8 Limburg IN MEMORIAM
“Je wensen zijn niet in
steen gebeiteld,
je mag morgen iets
anders willen”
De inzendingen op de lezersoproep ‘Bent u voorbereid op
de dood?’ waren talrijk en bieden stof tot nadenken. Zeer
persoonlijk en open. Heel mooi dat u dat met ons wilt delen.
Hartelijk dank daarvoor! Op deze pagina’s een selectie.
Beeld: Getty Images
NIET ECHT DOOD
Al zeven jaar en drie maanden en tien dagen leef ik langer dan mijn liefste
vrouw geleefd heeft. En ik ben al een dik jaar ouder dan ‘miene pap’ geworden
is. En de familieleden, vrienden en kennissen die te vroeg in een houten kist
zijn geraakt, kan ik niet meer goed tellen. En ik ben een beetje bang dat ik bij
het tellen misschien nú al iemand vergeet. En als je vergeten wordt, ben je echt
dood. Zeggen ze. En omdat ik vaak en veel aan de doden moet denken die
mij lief zijn geweest, zijn ze misschien niet helemaal dood. Niet echt. Denk ik,
af en toe. Ergens zijn ze er nog. Ze hebben bomen geplant. Huizen gebouwd.
Kinderen gekregen. Bomen, huizen, kinderen, ze zijn er nog. En zo zijn de doden
er ook nog. Een beetje. Misschien. En kan mijn dood rustig elke dag dichterbij
komen. Want ik heb kinderen gekregen. En veel bomen geplant. En geen huizen
gebouwd, maar wel een huis verbouwd. Daar woon ik nu met mijn nieuwe
lief. En zo is dat voortgekomen uit de dood van mijn levenslange lief. Zij is er
niet meer, maar wel nog elke dag. Net als mijn nieuwe lief. Net als ik. En ik weet
dat mijn laatste adem, en mijn laatste woord, en mijn laatste letter (waarschijnlijk
een a, van ‘adieë wa’) steeds dichterbij komen. En toch hoef ik nog niet na
te denken over klassieke muziek of Boudewijn de Groot bij mijn afscheid. Want
misschien ben ik dan niet echt dood, in die houten kist.
Jo Demarteau uit Landgraaf
HET
HET grote raadsel van leven en dood is tot dusver door geen enkele wetenschapper
ontrafeld. Soms als ik in de kamer zit dan is het alsof iemand naar
mij zit te kijken. Zou het denkbaar kunnen zijn dat microscopisch kleine onzichtbare
deeltjes ontsnappen op het moment dat het hart ermee stopt? Dat
deze deeltjes opstijgen naar de atmosfeer en daar blijven rondzweven? Stelt u
zich eens voor dat miljarden deeltjes van reeds overledenen in het luchtledige
boven onze hoofden zijn blijven rondzwerven…. Misschien vinden ze het fijn
om zo nu en dan in mijn woonkamer te vertoeven en vanuit een hoekje toe te
kijken wat ik aan het doen ben. Ik denk graag dat mijn geliefde voorouders op
die manier contact zoeken en dat dit een antwoord zou kunnen zijn. Ik vind het
een prettig idee dat zij steeds in de buurt gebleven zijn. In mijn woonkamer ligt
een klapper. Het heet: ‘Alle informatie bij elkaar’. In dit boek kun je alvast alle
Informatie invullen betreffende persoonlijke en medische gegevens, verzekeringen,
abonnementen, de woning, de kinderen, enzovoorts. Dat is handig zodat
degene die straks jouw uitvaart regelt niet uren lang hoeft te zoeken in allerlei
papieren en lades. Verder ligt er nog een brief klaar bij de polis van de uitvaartverzekering.
Het is mijn wens dat de uitvaart zo eenvoudig mogelijk gehouden
wordt, met mooie muziek, veel bloemen, en misschien een korte toespraak
door degene die zich daartoe geroepen voelt. Het liefst een kort samenzijn, en
na afloop koffie, broodjes en vlaai. Graag verstrooien op de plek van mijn ouders
zodat ik niet eenzaam hoef te zijn. In de klapper staat een beschrijving waar die
plek zich ongeveer bevindt. Vreemd, he? Als je overleden bent dan heb je daar
toch geen weet meer van? Misschien, héél misschien wel. In dat geval beloof ik
af en toe eens te komen kijken wat de mensen aan het doen zijn.
Paula van Roon (70) uit Heerlen
Bent u voorbereid op de dood?
Ja, ik wel. Tenminste, dat hoop en verwacht ik. Alhoewel, de vuurproef zal ik nog
moeten doorstaan (zoals ook filosoof en arts Bert Keizer het noemt). Gelukkig
laat mijn werk bijna dagelijks zien hoe ík het níet wil. Ik praat en ik denk erover
zodat mijn dierbaren weten wat ik wil. Al ruim 20 jaar werk ik als vrijgevestigde
geestelijk verzorger. Ik kan een boek vol schrijven over de schrijnende situaties
die ik tegenkom, omdat mensen niet willen of kunnen praten over hun naderend
einde en de dood niet onder ogen willen zien. Al die mensen die zich vastklampen
of gevangen zijn in een greep van hoop. Die liever de laatste maanden
van hun leven meer tijd in het ziekenhuis willen doorbrengen, nog meer
behandeld willen worden met chemo etc., dan thuis met hun partner, kinderen,
familie en vrienden liefdevol de laatste maanden samen door te brengen. Om
met elkaar in harmonie, liefde en verdriet hun verhalen te delen. Verhalen en
herinneringen, die later aan de nabestaanden veel troost zullen geven. Niemand
weet wanneer de dood aanklopt, ook ik niet. Wel hoop en verwacht ik als
een ziekte medisch niet verder behandelbaar zal zijn, ik samen met mijn dierbaren
nog veel mooie verhalen en herinneringen kan delen. Met een lach en een
traan, met verdriet en troost, want ook dat geeft praten over de dood. Praat er
dus over zolang het nog wel kan!
Irene Godderij uit Brunssum www.
irenegodderij.nl
Voorbereid op de dood
En ondanks dat het een niet alledaags onderwerp is, er niet graag over wordt
gesproken en ikzelf momenteel nog in het volle leven sta, heb ik in feite alles
geregeld betreffende mijn levenseinde. De financiële zaken zijn keurig netjes
op orde en liggen vast bij een notaris. En mocht ikzelf niet meer kunnen beslissen
over mijn levenseinde dan ligt ook dát getekend en wel in de kluis bij de
notaris. Ja, zelfs mijn uitvaart is tot in de kleinste details geregeld. Ik heb alles
op papier gezet. Alles is min of meer geregisseerd; van de uitvaart, de muziek,
de bloemen, ja, zelfs tot mijn laatste rustplaats aan toe. De afscheidsviering met
nadien een gezellig samenzijn met een goed glas wijn. Er mag getoost worden
op mijn leven, herinneringen opgehaald en onder het genot van een natje en
een droogje, gezellig samen nakeuvelen. Op die manier hoop ik als een fijne
kameraad nog lang in veler harten te vertoeven en als zodanig in vreugdevolle
memorie te blijven voortleven. Bovendien en zeker niet op de laatste plaats wil
ik mijn innig geliefde nabestaanden niet met allerlei problemen en onopgeloste
vraagstukken achterlaten. Alles is geregeld van A tot Z, van altaar tot zerk...
Noël van Hooren uit Lanaken