Woensdag 29. 11. 2023 REGIO 5
van nul tot nu
Door john van cauteren, conservator museum w
Een bijzonder Mariabeeldje uit India
Weert
Vogelwerkgroep IVN
Weert aan de wandel
De vogelwerkgroep van IVN Weert
houdt op zondag 10 december haar
tweemaandelijkse wandeling. Locatie
is dit keer De Krang bij Swartbroek.
„Door het gevarieerde landschap
komt in dit gebied een grote verscheidenheid
aan vogels voor, zoals
de blauwe reiger, grote zilverreiger,
aalscholver en smient”, licht het
IVN toe. Het bos is het domicilie van
onder meer boomklever, boomkruiper,
buizerd en de grote bonte
specht Op de akkers leven geelgors,
groenling, keep en vink. Er wordt
om 8.00 uur vertrokken vanaf de
parkeerplaats Cornelisplein bij de
kerk in Swartbroek.
COLOFON
Advertenties VIA Weert
John Cabollet
E John.cabollet@mediahuislimburg.nl
T 06-51617459
Redactie
E noord-midden@delimburger.nl
t.a.v. VIA weekkrant
I www.limburger.nl/via
Mediahuis Limburg
Kazernestraat 17
5928 NL Venlo-Blerick
T. 088 - 82 45 000
dier van de week
Anne Vleeshouwers van Dierenasiel
De Beestenboel vraagt elke week
extra aandacht voor een dier. Deze
week is Cash, een zwarte Duitse
Herder teef, van 11 jaar, aan de
beurt.
Ondanks dat Cash een enorme trouwe
viervoeter is, heeft ze al haar hele
leven de pech dat ze bij baasjes beland
die om uiteenlopende redenen
niet trouw aan haar blijven. Nu ze
bejaard is en haar lichaam niet altijd
meer doet wat ze wil, moet ze opnieuw
op zoek naar een nieuw thuis.
Ze zeggen weleens dat je ‘zo oud
bent als je je voelt’, iets wat zeker
voor Cash geldt. Ze is zo makkelijk
met weinig tevreden, en altijd blij
met alle aandacht die ze krijgt,
waarbij ze dan wel eens vergeet dat
ze niet meer zo mobiel is als ze zou
willen. Daarom verdient ze het nog
heel erg om een thuis te vinden waar
ze zich nog een tijdje geliefd en geborgen
voelt. De aanwezigheid van
andere honden is geen probleem,
terwijl ze katten niet zo leuk vindt.
Info: 0495-563981 of asielweert@planet.nl
limerick
De goodheiligman oêt Spanje is weer
gearriveerdj
Sinds Augustus weurdj d’r weer
gedemonstreerd
Roetvaegpiet, eine gaele of toch eine
witte
De kiendjes zulle d’r écht néét mèt
zitte
Zoeëlang d’r mer kadootjes waere
gepresenteerdj
René Maes, Stramproy
Museum W in Weert.
Foto arjen schmitz
door een edelsmid gemaakt, waarschijnlijk
van goud met een rode
steen (mogelijk een robijn of spinel).
Chokers, vlak rond de hals gedragen,
zijn typisch Indiase sieraden en bevestigen
de herkomst uit Goa. Aan de
onderzijde is te zien dat het beeld is
uitgehold en vervolgens gevuld met
een stuk hout. Ook dit detail komen
we bij ander werk uit Goa tegen.
Hoe komt een beeldje uit zeventiende
eeuws India terecht bij een mevrouw
uit Stramproy? De herkomst
van het beeldje uit Stramproy gaat
via mevrouw Teuwen terug naar
haar broer, de priester J.H. Teuwen
(1926-2002), die rector van het Weerter
ziekenhuis was. Hij ontving het op
zijn beurt – net als zijn kelk – vanuit de
verwante familie Creemers te Stramproy,
met Christiaan Creemers (1834-
1900) als oudst bekende oorsprong
van het beeldje. Hij was onder andere
pastoor van Heel en sinds 1891 pastoor
deken van Gennep. Hoe Christiaan
Creemers in de negentiende
eeuw aan het Mariabeeldje kwam is
niet bekend.
Het beeldje is nog niet in de vaste collectie
te zien.
Voor meer informatie over het museum en
andere verhalen over de collectie bezoek
www.museumW.nl.
Begin 2022 werd Museum W verrast
door de mededeling dat het museum
uit een erfenis een ivoren Mariabeeldje
zou krijgen. De erflaatster,
mevrouw Jacomien Teuwen uit
Stramproy, had de objecten uitdrukkelijk
aan het museum nagelaten.
De erven hadden geen gegevens over
het beeldje, maar de foto die bij de
brief van de notaris was gevoegd,
deed bij de conservator meteen een
belletje rinkelen. Het was onmiskenbaar
een product uit het ivoorsnijderscentrum
Goa in India, te dateren
midden zeventiende eeuw. Een wel
heel bijzondere aanwinst voor het
museum, dat uit franciscaans bezit al
enkele andere ivoren uit India beheerde.
De Portugezen arriveerden in het begin
van de zestiende eeuw op de westkust
van India. Ze waren vooral geïnteresseerd
in de specerijenhandel.
Onder leiding van Afonso de Albuquerque
werd in 1510 Goa Velha veroverd
en tot hoofdstad van Portugees
India gemaakt. Na de militairen
en handelaren kwamen ook katholieke
missionarissen naar Goa, die daar
het evangelie onder de bevolking verspreidden.
In 1533 stichtte de roomskatholieke
kerk er een bisdom, dat 25
jaar later werd verheven tot het
aartsbisdom Goa en Daman.
Alle belangrijke Europese kloosterordes
bouwden kloosters in Goa. En
geleidelijk aan breidden de Portugezen
‘hun’ gebied uit tot een kolonie ter
grootte van enkele duizenden vierkante
kilometers. Het Portugese bestuur
over de regio duurde meer dan
vier eeuwen. Op 18 en 19 december
1961 viel het Indiase leger Goa binnen
en verjoeg de Portugezen in twee dagen.
De soevereiniteit van het gebied
werd daarna overgedragen naar
waar het thuishoorde: de Indiase
staat.
Ten tijde van de Portugese overheersing
gingen vele al in Goa actieve
ivoorsnijders zich toeleggen op het
vervaardigen van religieuze beelden
in allerhande formaten. Mede via de
diverse kloosterordes kwam er vanaf
de zestiende eeuw een ware stroom
van religieuze kleinsculptuur in ivoor
op gang richting Europa, naar de Portugese
koloniën in Zuid-Amerika en
de Filipijnen. Een van de bekendste
en mooiste is de Maria met kind in de
kathedraal van Sevilla (Spanje). Tegenwoordig
kom je ze tegen in kerken,
kloosters, musea, privéverzamelingen
en de kunsthandel verspreid
over de gehele wereld. Ook het
Stramproyse beeldje is een typisch
product van Indiaas ivoorsnijwerk
uit Goa. Onderzoek via internet leverde
al snel een aantal vergelijkbare
Mariabeelden op van verschillende
kwaliteit en afmeting. Het lijkt erop
dat een Europees Portugees barok
voorbeeld werd nagevolgd, dat vervolgens
heel lang in Goa is gekopieerd.
Al deze beelden vertonen namelijk
– ondanks stilistische verschillen
– steeds dezelfde houding en
plooival van de kleding. Opvallend is
de samengevouwen mantel op de onderrug.
Een detail dat we bij meer
exemplaren tegenkomen.
Wanneer je naar het beeldje kijkt, valt
op dat de twee uitstekende delen van
de maansikkel onder de voeten van
Maria ontbreken. Gaatjes in de haren
van Maria en Jezus wijzen er op dat
hier ooit metalen kronen of aureolen
hebben gezeten. Het beeld was oorspronkelijk
rijk verguld, maar veel
daarvan is in de loop der eeuwen afgesleten.
Opvallend zijn de sieraden die
Maria draagt: een halssieraad (choker)
en een oorbel. Een tweede oorbel
is verloren gegaan. De sieraden zijn
Museum W in Weert beschikt over
15.000 verschillende museumstukken.
In deze rubriek wordt maandelijks
één bijzonder object of een
groep objecten uit deze collectie in
de spotlights gezet. Dit keer: een bijzonder
Mariabeeldje uit India.
Maria en kind midden zeventiende
eeuw Foto Museum W,
inventarisnummer 17722
weert
Landhieër Marco gaat
voorop bij Schäöpkes
Marco van der Putten (40) is de
nieuwe landhieër van VV de Schäöpkes
uit de Weerter wijk Groenewoud.
De kersverse voorganger is getrouwd
met Kim van der Putten-
Kessels en vader van Glenn en Senna,
de boerenbruid van 2023. Hij is
de zoon van Loek en Ine van der Putten
en jongere broer van Tamara. In
het dagelijks leven is hij werkzaam
bij garage Winters als automonteur.
Zijn hobby’s zijn darten, formule 1
kijken en op z’n tijd een pilsje drinken.
De nieuwe landhieër van de
Schäöpkes wordt terzijde gestaan
door zijn adjudanten Stefan, Patrick
en Nick en regeert met het devies
Ich légk mien gereîdschap en piêle
now aanne kânt, want dieëze vastelaovendj
haoj ich de scepter inne hând.
Hij heeft de Orde van ’t Dartendje automonteurke
ingesteld.
Landhieër Marco van der Putten.
Foto VV de schäöpkes