woensdag 17. 03. 2021 9
Boerkaverbod en dirty dancing
Vrijwel iedereen loopt vanwege corona
staan was en dankzij een Broadwaymusical
vanaf 1927 de wereld
veroverde. Nederweert was er duidelijk
nog niet klaar voor. ‘Mogelijk
dat men het groote gevaar van dezen
modernen heidenschen dans niet inziet
en zonder erg hem danst. (…) Dit
gevaar wordt voor de jeugd te groot’.
Het gemeentebestuur reageerde
prompt met een dansverordening.
Door het streng te reglementeren
dacht men het in toom te kunnen
houden. Voortaan was het slechts
toegestaan om te dansen in een
viertal zalen: zaal Juliana (Ospel),
zaal Prins Hendrik (Schansstraat),
zaal Wilhelmina (Staat) en zaal
Meevis (Ospel).
Een krantenbericht over de kermis
in 1930 meldt dat diverse illegale
jeugdige dansliefhebbers jonger
dan 18 jaar werden gestraft met
stevige geldboetes van drie en vijf
gulden. Door vermeende steeds
grooter wordende misbruiken
scherpte het gemeentebestuur in
1937 de verordening aan. Vanaf nu
mocht er ook bij bruiloften niet
meer gedanst worden. Het was
(voorlopig) uit met de danspret.
er een andere gemeentelijke verordening
die het niet langer toestond
om op zon
en heiligendagen vioolmuziek
ten gehore te brengen.
Daar zal ook wel een reeks incidenten
aan vooraf zijn gegaan. Met het
stijgen van de welvaart volgden de
geboden en verordeningen elkaar
steeds sneller op. In 1871 was er een
epidemie in Nederweert en had
burgemeester Vullers grote moeite
om de kermis te reguleren. Het
werd daarom aan straatmuzikanten,
liedjeszangers, orgeldraaiers,
marskramers en houders van carrousels
ten strengste verboden om
zich op de kermis te vertonen. Zo
wilde hij het besmettingsrisico zo
klein mogelijk houden. Waar hebben
we dat onlangs meer gehoord?
Heidense dans
Het grootste offensief van het Nederweerter
gemeentebestuur tegen
de vermeende zedenverwildering
vond zo’n honderd jaar geleden
plaats, met name in de periode
19281938.
Het begon met een ingezonden
brief in de krant, na afloop
van de kermis in 1928. Daar was
blijkbaar iets gebeurd. Het baarde
een verontruste Nederweertenaar
zorgen dat vele jeugdige personen,
ja zelfs kinderen, hadden gedanst.
Maar wat het ergste was: hij had
zelfs een in zijn ogen verboden onzedelijke
dans gesignaleerd, de
Charleston. Dat was een moderne
Amerikaans dans die in 1923 ontVAN
NUL TOT NU
DOOR ALFONS BRUEKERS, STICHTING GESCHIEDSCHRIJVING NEDERWEERT
met een mondkapje. Het invoeren
daarvan ging vrij soepeltjes.
Veel gemakkelijker dan het verbieden
van gezichtsbedekkende kleding,
zoals het kabinet in 2012 probeerde
te regelen. Dat boerkaverbod
leek nieuw, maar was het niet. Al
in 1930 bevatte de Nederweerter Algemene
Politie Verordening een berucht
artikel 120 dat het verbood om
zich met een geheel of gedeeltelijk
bedekt gezicht in het openbaar te
vertonen.
Het Nederweerter boerkaverbod
uit 1930 is één van de talrijke maatregelen
uit de jaren tussen de beide
Wereldoorlogen waarmee de overheid
grip probeerde te krijgen op
de veronderstelde morele aftakeling
van de bevolking. Maar eigenlijk
is die krampachtige poging om
gedragsverandering af te dwingen
met verordeningen en boetes iets
van alle tijden.
De geschiedenis van Nederweert
kent talloze voorbeelden. Het aantal
malen dat dit soort regelingen
herhaald en bevestigd moesten
worden, bewijst dat ze weinig effect
sorteerden.
Emancipatie
In 1691 verbood het gemeentebestuur
aan jonge meisjes en ongehuwde
vrouwen om zich in gezelschap
van mannen op te houden in
herbergen. Men noemde die bijeenkomsten
in Nederweert rijen
singhen. Dat begrip is afgeleid van
rei, een rondedans waarbij jongens
en meisje elkaar in een kring bij de
hand houden en al zingend rondspringen.
Er werd blijkbaar niet alleen
gedanst en er gebeurde tijdens
die ontmoetingen zoveel oneerbaarheyt
ende ongeregeltheyt, dat
men paal en perk meende te moeten
stellen aan deze vroege versie
van dirty dancing. Het was trouwens
wel heel apart dat niet de veronderstelde
veroorzakers (de jongens)
maar de slachtoffers (de
meisjes) aangepakt werden. De
emancipatie en vrouwenrechten
moesten toen natuurlijk nog uitgevonden
worden.
Exact een eeuw later, in 1791, kwam
Kermisterrein
van Nederweert
op de plek van
de huidige
Geenestraat, in
1950. FOTO JEF
KIRKELS, ARCHIEF
SGN
De burgemeester stelt paal en
perk aan het dansen bij bruiloften.
Het Kanton Weert, 7 mei 1937.
FOTO ERFGOEDHUIS WEERT
NEDERWEERT
Voorjaarsbloeiers als
hart onder de riem
De gemeente Nederweert wil inwoners
een hart onder de riem steken.
In de maand april is het mogelijk om
iemand die wel wat extra aandacht
kan gebruiken te verrassen met een
fleurige voorjaarsbloeier.
Er wordt ook een kaartje bijgeleverd
waar een opbeurende boodschap
op geschreven kan worden.
Onder de noemer ‘Nederweert
fleurt op’ gaat de gemeente de komende
tijd samen met partijen en
inwoners een aantal hartverwarmende
acties starten. De ‘voorjaarsbloeier’
is daar eentje van. Wie
iemand wil nomineren voor een
voorjaarsbloeier dient een mail te
sturen en daarin te vermelden voor
wie het plantje bedoeld is en waarom.
Begin april krijgt de aanvrager
een mail waarin staat wanneer de
voorjaarsbloeier opgehaald kan
worden bij Bloemenhuis Marcel
aan de Sint Rochusstraat 16 in Budschop.
Mailen kan tot 1 april naar:
nederweertfleurtop@nederweert.nl.
REGIO
OSPEL
Eric de Wit tweede bij
Einzelgängeroptocht
Goede Doelen Week
Leudal naar september
LIMERICK
Een links politicus uit Emmen
was in discussies niet te temmen
Was fel, nooit eens mat
In ieder debat
Had vaak géén stem meer na `t
stemmen!
Frans Adriaens, Weert
„Nena is heel alert, waardoor ze
snel geprikkeld is als er iets in haar
omgeving gebeurd. Omdat ze nog
niet altijd begrijpt wat er van haar
verwacht wordt, kan ze onrustig
reageren. Als je de moeite neemt
om consequent met haar aan het
werk te gaan, merk je al gauw hoe
slim ze is en hoe graag Nena voor je
werkt.”
Waar zou Nena het beste op haar
plaats zijn?
„Haar nieuwe baas moet zeker ervaring
hebben met het opvoeden en
trainen van honden. Helaas zijn
Nena en kinderen geen goede combinatie,
omdat kinderen te snel en
impulsief reageren. Als ze op een
eerlijke manier behandeld wordt en
mag doen waar ze goed in is, zoals
waken en speuren, dan heb je haar
gauw voor je gewonnen.”
DIER VAN DE WEEK
Ben je geïnteresseerd in dit dier? Neem dan vrijblijvend contact op met De Beestenboel
via tel. 0495563981,
email
asielweert@planet.nl of kijk op de Facebookpagina.
Dierenasiel De Beestenboel vangt
voor bijna heel MiddenLimburg
de
honden en katten op. Genoeg
aanbod dus voor Anne Vleeshouwers
om elke week voor één van
deze dieren extra aandacht te
vragen. Deze week is Nena aan de
beurt, een Hollandse herderteefje
van 4 jaar.
Waarom zit Nena in het asiel?
„Omdat Nena een slimme, energieke
hond is, is ze geen geschikte hond
voor iedereen. Ze is een echte werkhond
waardoor ze heel erg op zoek
is naar duidelijkheid en leiding. Met
te veel vrijheid en te weinig structuur
ontwikkelen dit soort honden
teveel hun eigen regels en gedrag
waardoor ze vaak niet meer passen
in hun omgeving.”
Hoe kun je haar omschrijven?
Met zijn motto ‘Ik heb vastelaovend
gemistj’ heeft Eric de Wit uit Ospel
beslag gelegd op de tweede prijs in
de Einzelgängeroptocht van L1.
Hij eindigde achter Theo Wulms uit
Kessel, die met zijn ‘kloëte benkske’
de grote winnaar werd. De derde
plek was voor Frank Custers uit
Grathem met de act ‘Dao geitekies‘.
Het organiseren van een optocht
met publiek was vanwege corona
niet mogelijk. L1 had daarom een alternatief
bedacht voor de Einzelgängeroptocht.
Cameraploegen gingen
langs bij de 80 deelnemers, die
allemaal hun act uitvoerden voor
hun eigen deur. Het gezin en de buren
vormden, op afstand, het publiek.
Het resultaat was met halfvasten
te zien op televisie. De omroep
hoopt dat er volgend jaar weer
een reguliere Einzelgängeroptocht
kan plaatsvinden.
LEUDAL
De Goede Doelen Week in de gemeente
Leudal wordt verplaatst
naar september. Dit in verband met
de nog altijd onzekere situatie in
april, de maand waarin de collecte
eigenlijk zou plaatsvinden. De collecte
staat nu gepland in de week
van 13 tot en met 19 september.