Woensdag 01. 03. 2023 REGIO 13
werk, zoals Alles moet bevochten worden,
een biografie over Camille
Oostwegel, de restaurateur van
bouwvallige kastelen. Jacht op een
rechter is de journalistieke verslaggeving
van een onbarmhartige
rechtsgang die een speelbal van justitie
en media werd.
Haar onlangs verschenen kleine roman
De vergeten minnaar is een verslag
van een leven in brieven en dagboekaantekeningen,
waarin de
hoofdpersoon nadenkt over de
kracht van familiebanden, over kinderloosheid,
geloof, het ouderlijk
huis, over ontrouw en het schuldgevoel
en de angst om zelf verlaten te
worden. Hier is ook weer de zielenknijper
Rosalie Sprooten aan het
woord.
Rosalie had veel omgang met andere
schrijvers. Tot haar vriendenkring
behoren en behoorden onder
meer Rob Molin, Chantal van Dam,
Willem Brakman, Tom van Deel,
Emma Crebolder, Kader Abdolah,
Kees Simhoffer, Frans Budé, Jeroen
Brouwers en schrijver dezes.
Haar werk is uitvoerig gedocumenteerd
in het Limburgs Literatuur
Lexicon en in De geschiedenis van de
literatuur in Limburg.
Heerenkuil, waarin ze het opnam
voor de vijf beren die in de Maastrichtse
berenkuil zaten opgesloten.
Het tekent haar als beschermer van
dieren. Tot op de dag van vandaag is
ze ambassadeur van de Dierenbescherming
Limburg. Met als gevolg
dat ze bij verkiezingen tot twee keer
toe lijstduwer was voor de Partij van
de Dieren.
In 2004 verscheen de briefwisseling
tussen de Duitse schrijfster Irmgard
Faber en Rosalie, met als thema
de nog altijd beladen gevoelens
tussen Duitsers en Nederlanders.
Ze publiceerde ook onderzoeks-
literaire hoek
Rosalie Sprooten:
therapeut van de ziel
Als schrijver is Rosalie Sprooten
een laatbloeier, maar omdat ze al
heel lang leeft heeft ze toch een indrukwekkend
oeuvre bij elkaar geschreven.
Toch wilde ze als kind al
schrijver worden, maar daar was in
het boerengezin in Epen geen ruimte
voor.
Ze werkte weinig succesvol als gezinsverzorgster.
In Nijmegen volgde
ze een sociaal pedagogische opleiding
wat voor haar een gelukkige
tijd was. Door haar huwelijk met een
officier verbleef ze een tijd als stewardess
op de wilde vaart. Wat neer
kwam op het schoonmaken van de
hutten van zes officieren, maar desondanks
een avontuurlijk tijd was.
Ze voer twee keer de wereld rond.
Haar prozadebuut De pest voor een
schip, is het decor van deze ervaring.
In haar boeken is die leerweg langs
heel veel mensen ook goed te merken.
Haar karakters worden altijd
uitgediept en tot op het bot bestudeerd.
Dat blijkt al uit haar debuut,
de dichtbundel Ambtenaar in de gezondheidszorg.
Belangrijk werd haar derde boek
Bericht aan Hare Majesteit, over de
jonge kapelaan Huub Houben uit
Epen, die in juli 1944 door de Duitsers
gevangen was genomen maar
twee weken na de bevrijding door
uitputting overleed. Het boek werd
vertaald in het Duits en in het
Spaans.
In 1995 verscheen de briefwisseling
tussen haar en NRC-journalist Max
Paumen, met de titel Maastricht met
en zonder rouge.
In de kroniek Een vrouw voor zonen
zoekt ze naar het verleden van haar
ouders en voorouders en plaatst de
mensen in hun tijd, in hun landschap
en in hun katholieke omgeving.
Uit haar hele werk spreekt de
liefde voor de natuur en met de band
die ze nog altijd heeft met het Mergelland
en haar geboortedorp Epen.
Ze noemt de streek Het verloren paradijs.
Dat werd ook de titel van de
novellebundel die in 2013 verscheen.
Haar lezers wachten nog op
het boek met meer verhalen over
haar jeugd, de boerderij waar ze opgroeide
en de dorpsmensen.
In 2000 verscheen de novelle De
In de Literaire Hoek besteden
verschillende Limburgse auteurs,
verenigd in de Werkgroep Limburgse
Schrijvers, wekelijks aandacht
aan lezen en literatuur in Limburg.
Vandaag: Ton van Reen over Rosalie
Sprooten.
Rosalie Sprooten.
Archieffoto Peter Schols
DOOR TON VAN REEN
AUTO
Autotest
Renault Astral: niet alleen de naam is anders
thans, de versie met de vierwielsturing
4Control. De achteras stuurt tot
50 km/h maximaal 5 graden tegen en
daarboven maximaal 1 graad mee.
Het bezorgt de Austral formidabele
rijeigenschappen, want hij stuurt
strak, scherp en precies. De passieve
demping overtuigt door het koetswerk
overeind te houden, zelfs als het
tempo hoog ligt.
Eindoordeel
De Austral heeft veel meer karakter
dan de Kadjar. Hij is ook bovengemiddeld
functioneel door de verschuifbare
achterbank en verrassend
dynamisch met de optionele
vierwielsturing. De complexe hybride
aandrijflijn lijkt vooralsnog zijn
achilleshiel.
SPECIFICATIES
Austral E-Tech Hybrid 200 Techno
Prijs: € 42.980,-- (testauto)
Topsnelheid: 175 km/h
Acceleratie 0-100 km/h: 8,4 s
Gem. WLTP-verbruik: 1 op 21,7
CO2-emissie: 104 g/km
Motor: drie-in-lijn, 1199 cm3, turbo,
Max. vermogen: 130 pk (96 kW)/
4500 min-1
Max. gecomb. vermogen: 200 pk
(147 kW)/ 4500 min-1
Max. gecomb. koppel: 410 Nm
Transmissie: autom. zevenbak
vat 19-inch wielen, een parkeercamera,
een 12-inch infotainmentsysteem
met navigatie via Google-software
en een over zestien centimeter verschuifbare
achterbank. Mocht een
automatische transmissie gewenst
zijn, dan is er alleen keuze uit de full
hybrid-versie, ondersteund door
twee elektromotoren. De automaat
heeft vijf versnellingen voor de hybridemodus
en twee verzetten voor de
EV-stand. Er is een 2 kWh leverende
400 volt-accu. De Austral hybride levert
een gecombineerd vermogen
van 200 pk en een koppel van 410 Nm
en is er vanaf het uitrustingsniveau
Techno, waarbij de verschuifbare
achterbank en de navigatiemodule
standaard zijn. Dan kost hij minimaal
42.980 euro en mag hij – net als
de basisversie – 1500 kg trekken.
Voor de hybride-aandrijflijn in de
duurste uitvoering Iconic Esprit Alpine
moet 47.480 euro neergelegd
worden. Hij is bovendien voorzien
van de optionele vierwielsturing. Dit
topmodel maakt een gesoigneerde
indruk. Hij geeft een luxe beleving in
het interieur met alcantara afwerking
op het dashboard en de stoelen.
De afwerking is netjes, het materiaalgebruik
hoogwaardig en de ergonomie
gebruiksvriendelijk. De zitpositie
is hoog met goed zicht en de
stoelen ondersteunen adequaat.
Minder overtuigend is de bagageruimte.
De hybride heeft 430 liter en
met de bank naar voren geschoven
wordt dat 555 liter. Met de rugleuning
weggevouwen is de capaciteit
uit te breiden tot 1455 liter.
Aan kracht geen gebrek als de Austral
afstevent op de bergwegen ten
noorden van Madrid. In het dal komt
hij op de vlakke stukken soepel in beweging
dankzij de elektromotor. Hij
is voldoende snel en nog ruim voor 50
km/h schakelt de benzinemotor in
om kracht bij te leveren. Maar als er
met meer tempowisselingen wordt
gereden, krijgt de transmissie daar
moeite mee, zeker bergop. Maar als
er één aspect uitgekristalliseerd aanvoelt,
dan is het wel het rijgedrag. Al-
Renault Astral.
Foto REnault
De Renault Kadjar was van alles
wat, maar eigenlijk ook weer
helemaal niks. De Austral volgt
hem op met bovengemiddelde
dynamiek én functionaliteit.
Door Peter Hilhorst
De Austral wil overkomen als een
SUV: groot, fier en krachtig. Met een
royale bodemspeling, grote grille en
lichtunits die hem zo breed mogelijk
laten lijken. De wielmaten variëren
van 17 tot en met 20 inch. De versies
die wij onder ogen kregen, rolden allemaal
op het grootste lichtmetaal en
waren uitgerust als Esprit Alpine.
Dat is een uitvoering die de Austral
van een sportiever tintje voorziet.
De Austral is leverbaar met twee motorvarianten
die allebei een nieuwe
1,2-liter driecilinder turbomotor gebruiken.
De basisversie is een milde
hybride met een 48 volt-accu en een
oversized startmotor annex generator.
Deze aandrijflijn levert 130 pk en
230 Nm, wat via een handgeschakelde
zesbak naar de voorwielen wordt
gebracht. De Equilibre-uitvoering
kost 36.480 euro en zit behoorlijk in
de spullen. Reken op klimaatcontrole,
rijhulpjes, smartphone-integratie,
parkeersensoren achter, een verwarmde
voorruit en keyless entry.
Een beter aanbod vormt de 2500
euro duurdere Techno, want die om-
Kijk voor meer autonieuws ook op
» delimburger.nl/economie/auto