Woensdag 10. 05. 2023 REGIO 11
Keuninklike proeme, pruumkes en drenkskes…
Ein rubriek euver ’t gebroek van ós
modesjtaal, dialek, plat, Limburgs.
regio
Tuinen en acts gezocht
voor Gluren bij de Buren
regio
Waarderingsprijs
armoedebestrijders
De Konferentie Nederlandse Religieuzen
Waarderingsprijs uit.
De prijs wordt eens in de twee jaar
toegekend en is bestemd voor een
project of initiatief dat zich in op een
creatieve en vernieuwende manier
inzet tegen de groeiende armoede
in ons land en mensen helpt om uit
deze situatie te komen. De prijs bestaat
uit een geldbedrag van 5000
euro en een bronzen beeldje.
Een project of initiatief nomineren kan tot
14 mei via: www.knr.nl/waarderingsprijs.
Beek
reikt dit jaar opnieuw een
Informatieavond over
luchthavenbesluit MAA
Moederdag is Hoedendag
in Kasteeltuinen Arcen
den getoond. De show wordt geopend
met een optreden van singersongwriter
Linda Zijlmans.
Bezoekers die getooid met hoeden
komen, kunnen meedingen naar
prijzen voor de mooiste hoed. Een
jury beoordeelt de hoeden op vakkundigheid,
originaliteit en pasvorm.
Een hoedenmarkt met kraampjes
staat op het voorplein van de kasteeltuinen.
In de kramen worden
hoeden van voorgaande shows getoond.
Die hoeden zijn ook te koop.
regio
Eén van de grootste hoedenevenementen
van Nederland, ‘Moederdag
Hoedendag’, vindt zondag 14
mei plaats in Kasteeltuinen Arcen.
Kasteeltuinen Arcen besloot het
modieuze hoofddeksel te promoten
en de handen ineen te slaan met
hoedenontwerper Carina van ’t Hof
om ‘Moederdag Hoedendag’ te organiseren.
Kasteel Arcen is het decor van een
hoedenshow waarin de ontwerpen
van professionele ontwerpers wor-
In Dierenbeschermingscentrum
Limburg zitten tientallen honden,
katten, konijnen en vogels die
dolgraag een nieuw baasje willen.
Elke week zet Saskia Thijssen
dieren in het zonnetje en deze
week is dat brave senior Quila.
Born
nog best fit voor zijn leeftijd en gaat
ook nog graag mee wandelen. Buiten
kan hij wel blaffen naar andere
honden die hij tegenkomt tijdens de
wandeling. Quila is gek op eten en
wil het liefst in een stoel naast je zitten
om op de tafel te kunnen kijken.
Hij houdt er niet van om opgepakt te
worden.”
Wat voor baasje zoeken jullie?
„We zijn voor Quila op zoek naar een
gouden mandje bij mensen die genoeg
tijd hebben en een echte gezinshond
zoeken. Hele lange wandelingen
kan hij niet meer maken
maar kleine ommetjes kan hij
enorm waarderen. We plaatsen
Quila vanwege zijn leeftijd niet in
een gezin met jonge kinderen.”
Info: limburg@dierenbescherming.nl.
Wie heeft boekjes over motorraces?
Van Kasteren schreef drie boeken
over de NMB en zijn racefamilie. „In
de jaren 60, 70 en 80 van de vorige
eeuw werden heel wat NMB motorraces
in Midden-Limburg verreden.
In Tegelen kwamen de coureurs
van 1969 tot en met 1978 in actie,
en in Belfeld van 1973 tot en met
1977 en nog een keer in 1979. In Born
uit de regio en uit heel Nederland
bezochten de wedstrijden. „Zij genoten
van sportieve gevechten tussen
de toppers, waaronder renners
uit Tegelen, zoals Peter Driessen,
Nico Cremers en Jan Rayer.”
Uit Born kwamen vader en zoon Jan
en John de Veth. „Zij waren succesvol
in de zijspanklasse.” Born had de
eer in 1980 de laatste NMB-wegrace
in de regio te organiseren. „In januari
1983 ging de NMB op in de KNMV
en werd een tijdperk afgesloten.”
Degenen die de programmaboekjes nog in
bezit hebben, kunnen contact opnemen
met Mari van Kasteren: 0499-47 48 54.
Mari van Kasteren, historicus van
de Nederlandse Motorsport Bond
(NMB) en verzamelaar, is op zoek
naar twee programmaboekjes van
de motor wegraces in Born uit
1970 en 1973 en van de afgelaste
wedstrijd in Tegelen 1979.
me tösje de proeme en krènte zit mót
me ein muilike besjlissing numme.
Dat maedje kènt op eine proemesjtein
drejje, zaet me van ein maedje
dat ganse klein sjtepkes maak.
Tensjlotte: Es me emes leifs neit mee
wilt zeen, zaet me: Pès in de proemetied!
Pès de volgende maondj. Blief gezóndj. Reacties:
johnhertogh@gmail.com.
Slivovitsj of proeme-schnaps kump
oet de Balkanlenj en Centraal-Europa
en wurt van die kwetsje gemaak.
Veer gebroeke ze natuurlik in óze
proemevlaaj! (Janse Bagge Bend:
Proemevlaaj) Zjwarte proeme zeen
gedreugde proeme.
Proemtoebak is gans get angesj: dat
is graof gesjneje toebak wo me op
kauwde. Óngerin de koel woort dae
dèks gebroek. Loester mer ’s nao ’t
leidje Proemsjik van de gróp Carboon:
‘Sjiek, sjiek, proemesjiek, laot de brui
mer zauwele; proem sjiek, ‘t bakke diek,
‘n koempelmoel mót knauwele!’
Oetdrökkinge mit proeme
Dae haet ein proem (‘ne houp, ‘ne
waatsj, ‘ne raffel) geldj verdeind. Dat
beteikent dat ‘r gans väöl geldj verdeind
haet. Hae haet ‘n areigel proem
in beteikent: hae is beheurlik zaat. Es
Ós Modesjtaal
Door John Hertogh i.s.m. Veldeke Krènk Zitterd-Gelaen-Bor
Rèngelaote en anger proeme
De lekkesjte proem, de rèngelaot,
haet häöre naam te danke aan keuningin
Claude, echtgenote van keuning
Francois d’n eesjte. Zie waar
keuningin van Frankriek van 1514-
1525 en de naamgaefster van de prunus
italica, de reine claude, bie ós baeter
bekènd es de rèngelaot of ringeloot.
Die proem haet roje mer meistes
gruingaele variante. De blawwe kleine
proem, de sjleiproem oftewaal de
prunus spinoza, wurt hie ouch waal
sjrekel genuimp. De besse zeen zoer
en wrang en waere/woorte gebroek
veur ’t make van sjelei en jam.
Óm te aete èn te drènke en te
knawwele
Gans gael zeen de Mirabelle de Nancy,
waarsjienlik via ’t Midden-Ooste
of Azië in Frankriek belandj. En zelfs
in ’t jaor 1500 door keuning Réné van
Anjou geïmporteierd. Ze zeen ouch
gans zuit. De prunus domestica is ein
óngersaort van de proem mit kleine
blawwe vruchte: de bakproem. Euver
de päöl nuimp me ze Zwetschge;
dao make ze ouch ‘t sjterke Zwetschgenwasser
van. In Frankriek zaet me
Quetsche en oppet Belsj kwets of ènkele
bakproem.
Proeme.
Foto Getty
Images
Amateurkunstenfestival Gluren bij
de Buren, dat zondag 2 juli plaatsvindt,
zoekt in Maastricht, Sittard-
Geleen, Roermond en Venlo acts en
verder tuinen, hofjes en balkons als
locatie voor optredens. Artiesten
uit alle disciplines kunnen deelnemen.
Optredens duren maximaal
dertig minuten en worden driemaal
opgevoerd. Landelijk hosten ruim
duizend tuinen in 23 gemeenten de
optredens op toegesneden, intieme
podia.
Mensen die een locatie hebben en acts
voor 2 juli kunnen zich melden via
glurenbijdeburen.nl/nl/aanmelden.
Het ministerie van Infrastructuur
en Waterstaat houdt 25 mei een informatieavond
over de aanpak om
tot een luchthavenbesluit te komen
voor Maastricht Aachen Airport.
In dit besluit komen regels en afspraken
te staan over de luchthaven.
Eén van de voorwaarden is dat
de overlast van de luchthaven op de
omgeving moet afnemen. Er is de
mogelijkheid om vragen te stellen.
De bijeenkomst is van 19.00 tot 21.00
uur in Grand Café Travelicious in de
passagiersterminal van Maastricht
Aachen Airport.
Aanmelden kan tot 22 mei door een
e-mail te sturen naar:
regionaleluchthavens@minienw.
nl.
De start van de 250 cc in Tegelen,
op 27 mei 1973. Foto Theo Olfers
werd geracet van 1970 tot en met
1980.”
Tienduizenden motorliefhebbers
Dier van de week
Wie is Quila en wat doet hij in het
asiel?
„Quila is een jack russel van bijna 13
jaar. Hij is als gevonden hond in de
opvang terechtgekomen en niet
meer opgehaald door zijn baasje.
Hier begrijpen we helemaal niks
van want Quila is echt een heel leuk
hondje. We gunnen hem snel een
fijn, nieuw thuis!”
Hoe is zijn karakter?
„Hij is sociaal en vriendelijk naar
mensen en staat ’s ochtends al te
kwispelen als hij iemand ziet. Hij is