Woensdag 08. 02. 2023 REGIO 13
literaire hoek
Peelschrijver Herman Maas, de Limburgse Zola
wijs zo goed als onmogelijk gemaakt.
Er worden zelfs Kamervragen gesteld
wanneer hij in 1915 een baan
krijgt aan de onderwijzersopleiding
in Venlo. Zijn engagement en partij
kiezen voor de kleine man worden
bestraft. Hij krijgt af en toe nog wel
voor korte tijd werk als onderwijzer,
maar uiteindelijk raakt Maas rond
1930 zonder werk en lijdt hij bittere
armoede. Ook omdat zijn vrouw in
1933 naar een psychiatrische inrichting
moet en hij zijn werkloze zonen
moet onderhouden.
Erkenning
De armoede drijft hem in de oorlogsjaren
naar het nationaalsocialistische
kamp. Na de oorlog leeft hij verbitterd
verder en probeert hij erkenning
te krijgen voor zijn sociaalrealistische
boeken uit de jaren 1909
en 1910. Die krijgt hij echter pas na
zijn dood, wanneer in 1969 een omnibus
met daarin die boeken uitkomt.
In het voorwoord daarvan schrijft
collega-Peelschrijver Toon Kortooms:
„Herman Maas verdient ook
in onze dagen – juist in onze dagen –
de waardering die men hem weleer
onthouden heeft. Hij was zijn tijd verre
vooruit. Deze Maasomnibus wil
een hommage zijn aan een miskend
man die om zijn ‘slechte’ boeken door
bekrompen burgergeesten de bijnaam
kreeg van de Limburgse Zola.”
ter wordt hij tevens correspondent
voor de kranten De Zuid-Limburger
en de Maas- en Roerbode. Wanneer
Ouwerling in 1899 hoofdredacteur
wordt van de drie keer per week in
Deurne verschijnende krant De Zuid-
Willemsvaart vraagt hij Maas meteen
als redacteur. Deze verlaat het
onderwijs en gaat van het schrijven
leven.
Ouwerling en Maas schrijven beiden
in De Zuid-Willemsvaart kritisch over
levens- en werkomstandigheden van
met name de turfstekers in de Peel.
In 1901 bundelt Maas een aantal van
die stukken uit de krant in een boek
met de titel Jan van Houtum’s schetsen
van over de Peel. Hoewel hij daarin
mild kritisch is, zijn kerkprelaten en
notabelen niet blij met de bundel.
Nog minder blij zijn ze als hij – nadat
hij weer als onderwijzer aan de slag is
gegaan – de boven genoemde boeken
uitbrengt. Vooral Het goud van de Peel
is hen een doorn in het oog, want
daarin beschrijft hij de misstanden
bij het werken en leven van de turfstekers
in de Peel. De werkgevers
worden in het boek duidelijk herkenbaar
beschreven.
Monddood
Geen wonder dus dat van hogerhand
wordt geprobeerd Maas monddood
te maken. Met succes wordt hem
vanaf 1911 het werken in het onder-
In de Literaire Hoek besteden
verschillende Limburgse auteurs,
verenigd in de Werkgroep Limburgse
Schrijvers, wekelijks aandacht
aan lezen en literatuur in Limburg.
Vandaag: Adri Gorissen over
Herman Maas.
Vloeken in de kerk. Dat is wat de in
Oostrum geboren schrijver Herman
Maas (1877-1958) doet met de publicatie
van zijn romans Verstooteling
(1909) en Het goud van de Peel (1909)
en de novelle Landelijke Eenvoud
(1910). Het zijn werken waarin hij
met bijtende pen de maatschappelijke
misstanden van die tijd in de Peelstreek
op de grens van Limburg en
Brabant beschrijft. Natuurlijk valt
dat niet goed in een samenleving die
door de katholieke kerk, godsvruchtige
notabelen en dito werkgevers
wordt beheerst.
Onderwijzer
Herman Maas haalt op zijn achttiende
het diploma voor onderwijzer en
krijgt meteen een baan als leerkracht
in Oirlo. Wanneer hij een jaar
later, in 1896, in Deurne lessen gaat
volgen voor de hoofdakte maakt hij
kennis met Hendrik Ouwerling, de leraar
Nederlands bij die opleiding.
Deze zet hem ertoe aan om artikelen
te gaan schrijven voor het in Venray
verschijnende blad Peel en Maas. La-
Herman Maas. Archieffoto G. Op ’t ROod
DOOR ADRI GORISSEN
AUTO
ruimste B-segment crossover was.
Afgezien daarvan is het nog steeds
een volwaardige vierzitter.
Door zijn lage CO2-uitstoot kan de
Hybrid 600 euro goedkoper in de
markt worden gezet dan de conventionele
versie met automaat. Het prijsverschil
met de handbak is 1800 euro
in het nadeel van de Hybrid, maar
daarbij is dus wel een automaat en hopelijk
een lager praktijkverbruik inbegrepen.
Eindoordeel
In deze Juke presteert de hybrideaandrijving
zonder aanwijsbare nadelen,
terwijl de evidente voordelen
en het eigenwijze karakter van de
auto onverminderd aanwezig zijn.
SPECIFICATIES
Nissan Juke Hybrid
Prijs: € 33.040,--
Topsnelheid: 166 km/h
Acceleratie 0-100 km/h: 10,1 s
Gem. WLTP-verbruik: 1 op 20
CO2-emissie: 114 g/km
Brandstofmotor: vier-in-lijn,
1598 cm3
Max. vermogen: 94 pk (69 kW)/
5600 min-1
Max. koppel: 148 Nm/3600 min-1
Elektromotor: 49 pk/205 Nm
Max. systeemvermogen: 143 pk/
Massa leeg: 1287 kg
Autotest
Nissan Juke Hybrid: schoktherapie
Je moet leren leven met het feit dat de
geluiden en gedragingen van de verbrandingsmotor
niet altijd overeenkomen
met hetgeen je ‘m via het gaspedaal
denkt te instrueren. Soms
draait het blok meer of minder toeren
dan verwacht, omdat er iets gesynchroniseerd
moet worden of omdat
er behoefte is aan het tussentijds bijvullen
van de accu. Maar doorgaans
is de hoeveelheid vermogen die bij de
voorwielen terechtkomt wel precies
wat je verwacht. Bij lage snelheden
verzet de elektromotor met z’n 205
Nm logischerwijs de bulk van het
werk. Maar de vermogensstroom
daarvan gaat vloeiend over in die van
de 1.6.
Voor de rest is de Juke goeddeels hetzelfde
gebleven. Het infotainmentsysteem
met verouderde navigatie is
niet per se reden tot juichen, maar
het kan ermee door. Het instrumentarium
is vervangen door een digitaal
dashboard met een eigen interface,
waarin een grote rol is weggelegd
voor een ‘powermeter’, die aangeeft
hoeveel van de vermogensreserve
wordt aangesproken of teruggewonnen.
In het interieur is de knop ‘e-Pedal’
ook nieuw. Daarmee geef je aan
hoeveel de auto op de (elektro)motor
moet afremmen bij gas los. Daarbij is
de kalibratie van het rempedaal goed
gedaan, aangezien het omslagpunt
tussen regeneratief en mechanisch
remmen netjes is weggewerkt. Vanbuiten
is de Hybrid te herkennen aan
een afsluitbare grille en aerodynamische
wielen. Nog steeds is het onderstel
aan de stevige kant, waardoor hij
met 19-inch wielen behoorlijk kan
stuiteren op slecht wegdek. Daarvoor
krijg je wel een onderhoudend
en lichtvoetig weggedrag terug. Omdat
er geen flippers of een pook zijn
om zelf invloed uit te oefenen op de
transmissie, is het voor de purist geen
écht vermakelijke auto, maar binnen
zijn segment is het zeker een van
leukst rijdende. Qua praktisch comfort
lever je wegens de accu enkele
tientallen liters bagageruimte in (354
tot 1237 liter ), terwijl het al niet de
Nissan Juke Hybrid.
Foto Nissan
Om de Juke-verkopen een broodnodige
impuls te geven, wordt een
semi-elektrische variant aan de
line-up toegevoegd.
Door Dries van den Elzen
Tot nu toe was de Juke verkrijgbaar
met een 114 pk sterke éénliter driecilinder
die naar keuze met een handbak
of automaat gecombineerd kon
worden. In principe genoeg voor deze
auto, maar het kan natuurlijk altijd
beter. Zoals met deze hybride-aandrijflijn,
die zowel meer vermogen als
een lager verbruik belooft. Het gaat
om een bijzondere combinatie van
een natuurlijk ademende 1,6-liter
viercilinder met 94 pk, een 49 pk leverende
elektromotor en een 20 pk sterke
starter-generator. Zij zijn met elkaar
verbonden door een transmissie
die twee versnellingen heeft voor de
e-motor en vier voor de viercilinder.
Een koppeling en synchromeshes
zijn overbodig, omdat de elektromotoren
altijd kunnen worden gebruikt
voor wegrijden vanuit stilstand en
het synchroniseren van de versnellingen.
Er zijn diverse combinaties
mogelijk om de drie motoren te gebruiken
voor aandrijving of het opwekken
van elektrische energie, die
kan worden opgeslagen in een 1,2
kWh-accupakket onder de vloer van
de bagageruimte.
Kijk voor meer autonieuws ook op
» delimburger.nl/economie/auto