woensdag 03. 03. 2021 REGIO 9
REGIO
Verenigingen
leveren potgrond
op bestelling
Voor veel verenigingen is de jaarlijkse
potgrondactie een belangrijke inkomstenbron.
Dit jaar gaat alles
vanwege corona op bestelling.
De meeste clubs vinden een huisaanhuisverkoop
in de huidige situatie
niet verantwoord. Zo ook het
Kemmerekoor uit Geijsteren. Inwoners
die potgrond nodig hebben en
het koor willen steunen, kunnen
zakken van 70 liter bestellen via
secretaris@kemmerekoor.nl en
deze vervolgens afhalen of thuis laten
bezorgen. Dat laatste kan bij
Muziekvereniging St. Caecilia uit
America op zaterdag 6 maart tussen
11.00 en 15.00 uur. Bestellingen
kunnen nog worden doorgegeven
via secretariaat@mvcaecilia.nl of
afgegeven bij de Dagwinkel. Carnavalsvereniging
De Sukerpinnen uit
Aijen verkoopt potgrond zolang de
voorraad strekt en levert eveneens
aan huis. Bestellen kan telefonisch
via 0485342968
of 0614987528
Het Wellsche Mehr: de ontginning (1)
na in Duitsland woonde en de gronden
van het bedrijf aan weerszijden
van de grens lagen, werd Elisenwerth
erkend als traktaatboerderij
en kreeg het bedrijf een eigen grensovergang,
die alleen bestemd was
voor personeel. Door deze erkenning
konden onbeperkt producten
in Duitsland worden afgezet. Over
de gang van zaken in het prille begin
van de ontginning is verder weinig
bekend. De toen 18jarige
Jacob
Thijssen trad op 1 februari 1906 in
dienst als leerlingploeger.
Volgens
hem waren op dat moment 60 hectare
grond ontgonnen. Jacob was
gedurende veertien jaar paardenknecht
en met zes, soms zelfs acht
paarden voor de ploeg heeft hij het
landgoed mee ontgonnen. Tot tevredenheid
van zijn werkgeefster.
Poolse technicus
De mechanisatie kwam op gang en
Philomena van Ophoven ging met
de tijd mee. Lanz in Mannheim am
Rhein was in die tijd de grootste
landbouwmachinefabriek in Europa.
Daar meldde Philomena zich in
1907, omdat ze voor de ontginning
van het Wellsche Mehr meerdere
tractoren en machinerieën nodig
had, inclusief een onderhoudsmonteur.
Want in Well was niemand die
dat werk zou kunnen. Gezien de omvang
van haar order kreeg ze tijdelijk
de beschikking over een technicus
van de fabriek, de Pool Antony
Kopczyñski. De eerste machines
werkten op stoom. Ze maakten veel
kabaal en trokken bekijks uit de verre
omtrek. Al gauw was Antony gewend
in Well. Hij genoot aanzien bij
de bevolking en werd verliefd op
Anna Jacobs, de dochter van Hutse
Nierke van boerderijcafé
De Wellsche
Hut. Ze trouwden, kregen zeven
kinderen en bleven in het dorp
wonen.
In het Wellsmeer lag een gebied van
9 hectare dat eigendom was van de
kasteelheer van Well. Op dit terrein
was een eendenkooi ingericht. Door
de ontwatering viel deze droog. Het
terrein werd omstreeks 1907 op een
openbare verkoop gekocht door
Philomena’s bedrijfsleider Jans. Hij
bouwde er de boerderij De Eendenkooi.
hun gezinnen, twee schuren, een
paardenstal en in 1908 de ‘Villa’, het
woonhuis voor de bedrijfsleiding. In
de zomer van 1905 kocht de ‘Ontginningsmaatschappij
van Ophoven’
net over de grens 20 hectare woeste
grond onder Weeze. Ook dit werd
ontgonnen. Op Duits grondgebied
verrees de Elisenhof, vernoemd
naar haar moeder. Omdat PhilomeVAN
NUL TOT NU
DOOR ARCHIEF WELL
De gemeente Bergen is momenteel
bezig in het kader van Verduur
Samen 2030 het gebied Wells
Meer te ontwikkelen tot energielandschap.
Archief Well dook in de
historie van het landgoed en
schreef een serie van drie artikelen.
Deze week het eerste deel.
In de regio NoordLimburg
bezat de
gemeente Bergen de meeste woeste
grond, circa 6780 hectare. In de omgeving
Wellsche Mehr mochten mensen
uit de buurt hun vee laten weiden.
In wintertijd stond het gebied
grotendeels onder water. In de zomer
groeiden er echter zoveel wilde
grassen, dat veel dieren er hun
voedsel konden vergaren van mei
tot in de herfst. De eigenaren van
het ingeschaarde vee moesten per
seizoen weidegeld betalen. De
jachtrechten werden verpacht aan
de hoogstbiedende. In het gebied
waren waterpartijen en een grote
waterplas met in het midden een
eendenkooi.
In 1901 werd 300 hectare grond
voor de duur van 40 jaar voor een
bedrag van 1360 gulden per jaar
verpacht aan Ignace van Ophoven,
zoon van Dominicus van Ophoven
en Elisabeth van OphovenVogels,
een ontginnersfamilie uit het Brabantse
Mill. Het gebied was onbewoond.
Alleen aan de grens met
Duitsland stond de Wellsche Hut,
bekend bij bedevaartgangers naar
Kevelaer. Iets noordelijker bevond
zich het grenslogement van Jan den
Duvel. Nadat er sloten waren gegraven
voor de afvoer van overtollig
water, werd er gestart met het rooien
van het hout. Pas daarna kon het
ploegen beginnen. In eerste aanleg
een onderneming die dertien paarden
en twintig arbeiders werk verschafte.
Voortvarend
Ignace deed het pachtrecht al snel
over aan zijn zus Philomena. Philo,
zoals zij in de familie werd genoemd,
zou een voorname plaats innemen
in de rij van personen die zich met
het in cultuur brengen van woeste
gronden bezighielden. Als geboren
ondernemer pakte zij de zaken
voortvarend aan. Zij liet een woning
bouwen voor drie werknemers en
Philomena van Ophoven met haar oom Arnold (links) en vader
Dominicus. Beneden: de Poolse smid Antony Kopczynski met zijn
zoon Toon. FOTO ARCHIEF WELL
KRONENBERG
Zondagmorgen
met Passie schuift
door naar 2022
De Zondagmorgen met Passie in Kronenberg
krijgt dit jaar geen vervolg.
Initiatiefneemsters Wietje Selen en
Marleen Wijnen organiseerden vorig
jaar de eerste Zondagmorgen
met Passie. In de kerk van Kronenberg
vond een triointerview
plaats
met Birgit op de Laak, Marlies
Scheres en Vivian Peeters. Nu ontmoeting
door corona niet mogelijk
is, hebben ze de tweede editie doorgeschoven
naar 2022.
Als alternatief roepen ze vrouwen
op om op 8 maart met z’n tweeën te
gaan wandelen en antwoord te geven
op de vraag welke vrouw uit de
gemeente Horst aan de Maas zij
zouden uitnodigen voor Zondagmorgen
met Passie en welke vraag
ze haar zouden stellen.
Reacties kunnen worden gestuurd naar
wietjeselen1@gmail.com of naar info@
marleenwijnen.nl.
Hulp nodig voor Koningsspelen
De organisatie van de Koningsspelen
Hulp kan onder meer bestaan uit
het beschikbaar stellen van de accommodatie
en het leveren van vrijwilligers.
Basisscholen kunnen zich
momenteel inschrijven voor de negende
editie van het evenement,
dat vanwege de coronamaatregelen
in aangepaste vorm plaatsvindt.
Deelnemende scholen bepalen
voor de rest zelf hoe zij de dag invullen.
Ze ontvangen van de organisatie
van de Koningsspelen wel een
toolkit om het evenement vorm te
geven. Het Koningsontbijt zal geen
doorgang vinden en wordt verplaatst
naar volgend jaar.
Het thema van de Koningsspelen
luidt dit jaar ‘IK+JIJ=WIJ’. „Samen
met de scholen en sportaanbieders
doen we er alles aan om de
kinderen in deze onzekere tijden
een sportieve en positieve dag te bezorgen.
Het is belangrijk om kinderen
mee te geven dat een gezond
ontbijt en lekker bewegen niet alleen
leuk is, maar ook belangrijk. In
welke vorm de Koningsspelen
plaatsvinden
kleinschalig op
school of thuis
hangt af van de situatie
op 23 april”, aldus initiatiefnemer
Richard Krajicek.
Van de landelijke organisatie ontvangen
alle deelnemende scholen
tools om er
in welke vorm dan ook
een waardevolle, positieve en gepaste
dag voor de kinderen van te
maken. Zo komt er een online beweegprogramma
en ontvangen alle
scholen een sport
en feestpakket,
sport
en spelideeën, een online
doepakket
en een toolkit met concrete
tips om de Koningsspelen in
de huidige tijd te organiseren.
Kinderen voor Kinderen brengt dit
jaar wederom een Koningsspelenlied
uit, zodat de sportieve activiteiten
traditiegetrouw zingend en
dansend gestart kunnen worden.
Het lied komt op vrijdag 26 maart
uit.
Scholen die hulp kunnen gebruiken
van professionals bij het sportieve
gedeelte van de Koningsspelen
kunnen gebruikmaken van de ‘Online
Koningsmatch Tool’ op https://
koningsspelen.nl/koningsmatch.
Deze tool maakt het voor scholen
mogelijk om eenvoudig in contact
te komen met sportaanbieders in
de buurt die graag helpen.
Scholen kunnen zich tot en met 7 maart inschrijven
voor de Koningsspelen.
roept lokale sportaanbieders in
alle Nederlandse gemeenten op
om scholen te helpen bij de
invulling van de speldag, die op 23
april gepland staat.
De Koningsspelen op de Montessorischool in Venray in 2018.
ARCHIEFFOTO MARA VAN DEN OETELAAR