Woensdag 14. 12. 2022 15
De kraamkamer van Hanneke R.
in Brussel, Coppensstraat 15.
Foto Stichting Heemkunde Tebannet
den Joseph noemden. Na hun
dienstcontract namen de moedertjes
hun Sjeufke mee naar Banholt,
waar die liefdevol in de gemeenschap
werden opgenomen.
Zochten de arbeidsmigranten het
in Brussel nogal ver van huis? Later
ontving men in Banholt het bericht,
dat een familietak van H. het goed
maakte in Howell, Saskatchewan in
Canada.
Arbeidsmigratie
vanuit Banholt
in de 19de eeuw
gaandeweg naar Brussel getrokken.
Sommigen waren er blijven
wonen, zoals broer en zus Reinier
en Sibille F. Zij werkten hard, trouwden
met ingezetenen en kregen gezinnen.
Later verleenden zij onderdak
aan familieleden en vrienden
uit Banholt die tijdelijk in de Belgische
hoofdstad wilden komen werken.
Onder anderen aan Pieter H.,
een neef van de F.’s, die er een tijdje
mocht werken bij een bedrijf in flessen,
vazen, kurken en steenkool.
Pieter verdiende er een goed salaris.
Tevens onderging hij een cultuurschok;
hij vergaapte zich aan alles
wat allure had in de wereldstad:
gebouwen, mensen, de leefstijl.
Avontuur
Werken in het buitenland was ook
voor meisjes een heel avontuur.
Daaraan waren risico’s, zelfs gevaren
verbonden. Nogal eens ontving
het thuisfront het bericht, dat dochter
of nicht in den vreemde zwanger
geraakt of al bevallen was. In de
Banholtse timmermansfamilie R.
overkwam dit twee nichtjes. Zij waren
– beiden ruim twintig jaar oud –
naar Brussel getrokken voor werk,
misschien samen, misschien afzonderlijk
van elkaar. Marjanne was
kokkin, Hanneke R. werkte als
dienstmeisje. Marjanne raakte
zwanger in de zomer van 1856; Hanneke
in begin 1858. De nichtjes kregen
allebei een jongetje, dat ze bei-
Van nul tot nu
Door Harry van der Bruggen - Stichting Heemkunde Tebannet
REGIO
Vanaf het begin van de negentiende
eeuw steeg van lieverlee de
kwaliteit van leven in Zuid-Limburg.
De gezinnen werden kinderrijker,
ook in Banholt. Dit veroorzaakte
nieuwe problemen.
Nu moesten enerzijds steeds meer
monden gevoed worden. Anderzijds
was er een alsmaar groeiende
groep jeugd waarvoor geen werk,
zeker niet betaald, beschikbaar
was. In de decennia rond 1850 zochten
veel jongelui, meisjes en jongens,
werk in de Voerstreek, het
Dalhemmer land en in talrijke gemeenten
tussen Maastricht en
Luik. De werkzoekenden waaierden
uit over België, tot Brussel en
verder. Uit Banholt en Terhorst,
met 500 inwoners, waren jaarlijks
tientallen arbeidskrachten voor
korte of langere tijd afwezig.
Cultuurschok
Nogal wat arbeidsmigranten uit
Banholt en de buurdorpen waren
buurt. Mizu is dol op aandacht en
blijft miauwen totdat hij die gewenste
aandacht krijgt. Sowieso is hij een
spraakzame heer. Hij is namelijk
doof. Hierdoor miauwt hij veel, lang
en hard. Hij kan soms makkelijk
overprikkeld raken en uit zijn frustratie
dan door met zijn nagels uit
een tik uit te delen. Mogelijk verdwijnt
dit gedrag zodra hij de stabiliteit
van een eigen huis heeft. Om
deze reden plaatsen we hem niet bij
jonge kinderen. Hij is ook geen fan
van andere katten.”
Zijn er aandachtspunten voor zijn
toekomstige baas?
„Mizu wil graag naar buiten, maar
wegens zijn doofheid is vrij over
straat lopen niet veilig. We zoeken
daarom voor hem een plek met een
afgesloten tuin waar hij op een veilige
manier lekker kan rondstruinen.”
Dier van de week
In Dierenbeschermingscentrum
Limburg zitten tientallen honden,
katten, konijnen en vogels die
dolgraag een nieuw baasje willen.
Elke week zet Saskia Thijssen er
één in het zonnetje. Deze week is
dat ‘de knapste kater van het
asiel’: Mizu.
Wie is Mizu en wat doet hij in het
asiel?
„Mizu is een opvallende verschijning
met zijn spierwitte vacht en een
groen oog en een blauw oog. Deze
circa 10 jaar oude heer is als vondeling
bij ons binnengekomen. Hij had
geen chip waardoor we geen eigenaar
konden contacteren. Er heeft
zich helaas ook niemand bij ons gemeld.”
Hoe is zijn karakter?
„Deze knapperd is graag bij je in de
Gaat jouw hart sneller kloppen van dit dier? Neem contact op met
Dierenbeschermingscentrum Limburg via limburg@dierenbescherming.nl
Ulestraten
Voormalig ploegleider
Sjef Molling overleden
Rothem
Kerst-Inn voor
vijftigplussers in De Koel
In gemeenschapshuis De Koel in
Rothem is zaterdag 17 december de
Kerst-Inn voor vijftigplussers.
Het aantal plaatsen is beperkt, dus
tijdig aanmelden wordt aangeraden.
Tijdens de middag, die van 12.30 tot
18.30 uur duurt, krijgen bezoekers
allerlei lekkernijen en livemuziek
door Con Gerards en Oet ’t niks
voorgeschoteld. Entree: negen euro.
Inschrijven kan door te bellen met Anja Meijers,
bereikbaar op telefoonnummer 06-
34332206, of Harold Geraards, telefoonnummer
06-23368991.
Gulpen/Maastricht
Actie ‘Voor wie brand
jij een lichtje?’
Diverse kerken en kapellen in Limburg,
waaronder de Sint-Petruskerk
in Gulpen en de Maastrichtse
Onze-Lieve-Vrouwebasiliek, doen
mee aan de actie ‘Voor wie brand jij
een lichtje?’.
De opbrengst van de actie gaat naar
kankeronderzoek in Limburg. Bisschop
Harrie Smeets – die zelf ook
aan kanker lijdt – ondersteunt de
actie.
Het idee is dat op 21 december, de
kortste dag van het jaar, in heel Limburg
duizenden kaarsjes branden
voor alle zieken, om iemand te gedenken
of zelf steun te vragen. Wie
de actie wil steunen, kan online een
donatie overmaken.
Kijk voor meer informatie op:
www.bisdom-roermond.nl.
Maastricht
‘Wachten op Wendela’
in theater ‘t Pesthuys
Het is inmiddels een traditie geworden:
de kerstvoorstelling in theater
‘t Pesthuys.
Dit jaar brengt het gelegenheidsgezelschap
Leuk-is-anders alweer voor
de vijfde keer een tragische kerstkomedie,
speciaal geschreven door Jacques
Vriens voor het Pesthuyspodium.
Het verhaal Wachten op Wendela
speelt zich af op kerstavond in Residence
Heures d’Or, een appartementencomplex
met kleinschalige zorg
van hoge kwaliteit voor de beter gesitueerde
bejaarden.
Voorstellingen van 15 tot en met 26 december,
om 19 én om 21 uur. Kaarten à € 12,50
via www.pesthuyspodium.nl
Extra rondleidingen door
oud NAVO-hoofdkwartier
Sinds 2012 is er een enthousiaste
vrijwilligersgroep van Het Limburgs
Landschap actief, die rondleidingen
verzorgt. Deze vrijwilligers
proberen een beeld te schetsen van
wat er zich in het gangenstelsel
heeft afgespeeld”, schrijft Het Limburgs
Landschap, dat verantwoordelijk
is voor het beheer.
De excursies starten telkens om 14.00 uur.
Adres: Van Dopfflaan 6 in Maastricht. Tickets
kosten zeven euro en kunnen worden gereserveerd
via: limburgs-landschap.nl/kalender.
Maastricht
Het voormalige NAVO-hoofdkwartier
in de Cannerberg is in de
decembermaand meermaals
geopend voor publiek. Zo kunnen
bezoekers het complex nog op 17
en 18 december onder leiding van
een gids verkennen.
„Het geheime ondergrondse hoofdkwartier
werd in 1992 gesloten. In
de tijd van de Koude Oorlog werd
vanuit dit hoofdkwartier de luchtverdediging
in de noordelijke helft
van West-Duitsland aangestuurd.
Wittem/Genhout
Lezing over kerststallen
van hier en overal,
van vroeger en nu
Ingrid Henssen uit Genhout verzorgt
op zondagmiddag 18 december
een lezing over kerststallen in Klooster
Wittem. Geschiedenis, typische
kenmerken en betekenis passeren
de revue. Ingrid Henssen heeft zelf
een grote verzameling kerststallen.
Ook werkte ze mee aan het boek Ik
ben de stal, een boek over kerststallen
ter ere van de grote Limburgse
kerststallenverzamelaar pater John
van Oss. Ze zal haar verhaal illustreren
met een groot aantal foto’s.
Aanvang is om 15.00 uur. Aanmelden niet
nodig.
Oud-ploegleider Sjef Molling uit
Ulestraten is zondag 4 december
overleden, zo laat zijn familie weten.
Molling was vanaf de jaren zeventig
tot begin deze eeuw ploegleider van
diverse topamateur wielerploegen
(Poolen, Motké Meubelen, Boels,
Koga-Myata, Agu en wielerclub de
Ster uit Geleen). Daarnaast organiseerde
hij diverse wielerrondes in
en om Ulestraten.
Sjef Molling werd 87-jaar.
Regio
Magisch dagje voor
Kinderen Adelante
Zestien kinderen met een lichamelijke
beperking die op zorginstelling
Adelante in Houthem verblijven,
krijgen van de bewoners c.q. eigenaren
van woningen en winkels van Entredeux
in Maastricht een dagje Magisch
Maastricht aangeboden. Bewoners
en winkeliers halen de
kinderen 16 december ’s ochtends op
voor een dag die start met een rondleiding
door Theater aan het Vrijthof.
In de om de hoek gelegen Groote Sociëteit
staat een lunch voor de groep
kinderen klaar, en er worden kerstliedjes
gezongen. Daarna volgt het
hoogtepunt van de dag: een bezoek
aan Magisch Maastricht, met het
reuzenrad en ander kinderplezier.