Woensdag 31. 01. 2024 13
AUTO
literaire hoek
In de Literaire Hoek besteden
verschillende Limburgse auteurs,
verenigd in de Werkgroep Limburgse
Schrijvers, wekelijks aandacht
aan lezen en literatuur in Limburg.
Vandaag: Peter Lenssen over Wiel
Kusters.
Autotest
Subaru Crosstrek: aankruisen of doorstrepen?
vigatiefunctie van het infotainmentsysteem
dan weer een optie. Wat je
wel krijgt, is een waslijst aan actieve
en passieve veiligheidsvoorzieningen.
Dan nog is het algehele aanbod
van de Crosstrek zodanig specifiek
dat het, behalve dezelfde club merkfans,
lastig wordt om meer kopers te
vinden totdat-ie over een paar jaar
met de kop eraf via het buitenland geïmporteerd
kan worden.
Eindoordeel
Nog steeds is Subaru’s bestseller met
zijn onverzettelijkheid en betrouwbare,
veilige imago een unieke outsider
met specifieke kwaliteiten. Maar
om ‘m in Nederland te kunnen verkopen,
is een andere aandrijflijn nodig.
SPECIFICATIES
Subaru Crosstrek 2.0i e-Boxer
Prijs: n.n.b.
Topsnelheid: 198 km/h
Acc. 0-100 km/h: 10,8 s
WLTP-verbruik gem.: 7,7 l/100 km
CO2-emissie: 174 g/km
Elektr. actieradius WLTP: ca. 2 km
Verbrandingsmotor: boxer-4, 1.995 cc
Elektromotor: synchroonmotor perm.
magneet
Max. systeemkoppel: 182 Nm/4.000 rpm
Transmissie: continu variabel, perm.
vierwielaandrijving
Massa leeg: 1.595 kg
komt op de plekken met de meeste
tractie, staat de Subaru z’n mannetje.
In ruil voor nog meer tractie en stabiliteit
is de Subaru nu flink onderstuurd
en stuurt hij bochten in met de
nodige terughoudendheid. In de
sneeuw laat de Crosstrek zich voortaan
in de basis met 60 procent van het
aandrijfkoppel op de voorwielen gedwee
op vermogen in de juiste richting
sturen.
Het comfortabele onderstel en de forse
grondspeling zorgen ondanks het
lage zwaartepunt van de aandrijflijn
voor de nodige carrosseriebewegingen
bij een vlottere rijstijl, maar een
stabiel weggedrag is onder alle omstandigheden
gegarandeerd.
Minder vermogen is nou net wat deze
auto niet nodig had, aangezien de turboloze
aandrijving in combinatie met
een cvt-automaat nooit uitblonk in
kracht of hoge responsiviteit. Bij
wegrijden vanuit stilstand of bij lage
stadssnelheden zorgt de 17 pk en 66
Nm sterke elektromotor nog voor
iets van een vlotte reactie, maar zodra
de tweeliter met z’n karige 182
Nm er alleen voor staat, is het geduldig
wachten tot de gewenste snelheid
is bereikt. De overstap naar een elektrische
rembekrachtiger heeft tot gevolg
dat het pedaal nu te abrupt aangrijpt
en matig doseerbaar is. Over de
besturing valt geen kwaad woord te
zeggen. De overbrenging is niet overdreven
direct, de weerstand aangenaam
en de terugkoppeling prima.
Het interieur heeft de grootste transformatie
doorgemaakt. Zelfs Subaru
ontkomt niet aan het gebruik van een
groot centraal infotainmentscherm.
Enkele klimaatfuncties zijn reeds in
het scherm opgenomen, maar gelukkig
blijft Subaru ook trouw aan het
gebruik van voldoende fysieke knoppen.
De pasvorm van de stoelen is
deugdelijk, de positionering in de
auto uitstekend. De ruimte achterin
en in de bagagebak zijn min of meer
gelijk gebleven en daarmee nog
steeds ongeveer segmentconform.
De standaarduitrusting is behoorlijk
te noemen. Maar gek genoeg is de na-
Subaru Crosstrek.
Foto Karazu Media
De XV heeft zo’n ingrijpende
update ondergaan dat zelfs een
nieuwe generatie-aanduiding en
modelnaam gerechtvaardigd
waren. Maar het grootste pijnpunt
is niet verholpen…
Door Dries van den Elzen
Van een compleet nieuwe auto mogen
we ondanks de generatiesprong niet
spreken. Zie het eerder als een grondige
doorontwikkeling van het vorige
model, de XV. Zo zijn de afmetingen
vrijwel identiek en wordt de Crosstrek
in Europa nog steeds uitsluitend
aangeboden met de 2.0 mild-hybride
e-boxermotor in combinatie met
vierwielaandrijving. Zij het met nog
maar 136 in plaats van 150 pk om aan
de huidige emissieregels te kunnen
voldoen. Het verbruik is fractioneel
lager, zodat de 174 g/km CO2-uitstoot
zo’n 17.000 euro aan bpm op de nog
onbekende prijs zal gooien. In totaal
moet rekening worden gehouden
met een starttarief dat niet onder de
50.000 euro ligt.
De eerste kennismaking bestond uit
het afleggen van een aantal beproevingen
op een testterrein. Om mee te
beginnen offroad. Je kunt het zo steil,
schuin of glad maken als je wilt, met
permanente vierwielaandrijving en
software die doorslippende wielen afremt
zodat het vermogen terecht
Kijk voor meer autonieuws ook op
» delimburger.nl/economie/auto
gaan, het lot van paarden en de gruwel
van silicose (stoflongen) waaraan
zijn grootvader overleed. Míjn
moeder werkte begin jaren vijftig
als verpleegkundige in het ziekenhuis
in Kerkrade. Nog aan het eind
van haar leven beklaagde ze het vreselijk
lot van de longpatiënten, die
zich op de rand van het bed naar
adem happend moesten schikken in
een onontkoombare dood door verstikking.
De longafdeling was de hel.
Gedichten
Kusters’ boek staat niet alleen vol
met aparte verhalen, maar ook met
prachtige foto’s over een tijd die al
eeuwen voorbij lijkt te zijn. Mijnwerkers,
in alle mogelijke houdingen, zagend,
wrikkend, borend, hamerend,
stuttend, scheppend en slepend.
Sjoeften, heette dat. Foto’s ook van
ontzaglijke mijnterreinen, ziekenhuizenafdelingen,
rouwstoeten en
blaaskapellen. Foto’s uit het persoonlijk
familiearchief. Daarbij
heeft Wiel Kusters ter illustratie her
en der gedichten toegevoegd, zoals
dit gedicht uit De gang
Geen boom maar zwarte
bladeren aan die boom
geen bladeren aan die boom maar
zwarte
handen in mijn droom
wie plukte?
Een gedicht dat ik eerst plaatste in
het licht van uitbuiting en karige
mijnwerkerspensioenen, daarna,
nadat ik las over de fysieke neergang
van Kusters vader, een nog heviger
emotionele lading krijgt.
Of neem de volgende dichtregels,
eveneens uit De gang:
Ik lichtte de onderkant van je masker
op
zolang je ademt zei je zink je niet
Verdrinking
Wiel Kusters schrijft: ‘Naar aanleiding
van een mijnramp in India, niet
zo lang voor zijn dood, zei mijn vader
tegen mij dat verdrinken in de mijn
hem het allerergste leek. Nooit eerder
had hij over angst gesproken.
Nu deed hij het, misschien omdat ik
intussen was beginnen te schrijven
over de mijn.’
Zo lang je ademt, zink je niet…
Ik zag Kusters vader voor me, dacht
aan mijn moeder op die longafdeling
en de volstrekte hulpeloosheid die
ze als verpleegkundige moet hebben
ervaren.
Wiel Kusters, In en onder het dorp, Uitgeverij
Vantilt, 2012. Wiel Kusters, De gang, Uitgeverij
Querido, 1979.
REGIO
Boeken die een lezer beroeren
Hoewel geboren in Kunrade, beleefde
ik mijn jeugd op de Heëlebaan, een
kleine wijk in Heerlen die ik in de jaren
zestig van de vorige eeuw zag
uitdijen tot een stadsdeel van formaat.
Vlak ernaast lagen Sjpekhei
(Spekholzerheide, red.) en Terwinselen,
die bij Kerkrade hoorden, in
veel opzichten vergelijkbare wijken.
Mijn opa werkte als mijnwerker in
de Willemien, in Terwinselen, de
mijn waar ook de vader van dichter
Wiel Kusters werkzaam was.
In 2012 publiceerde Wiel Kusters
zijn boek In en onder het dorp, met
herinneringen aan zijn jeugd in
Sjpekhei. Ik had als student in
Utrecht al kennis met hem gemaakt,
toen ik de dichtbundel De gang las,
waarin hij zijn persoonlijke relatie
met zijn vader en met de sinistere
ondergrondse mijnwereld een gezicht
gaf. Het lezen en interpreteren
van die gedichten betekende, mede
door het gebruik van zijn vervreemdende
verbeeldingen en taal, voor
mij een bijzondere zoektocht naar
mijn eigen verleden. Lange tijd had
ik het gevoel dat Kusters in zijn gedichten
zichzelf prijsgaf, tevens een
wereld versluierde. Het was fascinerend.
Wat bedoelde hij precies?
Antwoord
In zijn boek In en onder het dorp gaf
hij jaren later antwoord op een aantal
van mijn vragen, door middel van
verhalen over familieleden en de rol
die de mijn speelde in hun leven,
over zijn vader Arnold, moeder Fina
en andere gezinsleden, de opkomst
en bloei van de mijnindustrie, de impact
van werken aan het kolenfront,
crisis, angst om ondergronds te
Wiiell Kustterrs.. FFoottoo Uiittggeevveerriijj
Vaannttiilltt / Stteeff Veerrssttrraaaatteenn
DOOR PETER LENSSEN