woensdag 02. 02. 2022 REGIO 13
‘Onkuise’ vrouwen belandden in de schandkooi
HEERLEN
Diaken Wiel Keijmis
parochie St. Joseph
Heerlerbaan overleden
Diaken Wiel Keijmis van parochie
St. Joseph Heerlerbaan is eind december
na een kort ziekbed op 80jarige
leeftijd overleden.
Wiel Keijmis ontving in november
1996 in de SintChristoffelkathedraal
in Roermond de diakenwijding.
Diezelfde maand werd hij benoemd
tot diakenassistent
van parochie
St. Joseph in Heerlen. Vlak
voor zijn overlijden vierde hij daar
zijn zilveren wijdingsjubileum.
Naast zijn inzet voor zieken, nabestaanden
en allerzwaksten in onze
samenleving, was hij nauw betrokken
bij de Missionaire Werkgroep
Heerlerbaan. Ook maakte hij zich
sterk voor de stichting Warm Hart
voor Siberië.
BRUNSSUM
Bloemen van de
burgemeester voor
briljanten echtpaar
FOTO PETER TROMPETTER
Soupalicious en AH doneren
soep aan voedselbank
vert voor de voedselbank in Heerlen.
Soupalicious is een jonge,
sociale onderneming met een missie:
zoveel soep te verkopen dat in
2022 elke klant van iedere voedselbank
in Nederland wekelijks een liter
soep ontvangt. De soepen worden
gemaakt door keukenteams,
die bestaan uit mensen met een afstand
tot de arbeidsmarkt. Zij vinden
hier een betaalde baan. Alle
soepen voor de voedselbank Heerlen
worden voor 100 procent gemaakt
met goede restgroenten.
HEERLEN
elke kom soep van sociale
soepkeuken Soupalicious die een
klant koopt bij Albert Heijn in
Heerlen, wordt automatisch een
kom gedoneerd aan de voedselbank
uit die gemeente.
Soupaliciousdirecteur
Milco Aarts
is blij met de samenwerking met de
grootgrutter en de voedselbank.
„Omdat we in de supermarkt liggen,
kan iedereen een plaatsgenoot helpen.
We verwachten dat dit minimaal
88 kommen soep per jaar opleMet
In de rubriek Van Nul tot Nu gaat
Martin van der Weerden in op de
veelzijdige historie van deze regio.
Ditmaal over de schandkooi.
In Dierenbeschermingscentrum
Limburg zitten tientallen honden,
katten, konijnen en vogels die
dolgraag een nieuw baasje willen.
Elke week zet Saskia Thijssen er
één in het zonnetje. Deze week is
dat Kiki.
PARKSTAD
Grootste toename aantal
nieuwe woningen in Brunssum
cent); in Simpelveld met 32 (0,6 procent);
in Kerkrade met 69 (0,3 procent);
in Voerendaal met 3 (0,1 procent)
en in Beekdaelen met 30 (0,2
procent). De groei van de gemeentelijke
woningvoorraad bedroeg landelijk
gemiddeld 0,9 procent.
In heel Nederland kwamen er vorig
jaar bijna 69.000 nieuwbouwwoningen
bij; minder dan in 2019 en
2020 (respectievelijk 71.500 en
70.000, red.). Daarvan staan er
3.500 in Limburg en dat is fors minder
dan in koploper ZuidHolland,
waar maar liefst 13.300 nieuwe huizen
uit de grond werden gestampt.
Zeeland is met 1.200 nieuw gebouwde
woningen hekkensluiter.
Als het gaat om de groei (in procenten)
van het totale aanbod per provincie
leidt Flevoland de dans: 1,7
procent in de plus. In Limburg was
dat 0,7 procent. Alleen Zeeland en
Friesland bleven steken op 0,6 procent
alle zeven Parkstadgemeenten
kreeg Brunssum er in 2021 volgens
het CBS het hoogste aantal
nieuwbouwwoningen bij: 133. Dat
is een toename van 0,9 procent en
daarmee gelijk aan het landelijk
gemiddelde.
Voor de overige zes Parkstadgemeenten
kwam het CBS met de volgende
cijfers. In Heerlen nam het
aantal woningen toe met 100 (0,2
procent); in Landgraaf met 5 (0 proVan
stad gedragen door een aantal sterke
mannen.
Na afloop van deze bewust vernederende
behandeling werden de vrouwen
met de trom naar de stadspoort
gebracht en naar buiten geleid. Zij
hoefden voorlopig niet meer terug
te komen.
bekogelen. Afhankelijk van de woede
onder de plaatselijke bevolking
namen ook volwassenen deel en
werden er ook stenen gebruikt. Uit
de verslagen blijkt in ieder geval dat
de vrouwen vaak ernstig gewond en
in een enkel geval zelfs overleden uit
de kooi gehaald werden.
In een enkele plaats werd in plaats
van een kooi een huyck gebruikt. Dit
was een groot blok hout, waarin een
nis met een zitbankje gemaakt was.
De nis was maar een meter hoog,
waardoor de vrouwen gehurkt
moesten plaats nemen. Op de buitenkant
werden onaangename dieren
afgebeeld, zoals padden en
vleermuizen. De huyck werd door de
VAN NUL TOT NU
DOOR MARTIN VAN DER WEERDEN
Het publiekelijk te kijk zetten gebeurt
ook tegenwoordig. Vroeger
belandde je aan de schandpaal of in
de schandkooi. Terwijl justitie juist
niet meer verdachten of veroordeelden
openlijk te schande zet, door alleen
de eerste letter van de achternaam
te gebruiken, worden op zogenaamde
digitale schandpalen (lees:
sociale media) personen voor iedereen
herkenbaar te kijk gezet. Helaas
wordt het daarbij met de bewijslast
vaak niet zo nauw genomen.
Tot ongeveer 200 jaar geleden werd
ook in Limburgse steden regelmatig
gebruikgemaakt van de schandpaal,
meestal voor mannen, en de
schandkooi, meestal voor vrouwen.
Het publiekelijk te schande zetten
gebeurde op een centrale plaats,
vaak op de markt. Voor veel mensen
was het uitvoeren van de straf een
verzetje, maar het moest de burgers
vooral waarschuwen voor ongewenst
gedrag. ‘Slechte’ of ‘onkuise’
vrouwen werden in een lage kooi geplaatst.
De kooi werd meermalen
rond gedraaid, waarbij de kinderen
aangemoedigd werden om het
slachtoffer met drek en rot fruit te
Een
schandkooi.
FOTO
MICHAEL
STENGER/
ARCHIEF
MARTIN VAN
DER WEERDEN
Bloemen van burgemeester Wilma
van de Rijt voor Dennis Rose (84)
en Mia De Bie (84) in Brunssum, om
ze te feliciteren met hun briljanten
huwelijk. Mia emigreerde in 1951 samen
met haar ouders, acht broers
en drie zussen naar de kleine historische
stad Lichtfield, in Engeland.
Daar werkte haar vader in een gieterij.
Mia had een kantoorbaan. Tijdens
een werkpauze in 1956 ontmoette
Mia ene Dennis Rose. Een
half jaar later trouwden ze. Hun
dochters Mandy, Lynn en Sonja
werden geboren in respectievelijk
1958, 1961 en 1967. Zoon Johan completeerde
het gezin. In 1974 verhuisde
de familie Rose naar Brunssum,
de geboorteplaats van Mia. Het
echtpaar heeft negen kleinkinderen
en vier achterkleinkinderen.
„Kiki verblijft momenteel bij een
gastgezin dat haar omschrijft als
‘een geweldig leuke kat’. Wat het
gastgezin al snel ontdekte was dat
Kiki nogal een eigen willetje heeft.
Je kunt haar zelfs wel pittig of temperamentvol
noemen. Aaien, haar
oppakken of met haar op schoot zitten?
Nee, daar is Kiki geen fan van.
Met haar spelen, samen op de bank
zitten, genieten van elkaars gezelschap,
achter je aan lopen als een
hondje en af en toe een aai over de
bol komen halen, dat maakt haar
volkomen gelukkig.”
Wie is de perfecte nieuwe baas voor
Kiki?
„We plaatsen haar niet in een gezin
met kinderen of bij andere huisdieren.
Omdat ze gewend is om naar
buiten te gaan, is een huis met tuin
een must voor haar.”
DIER VAN DE WEEK
Wie is Kiki en waar komt ze vandaan?
„Kiki is een poes van ongeveer zes
jaar oud. Ze werd hoogzwanger op
straat gevonden en kon gelukkig in
onze dierenkliniek bevallen in
plaats van op straat. Na de geboorte
van haar kleintjes is ze met haar kittens
naar een gastgezin gegaan om
haar kroost groot te brengen. Haar
kittens hebben nu allemaal een
thuis gevonden en nu is het tijd voor
Kiki om weer te gaan genieten van
het leven als huiskat.”
Hoe is haar karakter?
Gaat jouw hart sneller kloppen van dit dier? Neem contact op met
Dierenbeschermingcentrum Limburg via limburg@dierenbescherming.nl