10 Woensdag 16. 11. 2022
literaire hoek
De leerschool van Jacob Hiegentlich
Scannen und
direkt los chatten!*
rewe.de/whatsapp
*vollständige
Datenschutzhinweise:
rewe.de/datenschutz/wa
46 . Woche. Gültig ab 16.11.2022
Dank WhatsApp
keine Angebote
mehr verpassen!
Aktion
1.19
Spanien:
Romana
Salatherzen
Kl. I,
je 3-St.-Pckg.
Aktion
11.10
Rinder-Rouladen,
-Braten oder
-Gulasch
Jungbullenfleisch
aus der Keule,
SB-verpackt,
je 1 kg
Aktion
2.29
Kerrygold
Original Irische
Butter oder Extra
versch. Sorten,
je 250-g-Pckg./
Becher (1 kg = 9.16)
Aktion
Nutella 2.88
je 750-g-Glas
(1 kg = 3.84)
Preis mit
REWE App
8 .77
1 l = 12.53
Aktion
8.99
Baileys
Original Irish
Cream Liqueur
17% Vol.,
je 0,7-l-Fl.
(1 l = 12.84)
3 Stück
+ Coupon
aktivieren
*Nur in der
REWE App
Gültig vom
10.10.2022 bis
27.11.2022.
Druckfehler vorbehalten. Abgabe nur in haushaltsüblichen Mengen. Aktionspreise sind zeitlich begrenzt. Verkauf nur solange der Vorrat reicht.
52531 Übach-Palenberg • Am Wasserturm 11–17 Für dich geöffnet: Montag – Samstag von 7 bis 22 Uhr Die REWE-App
Alle Angebote immer dabei.
%
Fischer
REGIO
me werd en wordt mannelijkheid geprezen,
mannen die hun leven veil
hebben in dienst van het vaderland,
dat ze met hun bloed moeten verdedigen.
In Opeens geen grenzen meer schrijft
Jos Bours ook over zijn jeugd in het
Limburg van direct na de oorlog. De
tijd van de wederopbouw en het herstel
van het gezag van de Kerk. Een
wereld die qua mannelijke opvoedingsidealen
niet wezenlijk verschilde
van de Duitse destijds. Lichamelijke
driften moesten worden onderdrukt,
je moest sterk zijn tegen wat je
als man dreigde te ‘verzwakken’ en
vooral je een goede katholiek betonen.
Toen Jos in 1961 op het gymnasium
bleef zitten, dreigde zijn vader hem
met het teutje nao de koel te sturen,
naar de OVS, de Ondergrondse Vak
School, waar de jungskes aan het begin
van elke dag naar ‘de OVS-wet’
moesten luisteren. Een van die regels
luidde: ‘Ik wil gehoorzaam zijn zonder
tegen te spreken.’
(Over de betekenis van het literaire
werk van Jacob Hiegentlich en de katholieke
schrijvers van voor de oorlog
schrijf ik een volgende keer.)
Jacob Hiegentlich - Het zotte vleesch:
Uitgave Stichting Rura-Roermond.
ISBN 9789074602167.
Jos Bours - Opeens geen grenzen meer:
Uitgeverij Waanders. ISBN 97894624023.
Jacob Hiegentlich was een Roermondse
schrijver die in mei 1940, na
de inval van de Duitsers in Nederland,
zelfmoord pleegde. Hij nam
vergif, vier dagen later stierf hij. Hij
wist wat hem te wachten stond, dat
lijden wachtte hij niet af. In de jaren
daarna werd het hele gezin Hiegentlich
vermoord. Zijn vader Sal, winkelier
en fabrikant van confectiekleding,
zijn moeder Rosalia en zijn
broers Salomon, Joseph en Caesar.
Alleen een zus overleefde de oorlog.
Jacob wist wat hem en de hele Joodse
gemeenschap in Limburg te wachten
stond. Als schrijver had hij het fascisme
en de Jodenhaat tot een belangrijk
thema van zijn werk gemaakt.
Dat begint al bij zijn eerste roman Het
zotte vleesch, spelend in een armzalig
buurtje van Roermond.
Opkomst NSB
In die vooroorlogse jaren was de
Rooms Katholieke Staatspartij verreweg
de grootste partij in Limburg,
in veel plaatsen kreeg de RKSP bij
verkiezingen meer dan 90 procent
van de stemmen. Toch kwam de Nationaal
Socialistische Beweging, de
NSB van Mussert, massaal op in
Limburg. Bij de verkiezingen voor
Provinciale Staten in 1935 stemde
11,6 procent van de Limburgers op de
NSB. In Roermond was dat 13 procent.
Er waren uitschieters, zoals in
Kerkrade waar de NSB 24 procent
haalde, in Obbicht 29 procent, en in
Mheer 31 procent.
Jacob, en de meeste Joden in Limburg
wisten dat de Joden geen hulp zouden
vinden bij de Katholieke Kerk. Integendeel.
In de tekst van de Passiespelen
in Tegelen kregen de Joden nog de
schuld van de moord op Jezus. Het
Joodse volk zou hebben geroepen:
‘Zijn bloed kome over ons en onze kinderen,’
wat voor de kerk eeuwenlang
een rechtvaardiging bleef voor de vervolgingen
van de Joden.
Gehoorzaam zijn
Onlangs verscheen van de Limburgse
schrijver Jos Bours Opeens geen
grenzen meer. Een boek dat speelt in
de jaren na de Eerste Wereldoorlog ,
door Duitsland verloren, in de tijd dat
het nationaalsocialisme in Duitsland
opkwam. Een beweging die vooral
voortkwam uit een verlangen naar
onderdrukking van alles wat niet als
mannelijk werd gezien, want er
moest weer gewonnen worden. Soldatendom.
Heldendom. In het fascis-
In de Literaire Hoek besteden
verschillende Limburgse auteurs,
verenigd in de Werkgroep Limburgse
Schrijvers, wekelijks aandacht
aan lezen en literatuur in Limburg.
Deze week: Ton van Reen over
Jacob Hiegentlich.
Jacob Hiegentlich.
Foto Archief Ton van Reen
DOOR TON VAN REEN