Woensdag 14. 09. 2022 11
21 juni 1944: het verraad van Saint Louis (1)
Bekendmaking van 23 januari 1943
door NSB-burgermeester Rözener
Manz. Foto GAW
REGIO
Wat kun je over deze kittens vertellen?
„Het is heel belangrijk dat moeder
en kittens zo vroeg mogelijk worden
weggevangen om te zorgen dat
de kittens goed gesocialiseerd worden.
Helaas komt het nogal eens
voor dat we pas ingeschakeld worden
als ze al wat groter, en daardoor
al schuw voor mensen zijn. Dit geldt
ook voor deze kittens die het contact
met mensen nog heel lastig vinden.”
Wat hebben deze dieren nodig?
„Het is belangrijk dat ze nu zo snel
mogelijk bij mensen komen die weten
hoe je hun vertrouwen kan winnen.
Dit lukt het beste door ze in hun
eigen tempo te laten wennen en ze
stapje voor stapje met nieuwe dingen
kennis te laten maken in een
rustige omgeving.”
Aan het begin van de Tweede Wereldoorlog
groeit het gevoel van
onderdrukking
gestaag onder het
juk van de bezetter. Er worden talloze
verordeningen door de Duitsers
aan de Nederlandse bevolking opgelegd.
In juni 1940 wordt een distributiesysteem
voor levensmiddelen
opgesteld waarbij mensen voedselbonnen
krijgen.
Dier van de week
Ben je geïnteresseerd in dit dier? Neem dan vrijblijvend contact op met De Beestenboel
via tel. 0495-563981, e-mail asielweert@planet.nl of kijk op de Facebookpagina.
Dierenasiel De Beestenboel vangt
voor bijna heel Midden-Limburg de
honden en katten op. Genoeg
aanbod dus voor Anne Vleeshouwers
om elke week voor deze
dieren extra aandacht te vragen.
Deze week zijn er een aantal
kittens van ongeveer 3,5 maand
oud, waarvoor het de hoogste tijd
is dat ze geplaatst worden.
Hoe komen ze in het asiel terecht?
„Het begint met een poes die ergens
aan komt lopen, gevoerd wordt,
maar waar geen aandacht wordt gecontroleerd
of ze gesteriliseerd is.
Als zo’n poes dan twee nesten in één
seizoen voortbrengt, kun je je voorstellen
hoeveel katten er uiteindelijk
rond komen te lopen. Om dit niet
verder uit de hand te laten lopen,
wordt de poes gesteriliseerd en de
kittens opgevangen.”
butiestamkaart. Op deze manier
wordt gepoogd onderduikers de toegang
tot distributiebonnen onmogelijk
te maken.
Verloren hoop
Om de maatregel effectief te saboteren
is specialistische kennis vereist.
Daarover beschikt de Amsterdamse
verzetsman Bob Jesse (schuilnaam
Vos). In maart 1944 reist hij
naar Roermond om de leiding van
de Limburgse organisatie voor onderduikers
te informeren hoe hij
daarbij te werk gaat. Wat de Limburgers
niet weten is dat Jesse door het
vele verzetswerk oververmoeid is
geraakt en zich lichamelijk en mentaal
uitgeput voelt. Evenmin weten
ze dat hun contactman korte tijd later,
op 16 juni 1944, bij een controle is
aangehouden omdat hij met een vervalst
persoonsbewijs in de trein zit.
Geconfronteerd met een overstelpende
hoeveelheid bewijsmateriaal
die op hem en bij hem thuis is aangetroffen,
slaat de toch al labiele Jesse
tijdens het verhoor door de Amsterdamse
Sicherheitspolizei (SiPo) door.
Zijn ondervrager wil onder meer
weten wat de aantekening ‘vergadering
Limburg. Theo Roermond’ te
betekenen heeft. Onder druk van de
de moeilijkst te omzeilen klippen is
de invoering van de Tweede Distributiestamkaart,
begin 1944. Deze
wordt gekoppeld aan het persoonsbewijs.
Vanaf 1 januari 1942 was iedere
inwoner vanaf 15 jaar verplicht als
legitimatie een persoonsbewijs bij
zich te dragen. Deze maatregel is
vooral genomen omdat het verzet in
toenemende mate distributiebescheiden
vervalst om onderduikers
te kunnen voorzien van voedsel en
kleding. Bij het verkrijgen van de
Tweede Distributiekaart werd er
streng toezicht gehouden. Men
moest zich bij de distributiekantoren
melden met de oproepkaart, de
eerste distributiekaart en het persoonsbewijs.
Het persoonsbewijs
werd vervolgens gecontroleerd op
echtheid. Na goedkeuring werd een
controlezegel naast de pasfoto geplakt.
Pas dan werd er overgegaan
tot uitreiking van de nieuwe distrivan
nul tot nu
Door kelly krijntjes, gemeentearchief weert
De bevolking is niet meer vrij om te
gaan en staan waar het maar kan en
bovendien werd in september van
het eerste bezettingsjaar het identiteitsbewijs
verplicht. Met deze ‘ongemakken’
valt nog te leven, maar in
de loop van 1942 verhardt de houding
van de Duitse bezetter en dat
resulteert in een grotere voedselschaarste.
Vooral voor de jongere
beroepsbevolking wordt het leven
een stuk grimmiger. De vraag naar
arbeidskrachten wordt zo groot dat
de bezetter niet meer op vrijwillige
basis mensen probeert te werven,
maar gaat er een verplichte aanmelding
gelden voor zowel de Nederlandse
Arbeidsdienst als de Arbeidsinzet,
de Arbeitseinsatz.
Om te ontsnappen aan de gedwongen
tewerkstelling duiken in heel het
land honderdduizenden mannen
onder. Al snel ontstaat een kat-en-
muisspel tussen de organisaties
voor hulp aan onderduikers en de
bezetter om de snel opeenvolgende
maatregelen tegen onderduikers tegen
te werken. Het ondergronds
verzet speelt een belangrijke rol bij
het verlenen van hulp aan onderduikers.
Verzet in Weert
In 1942 initieert kapelaan P.J.H.
(Jean) Slots en collega H.Th.H. (Harry)
Adams in een betere organisatie
van het ondergronds verzet in
Weert, juist vanwege de grotere
druk op het verzet door het groeiend
aantal onderduikers. Beiden krijgen
hulp van F.J.P. (Frans) Nies en M.A.
(Marie Andrée) Hermans. Hun inspanningen
leiden uiteindelijk tot de
oprichting van een district Weert
van de landelijke organisatie voor
hulp aan onderduikers. In totaal
brengt de organisatie zo’n tweeduizend
onderduikers onder. Een van
Affiche Oproep voor de Arbeidsdienst.
Foto GAW Beelddocumenten XL
5096
vreselijkste dreigementen verbreekt
Jesse zijn aanvankelijke stilzwijgen
en stemt ermee in om een
vervolgafspraak met Theo (van Helvoort)
uit Roermond en de leiding
van de Limburgse organisatie te
maken.
Hoe de fatale ontmoeting tussen
Jesse en Theo verloopt, leest u in de
volgende editie van VIA Weert.
Bron: Gemeentearchief Weert C.3.2 (N.G.A.)
‘Oorlogsbronnen’; Nationaal Archief Den
Haag: Centraal Archief Bijzondere Rechtspleging
(CABR): dossier Daniel Cornelis Jesse,
Openbaarheid beperkt tot 1 januari 2025;
Gemeentearchief Roermond 2008 Politieke
Opsporingsdienst inv.nr. 174. Literatuur:
Pierre Linssen, ‘Kroniek van de Tweede Wereldoorlog’;
A. Cammaert, Het verborgen
Front (2 delen), deel 1; A. van Aernsbergen,
Onze gevallenen: Herinneringen aan het verzet
in Limburg in de Tweede Wereldoorlog; R.
van de Schie, ‘Toen het donker was’.
Bovenstaande archiefstukken en/of boeken
zijn op aanvraag in te zien in de studiezaal.
Stuur hiervoor een mail naar gemeentearchief@
weert.nl. Houdt u er rekening mee dat
diverse archiefstukken niet openbaar zijn.
Heeft u vraag of opmerkingen, neem dan
contact op via gemeentearchief@weert.nl.
Voedsel op rantsoen. Foto GAW Kranten, Fragment Kanton Weert
vrijdag 5 juni 1942, pagina 2
ospel
Aanleg waterbuffer
Meester Schakenhof
Om tijdens zogenaamde piekbuien
het overtollige water sneller af te
kunnen voeren, wordt bij de Meester
Schakenhof in Ospel een grote ondergrondse
watertank geplaatst die
regenwater kan opvangen.
De Lochtstraat in Ospel heeft bij hevige
regenbuien regelmatig te kampen
met wateroverlast. De doorgaande
weg kwam in het verleden
meermaals blank te staan door flinke
regenbuien, waardoor deze nagenoeg
onbegaanbaar werd. De ondergrondse
waterbuffer moet dit
probleem verhelpen. De werkzaamheden
zijn onlangs van start gegaan
en duren tot eind 2022. De exacte
uitvoeringstijd is afhankelijk van de
weersinvloeden. De totale kosten
van het project bedragen circa
800.000 euro, zo is te lezen op de
website van de Dorpsraad Ospel.
/weert.nl
link
link