Sint-Rochusput (zuidkant Markt en
Marktstraat, 1990), de Sint-Barbaraput
(eind Neerstraat en Minderbroedersstraat,
1998) en de Heilige Geestput
(kruising Jesuitenstraat /
Schoenmakersstraat / Heilige
Geeststraat / Munsterstraat, 1990).
Anders dan in Noord-Nederland,
maar net zoals in België en veel Zuid-
Europese landen zie je in Roermond
op veel straathoeken heiligenbeelden.
Die Roermondse beelden hebben
een speciale geschiedenis.
Putbeeld van
de Onze-Lieve-
Vrouwe-oordput,
ca. 1420.
Foto Historiehuis
Roermond
Brandemmer, mogelijk
achttiende eeuw. Foto
Historiehuis Roermond
REGIO
roermond
Sirkes Willems krijgt bij
café Braam een echte
tent op de beugelbaan
» Vervolg van de voorpagina.
De drie werkende artiesten die Sirkes
Willems door gaan laten starten
in Braam komende carnavalsdinsdag
zijn Leon Lokkart, Huub Metsemakers
en Peter Geene. Laatstgenoemde
is al meer dan 40 jaar betrokken
bij de Sirk. „Wij konden het
niet over ons hart verkrijgen om
deze traditie verloren te laten
gaan”, zegt Geene. „Natuurlijk waren
we liever doorgegaan bij Anton,
maar dat zat er helaas niet meer in.
Hij sukkelt met zijn gezondheid. Wij
hebben in Braam een alternatieve
locatie gevonden. Uitbaters Marnix
Adams en Bart Deckers zijn enthousiast.
Er komt een circustent
op de beugelbaan. Op 20 januari
worden de tickets in Braam verdeeld.
Niet meer dan twee per persoon.
We beperken het aantal bezoekers
op 200, anders wordt het te
vol.”
De onenigheid tussen de organiserende
artiesten begon overigens al
vóór corona, toen er van een verhuizing
nog geen sprake was. Waarom
willen Laugs en Geene niet kwijt.
Geene: „Veel optredende artiesten
staan achter ons, net als het circusorkest
en de pistemeisjes. We hopen
op een vergelijkbaar succes als
voorheen bij café Willems. De formule
blijft hetzelfde: lokale artiesten
op een klein podium.”
regio
Online kaartverkoop
KVL van start gegaan
De online kaartverkoop voor het Kinjer
Vastelaovend Leedjesfestival
(KVL) is van start gegaan. Het KVL
vindt plaats in het Cultureel Centrum
Don Bosco in Heel, op zondagmiddag
5 februari. Er zijn elf finalisten
die strijden om de ereplaats tijdens
deze 22ste editie van het Kinjer
Vastelaovend Leedjesfestival. Het
evenement wordt gehouden in samenwerking
de Gangmaekers , cultureel centrum
Don Bosco en L11 alaaf. Kaarten
kosten 11 euro voor volwassenen en 5
euro voor kinderen en kunnen enkel
online gekocht worden via de website
kvl-limburg.nl.
echt
met vastelaovesvereniging
Kranenbroeker Bosloop:
sportief ‘t nieuwe jaar in
De eerstvolgende Kranenbroeker
Bosloop vindt plaats op zondag 8 januari
in natuurgebied Kranenbroek
in Echt plaats.
De boslopen worden georganiseerd
door Recreatiesport Vereniging
Kranenbroek gedurende de maanden
september tot en met april, op
de tweede zondag van de maand.
Het parcours, variërend van 1 tot
10,9 kilometer, voert over goed te belopen
bospaden en landwegen en is
voor deelnemers een gelegenheid
hun prestaties gedurende een aantal
lopen te volgen. Iedereen kan deelnemen.
Inschrijven kan tot 10.00 uur
bij de schuilhut bij de ingang van natuurgebied
Kranenbroek aan de
Leenderstraat 1. Om 10.00 uur wordt
een warming-up gehouden.
Info: www.kranenbroek-echt.nl.