Woensdag 14. 02. 2024 REGIO 5
Waat e waer
Column
Schuufke
Dier van de week
Anne Vleeshouwers van Dierenasiel
De Beestenboel vraagt elke
week extra aandacht voor een dier.
Deze week reutje Mylo, een boomer
van net 9 maanden, aan de beurt.
Ondanks dat Mylo goed overdacht
en vol enthousiasme is opgenomen
in een gezin, moet het asiel door
drastisch veranderde leefomstandigheden
nu toch al op zoek naar
een nieuw baasje voor hem. Zo’n
jonge hond heeft naast veel aandacht
en liefde ook begeleiding en
opvoeding nodig. Als dit allemaal
niet lukt, dan is het heel verstandig
om voor Mylo een thuis te zoeken
waar hij wel krijgt wat hij nodig
heeft. Goed natuurlijk om dit op tijd
te realiseren, voor hij zichzelf gaat
opvoeden en niet de sociale familievriend
wordt die hij nu wel is. Jonge
honden hebben veel energie, en ook
Mylo vind het heerlijk om te wandelen
en te spelen met andere honden.
Info: 0495-563981 of asielweert@planet.nl.
regio
ZijActief Limburg houdt
Dag voor Alleengaanden
ZijActief Limburg houdt op donderdag
7, 14 en 21 maart de Dagen
voor Alleengaanden (DVA), speciaal
bedoeld voor vrouwen uit Limburg
die alleen door het leven gaan.
De ontmoetingsdagen brengen
deze doelgroep samen en bieden
ontmoeting, ontspanning en ontplooiing.
Dit keer is er een lezing, een
workshop en een muziekoptreden.
Alle alleengaande vrouwen, ongeacht
leeftijd of achtergrond, lid of
geen lid, zijn welkom op donderdag
7 maart in Schimmert, donderdag
14 maart in Baexem of donderdag 21
maart in Oostrum.
Meer informatie en aanmelden (tot 22 februari
en vol is vol): www.zijactieflimburg.nl.
Kaarten van de gebieden Maasgouw en Hameln vertonen veel overeenkomsten. Foto jacques haumann
Hij somt meer dan dertig dorpsplaatsnamen
op langs de Maas, die
ook in het Wesergebied rondom Hameln
voorkomen (de Duitse namen
zijn cursief gedrukt), waaronder Afferde/
Afferden, Heyen/Heijen, Hajen/
Aijen, Börry/Bergen, Wehle/
Well, Aerzen/Arcen, Von den Velde/
Velden, Grubbenhagen/Grubbenvorst,
Brockensen/Broekhuizen,
Venrode (noordoostelijk van Amt
Kalenberg)/Venray, Fuhlen/Veulen,
Berkel/Horst (heette vroeger Berkele),
Herkendorf (Herkensen)/
Herkenbosch, Posterhol/Posterholt,
Löwensen/Leeuwen, Hehlen/
Haelen, Lenne (zijrivier van de Weser)/
Linne, Horn (bij Detmond)/
Horn, Brede (noordwestelijke van
Papenhoven)/Bree/Maasbree.
Opvallend is dat verschillende dubbel
dorpsnamen ook in de Betuwe
voorkomen: Afferden, Heijen, Well,
Brakel, Leeuwen, Leuth en Wehl. En
net over de Duitse grens kennen we
Broekhuysen, Bruckhausen en
Leuth. Mogelijk houdt de naam
Weeze verband met de rivier de Weser
die door Hameln loopt en zou
Emmerich naar de Emmer, een zijrivier
van de Weser, genoemd kunnen
zijn. Huisman zal dit vast teruggevonden
hebben, maar memoreert
het niet in zijn onderzoek.
Mogelijk zit het nog ergens verstopt
in de archieven in Utrecht.
De voortdurende geschillen tussen
de christelijke Franken en heidense
Saksen, die zich niet lieten kerstenen,
vormden uiteindelijk de aanleiding
tot de grote Saksische Oorlogen
van 772 tot 804 ten tijde van Karel
de Grote. In 780 vaardigde deze
keizer het decreet Capitulatio de
partibus Saxoniae uit, waarin stond
dat de Saksen zich op straffe des
doods moesten bekeren tot het
christendom. In 782 werd hun hele
woongebied met zwaar militair geweld
veroverd. De bevolking werd
wreed onderworpen en gedwongen
om zich te bekeren tot de leer van de
Rooms-Katholieke kerk. De legende
wil dat daarbij 4500 Saksische edellieden
en militairen op bevel van Karel
de Grote zijn onthoofd.
Historisch bewijs ontbreekt echter,
er zijn nooit massagraven gevonden.
Duitse historici denken dat er
een administratieve fout gemaakt
is, waarbij delocabat (=verplaatst)
en decollabat (=onthoofd) verwisseld
zijn, wat zou betekenen dat
deze mensen gedeporteerd zijn. Indertijd
was dit een gangbare strategie
om voorgoed van grote groepen
tegenstanders af te komen en de angel
uit het conflict te halen.
Als deze groep daadwerkelijk gedeporteerd
is, zijn ze door de Franken
tot over de Rijn gebracht. In 792 is bij
een nieuwe opstand weer een groep
Saksen gedeporteerd richting
Frankfurt, waar zij Saksenhausen
hebben gesticht.
Het lijdt geen twijfel dat zoveel dubbele
dorpsnamen in twee dezelfde
regio’s alleen maar konden ontstaan
door een volksverhuizing. Er is weliswaar
geen oorkonde of ander bewijs
teruggevonden, maar het meest
aannemelijke is dat de dubbele
dorpsnamen in onze regio ontstaan
zijn door de deportatie van 4500
Saksische edellieden en militairen
uit de regio Hameln in het jaar 782.
van nul tot nu
Door jacques haumann
Dubbele dorpsnamen door deportatie?
Professor Johannes Huisman (1919-
2003) van de Universiteit Utrecht
heeft onderzoek gedaan naar de herkomst
van dubbele plaatsnamen in
Noord- en Midden-Limburg en het
gebied rond Hameln in Duitsland.
Regio
Steun voor projecten
viering ‘80 jaar vrijheid’
Van september 2024 tot en met augustus
2025 wordt in heel Nederland
80 jaar vrijheid gevierd. Wie hier met
een lokale viering, herdenking of activiteit
aandacht aan wil besteden, kan
voor financiële steun een beroep
doen op het Vfonds. Het beschikbare
budget wordt gefaseerd uitgekeerd,
zodat initiatieven het gehele herdenkingsjaar
door kans maken op subsidie.
Nationale, provinciale en regionale
projecten kunnen een aanvraag
indienen vanaf 2500 euro. Wie meer
dan een ton nodig heeft, dient eerst
contact op te nemen met het Vfonds.
De regeling voor kleinere, lokale projecten
– tot 2500 euro – opent 1 maart.
Kijk voor meer informatie op vfonds.nl.
leeuwen
Stichting Leergeld
verblijd met cheque
Drie vriendinnen van de basisschool
in Leeuwen – Mirre, Robyn en Eefje
– hebben zich ingezet voor de Stichting
Leergeld Roermond en Roerdalen.
Die organisatie biedt hulp aan
kinderen uit gezinnen met geldzorgen.
De drie meiden hebben korte
tijd geleden spulletjes geknutseld en
hamburgers verkocht op markten in
Leeuwen en de wijk Donderberg.
Mirre, Robyn en Eefje hebben met
hun actie voor het goede doel het bedrag
van 428,90 euro vergaard en
verdienen zelf daarvoor een groot
compliment. Namens de Stichting
Leergeld heeft secretaris Karin
Wollaert de cheque, die de meiden
zelf hadden geknutseld, onlangs in
ontvangst genomen.
Karin Wollaert ontvangt de cheque uit handen van de drie initiatiefneemsters.
Foto stichting leergeld
Frits Nies
bevalling ’t schuufke kregen; dus
zelfs met zwart gesluierd hoofd
niet welkom in de kerk. Zij baseerden
zich op een canonieke verhandeling
van een zekere Paucapalea,
een theoloog die net zo weinig oud
is geworden als Jezus (33), met de
volgende wetenschap: ‘Een vrouw
is immers een dier dat menstrueert.
Door in aanraking te komen
met haar bloed blijven vruchten
onrijp. Mosterd verliest zijn
kwaliteit, gras verdroogt en
vruchten vallen te vroeg van de
bomen. IJzer gaat roesten en de
lucht wordt donker. Als honden
ervan eten, krijgen ze rabiës.’
Limburg is alsnog redelijk opgeklaard
tijdens vastelaovendj. Geen
verder gedeûns met vröllie. Al hield
ik nog even in tijdens het wandelen
voorbij een schoolcarnaval op een
schoolplein waar buiten het hek
een groepje moeders toekeek, van
wie er een met boven-Moerdijks
accent bruusk ’t schuufke hanteerde:
‘Die carnavalsshit, dat hoeft
voor mij niet…!’ Twee dagen later
langs het opstellen van de Groeëte
Optocht constateerde ik dat
ondanks alle boerenshit weinig
carnavalsshit kan trekken zonder
hun trekkers. Hoe lang nog? Zo
vroeg ik me af. De boerenoptochten
vol tractoren met de shit nog in
de rubberprofielen zijn nu al
frequenter en langer dan de
optochten vol carnavalsshit. Daar
helpt geen lievemoederen meer
aan, met of zonder kerkgang.
En dan, nao di-j daag? Dan rest het
assekruûske. Althans, als ‘t pastoor
belieft. God kent nu eenmaal
wonderlijke franchisenemers. Met
een beetje pech kun je zomaar ’t
schuufke kriêge. Wie kent deze
uitdrukking nog? In een (niet zo
ver) verleden toen katholieken nog
voor het sacrament van de biecht
gingen, in de vaste overtuiging dat
je voor alles behalve de erfzonde
absolutie kreeg, kon het gebeuren
dat die vergiffenis werd geweigerd.
Als het de biechtvader te gortig
werd, deed hij voortijdig het
schuifje dicht aan zijn kant van het
traliewerk in de biechtstoel. Dit
schuufke kriêge is symbolisch voor
het weigeren van kerkelijke
zegeningen en sacramenten. Zoals
de hostie aan een Limburgs
prinsessenpaar. Dan schrijven we
toch al 2024.
Het kan nog erger. Zo kenden we
nauwelijks zestig jaar geleden nog
het fenomeen kerkgang. En dan
hebben we het niet over mensen
die naar de kerk gingen, maar juist
over mensen die niet naar de kerk
mochten. En jawel, die kerkgang
betrof vrouwen, dé vrouw dus en
haar ‘rituele onreinheid’ volgens
een decreet in het kerkelijk recht
uit – hou je vast! – 1234; toch
alweer achthonderd jaar geleden.
In dit Corpus Iuris Canonici
bepaalden mannen in rode jurken
dat vrouwen ‘tijdens hun maandstonden’
en tot zes weken na een
Reageren?
f.nies@me.com