Woensdag 24. 01. 2024 REGIO 5
Enkele voormalige Vader Aartjes bij hun
monument in Asselt. Foto louisa vergozisi
asselt
Ook in jubileumjaar kruipt de
nieuwe Vader Aar in Asselt
gewoon weer uit het keldergat
happening die bezoekers uit de hele
regio en zelfs ver daarbuiten trekt”,
zegt Suylen. „Dan hebben we met gemak
zo’n vijfhonderd mooi verklede
bezoekers binnen. Dat zijn er tweeëneenhalf
keer zoveel dan Asselt inwoners
heeft…”
Hoewel het (verkleed)bal steevast
twee weken voor de dolle dagen
plaatsvindt, zijn de Aartjes géén carnavalsvereniging,
benadrukt de oudvoorzitter
met klem. „We zijn een folkloregroep,
met momenteel rond de
dertig leden. Ons doel is om de oude
tradities van Asselt in ere te houden
en actief uit te dragen. En ja, de carnavalsperiode
is daarvoor wel het tijdstip
bij uitstek. Dan gaan we gestoken
in onze blauwe boerenkiel, zwarte
hoed en klompen op pad. We bezoeken
recepties van enkele collega-verenigingen
en trekken steevast met
een wagen mee in de optocht in Swalmen,
waar we de bekende krintebolle
uitdelen aan de mensen langs de route.
Maar we zijn bijvoorbeeld ook
jaarlijks present tijdens de processie
in Asselt. Daar dragen we dan het
beeld van de heilige Dionysius mee.”
Social sofa
In het kader van het 44-jarig bestaan
hebben de Aartjes nog iets speciaals
in petto. Na de onthulling van een monument
bij het 2x11-jarig bestaan
kreeg de tunnelbak tussen Asselt en
Swalmen elf jaar geleden de naam
Aartjes Asselt. „Dit jaar gaan we ergens
in de zomermaanden een zogenaamde
‘social sofa’ plaatsen. Die
krijgt een plek aan de Maas, tegenover
het clubhuis van watersportvereniging
Ascloa. Bij de totstandkoming
van de bank worden de mensen
van Emmaus Perspectief en de Oekraïense
vluchtelingen die in hotel
Asselt verblijven betrokken”, vertelt
Har Polmans.
Normaal gesproken vindt op het Aartjesbal
op zaterdagavond in de vaste
uitvalsbasis restaurant Maaszicht
meteen de receptie plaats van de
nieuwe Vader Aar. Dat gebeurt in het
cafégedeelte, in de overvolle zaal gaat
het bal dan gewoon verder. Echter in
een jubileumjaar worden de festiviteiten
verdeeld over twee dagen. Een
dag na de balavond (aanvang 20.00
uur, entree 5 euro, inclusief garderobe),
kan iedereen die dat wil de nieuwe
voorganger vanaf 14.00 uur de
hand schudden tijdens zijn receptie.
„Wees allen welkom in Asselt en vier
het stukje folklore dat we al vierenveertig
jaar met veel plezier en enthousiasme
in stand houden met ons
mee”, besluiten Huub Suylen en Har
Polmans.
Kijk voor meer informatie op de website
www.aartjes.nl en de Facebookpagina.
De vlag kan uit in Asselt. In het circa
tweehonderd inwoners tellende
kerkdorp vieren de Aartjes komend
weekend het 4x11-jarig bestaansfeest.
Hoogtepunt van de festiviteiten
vormt de uitroeping van de nieuwe
voorganger, aanstaande zaterdagavond
in restaurant Maaszicht.
Door Rob van Deurzen
Over de manier waarop deze nieuwe
Vader Aar aan het publiek gepresenteerd
wordt hoeven ze in Asselt nooit
lang na te denken. Die is namelijk al
tientallen jaren hetzelfde. Niks geen
weldoordachte acts met goochelaars,
danseressen, minutenlang durende
videofragmenten of andere
poespas. „Nee hoor, ook dit keer komt
onze voorganger traditioneel tevoorschijn
uit het bekende keldergat”,
lacht oud-voorzitter Huub Suylen,
die de vooraanstaande rol in 2002 zelf
bekleedde.
‘Op Aartje gaan’
Om het hoe en waarom daarvan te begrijpen
moeten we terug in de tijd,
legt Har Polmans (Vader Aar in 1991)
uit. „Reeds rond 1900 waren hier in
Asselt de Aartjes actief. Dat waren
vrijgezelle jongemannen uit Asselt
die onder leiding van Vader Aar ‘op
Aartje gingen’. Dat hield in dat zij –
met een humoristische insteek –
bruiloften bezochten om daar eten en
drinken af te dwingen. Vaak was dat
nog een hele kunst. Viel de ‘buit’ tegen
of was deze niet geheel naar wens van
de kerels, dan haalden ze zelfs met
een riek stiekem zelf de vlaaien en andere
etenswaar uit het keldergat”.
Dorpsfolklore
Aan deze traditie kwam rond de
Tweede Wereldoorlog een einde. Op
initiatief van Huub Suylen, voorzitter
van het toenmalige buurtbestuur,
werd de dorpsfolklore in 1980 in ere
hersteld en nieuw leven ingeblazen.
„Dat gebeurde in de vorm van een
carnavalsbal, het Aartjesbal. En dat
vindt komende zaterdag alweer voor
de 44ste keer plaats”, klinkt het trots.
„Het uitroepen van de nieuwe Vader
Aar is ieder jaar weer een enorme
Waat e waer
Column
Kilometers
Lezing over het Keulse
carnaval in Baekerhoes
Op uitnodiging van heemkundevereniging
Maasbracht in Beelden verzorgt
Peter Roufs uit Echt op woensdag
31 januari een lezing over het
Keulse carnaval. Locatie is het Baekerhoes
aan de Kerkstraat 1 in Maasbracht.
De aanvang is om 19.30 uur.
Dier van de week
Anne Vleeshouwers van Dierenasiel
De Beestenboel vraagt elke
week extra aandacht voor een dier.
Deze week is Ziggie, een gesteriliseerd
poesje van ongeveer 3 jaar,
aan de beurt.
Met haar grijs-zwart gestreepte
vacht met witte aftekeningen is Ziggie
een mooi poesje om te zien. Toch
heeft ze een heel kenmerkend
schoonheidsfoutje wat haar staart
betreft. Deze is niet mooi recht,
maar loopt zigzaggend alsof die ooit
gebroken is geweest. Door haar kleine
formaat zou je zomaar denken
dat ze jonger is dan haar geschatte
Keulen. Roufs deelt zijn ervaringen
met de bezoekers en gaat tijdens de
lezing in het Baekerhoes in op vragen
als ‘Waarom noemde men de stad
vroeger het heilige Keulen?, ‘Waarom
hebben ze in Keulen een Dreigestirn
en wordt daarin de Jungfrau door een
man gespeeld en in de oorlog door een
vrouw?’ en ‘wat is het verschil tussen
Rote en Blaue Funken?’
Leden van de heemkundevereniging hebben
gratis toegang tot de lezing, niet-leden
betalen 5 euro entree. Vooraf aanmelden is
noodzakelijk bij Noud van der Zee via tel.
0475-464872 of noud1zee13@gmail.com.
leeftijd. Ze houdt niet van teveel
drukte om haar heen en vindt het
fijn om rustig benaderd te worden.
Als ze eenmaal gewend is, vindt ze
het heerlijk om geknuffeld te worden.
Ze vindt het geen probleem als
ze haar nieuwe thuis met een andere
kat zou moeten delen.
Info: 0495-563981 of asielweert@planet.nl.
maasbracht
Het carnaval in Keulen heeft een speciaal
plekje in het hart van veel Limburgers.
Inleider Peter Roufs is vele
jaren naar Keulen getrokken om er
het carnaval mee te maken. Hij is als
luitenant verbonden aan de Blaue
Funken, met haar 170 jaar de op een
na oudste carnavalsvereniging in
Uit de oude doos: de Aartjes (en Saartjes) houden de folklore in
Asselt levend. Foto archief de aartjes
Frits Nies
onderscheiding was traditioneel
een zilveren gildemedaille verbonden;
de ‘dekenes’ werd hierop
rolbevestigend afgebeeld tijdens
het snijden van een brood.
Hierop voortbordurend komen we
uit bij twee heiligen. Eerst Birgitta
van Zweden, heel bekend van
nonnen in Weert, van de Boeket
kapel waar een portretje van haar
hangt, en van de gelijknamige
burgemeester van Nederweert. In
de veertiende eeuw trouwde deze
artistieke Zweedse als dertienjarige,
ze baarde acht kinderen en
sloot zich na de dood van haar man
aan bij de cisterciënzers (dicteewoord!).
Even later stichtte zij de
kloosterorde van de birgittinessen.
De tweede is Ursula van Keulen,
koningsdochter uit de vierde eeuw,
die wordt aangeroepen tegen
oorlog en voor een goed huwelijk.
Naar haar vernoemd, behalve de
ursulinen, is Ursula von der Leyen,
heel bekend van de Europese
Commissie. Zij trouwde als
achtentwintigjarige, baarde zeven
kinderen, sloot zich nog tijdens het
leven van haar man aan bij de
CDU, maar voelde uiteindelijk
meer voor de EU. Birgit en Ursula
knokten voor de eerste beurt oppe
bölkes van OLS 24. Birgit met
onnodig prematuur duurzaamheidsgedram
over kogelvangers en
Ursula zonder loodprobleem. En
wie verloor? Juist, Nederweert.
Daar is na de Erfgoedcommissie
en het OLS nu niets meer heilig.
Bij de bakker en de slager spijt het
mij altijd wanneer ik snel aan de
beurt ben. In tegenstelling tot
vooral dames met zekere kilometerstand
(én kleurspoeling) laat ik
bij ‘wie is er aan de beurt?’ soms
zelfs anderen voorgaan. Zo voegde
ik ooit een gecoiffeerde voordringster
bij de slager toe: ‘Voor die ene
keer per week dat u vlees kunt
eten, mag u wel vóór.’ Zo kan ik me
namelijk op mijn gemak verlekkeren
aan wat er allemaal aan verse
uitnodiging in de vitrine ligt. Zo
kom je tot afgewogen keuzes en
ook meer aandacht. En je hoort
nog eens wat, bijvoorbeeld bij het
machinaal snijden van het brood
dat ‘steeds meer mensen het brood
ongesneden willen’; er is maar één
uniforme sneedikte voorhanden en
de een wil het tegenwoordig
dikker, maar de ander vooral ook
dunner (meer sneetjes!).
Nu we het toch over dames en
kilometers hebben, ik las een mooi
verhaal op Nederweert24. Gemeentelijk
gedesavoueerde deskundige
Alfons Bruekers, met héél veel
kilometers op de erfgoedteller,
schreef over de rol van de vrouw in
het lokale schutterswezen. Daaruit
blijkt dat die pas laat tot kilometers
kwam. In 1951 won Wies
Kirkels, na veel duwen en trekken
met de mannelijke dorpsnotabelen,
het ‘dekenschieten’ van St.
Lucie en mocht ze zich een jaar
lang ‘dekenes’ noemen. Aan de
Reageren?
f.nies@me.com