woensdag 05. 05. 2021 REGIO 3
DE HALTE
COLUMN
VELDEN
Wuilus start inschrijving
voor liedjesmatinee
PANNINGEN
‘Meer collaborateurs dan
verzetsstrijders in Limburg’
Wilbert Manders is nog niet klaar met zijn zoektocht naar Limburgers
met een Duits krijgsverleden. FOTO LÉ GIESEN
Wij zijn per direct op zoek naar :
• Schoonmaakmedewerkers voor de vroege ochtend locatie Venlo
• Schoonmaakmedewerkers voor locatie Venray, Helden, Kessel, Reuver
• Vakantiekrachten voor de schoonmaak
• Meewerkend voorman/vrouw in de schoonmaak
• Schoonmaakmedewerkers voor in het weekend.
0475-311639
in Roerm ond en Venlo
AUTOSLEUTELS.SHOP
Ben jij een echte aanpakker en wil je graag werken in een leuk team?
Stuur dan je CV naar fl oor@cabooterfacility.nl
REUVER
Volleybalclub stelt
jubileumviering uit
Sloopauto’s
Gevraagd
Wij zoeken:
Defecte auto’s,
Schadeauto’s, Sloopautos
Afgekeurde auto’s.
Bij ons direct:
Vrijwaring, Contant geld
Service.
Bel Néke Janssen 06-15241810
of 06-29422540
Wij geven gegarandeerd
de hoogste prijs voor
uw sloopauto.
Zelfde dag nog opgehaald.
Bij ons ontvangt u de beste prijs
Te koop gevraagd
alle merken loop, sloop,
schade auto’s
Contante betaling met vrijwaringsbewijs
rdW erkend demontage bedrijf
al 60 jaar een begrip in venlo!
Tevens verkoop gebruikte onderdelen
autorecycling
Heijnen-moTors
Kaldenkerkerweg 485
Venlo
Tel. 077-3516593
mobiel: 06-53308225 / 06-53308226
www.heijnenmotors.nl
webshop: www.heijnencarparts.nl
Na een jaar coronapauze krijgt Velden
volgend seizoen weer carnavalsliedjes.
Zondag 3 oktober kiest
Gekke Maondaagvereineging De
Wuilus de vier nieuwe schlagers.
Zonder muziek geen Gekke Maondaag,
vinden ze bij De Wuilus. De
vereniging roept liedjesschrijvers
en zangers daarom op mee te doen
aan het liedjesmatinee. Deelnemers
die nog geen liedje of tekst hebben,
worden op weg geholpen.
De inschrijving is geopend. Meer informatie
is op te vragen via muziek@dewuilus.nl
Volleybalclub Revoc/VCB uit Reuver
bestond vorige week precies zeventig
jaar.
De fusieclub behoort daarmee tot
de oudste volleybalverenigingen
van Nederland. De jubileumviering
is vanwege de coronamaatregelen
voorlopig uitgesteld tot september.
Op de planning staan onder meer
een blacklight toernooi en een reünie.
Daarnaast hoopt de club dat het
grote beachvolleybaltoernooi deze
zomer wel weer doorgang kan vinden,
nadat corona vorig jaar roet in
het eten gooide.
DOOR SEF DERKX
Het is altijd ongemakkelijk,
wanneer je in het openbaar
vervoer wordt gebeld. Het overkwam
me een poos geleden in de
bus van Arcen naar Venlo. Ik was
de enige passagier, dus het viel al
met al mee. Het gesprek met René
Oostdam was bovendien zo
interessant, dat ik bij de volgende
halte uitstapte en luttele minuten
later in de woning in het Rosarium
stond, waar hij onder een plafond
iets bijzonders had gevonden. Het
waren documenten, die in de
Tweede Wereldoorlog waren
verstopt. We schreven er eerder
over. Het meest interessant was
een briefkaart, gericht aan Cas
Schuwirt en verzonden door ene F.
Duiker. Onze eerste gedachte was
dat de briefkaartschrijver zich
vermoedelijk bediende van een
schuilnaam. Die moest wel afgeleid
zijn van onderduiker. Het bericht
was een grapje in rijmvorm, dat
eindigt met: ‘(Grootvader) Cas het
is een ongeschreven wet, jij moet
met grootmoeder naar bed.’
Caspar Schuwirth (met een h aan
het einde) en zijn vrouw Caroline
Nefkens woonden in de oorlog
inderdaad in het huis aan de Van
Cleefstraat in het Rosarium.
Caspar was eigenaar van Restaurant
Rembrandt, dat gevestigd
was in het Rembrandttheater aan
de Parade. In de schouwburg zaten
onderduikers, Caspar moet er
weet van hebben gehad. De
papieren die hij in huis had en die
verwezen naar zijn contacten met
de ondergrondse, verborg hij met
een reden. Hij woonde akelig dicht
bij de foute Helmuth Temmler, een
voormalige leider van de Hitlerjugend.
De fervente nazi had de
feitelijke macht in Venlo in handen.
Ik legde de gegevens voor aan
oorlogshistoricus Gerrit van der
Vorst. Bij hem ging meteen een
licht branden. De naam Caspar
Schuwirth komt voor in het
onderduikdagboek van de Joodse
Venlonaar Felix Meijer Keizer.
Gerrit van der Vorst: ‘De prentbriefkaart
is geschreven in
blokletters. Vergelijking met het
gewone handschrift in het dagboek
van Felix Meijer Keizer is niet
mogelijk. Maar hij had er aardigheid
in om te dichten in zijn
onderduikperiode. Hij schrijft
bovendien in zijn dagboek, dat een
helper van hem een fles oude klare
kon afhalen bij een bevriende
kastelein. Om niemand in moeilijkheden
te brengen, worden de
personen anoniem opgevoerd.
Felix was natuurlijk bang dat zijn
dagboek in handen van de bezetter
zou vallen. Na de bevrijding zet hij
hier en daar in de marge namen
erbij. Bij de fles oude klare staat
geschreven: Cas Schuwirth.’
Natuurlijk is het niet honderd
procent zeker, maar wel hoogstwaarschijnlijk
dat F. Duiker en
onderduiker Felix Meier Keizer
een en dezelfde persoon zijn.
REAGEREN?
redactievenlo@delimburger.nl
Vondst (2)
Manders (51) wilde zijn onderzoek
beperken tot het noorden en midden
van de provincie. Een artikel
dat in 2016 in deze krant verscheen,
leverde echter zoveel reacties uit
ZuidLimburg
op, dat hij besloot die
regio erbij te pakken. De amateurhistoricus
steekt er al zijn vrije tijd
in. Twee keer per maand reist hij
naar Den Haag om in het Nationaal
Archief rechercheverslagen van gesprekken
met Limburgers die in het
Duitse leger hebben gediend, te
raadplegen. Dat gebeurt onder
streng toezicht. „De dossiers worden
om privacyredenen pas in 2025
vrijgegeven. Ik mag ze alleen inzien
als ik een bewijs van overlijden kan
overleggen.”
Het is ruim driekwart eeuw na het
einde van de oorlog nog altijd een
beladen en gevoelig thema, dat hem
al van kinds af fascineert. „Tijdens
mijn jeugd in Maasbree speelde ik
met een jongetje wiens vader bij de
WaffenSS
had gezeten. Veel mensen
in het dorp wisten dat, maar niemand
sprak erover.” Manders wist
al 1900 Limburgse nazisoldaten op
te sporen. Veel meer dan hij aanvankelijk
verwachtte. „Het lijkt erop
dat er in de oorlog meer collaborateurs
dan verzetsstrijders waren.”
Van ongeveer de helft van deze
mannen en vrouwen heeft hij inmiddels
een persoonlijk dossier aangelegd.
De inhoud is afkomstig uit talloze
bronnen, van overlijdensadvertenties
in NSBkranten
tot lijsten
van mensen die in het Duitse leger
werden onderscheiden. „Dankzij de
befaamde Duitse Gründlichkeit is er
veel bewaard gebleven.”
Objectief
Op zijn beurt gaat Wilbert Manders,
werkzaam als projectleider bij
een bouwbedrijf, net zo minutieus
en systematisch te werk. „Ik ben
een perfectionist, alles moet tot in
de puntjes kloppen.” Hij wil vooral
ook een objectief beeld schetsen,
zonder te oordelen over de motieven
van overlopers. „Wel is duidelijk
dat velen die keus vooral om praktische
redenen hebben gemaakt. Om
bijvoorbeeld deportatie te ontlopen,
meldden ze zich vrijwillig voor
een militaire klus in Nederland. Zoals
het bewaken van het Duitse
vliegveld in Venlo. Dat betaalde beter
en je was bijna elke avond thuis.
Anderen lieten zich uit puur lijfsbehoud
verleiden om dienst te nemen
in de Wehrmacht. De omstandigheden
in de werkkampen waren
zwaar en de ronselaars sluw.”
Het is niet allemaal zwart of wit, wil
hij maar zeggen. „Ik verwacht dat
mijn boek dat beeld zeker zal nuanceren.
Wat niet wil zeggen dat er
tussen die 1900 Limburgers geen
oorlogsmisdadigers zaten. Die ben
ik ook tegen gekomen. Zelfs kampbewakers
uit Auschwitz.”
De vader van zijn jeugdvriendje uit
Maasbree droeg het Duitse ‘(haken)
kruis’ zijn leven lang met zich
mee. „Hij zweeg over het verleden
en droeg de gevolgen in stilte. Erover
praten is nog steeds taboe.”
Ook kinderen en zelfs kleinkinderen
van Limburgse nazisoldaten
kampen met schaamte, merkte
Manders in de gesprekken die hij
met hen voerde. „Het wordt tijd om
het zwijgen te doorbreken, zonder
wie of wat dan ook goed te praten.”
Wilbert Manders hoopt het boek vóór 2025
klaar te hebben. Wie tips of informatie voor
hem heeft, kan deze per mail sturen naar:
onderzoeklimburg@gmail.com
Al meer dan zeven jaar speurt
Wilbert Manders uit Panningen
naar Limburgers die in de oorlog
voor de Duitsers vochten. Hij had
de resultaten van zijn spitwerk
vorig jaar al willen presenteren,
maar door een publicatie in De
Limburger laat het boek nog even
op zich wachten.
DOOR MARCEL VAN LIER
Elke dag lokaal nieuws!
Wil jij het laatste nieuws uit
jouw regio elke dag in je mailbox
ontvangen? Meld je dan aan
voor onze lokale nieuwsbrief op:
» delimburger.nl/nieuwsbrief