Woensdag 12. 07. 2023 13
literaire hoek
Wipneus en Pim en het toeval
Feest aan het Carboonplein in Kerkrade
Vandaag opening Broodjeszaak Broodje Carboni
Ondernemer Herman Huirne opent vandaag, 12 juli om
9.30 uur, een nieuwe broodjeszaak Broodje Carboni. De
broodjeszaak, is gelegen op het Carboonplein in Kerkrade,
en zal een belangrijke rol spelen voor de leerlingen
van St. Jan Baptist, een school voor moeilijk lerende kinderen.
De weg naar broodjeszaak Broodje Carboni begon, in
zekere zin, ongeveer acht jaar geleden. Bram Defesche
begon vol enthousiasme als docent detailhandel op St.
Jan Baptist. In een klaslokaal moest hij veertien-, vijftien-
en zestienjarigen uitleggen hoe een supermarkt werkt.
"We oefenden met lege melkpakken om te leren hoe je
de schappen moest vullen. Dat werkte niet. Niet voor de
kinderen, maar ook niet voor mij."
In plaats daarvan besloot Defesche om een andere aanpak
te proberen en ging hij naar de Jumbo op het Carboonplein,
op slechts vijf minuten afstand van de school.
Daar kwam hij in contact met eigenaar Herman Huirne,
die enthousiast was om van zijn winkel een leerwerkplek
te maken. De leerlingen van St. Jan Baptist vinden
via een groepsstage hun weg in een “echte”
winkelomgeving en zullen zo ook kunnen gedijen
in de nieuwe broodjeszaak in Kerkrade-
West.
Na anderhalve week verbouwen wordt de
voormalige lunchroom omgetoverd naar een
broodjeszaak.
Broodjeszaak Broodje Carboni, moet de tijden van
Broodjeszaak Kooiker aan de Hamstraat doen herleven.
Het team van Broodje Carboni zal met hun ervaring en
enthousiasme bestaande en nieuwe klanten graag willen
ontvangen. Naast de bestel- en afhaal service kunt u uw
broodje in alle rust en gemoedelijke sfeer eten in de
zaak of op het terras. De menukaart bestaat onder
andere uit: broodje gezond, broodje hete
kip, broodje Barca en broodje Carboni mag
zeker niet ontbreken.
Loop eens binnen en maak kennis met deze
nieuwe zaak.
Bestel ook snel en eenvoudig via de mail
info@broodjecarboni.nl of
tel (045) 20041 26
en wij zorgen ervoor dat jouw bestelling klaar staat
als je deze komt ophalen.
Voor meer info kijk op www.broodjecarboni.nl
Openingsactie hele maand juli
Broodje gezond
van € 6,95 (in onze zaak)
Meenemen € 5,50 voor € 4,00
Carboonplein 35 • Kerkrade – West • tel.: (045) 20041 26
voor
€ 5,00
REGIO
plaren verkocht. Inmiddels gaat
het aantal richting de vijf miljoen.
Rijk worden de schrijvers er zelf
niet van, want uitgeverij Schenk en
de congregatie van de broeders delen
de winst. Die van de broeders
gaat naar missieprojecten. Ook
hier overwint het goede.
Het toeval kan soms tot mooie dingen
leiden. Zo zit direct na de Tweede
Wereldoorlog een zoontje van de
Maastrichtse uitgever Schenk in de
eerste klas van de lagere school
waaraan broeder Bruno van der
Made (1923-2001) lesgeeft. De broeder
vertelt de kinderen zelfbedachte
verhalen over de kabouters Wipneus
en Pim. Het zoontje van de uitgever
vindt die prachtig, vertelt dat
aan zijn vader en vervolgens komt
een van de succesvolste Nederlandse
kinderboekenreeks aller tijden
tot stand.
Kinderboeken
De in Soerabaja geboren broeder
Bruno verhuist op jonge leeftijd
naar Nederland en meldt zich als 11-
jarige bij de Broeders van de Onbevlekte
Ontvangenis van Maria in
Maastricht. Hij wordt er opgeleid
tot onderwijzer en staat er van 1941
tot 1950 voor de klas, de periode
waarin hij de eerste zes deeltjes van
de Wipneus en Pim-serie schrijft.
Zijn overplaatsing naar Amsterdam
en daaropvolgende beleidsfuncties
bij zijn orde maken dat hij
met de kinderboeken stopt.
Pseudoniem
Evengoed verschijnen er tussen
1948 en 1984 zevenendertig delen.
Maar zoals gezegd, de eerste zes
zijn van broeder Bruno, die een simpel
pseudoniem verzint: B. van
Wijckmade. Daarin zijn het Maastrichtse
stadsdeel waarin het klooster
van de broeders staat en de
naam van de schrijver verwerkt. De
naam Wipneus ontleent hij aan zijn
eigen jeugd, want hij wordt thuis
ook zo genoemd.
De aftrap voor de reeks geeft broeder
Bruno in 1948 met Prins Wipneus
en zijn vriendje, waarin hij beide
helden introduceert. In de vijf
deeltjes die volgen, hanteert hij een
vaste formule. Die komt erop neer
dat de goede kabouterprins en zijn
trouwe vriendje een spannend
avontuur beleven, waarin zij worden
geconfronteerd met het kwaad,
dat ze uiteindelijk altijd overwinnen.
Ze krijgen bij hun strijd telkens
steun van de wijze koning Goedhart.
De gemene heks Krikkekraka
en de slechte rovers zijn vaak de tegenstanders.
Voortleven
Omdat de verkoop de boeken – met
bij de eerste 29 deeltjes tekeningen
van Maastrichtenaar Henk Ramaekers
– van meet af aan goed
loopt, vraagt uitgever Schenk een
andere broeder om Wipneus en
Pim te laten voortleven. Het wordt
broeder Josephus Haenen, die onder
de naam B.J. van Wijckmade
acht deeltjes schrijft en niet tornt
aan de formule. Na hem komen
broeder Wichard van der Looij
(drie deeltjes, B.W. van Wijckmade),
broeder Alfred Fest (drie deeltjes,
B.A. van Wijckmade) en broeder
Gregorio Pieters (B.G. van
Wijckmade, zeventien deeltjes).
Die laatste herschrijft ook nog drie
titels, twee van broeder Bruno en
één van hem zelf. In de boekjes van
Bruno (Prins Wipneus en zijn vriendje
uit 1948 en Waar is prins Wipneus?
uit 1952) voert deze een zwarte tovenaar
en zwarte kabouters op, wat
in de jaren tachtig van de vorige
eeuw als discriminatie wordt gezien.
De tovenaar verdwijnt daarom
en de kabouters veranderen in
snuffelkabouters.
Winst
De jonge lezers maakt het niets uit
wie welk deel schrijft. Wipneus en
Pim blijven door de jaren heen populair.
Als broeder Bruno in 2001
sterft, zijn er al vier miljoen exem-
In de Literaire Hoek besteden
verschillende Limburgse auteurs,
verenigd in de Werkgroep Limburgse
Schrijvers, wekelijks aandacht
aan lezen en literatuur in Limburg.
Vandaag: Adri Gorissen over Bruno
van der Made.
Foto Uitgeverij Schenk
DOOR ADRI GORISSEN