Woensdag 06. 09. 2023 REGIO 11
Koempels, pastoors en andere parkstedelingen
Door Martin van der Weerden
Onderduikertje Henriëtte Neter werd
kort voor de bevrijding vermoord
Riolering, inpandige toiletten, bad-
en douchevoorzieningen ontbraken.
Afvalwater van vaat, was, schoonmaak
en wasbeurt werd vaak op
straat geloosd. De buurtschap had
wel rust, stilte, natuurschoon, statige
boerderijen, ruime speelgelegenheid,
sterke onderlinge verbondenheid
en relatieve veiligheid te bieden.
Hennie mocht niet naar school, dat
zou te gevaarlijk zijn. Pleegvader Albert
had met het hoofd van de Nutsschool
de afspraak gemaakt dat hij
aan zoon Chris huiswerk mee zou geven.
Van het maken van huiswerk
kwam vaak weinig terecht.
Hennie was een echte vrijbuiter. Zij
voelde zich vrij en speelde samen met
oudere en jongere kinderen op straat
en in de weilanden. Ook fietste ze
Brroerr Eddy en zziijjn echttgenotte
Fllorry biijj de ssttollperrsstteiin ((bo--
vven)).. IInzzett:: Henrriiëëtttte en Eddy
Netterr.. FFoottoo''ss Heeeemmkkuunnddeevveerreennii--
ggiinngg Weelltteenn--Beennzzeennrraaddee
door de buurtschap. ‘Broertje’ Chris
bewonderde haar, omdat zij zoveel
durfde. Speelkameraadjes herinnerden
haar zich later als ‘een heel mooie
pubermeid’. Hennie sprak geen dialect
maar hoog Hollands. Dat vonden
de kinderen ‘deftig en interessant’.
Verraad en moord
In de nacht van 31 juli op 1 augustus
1944 werd Henriëtte toch nog opgepakt
en door de Sicherheitsdienst
(SD) meegenomen. Zij was verraden.
Via Maastricht en Westerbork werd
zij naar Auschwitz gebracht, waar zij
op 6 september vergast werd. Elf dagen
later zouden de tanks van de
Amerikaanse bevrijders door Benzenrade
rijden.
Op 22 september 2016 werd ter nagedachtenis
aan Henriëtte Neter een
stolperstein gelegd in Benzenrade.
Haar broer Eddy was daarbij aanwezig.
Marcel Krutzen maakte voor de
Heemkundevereniging Welten-Benzenrade
een informatief boekje over
Henriëtte.
SImpelveld
‘Vele handjes helpen
droom te verwezenlijken
Kerkrade
Peter Heiligers nog
één keer ‘on tour’ met
zijn oude motorclub
The Biker Alliance Chapter Montium,
de oude motorclub van Peter
Heiligers, heeft de 67-jarige Kerkradenaar
onlangs verrast met een rit
door het Limburgse Heuvelland.
Heiligers is verlamd en wordt verzorgd
in de Kerkraadse Hamboskliniek.
Met de tocht, waaraan zo’n zeventig
bikers meededen, ging een
langgekoesterde wens van Heiligers
om nog een keer ‘on tour’ te
gaan in vervulling.
Peter Heiligers maakte onlangs
samen een toertocht
door het Limburgse Heuvelland.
Foto Peter Trompetter
derdomskwaaltjes. Joost heeft een
hartruis en Rakker heeft een knobbel
onder zijn staart. Ze lopen nog
redelijk goed mee maar kunnen
geen lange stukken meer wandelen.
Vier keer per dag een kort stukje op
een dag is prima. Verder slapen ze
ook veel en zijn ze gek op koekjes.”
Wat voor baas zoeken jullie?
„Voor dit lieve duo zijn we op zoek
naar mensen die ze ondanks hun
kwaaltjes en hun ouderdom toch
nog samen een goed huisje willen
bieden. Iemand die het niet erg
vindt dat ze niet meer zover kunnen
wandelen en gewoon een beetje gezelschap
zoekt. We plaatsen ze uitsluitend
samen, omdat ze erg aan elkaar
verknocht zijn.”
Info: limburg@dierenbescherming.nl.
In de Mijnstreek vonden tijdens de
oorlog enkele honderden Joodse
kinderen een onderkomen. Helaas
liep het niet altijd goed af.
Dier van de week
In Dierenbeschermingscentrum
Limburg zitten tientallen honden,
katten, konijnen en vogels die
dolgraag een nieuw baasje willen.
Elke week zet Saskia Thijssen
dieren in het zonnetje en deze
week zijn dat Joost en Rakker.
Wie zijn Joost en Rakker en wat doen
ze in het asiel?
„Deze twee lieve senior hondjes heten
Joost (bijna 12 jaar) en Rakker
(15 jaar). Joost, het bruine hondje, is
een Griffon Fauve de Bretagne en
Rakker is een gecastreerde kleine
kruising. Ze zijn naar de opvang gebracht
omdat hun baasje wegens
gezondheidsproblemen niet meer
voor ze kon zorgen.
Hoe is hun karakter?
„Ze zijn allebei rustige hondjes
maar ze hebben beiden al wat ou-
» Vervolg van de voorpagina.
„Het is allemaal heel kleinschalig en
er is geen groepsvorming. Daardoor
ontstaan er onderlinge banden
en worden telefoonnummers uitgewisseld.
Jong en oud doen mee, en er
zijn ook vele vrijwillige handjes die
telkens bijspringen meehelpen om
deze droom te verwezenlijken”, vertelt
Brigitta. Een keer per maand
wordt samen met hen de huiskamer
tot een winkeltje omgetoverd. Gemaakte
werken worden te koop
aangeboden en van de opbrengst
worden nieuwe materialenn aangeschaft.
„We zijn afhankelijk van
steun en donaties, dus alle hulp is
welkom.”
De Crea Hoeskamer ligt aan de Kloosterstraat
35 en is elke maandag- en donderdagmiddag
tussen 14.00 en 16.00 geopend. Kijk
voor meer info op de Facebookpagina.
Heerlen
Urban Voucher Project
beloont goede ideeën
CityLegends en zes Parkstad
gemeenten zijn kartrekker van het
Urban Voucher Project, dat goede
ideeën binnen de ‘urban scene’ beloont
met een voucher van maximaal
500 euro.
„De voucher biedt skaters, steppers,
graffiti-artiesten, breakers,
rappers, straatsporters en straatcultuurbeoefenaars
met een tof
idee de mogelijkheid hun passie
voor de scene met een breder publiek
te delen”, vertelt Sander
Baartmans van City Legends.
Per project kunnen maximaal twee
vouchers worden aangevraagd.
Een voucher aanvragen kan door
een idee op maximaal twee A4'tjes
te mailen naar sander.baartmans@
citylegends.nl.
Ideeën indienen kan tot uiterlijk maandag 9
oktober.
Henriëtte (Hennie) kwam in 1930 ter
wereld in de Amsterdamse Plantagebuurt;
een tamelijk deftige woonwijk
met statige herenhuizen. Haar vader
Harry was elektricien. Moeder Rachel
werkte parttime op een kleuterschool.
Henriëtte had nog een broertje:
Eddy, geboren in 1939. Harry en
Rachel waren van het begin af aan betrokken
bij het verzet tegen de Duitse
bezetter. Zij hielden zich bezig met
het vervalsen van persoonsbewijzen
en hulp aan onderduikers. Zij maakten
zich geen illusies over de plannen
van de nazi’s met de Joden. In het najaar
van 1943 werden beide ouders
opgepakt en vervolgens vermoord in
Auschwitz. Hun beide kinderen hadden
zij al op verschillende adressen
laten onderduiken.
Onderduiken in Benzenrade
Dominee Gerard Pontier uit Bekkerveld
en mijnwerker Harmen Bockma
uit Heerlerbaan vormden de spil van
de Heerlense onderduik. Het onderbrengen
van kinderen was minder
problematisch dan hulp aan volwassenen.
De aanwezigheid van een
vreemd kind was aan de omgeving uit
te leggen als een ‘uitgebombardeerd
Rotterdammertje’. Een kind meer of
minder viel ook nauwelijks op in de
doorgaans grote Limburgse gezinnen.
Henriëtte kwam terecht in Benzenrade,
toen nog een buurtschap
net buiten Heerlen met ongeveer
tweehonderd inwoners. In de wijk
met lintbebouwing woonden vooral
landbouwers, mijnwerkers en kalkbranders.
De gastfamilie nam een
groot risico, omdat de jacht op Joden
vanaf 1942 sterk toenam.
Wennen
Henriëtte werd lid van het gezin Valkenburg,
woonachtig in het huidige
Benzenrade 20. Vader Albert was
brandweerman van beroep; hij was
verzetsman. Als Amsterdams stadsmeisje
moest Henriëtte wennen aan
haar pleeggezin en de leefomgeving.
/citylegends.nl
link